به نقل از «دانا»

ادیب‌الممالک فراهانی؛ از شاعری در مداحیِ قوی‌دستان تا پیوستن به صف استبدادستیزان

تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۳۳۷۸۰۲

ادیب الممالک نه تنها شاعر که مردی درس خوانده و به تمام معنا فاضل و ادیب بود که اوضاع به هم ریخته و پرآشوب اواخر عهد قاجاری پای او را به معرکه سیاست و مبارزات میهنی باز کرد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از فراهان خبر؛ ادیب الممالک فراهانی در زمره چیره دست‌ترین سخن سرایان سده‌های اخیر تاریخ ادبی ایران است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

میرزا صادق ادیب الممالک در روز چهاردهم محرم ۱۲۷۷ ه.ش در روستای گازران از بلوک فراهان اراک متولد شد.

ادیب الممالک نه تنها شاعر که مردی درس خوانده و به تمام معنا فاضل و ادیب بود که اوضاع به هم ریخته و پرآشوب اواخر عهد قاجاری پای او را به معرکه سیاست و مبارزات میهنی باز کرد.

این شاعر بزرگ در دورانی زندگی می‌کرد که تاریخ ایران زمین نابسامان‌ترین سال‌های خود را در سده‌های اخیر می‌گذراند. نتایج استبداد ناصری یکی پس از دیگری ظاهر می‌شد، بازار فساد و بیداد در سراسر ایران رایج و فقر و محرومیت دامنگیر عامه مردم بود.

سرانجام فریادهای در سینه حبس شده محرومان و ستم‌دیدگان بروز کرد و حرکتی نه چندان با برنامه و حساب شده تحت لوای مشروطه خواهی پدید آمد.

ادیب الممالک فراهانی؛ از شاعری در مداحیِ قوی‌دستان تا پیوستن به صف استبداد ستیزان

در این جنبش اجتناب‌ناپذیر، علاوه بر افرادی دردمند و عدالت‌خواه، عناصری فرصت‌طلب و شیاد سیاسی نیز حضور داشتند. ادیب الممالک متخلص به «امیری» از آزادی خواهان راستینی بود که درد و رنج میلیون‌ها ایرانی را از نزدیک لمس کرده و حرکت مشروطه خواهی را داروی شفابخش آلام ملی می‌دانست. لذا هر چه از فکر، زبان و قلم در چنته داشت در طبق اخلاص نهاد و بی‌ریا به صف استبداد‌ستیزان پیوست.

ادیب با پشتوانه بسیار غنی و استوار از بیشتر دانش‌های زمان خود به میدان شاعری پای نهاد و به اقتضای رسم زمانه کار را با مداحیِ قوی دستان و سردمداران زر و زور آغاز کرد.

ادیب الممالک به محض ظهور جرقه‌های انقلاب، شیوه و دورن‌مایه شاعری خود را تغییر داد و چون اوضاع را در حال نو شدن دید، طرز سخن نو کرد و سرمایه علمی و قریحه کم‌نظیر سخن‌سرایی خویش را به خدمت این حرکت مردمی درآورد.

زندگی ادبی این شاعر به دو دوره به نسبت متمایز تقسیم می‌شود؛ دوره مدیحه‌سرایی و کار به سیاق شاعران سنتی و درباری و دوره نوجویی، سیاسی و اجتماعی‌سرایی، آنچه در این دو دوره مشترک بوده، تجلی قدرت شاعری و جلوه‌های علمی است. اهمیت ادیب بیشتر در اشعار و فعالیت‌های دوره دوم شاعری است.

ادیب افزون بر شاعری دستی در روزنامه‌نویسی نیز داشت و به خصوص در نیمه دوم عمر فرهنگی- سیاسی خود مسئول و نویسنده چندین نشریه بود. مطبوعات عرصه مناسبی برای عرضه اندیشه‌های بیدار کننده و سازنده ادیب بود که توانست از طریق آن مردم را از خرابی اوضاع و حقوق خودشان آگاه کند.

