ایران از کارت حقوقی و اهرم فشار علیه امریکا استفاده کند
تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۶۷۹۶۰۴
خبرگزاری مهر، گروه بینالملل- مریم خرمائی-جواد حیراننیا: خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا از برجام و مشروط کردن حضور دوباره خود به تلاش اروپایی‌ها برای راضی کردن ایران به مذاکره در راستای اعمال تغییرات مورد نظر واشنگتن، موجی از آشفتگی دیپلماتیک به وجود آورده به‌ویژه آنکه با بازگشت دوبار تحریمها، ۳ اقتصاد بزرگ اروپا شامل آلمان، انگلیس و فرانسه رویای دستیابی به بازارهای ایران را از دست می‌دهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به همین دلیل ترزا می، آنگلا مرکل و امانوئل ماکرون که به‌ترتیب نخست‌وزیر انگلیس، صدراعظم آلمان و رئیس جمهوری فرانسه هستند، ضمن ابراز تاسف و نگرانی از تصمیم ترامپ، از پایبندی خود به برجام سخن گفتند. کمیسیون اروپا نیز در بیانیه ای اعلام کرد: در حال برداشتن گام هایی برای حفظ منافع شرکت های اروپایی در ایران هستیم. اروپا به تداوم کامل و مؤثر اجرای برجام متعهد است.
در این راستا، خبرنگار مهر گفتگویی با « کاوه افراسیابی» داشته است. افراسیابی استاد دانشگاه بوستون و محقق دانشگاه‌هاروارد و مرکز مطالعات پاریس است. وی نویسنده چندین کتاب و صدها مقاله برای روزنامه‌هایی نظیر نیویورک تایمز، گاردین و آسیا تایز است. کتاب «توافق هسته‌ای ایران» اثر مشترک افراسیابی و پروفسور «نادر انتصار» استاد علوم سیاسی و رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما است که از سوی انتشارات «رومن و لیتل‌فید» چاپ شده است. وی مؤلف ۱۴ کتاب و بیش از ۱۲۰۰ مقاله است.
*دلایل خروج آمریکا از برجام چیست و چه لابیهایی در اتخاذ تصمیم رئیس جمهوری آمریکا موثر بوده‌اند. ترامپ چه اهدافی را به دنبال خروج از برجام دنبال می‌کند؟
دلایل متعددی پشت تصمیم ترامپ هست که به اوضاع داخلی و خارجی آمریکا و همچنین اوضاع بین‌المللی مرتبط است و ما باید آمیزهای از این متغیرهای متعدد را درنظر بگیریم. در داخل آمریکا، لابی صهیونیست‌ها، صهیونیستهای مسیحی و حوزههای فکری نومحافظهکار بر تصمیم ترامپ موثر بوده‌اند حال آنکه نقش شماری از افراد ایرانستیز هم به کمپین ترامپ پیوسته‌اند که از آن میان میتوان به مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و جان بولتون مشاور امنیتی کاخ سفید اشاره کرد.
اینها از لحاظ ایدئولوژیکی با ایران مسئله دارند و خود ترامپ هم عامل بزرگی در این زمینه است. وی شخصاً مخالف برجام بوده و هست. البته باید زمان بیشتری از دوره زمامداری ترامپ بگذرد تا ببینیم از عوامل داخلی و خارجی، کدامیک بیشتر بر تصمیم‌گیری ترامپ موثر بوده است.
برخی مسائل هنوز بر ما پوشیده هستند. مطمئناً بر سر مسئله برجام، یک اختلاف داخلی در دولت ترامپ وجود داشت که به پاکسازی افراد موافق برجام مثل هربرت مک مستر مشاور امنیتی سابق کاخ سفید و رکس تیلرسون وزیر خارجه سابق آمریکا، منجر شد.
خود ترامپ اذعان داشت که یکی از دلایل اصلی برکناری تیلرسون، حمایت وی از برجام بوده است. تقریبا به استثنای جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا که یک هفته قبل از خروج، از برجام حمایت کرده بود؛ بقیه اعضای کابینه ترامپ با آن موافق بودند.
