آیا اقتصاد ایران از تحریمها نجات پیدا میکند؟
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۵۲۸۵۹۸
ایران حتی پیش از خروج آمریکا از برجام نیز گزینههای مختلفی را برای واکنش به این تصمیم احتمالی ترامپ در نظر گرفته بود، اما در برهه کنونی هیچ اقدامی به اندازه تلاش برای به حداقل رساندن خسارات خروج آمریکا از برجام به اقتصاد ایران، حیاتی نیست.
سایه تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران احتمالا بسیاری از شرکتها را برای سرمایهگذاری در ایران مردد خواهد ساخت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هنری اسمیت، تحلیلگر ارشد موسسه مشاوره سرمایهگذاری Control Risks امارات، در این خصوص خاطرنشان میسازد: «چند ماه آینده برای اقتصاد ایران حیاتی خواهند بود. سخت است که بخواهیم طور دیگری به ماجرا نگاه کنیم. راه اقتصاد ایران این است که مکانیسمی برای مهار برخی از تحریمهای ثانویه پیدا کند».
پراتیبا تاکر، سردبیر بخش خاورمیانه و آفریقا در واحد اطلاعات اقتصادی نشریه اکونومیست دراینباره میگوید: «ترامپ میکوشد تا اقتصادی را فلج کند که خود از قبل ضعیف بوده و پس از اجرای برجام نیز اوضاعش اندکی بهبود یافته است».
شدت گرفتن تنش بین ایران و آمریکا، چند حوزه از اقتصاد ایران بیش از سایر حوزهها دچار آسیب خواهد شد:
نفتبخش نفت و انرژی ایران بیشترین تأثیر منفی را از خروج آمریکا از برجام خواهد پذیرفت زیرا با توجه به ضربالاجل ۱۸۰ روزه وزارت خزانهداری آمریکا به شرکتهای خارجی برای پایان دادن به مراودات نفتی خود با ایران، کاهش درآمدهای نفتی دولت ایران طی ماههای آتی دور از انتظار نخواهد بود. البته بسیار بعید است که این بار کاهش صادرات نفت ایران به اندازه میزان کاهش آن در دوران تحریمهای قبلی (پیش از برجام) باشد.
ایران بهعنوان سومین تولیدکننده بزرگ نفت در بین اعضای اوپک، در ماههای اخیر بهطور متوسط روزانه ۲.۵ میلیون بشکه نفت و میعانات گازی به اقصی نقاط جهان صادر کرده است؛ در حالی که متوسط روزانه صادرات نفت ایران در فاصله سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ کمتر از نصف رقم کنونی آن بوده است. بر اساس نتایج نظرسنجی بلومبرگ از کارشناسان حوزه انرژی، پیشبینی میشود که با بازگشت تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران، صادرات نفت این کشور روزانه ۵۰۰ هزار بشکه کاهش یابد.
بزرگترین واردکنندگان نفت از ایران که نام چین در صدر آنها دیده میشود، اکنون بزرگترین مخالفان تحریمهای ثانویه آمریکا علیه ایران نیز به شمار میروند، چراکه این تحریمها کلیه بانکها، شرکتهای کشتیرانی، پالایشگاهها، شرکتهای بیمه و بنادر را در صورت تداوم مراودات تجاری با ایران، در معرض از دست دادن دسترسی به نظام بانکی جهانی قرار میدهد.
البته ایران از قبل برای مقابله با تحریمهای بانکی آمریکا تمهیداتی را اندیشیده و به اجرا گذاشته است. ایران از ماه گذشته انجام معاملات نفتی بر پایه ارزهایی به جز دلار آمریکا را آغاز کرده و اعلام کرده است که ارز مرجع خود را به یورو تغییر خواهد داد. بااینوجود، به گفته اقتصاددانان و کارشناسانی که در زمینه تحریمها مطالعه میکنند، روی آوردن ایران به یورو نمیتواند نقش زیادی در محافظت از شرکتهای اروپایی که شدیدا به نظام بانکی بینالمللی وابستهاند، داشته باشد.
سارا وخشوری، رئیس شرکت مشاوره انرژی SVB واشنگتن، در این رابطه میگوید: «دریافت یورو به جای دلار، صادرات نفت ایران را تنها بهصورت نسبی از تحریمها ایمن میسازد».
ارز
قبل از آنکه دونالد ترامپ تصمیم خود را برای خروج از برجام اعلام کند، ریال ایران با کاهش ارزش مواجه شد. بانک مرکزی ایران قول داده است که بازار سیاه بهسرعت در حال رشد ارز را از اقتصاد ایران حذف کند.
تورم
اگر درآمدهای نفتی ایران کاهش یابد و سرمایهگذاران خارجی نیز از بازار ایران روی بگردانند، آنگاه فشارهای ارزی میتواند افزایش سطح قیمتها را در ایران کلید بزند. نرخ تورم در ایران نسبت به رقم آن در نخستین سال ریاست جمهوری حسن روحانی، کاهش چشمگیری داشته است اما همچنان در حوالی ۱۰ درصد نوسان میکند که در قیاس با سایر کشورهای منطقه و جهان، رقم نسبتا بالایی محسوب میشود. نرخ بیکاری نیز حدود ۱۲ درصد است که رقم بالایی محسوب میشود.
