ساختمان‌ها قد می‌کشند و کارگران در ارتفاع می‌میرند
تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۷۷۹۹۴۸۹
به گزارش خبرنگار ایلنا، حوادث کار در ایران قصه‌ای تلخ، تکراری و یکنواخت شده است. برای کارگران هم مرگ دارد و هم نقص عضو. سال ۹۶ هم به همین قاعده بود. اگرچه این سکانس-پلان همیشگی در هشت ماهه ابتدایی سال ۹۶ به نسبت سال پیش از آن کمتر قربانی گرفته است اما همین ۱۸ هزار و ۷۷۷ مصدوم و یک هزار و ۱۳۷ نفری که جان خود را از دست دادند، نشان میدهد که در مجموع ۱۹ هزار و ۹۱۴ نفر یا با مرگ دست و پنجه نرم کرده‌اند یا مستقیم به ضیافت آن رفته‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در واقع نوعی مرگ خاموش زیر پوست شهرها در حال رقم خوردن است؛ البته علائم هشدار آن همانند روشنایی روز آشکار و غیرقابل انکار است؛ اما چه شده که برای متوقف کردن آن شاهد حرکت‌های چندان موثر، متناجنس و بازدارنده‌ای نیستیم؛ حرکت‌هایی که کارفرمایان خصوصی و دولتی را متقاعد به ایمن‌سازی کارگاه‌هایشان بکند و در یک کلام به آنها بقبولاند که نمی‌توانند به آسانی زیر تعهدات و تکالیف خود در آیین‌نامه‌های ایمنی و بهداشت کار بزنند.
در صف اول قربانیان اما کارگرانی هستند که شهرها را برپا می‌کنند و بناها را به آسمان می‌رسانند، منتها بی‌کمربند و بدون حفاظ. مطابق اظهارات «مانی‌فر» مدیرکل دفتر مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی در سال جاری، ۴۸ تا ۵۰ درصد حوادث ناشی از کار در حوزه ساختمان است و کارگاه‌های ساختمانی بیشترین خسارت‌ها را در حوزه فعالیت‌های ساختمانی به خود اختصاص می‌دهند.
اگر گفته‌های این مقام مسئول در دفتر مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی را در کنارِ آمار سازمان پزشکی قانونی مبنی‌بر فوت ۴۸۵ نفر بر اثر سقوط از بلندی بگذاریم، زوایای تاریک وقوع این نوع از حوادث برایمان بیشتر روشن می‌شود.
کارگران ساختمانی البته در تمام این سال‌ها در صف مقدم و سرلیست حوادثِ کار بوده‌اند. با این حال از آنجا که بیشتر آنها در کارگاه‌هایی با کارفرمای خصوصی و به اصطلاح «بی‌تابلو» و خارج از نظارت، کار می‌کنند که تنها در فکر کاهش هزینه‌های ساخت‌وساز و اتمام هرچه سریعتر کارهستند، تاکنون کار جدی برای نظارت بر ایمنی محیط‌های کار آنها انجام نشده است.
برای اثبات اینکه کارگران ساختمانی با چه سختی‌هایی در ارتفاع دست‌وپنجه نرم می‌کنند تا خود را آن بالا نگه دارند، نیازی نیست که جای دوری برویم، از آنجا که تهران به پایتخت کارگاه‌های ساختمانی تبدیل شده است، هرجا که سر بگردانیم، می‌توانیم قربانیان احتمالی را فارغ از اینکه از اتباع خارجی یا ایرانی باشند، بیابیم؛ یعنی همان کسانی که به گفته سازمان پزشکی قانونی« ۴۲ درصد» از کل حوادث کار نصیبشان می‌شود.
درک «مرگ بر اثر سقوط از ارتفاع» سخت‌تر هم می‌شود، زمانی که بدانیم کارفرمایان بی‌تابلو و شخصی‌سازِ ساختمانی ابتدایی‌ترین ابزارآلات کار را هم نمی شناسند و اگر هم بشناسند به علت صرفه‌جویی ، آنها را در اختیارِ کارگران خود نمی‌گذارند؛ چنانکه بارها فعالان کارگران ساختمانی گلایه کرده‌اند که کارگران ساختمانی به علت رو به تزاید گذاشتن بیکاری، «مظلومانه» شرایط طاقت‌فرسای کار را می‌پذیرند و ناچارمی‌شوند که با هر ابزاری هرچند پوسیده و از رده خارج کار کنند: طناب‌های کهنه، تخته‌های قدیمی که برای جابه‌جایی در ارتفاع زیرپا می‌گذارند و داربست‌هایی که الزامات یک داربست امروزی را ندارند.