*نقش عربستان و اسراییل در تصمیم ترامپ در خصوص نقض برجام چه بود؟
البته باید روی تاثیر عربستان سعودی و اسرائیل تاکید زیادی داشته باشیم. البته هنوز مشخص نیست ریاض و محمد بن سلمان شاهزاده سعودی که چندی قبل از اتخاذ تصمیم ترامپ، به واشنگتن رفته بود، تاچه حد بر خروج آمریکا از برجام موثر بوده‌اند. مسلماً مخالفت عربستان سعودی با برجام و تلاش برای واداشتن آمریکا به اعمال نقش فعالانهتری که به مهار فعالیتهای منطقه‌ای ایران منجر شود را نباید نادیده گرفت.
بیشک در مقایسه بین ریاض و تلآویو، دومی به آمریکا نزدیکتر است و رابطه مستحکمتری با یکدیگر دارند. مخاطب شو تبلیغاتی نتانیاهو هم ترامپ بود تا نقش خود را درست ایفا کند. نوع نگرش دولت فعلی، تمایلات ایرانهراسانه و اینکه همه چیز را دررابطه با ایران سیاه و سفید میبیند، در اتخاذ تصمیم ترامپ برای خروج از برجام موثر بوده است.
البته مسئله اروپایی‌ها هم درمیان است. هنوز به درستی نمیدانیم این بازیهایی که اروپایی‌ها با مطرح کردن توافق هسته‌ای جدید و گنجاندن مفاد جدید در برجام، چگونه به آتش ضدبرجام دامن زده‌اند. بنابراین، بخشی از تقصیرها بر گردن اروپایی‌ها هم هست. البته بسیاری از آنها از رفتار خود متاثر هستند چراکه استراتژی که دنبال میکردند مبنی بر حفظ همزمان برجام و گنجاندن شروط ترامپ، به نتیجه‌ای نرسید و در نهایت به نفع مخالفین برجام و کاخ سفید تمام شد.
علاوه بر تمامی اینها، از بعد ژئوپلیتیک هم باید به مسئله نگاه کرد. برجام تاثیری متناقض بر توازن قوا در منطقه داشت. از یک جهت، تا قبل از برجام، رهبری آمریکا برای ایجاد ائتلاف بین‌المللی ضد ایران به پایان رسید و زمینهای شد برای تقویت موقعیت منطقه‌ای ایران و در مقابل، تضعیف هژمونی آمریکا و متحدینش. نزدیکی ایران به روسیه در مواجهه با بحران سوریه هم نشانه دیگری بر اثبات این مطلب است. همکاری ایران و چین و توسعه اقتصادی چین از طریق پروژه راه ابریشم جدید را نیز باید در نظر بگیریم. همچنین لازم است که ارتباط درونی همه موارد ذکر شده را نیز تجزیه و تحلیل کنیم.
تاثیر متناقض برجام از یک سو فرونشاندن بحران هسته‌ای و از سوی دیگر، تضعیف آرایش نیروهای آمریکایی به نفع ایران و متحدین منطقه‌ای است که مورد دوم تا حدودی ناشی از سیاستهای غلط این کشورها و معادلات نظامی به‌ویژه در عراق بازمیگردد. همچنین، تداوم بحران یمن و ناکارایی اهرم نظامی عربستان سعودی و متحدین آن، در کنار سایر عوامل، نگرانیهای ژئوپلیتیکی را برای آمریکا به وجود آورده است.
یکی از آخرین اظهارات توییتری ترامپ این است که ایرانیها با تکیه به برجام، کنترل خاورمیانه را بهدست گرفتهاند. البته این اظهارنظر اغراقآمیز است حال‌آنکه ظاهراً ترامپ به آن باور دارد و این یک ژست ظاهری نیست. البته نتانیاهو هم سعی کرده به این تصور دامن بزند.
البته به عقیده من، در تصمیم‌گیری ترامپ، عوامل خارجی در مقایسه با عوامل داخلی، پررنگتر هستند. این عوامل را باید از دیدگاه نئورئالیستی درمورد توازن قواها، شکلگیری جدید یک نظم آمریکایی از طریق بحران سوریه و ظهور داعش، جستجو کرد.
