درنگی بر مفهوم «محرومیت» با اشاره ره رمان «به سبکی پر، به سنگینی آه» از منظر جامعه‌شناختی محرومان به بهشت نمی‌روند!
تاریخ انتشار: ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۳۳۷۴۱۵
وضعیت زندگی هر فرد، میزان برخورداری‌های مادی و غیرمادی‌اش، سبک زندگی، زاویه نگاه به زندگی و مجموعه مسائل مرتبط با آن، ارتباط بسیار نزدیکی با جایگاه اجتماعی‌اش دارد. هر جایگاه اجتماعی دارای محدودیت‌های ارزشی و هنجاری و شناختی‌ست که از یک‌سو به نوع روابط تثبیت‌شده‌تر و پشتوانه‌های اجتماعی و فرهنگی آن بازمی‌گردد و از سوی دیگر به توانمندی‌های مادی و اقتصادی آن.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رمان «به سبکی پر، به سنگینی آه»، روایت آدم‌ها و خانواده‌هایی از اقشار پایین جامعه است که درد و رنج و صبوری و شادیشان در خانواده تقسیم می‌شود و بدین گونه، محرومیت‌های چندلایه برایشان قابل تحمل می‌شود. آدم‌هایی که به‌خاطر خانواده، پشت هم می‌ایستند و رنج‌های یکدیگر را به‌جان می‌خرند، و با اینکه بازی‌های روزمره زندگی با کینه و حسرت و حسادت و ناتوانی و لجاجت‌هایشان همراه هستند، خوشی‌های لحظه‌ای و کوتاهشان را نیز به مشام می‌کشند و خانواده را قلعه امن همه آن مصائب می‌یابند.
داستانْ روایتی جذاب دارد که خواننده را تا انتها می‌کشاند، اما یک راوی ندارد. هر بار یکی از شخصیت‌های داستان یا راوی دانای کل ظاهر می‌شوند و از دریچه‌های مختلف رنج‌ها و محرومیت‌ها و شیرینی‌های زندگی را به‌تصویر می‌کشند. به‌نظر می‌رسد خود این موضوع بر جذابیت رمان افزوده باشد. شخصیت‌های داستان نسبتاً خوب معرفی شده‌اند و تصویرسازی‌های داستان خواننده را به خیال‌پردازی و بازسازی آن در ذهن می‌کشاند. هر چند رمان نتوانسته است بستر تاریخی-اجتماعی رویداد را به‌خوبی نشان دهد و فقط در یک جا می‌توانیم بفهمیم داستان در چه دوره‌ای اتفاق افتاده است؛ آن جایی که از ممنوعیت ویدئو سخن می‌رود. بااین‌حال، نخستین تصویری که خواندن این رمان در ذهنم نشاند، شخصیت‌هایی‌ست که در لایه‌های فقر قابلیتی اسیر شده‌اند و امکان برون‌رفت برایشان فراهم نیست، مگر آنکه دست حادثه به‌میان آید یا در نهایت شاید، بویی از بهشت استشمام شود.
داستان در محله‌های جنوب شهر تهران به تصویر کشیده می‌شود؛ محله‌هایی که نمادی از نابرابری‌های اجتماعی‌ست. ازاین‌رو، انتظار می‌رود روایتی از لایه‌های فقر را نیز در داستان بیابیم.
افراد و شخصیت‌های داستان عمدتاً با فقر و تنگدستی دست و پنجه نرم کرده‌اند، ازاین‌رو، زندگی کنونی‌شان نیز چندان برخوردار نیست و فقر مادی را می‌توان در لابه‌لای سطور یافت. حتی آن که تاحدودی برخوردار است، چنین نمی‌نماید که در زندگی‌اش بازتابی انسانی داشته باشد. فقر مادی روابط اجتماعی آنان را نیز تحت تاثیر قرار داده و آسیب‌هایی را در طول زندگی به آنان وارد کرده که هم‌چنان می‌توان تاثیر آن را در زندگی کنونی‌شان یافت؛ مثل زندگی محمود و مادرش و حتی زندگی محمود و فاطمه. انواع بیماری جسمی و روحی و روانی را می‌توان در شخصیت‌های داستان یافت که حکایت از محرومیت آنان از سلامت جسمی و ذهنی و روانی دارد. راه تحرک اجتماعی در آنان مسدود شده است. حتی آن که دانشجوست و می‌تواند گامی فراتر نهد و پایگاه اجتماعی متفاوتی به‌دست آورد، خود را در زندگی مردی غرق می‌کند که دچار محرومیت‌های چندلایه است، یا آن که معلم است و می‌تواند شان اجتماعی متفاوتی به‌تصویر کشد، دچار بیماری روحی و شوهر کینه‌توزی‌ست که در نهایت جانش را نیز پای همان کینه‌توزی از دست می‌دهد. ظرفیت‌های فرهنگی آنان ضعیف است و در لایه‌های سطحی و رویی فرهنگ باقی می‌ماند و در نهایت «متل»هایی از زبان شخصیت‌های داستان بیرون می‌آید و پیوندی با لایه‌های عمیق فرهنگ ندارند، در عوض می‌توان پیوند باورهاشان را با لایه‌هایی از خرافات یافت.بااین‌حال، لایه‌هایی از روابطِ انسانی در داستان خودنمایی می‌کند که تاحدودی از تلخی فضای داستان می‌کاهد. جایی که عاطفه با مادر سخن می‌گوید و به‌یاد می‌آورد که به سه‌تاشان گفته‌اند اول آدم باشند و بعد زن و مادر و خواهر و دوست؛ و آدم بودن یعنی غرور و گذشت و دوست داشتن دیگران، یا سیدرضا بنگاهی که هنوز عقبه لوطی‌گری را با خود دارد ... یا بخش پایانی رمان که با بوی عطر دست‌های پدر به پایان می‌رسد؛ گویی سهم محرومان از بهشت، تنها بویی‌ست که به مشامشان می‌رسد و آنان را به بهشت راهی نیست و هم‌چنان باید در سختیِ رنج و محرومیت زندگی به‌سر کنند.
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۳۳۷۴۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ارمنستان قصد بازگشت نظامی به منطقه قره باغ ندارد
به گزارش تابناک به نقل از تسنیم، نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در مصاحبه ای با بیان اینکه ارمنستان قصد بازگشت نظامی به منطقه قره باغ آذربایجان را ندارد و برنامه ای برای جنگ برای آن را نیز ندارد، گفت: ارمنستان هیچ جاه طلبی فراتر از مرزهای شناخته شده بین المللی خود ندارد.
پاشینیان گفت: ما صداقت خود را در خصوص تصمیمات اتخاذ شده در روند تحدید حدود نشان داده ایم. ما متذکر شدیم که دولت ارمنستان آماده است اقداماتی را در چارچوب اختیارات خود انجام دهد تا به مردم اجازه دهد در روستاهای آذربایجان زندگی کنند. به ویژه در چهار روستایی که اکنون در آن زندگی نمی کنند.
وی ادامه داد: ما همچنین اعلام می کنیم که در نتیجه این روند، زندگی راحت و امن در روستاهای ارمنی - باغانیس، ووسکپار، گیرانتس، برکابر - باید به همان اندازه امکان پذیر باشد.
هفته گذشته بین کمیته های تعیین حدود ارمنستان و جمهوری آذربایجان تصویب شد که 4 روستا از ارمنستان به جمهوری آذربایجان منتقل شود. همچنین اولین سنگ تعیین حدود بین دو کشور نیز نصب شد.
تصادف مرگبار در محور دره شهر-بدره ۴ کشته برجای گذاشت