دستورالعمل‌های ایمنی چه می‌گوید
مطابق آیین‌نامه‌های ایمنی و بهداشت کار، داربست‌ها باید دارای hand rail(جای دست روی داربست) و guard rail (لوله‌ای که از داخل داربست برای جلوگیری از سقوط افراد بسته می‌شود) hoop iron (تسمه‌ای فلزی است که به سر تخته داربست می‌بندند که از جدا شدن و شکاف برداشتن تخته‌ها جلوگیری کند) Sole plate (تخته الوار کوتاه است که زیر بیس پلیت نصب می‌شود و فشار وارده را توزیع می‌کند) باشند. در عین حال در ارتفاع ۲ متر به بالا کارگر باید از safety harness (کمربند ایمنی) استفاده کند.
برای جلوگیری از سقوط کارگر، باید از سیستم جلوگیری از سقوط استفاده شود. برای پیشگیری از خطر برخورد اشیا با سر هم باید از کلاه‌های ایمنی به همراه چانه‌بند استفاده شود و در بالای محل کار safety net (تور ایمنی) نصب شود. در واقع کارگر باید تمامی این امکانات را بدون هیچ کم و کاستی از کارفرمای خود مطالبه کند و کارفرما هم موظف است که بر مبنای ماده ۹۱ قانون کار آنها را در اختیار کارگر خود بگذارد و از جانش محافظت کند.
با این حال کارگرانی که آجر روی آجر می گذارند و شب و روز خود را با بوی سیمان و آهن می‌گذارنند، روایت‌هایی مشابه و یکسان از کارفرمایانی دارند که قانون را فدای سرمایه کرده‌اند و انصاف را فدای سود بیشتر، به هر شکل با اهمال پیمانکار یا مالک ساختمان چنان آسیبی به یکی از اجزای بدن کارگران (سر و ستون فقراط یا هر دو) وارد شده است، که کیفیت زندگی آنها هیچگاه مانند گذشته نمی‌شود.
«راه رفتن برایم ممکن نیست»
«رضا» کارگر سیمان کار ساختمانی اهل شهرستان مریوان، واقع در استان کردستان است. وی چند ماه پیش از طبقه سوم یک کارگاه ساختمانی سقوط کرد و چندین آسیب به نقاط مختلف ستون فقراتش وارد شد. در مورد حادثه‌ای که برایش اتفاق افتاده، می‌گوید: کارفرما از همان ابتدای کار کمربند ایمنی در اخیار من نگذاشته بود و من هم از روی ناچاری و احتیاجی که به پول داشتم؛ سیمان‌کاری ساختمان را قبول کردم؛ اما چند روز بعد به علت نداشتن کمربند از ارتفاع در طبقه سوم به پایین سقوط کردم و آسیب‌های جدی از ناحیه کمر دیدم و حالا راه رفتن برایم ممکن نیست و در هر دو پایم به‌صورت مداوم احساس کرختگی و گزگز دارم. استخوان لگنم هم ترک برداشته و دست راستم از کتف شکست.
رضا حالا دیگر خانه‌نشین شده است و از کارفرمای این کارگاه ساختمانی شکایت کرده است: زمانی که بازرس اداره کار به کارگاه آمد کارفرما تمام تجهیزات ایمنی را در کارگاه قرار داد و طوری وانمود کرد که مقصر حادثه من بودم و تمام ملزومات ایمنی در اختیارم گذاشته شده بود؛ لذا پس از انجام بازرسی و اعلام نتیجه آن، منِ حادثه دیده، مقصر معرفی شدم. به همین علت تاکنون نتوانستم مدارک لازم را برای گرفتن دیه از کارفرما فراهم کنم. امیدوارم شکایتی از کارفرما کردم به نتیجه برسد؛ هرچند شواهدی که کارفرما برای خود ردیف کرده، دست مرا بسته است؛ اما بدون گرفتن دیه گذران زندگی برایم دشوار و طاقت‌فرسا می‌شود.
مسئولیت حادثه بر گردن کارفرماست
کارگران آسیب دیده در همه جای ایران حضور دارند و تقریبا شهری وجود ندارد که قربانیان بلند مرتبه‌سازی در آن وجود نداشته باشند، با این حال قانون کار تا آنجا که توانسته مسئولیت حوادث کار را در صورت هرگونه قصور در ایمن‌سازی محیط کار متوجه کارفرمایان کرده است.
ماده ۹۵ قانون کار در این رابطه صراحت دارد و تاکید کرده است که مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار برعهده کارفرما یا مسئولین واحدهاست. ماده ۹۵ قانون کار این امر را هم پیش‌بینی کرده است که در صورت عدم رعایت مقررات ایمنی و پیش‌آمد حادثه، کارفرما از نظر کیفری و حقوقی مسئولیت دارد.