*بحث فعلی ایران درباره تضمینهای عینی اروپا است تا احساس کند در صورت تداوم برجام بدون حضور آمریکا نیز منافعش تامین می‌شود. از طرف دیگر مشاور امنیتی کاخ سفید اعلام کرد چنانچه شرکتهای اروپایی به رابطه با ایران ادامه دهند، مشمول جریمه خواهند بود. در واقع، اروپا برای حفظ توازن میان ایران و آمریکا تحت فشار است. اساساً اروپا تا چه حد از توان ایفای نقش در زمینه حفظ برجام برخوردار است تا هم منافع ایران تامین شود و هم آمریکا به نوعی قانع شود. آیا اروپا قادر به تامین منافع ایران هست؟
سوال دشواری است چراکه پاسخ به آن در گرو اراده سیاسی اروپا است و توان رهبری سیاسی آلمان، فرانسه و انگلیس. فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم حامی برجام است و نشست صوفیه و همچنین نشست‌های آتی مشخص کننده موضع نهایی اروپایی‌ها خواهد بود. دستیابی به یک بیانیه جدی در موضعگیری علیه آمریکا می‌تواند نشانه مثبتی فرض شود. این آزمون کوچک و درعینحال مهمی است.
شکی نیست که تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از برجام و وضع تحریم‌های جدید، ضربه بزرگی به منافع اقتصادی اروپا خواهد بود. اروپایی‌ها هم صرفاً دنبال تامین منافع خود نیستند بلکه در جستجوی راهی برای تامین منافع خود نیز هستند. این مسئلهای دوجانبه است به این معنی که از راه تامین منافع خود، منافع ایران را هم تامین خواهند کرد. به عقیده من، مثل دوران پیش از برجام، اجماع فکری درباره اعمال تحریم علیه ایران وجود ندارد. گمان نمی‌کنم اجرای تحریم‌های نفتی و انرژی موفق پیش برود و مورد حمایت سایر کشورها اعم از اروپایی‌ها قرار بگیرد. یکی از اشتباهات دولت ترامپ نادیده گرفتن تغییر شرایط است و به خیال خام خود، ایده بازگشت به گذشته را دنبال می‌کند که این مسئله تا حدود زیادی ناممکن است.
ما باید اقدامات عملی و جدی را از جانب اروپا انتظار داشته باشیم که تا حدی پاسخگوی انتظارات ایران باشد. ولی سوال این است که تا چه حد؟
بهعنوان مثال، یکی از ابتکار عملهای اروپاییان می‌تواند ایجاد خط اعتباری برای تجارت با ایران باشد. این اقدام از سوی امانوئل ماکرون رئیی جمهوری فرانسه آغاز شده و کشورهای دیگر نظیر ایتالیا، اتریش، آلمان و انگلستان نیز می‌توانند مشابه آن را انجام دهند.
اما، موضوع اصلی تمایل شرکتها و بانکهای خصوصی برای سرمایه‌گذاری در ایران است. باید گفت که نقش دولت‌های اروپایی برای حمایت و ترغیب این شرکتهای خصوصی محدود است. شرکتهای چندملیتی و بانکهای بزرگ بعید است ریسک مواجهه با آمریکا را بپذیرند و وارد رابطه با ایران شوند.
بنابراین باید دید دولت‌های اروپایی چگونه می توانند برای شرکتهایشان در ایران فضاسازی کنند. البته می‌توانند به اقداماتی اتکا کنند که در سال ۱۹۹۶ در مورد لیبی و کوبا اتخاذ کردند که البته بیشتر در مورد کوبا بود اما شاید بتوان درباره ایران هم به آن استناد کرد. اما این بیشتر به درد شرکتهای کوچکتر که رابطه زیادی با آمریکا ندارند، میخورد. البته در نوع خود اقدام موثری می‌تواند باشد.
شاید ایران باید از دیدگاه خود، یک سقف حداقل را در نظر بگیرد که اگر اروپایی‌ها نتوانند خود را با آن تطبیق دهند، ایران هم از برجام خارج شود که حالا باید سقف مورد نظر ایران را به نحوی تعیین کرد. شاید بتوان در این خصوص به یک توافق حداقل ضمنی دست یافت.
