گذشته تا آینده قانون حجاب در ایران

    از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا به امروز، حجاب در سطح جامعه دستخوش تغییراتی بوده است. انقلابی که هدفش اسلامی کردن قوانین و امور جاری کشور بود یکی از موضوعاتی که روی آن دست گذاشت و به اصلاح و اسلامی کردن آن قیام کرد حجاب یا همان نوع پوشش بانوان بود. در ادامه این مطلب را به نقل از سایت تبیان می‌خوانیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گذشته تا آینده قانون حجاب در ایران

نخست لازم است نگاهی ـ هر چند گذرا ـ به تحولات حجاب از آغاز تا امروز بیندازیم تا بتوانیم افق روبرو را بهتر ببینم.

روشن است که پیش از انقلاب هیچ الزامی برای حجاب از سوی حکومت وجود نداشت؛ بلکه نوع پوشش زنانِ دربار و چهره‌های هنری و مانند آن که از تأثیرگذاران فرهنگی جامعه‌ بودند زنان و دختران ایرانی را به بی‌حجابی سوق می‌داد.

کمتر از یک ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی یعنی در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۳۵۷ حضرت امام خمینی رحمه‌الله در اعتراض به وضعیت بجا مانده از طاغوت در وزارتخانه‌ها گفت:
«وزارتخانۀ اسلامى نباید در آن معصیت بشود. در وزارتخانه‌‏هاى اسلامى نباید زن‌هاى لخت بیایند. زنها بروند؛ اما با حجاب باشند. مانعى ندارد بروند؛ اما كار بكنند، لكن با حجاب شرعى باشند.» (صحیفۀ نور، ۶/۳۲۹)

این سخنان، با اعتراض برخی بانوان مواجه شد. مرحوم آیت الله طالقانی به میدان آمد و با توضیحِ سخنان امام، فضا را آرام کرد.

وضع به همین منوال گذشت تا تیرماه سال ۱۳۵۹. در هفتم این ماه حضرت امام، ضرب الاجلی را برای تغییر ظاهر امور به شکل اسلامی آن تعیین کرد.

پس از این سخنان، عده‌ای ناآگاه و یا ضدانقلاب، خودسرانه متعرض بانوان بی‌حجاب شدند که با واکنش تند امام روبرو شد. ایشان در پیامی کوتاه خطاب به ملت مسلمان ایران نوشتند:
«ممكن است تعرض به زنها در خیابان و كوچه و بازار، از ناحیه منحرفین و مخالفین انقلاب باشد. از این جهت، كسى حق تعرض ندارد و اینگونه دخالتها براى مسلمانها حرام است، و باید پلیس و كمیته‌‏ها از اینگونه جریانات جلوگیرى كنند. ۱۳ تیر ۱۳۵۹» (همان، ۱۲/۵۰۲)

بالاخره دولت بنی‌صدر دست به تغییراتی زد. یکی از آنها، ممنوعیت ورود زنان بی‌حجاب به ادارات بود. به این ترتیب از صبح شنبه ۱۴ تیرماه ۱۳۵۹ رسماً ورود زنان بی‌حجاب به ادارات و سازمان‌های دولتی ممنوع شد.

در مرداد سال ۱۳۶۲ قانون مجازات اسلامی تصویب شد که در تبصرۀ مادۀ ۱۰۲ آن آمده بود:
«زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به تعزیر تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهند شد.»

در اسفند سال ۱۳۶۵ قانون نحوۀ رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباسهایی كه استفاده از آنها در ملأ عام، خلاف شرع است و یا عفت عمومی را جریحه دار می‌كند به تصویب رسید که در مادۀ ۴ آن آمده است:

«كسانی كه در انظار عمومی وضع پوشیدن لباس و آرایش آنان خلاف شرع و یا موجب ترویج فساد و یا هتک عفت عمومی باشد، توقیف و خارج از نوبت در دادگاه صالح محاكمه و حسب مورد به یكی از مجازاتهای مذكور در ماده ۲ محكوم می‌گردند.»

سرانجام در خرداد سال ۱۳۷۵ در مادۀ ۶۳۸قانون مجازات اسلامی تصویب شد که:
«هر كس علناً در انظار و اماكن عمومی و معابر، تظاهر به عمل حرامی نماید علاوه بر كیفر عمل به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محكوم می‌گردد و در صورتی كه مرتكب عملی شود كه نفس آن عمل دارای كیفر نمی‌باشد ولی عفت عمومی را جریحه‌دار نماید فقط به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محكوم خواهد شد.»

و در تبصرۀ آن نیز چنین مقرر شد که:
«زنانی كه بدون حجاب شرعی در معابر وانظار عمومی ظاهر شوند به حبس از ده روز تا دو ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محكوم خواهند شد»

این بود فرایند قانونی‌سازی حجاب در ایران. در عمل هم پس از فرونشستن آن مخالفت‌های علنی، مردم شاهد همراهی بسیار خوب زنان ایرانی با این تصمیم بودند حتی آنان که با اصل یا الزام حجاب مخالفت داشتند گرچه کمی شُل‌تر؛ اما به این قانون احترام گذاشتند و به آن عمل کردند.