ادیب نخستین شاعر معاصر در استفاده از شعر برای بیان اهداف سیاسی و اجتماعی

ادیب شاید نخستین شاعر ایرانی باشد که شعر را برای بیان اهداف سیاسی و اجتماعی، مبارزه بر ضد خیانت رجال آزمند و فرصت‌طلب و گشودن خواسته‌های ملت محروم ایران به کار گرفت. هیجان‌انگیزترین و شورانگیزترین اشعار ادیب، سروده‌های میهنی و چکامه‌هایی است که در تایید آزادی، حکومت قانون و تاسیس مجلس شورای اسلامی سروده شده است.

ادیب به رجالی که سبب انحطاط کشور، پریشانی و فقر ملت، تجاوز بیگانگان به ناموس مردم و به خطر افتادن موجودیت ایران شده بود، سخت تاخته و به مردم غفلت زده هشدار می‌دهد.

ایران‌دوستی ادیب رنگ و بوی اسلامی دارد؛ شِکوه و فریاد او تنها برای خاک وطن در معنای جغرافیایی نیست، بلکه برای خاک، فرهنگ، تاریخ ایران زمین و دین اسلام بود. او نه تنها از بی‌فکری، سست همتی و خیانت برخی از ایرانیان در حق وطن شکوه می‌کند، بلکه از تباهی اخلاقی، دزدی، رشوه‌ستانی که سبب ضعف اسلام شده است، تاسف می‌خورد.

ادیب شاعر آزادی‌خواهی بود که جسم و روح خود را یکسره به پای وطن ریخت. او از جمله فرزندان انقلابی بود که واپسین سال‌های عمر را در فقر گذارند و سرانجام در چنین روزی، در ۴ اسفند ماه (۴ بهمن ۱۲۹۵ ه.ش) در سن ۵۷ سالگی درگذشت.

انتهای پیام/

 

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۳۳۷۸۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دختر شاعر فلسطینی مانند پدرش کشته شد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رسانه‌های جهان، شیما رفعت الاریر دختر شاعر فلسطینی، چهارماه پس از مرگ پدرش در حمله‌ای مشابه، روز جمعه در حمله هوایی اسراییل به خانه‌ای در غرب شهر غزه، در کنار خانواده‌اش کشته شد.

به گفته شاهدان عینی و دوستان خانواده، شوهر الاریر و پسر دو ماهه آنها نیز در این موشک‌باران جان باختند. طبق این‌روایت سه موشک رژیم صهیونیستی به خانه‌ای که این خانواده در آن پناه گرفته بودند اصابت کرد.

نیروی دفاعی اسراییل درباره این حمله به شبکه سی‌ان‌ان گفت از قوانین بین‌المللی پیروی می‌کند و تلاش می‌کند «آسیب غیرنظامیان را کاهش دهد».

شیما دختر رفعت الاریر شاعر فلسطینی بود. این شاعر همراه چند تن دیگر از اعضای خانواده‌اش در حمله هوایی اسراییل به خانه‌شان در محله شجایا در ماه دسامبر کشته شد.

الاریر اکتبر با سی‌ان‌ان صحبت کرده بود و در آن زمان در حال بررسی بود که آیا در خانه خود در شهر غزه بماند یا همراه همسر و ۶ فرزندش به سمت جنوب فرار کند. در آن زمان، این نویسنده و چهره دانشگاهی ۴۴ ساله گفت که چاره‌ای جز ماندن در شمال ندارند، زیرا «جای دیگری برای رفتن ندارند».

ساکنان محله الریمال گفتند شیما و خانواده اش چهار ماه پیش از خانه خود در شجاعیه آواره شده بودند.

مصعب ابوطها، شاعر فلسطینی اهل غزه و دوست رفعت که اکنون در قاهره آواره است، نیز گفت شیما به تازگی در پیامی خبر مادر شدن خود را منتشر کرده بود و نوشته خود خطاب به پدر مرحومش را به اشتراک گذاشت.

وی نوشت: پدر، این نوه تو عبدالرحمن است، اما هرگز تصور نمی‌کردم تو را به این زودی و حتی قبل از اینکه او را ببینی از دست بدهم.

به گفته دفاع غیرنظامی فلسطین در غزه، شب جمعه در حمله اسراییل به اردوگاه پناهجویان نصیرات در مرکز غزه، حداقل ۱۵ نفر کشته شدند و حداقل دو کودک زیر آوار مفقود هستند.

کد خبر 6090755