از دیدگاه ایده‌آل، استراتژی اروپا می‌تواند لابی مجدد با واشنگتن برای تغییر مواضع است که دشوار اما محتمل است چراکه ترامپ درباره توافق تجارت آزاد آسیا-پاسیفیک که آن را فاجعه خوانده بود، هم تغییر نظر داد و درباره توافق اقلیمی پاریس هم این مسئله صدق می‌کند.
برجام سومین توافق بین‌المللی است که ترامپ در یک سال گذشته پاره کرده است حال‌آنکه در مورد ۲ مورد اول ظاهرا در روند بازبینی قرار دارد. بنابراین این سوال هم مطرح می‌شود که چرا درباره برجام وضع چنین نباشد.
اما همه اینها بستگی به اراده سیاسی اروپا دارد تا به عنوان یک بلوک واحد عمل کنند حال آنکه واکنشهایی که تاکنون نشان دادهاند به‌ویژه در سطح رسانه‌ها، برای آمریکا نگران‌کننده است و یک نوع شکاف در روابط فراآتلانتیکی را شاهد هستیم.
اما برای اروپا این مسئله در شرایط بدی رخ داده که هنوز درگیر مساله فلسطین هستند و غیره و بعید میدانم اینها در شرایطی باشند که مقابل آمریکا بیستند و شاید ایران باید از زاویه رئالیستی به اروپا و شرایط خاص حاکم بر آن نگاه کند که شامل جناحبندیهای درونی، شکافهای ناشی از برگزیت و اینکه آیا اروپا در شرف تجربه یک تحول ساختاری است یا خیر، می‌شود.
*حفظ برجام چه ارتباطی با حفظ هویت اروپایی و حفظ پرستیژ اروپایی ها دارد؟
همانگونه که مطلع هستید «برونو لومر» وزیر اقتصاد فرانسه میگوید اروپا نباید برده و مطیع آمریکا باشد و بهاینترتیب، موضعی هویتی برای اروپا در نظر گرفته است. همین باعث می‌شود که تاحدی به موضوع خوشبین باشیم چراکه به هرحال، اعتبار و منافع اقتصادی اروپا زیر سوال رفته است.
از سوی دیگر، موقعیت عجیبی است چراکه بهوسطه این بحران، اروپا تا حدودی به روسیه نزدیکتر خواهد شد و درعین حال موج روسیههراسی از بابت موضوع اوکراین هنوز برقرار است. بنابراین نباید انتظار داشته باشیم که این موضوع به چرخشهای رادیکال در روابط آمریکا-اروپا منجر شود. این درحالی است که گرفتن تضمین برجامی از اروپا، مستلزم چنین چرخشی است که لازمه آن هم تحقق جنگ تجاری میان طرفین، وضع جریمه های متقابل برای شرکتهای آمریکایی و نهایتاً عقب‌نشینی آمریکا خواهد بود.
بسیاری از مفسرین اروپایی این کارت را در بازی دخیل نمیدانند و من هم با آنها همعقیده هستم و میدانم واکنش نهایی اروپایی‌ها در قبال آمریکا در سطحی پایینتر خواهد بود و درنتیجه فشارهای آنچنانی بر تغییر نظر آمریکا را در پی نخواهد داشت.
این نوعی معضل محسوب می‌شود چراکه اروپا از بابت عواقب خروج از برجام بسیار نگران است. آنها به برجام به عنوان یک عامل مهم امنیتی نگاه می‌کنند و به گفته ماکرون، فروپاشی برجام زمینهساز وقوع جنگ جدید در خاورمیانه است. بنابراین، آنها تلاش دارند که بههرحال، ایران در برجام بماند و به تمام تعهداتش عمل کند و وارد روند غنی سازی در سطوح بالا نشود حال‌آنکه اینها کارتهای بازی موجود در دست ایران هستند که از زمان خروج ترامپ از برجام نیز مطرح شده‌اند.
اما، باید دید اروپا تا چه حد ایران را جدی میگیرد.
*ایران چه اقدامات متقابلی می تواند از جنبه سیاسی و حقوقی انجام بدهد؟
من در مقاله «لحظه واقعیت برای اروپا» پیشنهاد دادم شاید بد نباشد ایران برای افزایش سطح هشدار، برخی از نظارتهای آژانس را موقتاً کنار بگذارد و از سرگیری آن را به نتیجه مذاکره با اروپا موکول کند.