با این حال کارفرمایانی هم پیدا می‌شوند که ماده ۹۵ قانون کار را با شگردهای خود دور بزنند ازجمله کارفرمای «رضا» کارگر ساختمانی مریوانی یا کارفرمای کارگر ساختمانی به نام «سعید». سعید دو سال پیش در یک کارگاه ساختمانی نیم‌کاره در قم روی نمای خارجی یک ساختمان در طبقه پنجم کار می‌کرد که به علت استاندارد نبودن داربست به پایین پرت شد و به علت ضربه شدید به جمجه‌اش درجا جان سپرد.
با این حال کارفرما به منظور اینکه مسئولیت کیفری حادثه برگردنش نیفتد، پیکر سعید را شبانه به ساختمان نیمه‌کاره مجاور که سعید تا دو روز پیش در آن کار می‌کرد و با کارفرمایش به مشکل خورده بود، گذاشت؛ اما با پیگیری‌های اهالی محل و خانواده سعید و ورود پلیس، در نهایت کارفرما ناچار شد که به قصور خود در تهیه داربست مناسب، معترف شود.
جان فدای سرمایه می‌شود
اگر مرگ حق است؛ ظاهرا با روال فعلی و اسفناک ایمن‌سازی کارگاه‌های ساختمانی و استفاده کارفرمایان از بیمه‌های مسئولیت مدنی که کارکردشان برخلاف نامشان تامین عدم مسئولیت‌پذیری کارفرماست؛ سقوط از ارتفاع هم حق کارگر ساختمانی است!
اینجا اما جان فدای سرمایه می‌شود و پاسخگویی کارفرما فدای قد کشیدن ساختمانش. در یک کلام میتوان گفت که صدای مظلومیت کارگران ساختمانی از ارتفاعی که در آن کار می‌کنند شنیده نمی‌شود.
گزارش: پیام عابدی
منبع: ایلنا
کلیدواژه: حوادث کار کارگران ساختمانی ایمنی و بهداشت کار سقوط از ارتفاع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۷۹۹۴۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درخواست «افزایش اختیارات آتش‌نشانی در برابر ساختمان‌های ناایمن» به مجلس می‌رود
قدرت اله محمدی درباره مقررات تائیدیه ایمنی ساختمان‌ها گفت: سازمان آتش‌نشانی، موظف است تمام ساختمان‌های شهر را از نظر ایمنی مورد بازدید و بررسی قرار دهد. در واقع هر ساختمان جدید برای دریافت پایان کار و سند باید از آتش‌نشانی، تائیدیه ایمنی دریافت کند. همچنین ساختمان‌های قدیمی و به خصوص ساختمان‌های عمومی و پرجمعیت نیز توسط تیم‌های ویژه مورد بررسی و بازدید حضوری قرار می‌گیرند.
وی افزود: کارشناسان ایمنی ما از ساختمان‌ها و مراکز مختلف بازرسی به عمل می‌آوردند و مشکلات ایمنی را آنها را تشخیص می‌دهند. سپس با ایجاد یک دستورالعمل، نحوه ایمن‌سازی را به مالکان ساختمان‌ها ارائه می‌دهند و همچنین پس از رفع نواقص، ساختمان‌ها را دوباره بررسی کرده و برایشان تائیدیه ایمنی صادر می‌شود.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران با اشاره به مانع تراشی‌های ایجاد ایمنی در ساختمان‌ها ادامه داد: مشکل سازمان آتش‌نشانی از جایی آغاز می‌شود که متاسفانه برخی مالکان ساختمان‌های شخصی یا حتی برخی ارگان‌های دولتی، اجازه ورود آتش‌نشانان را به این مراکز نمی‌دهند و این‌گونه در مسیر ایجاد ایمنی، مانع تراشی می‌کنند.
محمدی گفت: از آنجایی که در قوانین، سازمان آتش‌نشانی به عنوان ضابط معرفی نشده است؛ مالکان می‌توانند مانع ورود کارشناسان ما شوند و از ایجاد ایمنی طفره بروند. به همین دلیل نیز ما این خواسته خود را برای تغییر در قوانین، در برنامه جامع گنجانده‌ایم و قرار است به زودی به مجلس ارسال شود.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران ادامه داد: امیدوارم این خواسته ما که به نفع همگان است و باعث افزایش ضریب ایمنی می‌شود؛ تحقق پیدا کند.
محمدی گفت: در صورت تصویب این قانون، سازمان آتش نشانی برای ورود به ساختمان‌ها دیگر نیازمند اجازه مالک نخواهد بود و می‌تواند به عنوان ضابط وارد عمل شده و ساختمان‌ها را مجبور به اجرای نکات ایمنی کند؛ وگرنه پلمب در انتظار آنها خواهد بود. در واقع این قانون اختیارات آتش‌نشانی را در برابر ساختمان‌های نا ایمن افزایش خواهد داد.
وی همچنین گفت: البته درحال حاضر نیز دستگاه قضایی هماهنگی خوبی درباره ساختمان‌های نا ایمن با آتش‌نشانی دارد.
منبع: ایسنا
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»