بانک
ایران مدتهاست که برای اجتناب از گرفتار شدن در بحران بانکی تلاش میکند. از سال ۲۰۰۱ (۱۳۸۰ شمسی) یعنی از زمانی که درهای صنعت خدمات مالی ایران به روی بخش خصوصی گشوده شد، بانکهای خصوصی بهسرعت تکثیر شدهاند.
روند شدیدا نزولی قیمت نفت که از اواخر سال ۲۰۱۴ (پاییز ۱۳۹۳ شمسی) آغاز شد، حجم بیشتری از وامهای بانکی در ایران را در معرض ریسک عدم بازپرداخت قرار داد و منابع نقدی بانکها را با کاهش مواجه کرد. از طرفی پس از امضا و اجرای برجام نیز سرمایهگذاری خارجی در ایران کمتر از حد انتظار بود. در این میان صندوق بینالمللی پول بارها از مقامات نظام بانکی ایران خواسته است که هرچه زودتر برای اصلاح ساختار مالی و افزایش سرمایه بانکها وارد عمل شوند.
پراتیبا تاکر، در این خصوص تصریح میکند: «اصلاح ساختار مالی و افزایش سرمایه بانکها فرآیندی زمانبر است. ایران حتی پس از رفع تحریمهای هستهای نیز اقدام خاصی جهت اصلاح ساختار مالی بانکهای خود صورت نداده است. چنین کاری را نمیتوان یکشبه پیش برد».
سرمایهگذاری خارجی
پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و ورودش به کاخ سفید، نااطمینانی در مورد سرنوشت برجام، بسیاری از شرکتهای غربی را از ورود به بازار ایران بازداشته است.
اندرو کلر، شریک مؤسسه حقوقی Hogan Lovells که در مورد مقررات تحریمها به شرکتهای مختلف مشاوره میدهد، در این خصوص میگوید: «لحن بسیار خصمانه ترامپ در قبال برجام و تهدیدهای پیاپی وی مبنی بر خارج کردن آمریکا از این توافقنامه موجب تردید بسیاری از شرکتهایی شد که در حال انجام تحقیقات لازم برای ورود به بازار ایران بودند؛ آنها درنهایت تصمیم گرفتند که جلوتر نروند».
منبع: انرژی امروز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۵۲۸۵۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اقتصاد کانادا غافلگیر شد
کانادا با کاهش صادرات طلا در ماه مارس، با کسری تجاری غافلگیرکننده مواجه شد و این انتظارات را تقویت کرده است که بانک مرکزی کانادا دلایل بیشتری برای کاهش هزینههای استقراض در ماه ژوئن داشته باشد.
به گزارش ایسنا، دادهها نشان داد که کانادا در ماه مارس کسری تجاری غیرمنتظرهای به میزان ۲.۲۸ میلیارد دلار کانادا (۱.۶۶ میلیارد دلار) ثبت کرد که بزرگترین کسری در ۹ ماه گذشته بود، زیرا صادرات سریعتر از واردات کاهش یافت.
اداره آمار کانادا اعلام کرد که کل صادرات در ماه مارس ۵.۳ درصد کاهش یافت که عمدتاً به دلیل کاهش صادرات طلای خام از بالاترین رکورد در ماه فوریه بود، در حالی که واردات ۱.۲ درصد کاهش یافت که به دلیل تجهیزات الکترونیکی و سنگهای فلزی و مواد معدنی غیرفلزی بود.
تحلیلگران شرکت کننده در نظرسنجی رویترز مازاد تجاری ۱.۵۰ میلیارد دلار کانادا را در ماه پیشبینی کرده بودند. دادهها نشان داد که اقتصاد کانادا پس از رشد کمتر از حد انتظار در فوریه، احتمالاً در ماه مارس متوقف شده است که نشانهای از کاهش سرعت است که انتظارات را تقویت میکند که بانک کانادا دلیل بیشتری برای کاهش هزینههای استقراض در ژوئن داشته باشد.
بانک کانادا از جولای گذشته نرخ بهره را نزدیک به بالاترین حد در ۲۳ سال گذشته یعنی پنج درصد نگه داشته است، اما انتظار میرود که اولین کاهش ۲۵ واحدی نرخ بهره به دلیل کاهش تورم نزدیک شود.
کاهش صادرات در ماه مارس با کاهش در ۹ بخش از ۱۱ محصول صادراتی، به سریعترین نرخ از فوریه ۲۰۲۳ رسیده است. صادرات محصولات معدنی فلزی و غیرفلزی که شامل زیرشاخه طلا می شود، در ماه مارس ۱۷.۴ درصد کاهش یافت. نفت خام پنجمین کاهش خود را در شش ماه گذشته به ثبت رساند و به کاهش صادرات محصولات انرژی در ماه مارس کمک کرد.
کاهش واردات نیز گسترده بود و هفت بخش از ۱۱ محصول کاهش را ثبت کردند. اداره آمار کانادا عنوان کرد که واردات تجهیزات و قطعات الکترونیکی و الکتریکی در ماه مارس ۸.۱ درصد کاهش یافت، در حالی که سنگهای فلزی و مواد معدنی غیرفلزی با ۲۹.۲ درصد کاهش به ۱.۳ میلیارد دلار در ماه مارس رسید که پایینترین میزان از سپتامبر ۲۰۲۱ است.
طبق گزارش رویترز، از نظر حجمی، کل صادرات در ماه مارس ۴.۷ درصد کاهش یافت، در حالی که کل واردات ۱.۲ درصد کاهش یافت.
انتهای پیام