ابتکار عمل دیگر ایران می تواند در سطح حقوقی باشد چراکه آمریکا از طرفی دستورات سازمان ملل را نادیده گرفته و هم وظایفش درباره برجام را لگدمال کرده و اینها پیامدهای حقوقی خواهد داشت و من در مقالهای که در مجله روابط بینالملل دانشگاه کلمبیا نوشته ام، پیشنهاد دادم ایران از طریق نهادهای مرتبط با سازمان ملل درصدد نظرخواهی از دادگاه لاهه درمورد وضعیت حقوقی برجام، باشد. اتحادیه اروپا نیز قادر به انجام این ابتکار عمل هست.
اگر این موضوع به دادگاه لاهه برود، امکان اثبات این مسئله که برجام قراردادی بین‌المللی است، وجود خواهد داشت و موقعیت آمریکا نیز در دیدگاه جهانی متزلزل می‌شود. بنابراین، باید کارت حقوقی را مد نظر داشته باشیم چراکه مشروعیت بیشتری به واکنش ایران و اروپا میبخشد و باید پیگیری شود.
ما باید با توجه به جهانبینی حاکم بر اروپا و واشنگتن، سیاستهایمان را تدوین و تنظیم کنیم. باید از سیاست اهرم فشار بیشتر استفاده کنیم چراکه دولت ترامپ، دولتی است که به اهرمها واکنش نشان می‌دهد و تجربه کره شمالی نیز این را نشان می‌دهد. بنابراین اهرمهای تکبعدی ایران باید جای خود را به اهرم فشار بدهد.
کد خبر 4302462منبع: مهر
کلیدواژه: اتحادیه اروپا ایالات متحده آمریکا ایران برجام دادگاه لاهه دونالد ترامپ ایالات متحده آمریکا ایران فلسطین برجام رژیم صهیونیستی عراق دونالد ترامپ سوریه انتخابات پارلمانی عراق 2018 روسیه اتحادیه اروپا عربستان سعودی افغانستان ترکیه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۶۷۹۶۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آمریکا: در حال مذاکره مستقیم با ایران نیستیم
«ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با خودداری از اظهارنظر درباره کانال های ارتباطی میان واشنگتن – تهران گفت: در حال مذاکره مستقیم با ایران درباره برجام نیستیم.
به گزارش ایرنا، «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی در نشستی خبری در پاسخ به پرسشی درباره برخی گزارش ها درباره احیای مذاکرات رفع تحریم ها و مذاکرات مستقیم میان تهران – واشنگتن گفت: « من در مورد راه‌های ارتباط خود با ایران اظهار نظر نمی‌کنم اما باید بگویم ما در حال مذاکره مستقیم با ایران در نیویورک یا هر جای دیگری در مورد برجام نیستیم.»
پاتل در پاسخ به سوال دیگری درباره گزارش حقوق بشری وزارت خارجه آمریکا و وضعیت خبرنگاران و شبکه اینترنشنال گفت: نمی خواهم به هیچ بخش خاصی در گزارش حقوق بشر اشاره کنم.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در عین حال با تکرار اتهامات ضد ایرانی واشنگتن مدعی شد: «اما همه می دانند که حکومت ایران یکی از بزرگترین صادرکنندگان تروریسم در جهان است. همزمان با این امر، حکومت ایران کاملا یک محیط آزاد و باز رسانه ای را نادیده می گیرد. شما در سه سال گذشته شاهد سرکوب شدید نهاد های رسانه، خبرنگاران و اهالی رسانه در ایران بوده اید. ما به انجام اقدامات برای مسوول ساختن حکومت ایران به دلیل نقض حقوق بشر و خرابکارانه ادامه خواهیم داد.»
پیش از این، یک منبع آگاه در گفت‌وگو با ایرنا درباره برخی ادعاها درخصوص مذاکرات مستقیم نمایندگان ایران و آمریکا گفت: هیچ مذاکره مستقیمی بین ایران و آمریکا برقرار نیست و تبادل پیام‌ها صرفا در چهارچوب تعریف شده در جریان می‌باشد.
وی تاکید کرد: مذاکرات رفع تحریم با کشورهای عضو برجام توسط علی باقری کنی به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته ای جمهوری اسلامی ایران دنبال می‌شود.
«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز سوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ درخصوص وضعیت مذاکرات رفع تحریمها گفت: جمهوری اسلامی ایران برای تأمین حقوق ملت، به ویژه در موضوع رفع تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران همواره از همه ظرفیت های دیپلماتیک خود استفاده کرده است.
او تصریح کرد: کسی که زیر میز دیپلماسی زد، نه جمهوری اسلامی ایران، بلکه آمریکا بود. شرکای آمریکا در توافق برجام هم نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند و خلاء خروج غیر قانونی آمریکا از توافق برجام را جبران کنند.
سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: لذا جمهوری اسلامی ایران مطابق خط مشی حکیمانه ای که مقام معظم رهبری تبیین و امر فرمودند، در مسیر بی اثر سازی تحریم ها حرکت کرده و در این مسیر توفیق های زیادی به دست آورده است.
کنعانی ادامه داد: موضوع رفع تحریم‌های ظالمانه در حاشیه نشست‌های بین‌المللی و در دیدار با طرفهایی که در موضوع برجام و مذاکرات رفع تحریم های ظالمانه می‌توانند ایفای نقش کنند یا نقش تعریف شده و سازمانی دارند مطرح می شود، دیدگاه ها شنیده می شود و دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران ارائه می گردد.
تارنمای محافظه کار واشنگتن فری بیکن فروردین ماه امسال اعلام کرد: دولت جو بایدن معافیت‌های تحریمی را که به ایران اجازه می‌دهد در چارچوب برجام وارد همکاری‌های هسته‌ای با طرف‌های بین‌المللی شود، تمدید نکرده است.
دولت بایدن اجازه داده است که مجموعه ای از معافیت های تحریمی که به ایران و روسیه اجازه می دهد،همکاری مشترک داشته باشند، منقضی شود اما به اجرای آن تحریم ها متعهد نمی شود.
واشنگتن آخرین بار آگوست ۲۰۲۳ این معافیت‌ها را تا ابتدای سال ۲۰۲۴ تمدید کرده بود و این معافیت‌ها اکنون منقضی شده‌اند.
«متیو میلر» سخنگوی وزارت امور خارجه درباره علت منقصی شدن این معافیت های تحریمی حرفی نزد اما به واشنگتن فری بیکن گفت که مقامات همچنان «در حال بررسی معافیت‌ها به عنوان بخشی از روند بررسی منظم هستند» و اظهارنظر عمومی پس از تصمیم‌گیری بعنوان بخشی از آن بررسی ارائه خواهد شد.
معافیت‌های تحریمی ایران در چارچوب برجام صادر می‌شود و دولت‌های آمریکا هر ۶ ماه موظف به تمدید آن بوده‌اند.
بر اساس متن برجام، کشورهای امضا کننده آن متعهد شده بودند که با ایران در حوزه همکاری هسته‌ای صلح‌آمیز از جمله در پروژه‌های رآکتور تحقیقاتی اراک و تاسیسات فردو همکاری کنند.
در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ این معافیت‌ها به دلیل خروج آمریکا از برجام لغو شد اما جو بایدن پس از ورود به کاخ سفید اعلام کرد که این معافیت‌ها را صادر خواهد کرد.
به گزارش ایرنا، ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت گرفت.
دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما تاکنون دربرابر هرگونه اقدام معتبر برای جبران رفتار نادرست گذشته کوتاهی کرده و سیاست های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته است.
دولت بایدن که مدعی رویکرد دیپلماسی در قبال ایران و تلاش برای بازگشت به برجام بوده، تاکنون نه تنها موفق به بازگشت به برجام نشده است بلکه پی در پی به بهانه های برنامه دفاعی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران از جمله موشکی بالستیک، پهپادی، هسته ای و حقوق بشر تحریم هایی را علیه ایران وضع کرده است.
tags # برجام ، آمریکا سایر اخبار
تصادف مرگبار در محور دره شهر-بدره ۴ کشته برجای گذاشت