با وجود این سالهاست که «وضع بدتر شده» پُربسامدترین جمله‌ای است که دربارۀ حجاب شنیده می‌شود. تا جایی که حضرت آیت الله العظمی مظاهری لب به شِکوه گشودند و گفتند: «باید این عفت و عفاف و حجاب را ما زنده کنیم و متأسفانه روز به روز بدتر می‌شود. اگر اینطور جلو برود، بدانید که از زمان پهلوی بدتر خواهد شد. حالا چیزی باقی نمانده که به زمان پهلوی برسد.»(۲۳ تیر ۱۳۹۰)

حجاب در زمان پهلوی، یعنی حجاب امروز در کشورهای اسلامی. به بیان روشن‌تر با اینکه رعایت حجاب اسلامی در ایران یک قانون است و دستگاه‌های مسئول و نیروی انتظامی ادعا دارند در رابطه با آن فعال‌اند با این حال در مسیری قرار گرفته است که انتهای آن همانندی با کشورهای اسلامی دیگر است و این استعداد را نیز دارد که به تعبیر آیت الله مظاهری از زمان پهلوی هم بدتر شود.

این سخن ممکن است به‌ دور از واقع و انصاف به نظر آید؛ اما وقتی منصفانه واقعیت‌های جامعه به ویژه تلاش‌های نافرجام نیروهای انتظامی را ببینیم و بشنویم که ۲۶ دستگاه در این بخش مسئول‌اند و نتیجۀ کم‌کاری برخی از آنها را پلیس باید جبران کند و پلیس هم به هیچ وجه اصراری برای برخورد سلبی در حوزه حجاب ندارد(سردار سعید منتظرالمهدی، سخنگوی نیروی انتظامی، ۲۳تیر۱۳۹۶) آنگاه روند ادعا شده معقول و مقبول به نظر می‌آید.

این را هم باید افزود که حجاب اسلامی یعنی پوشاندن تمام بدن (بجز دست‌ها تا مچ و گردی صورت) و اساساً بدحجابی نه در شریعت معنا دارد و نه در قانون کشور؛ بنابراین نباید کسانی را امروز بدحجاب نامیده می‌شوند را جزء کسانی دانست که دارای حجاب اسلامی‌اند. کوتاه سخن اینکه با ملاک حجاب شرعی، امروز تعداد قابل توجهی از افراد، فاقد حجاب شرعی هستند؛ یعنی آن ادعا، نه تنها مقبول است محقق نیز شده است.

راهکار پیشنهادی

از نظر عرف، پوشش، امری پویا است که شدیداً میل به تغییر و نو شدن دارد. این خواسته اگر منع شرعی داشته باشد می‌توان در برابرش ایستاد؛ اما اگر از اساس چنین منعی وجود نداشته باشد باید به آن خواستۀ بحق توجه کرد و برای بالندگی و نشاط آن، فکری کرد و برنامه داد.

آنچه در منابع اسلامی وجود دارد طراحی و ابلاغ قواعدی کلی برای حجاب است؛ بدون ورود در جزئیات آن.

چند قاعدۀ مهم از این قواعد کلی حجاب در اسلام:

۱. بسته به نوع ناظر، محدوده‌ای که باید پوشانده شود معین شده است.

۲. پوشیدن لباس جنس مخالف ممنوع است.

۳. به طور عادی، مفسده‌انگیز نباشد؛ یعنی میل جنسی بیننده را برنیانگیزد.

۴. پوشیدن لباس شهرت ممنوع است.

لباس شهرت لباسی است که پوشیدن آن معمول نیست و شخص با پوشیدن آن، انگشت‌نما شده مورد نکوهش و تمسخر مردم قرارگیرد. (ر.ک به تبریزی، استفتائات جدید، ۲/۴۸۰؛ سبحانی، توضیح المسائل، ص۲۲۸، نوری همدانی، رسالۀ محشی امام، ۱/۴۶۷)

بر این پایه ما می‌توانیم با رعایت آن قواعد کلی فقاهتی و با تکیه بر عرف جامعۀ خود، پوشش‌های نو و باطراوتی را طراحی و به جامعه عرضه کنیم. اینگونه ضمن احترام به حدود شریعت پابند عرف جامعه نیز بوده‌ایم.

مرحوم امام خمینی نیز بر همین مبنا گفته است: در اسلام زن باید حجاب داشته باشد، ولى لازم نیست كه چادر باشد. بلكه زن مى‏تواند هر لباسى را كه حجابش را به وجود آورد اختیار كند. (صحیفۀ نور، ۵/۲۹۴)

اینکه اسلام کلیات را گفته است و از ورود به جزئیات حجاب خودداری کرده و نگفته است افراد چه رنگی و چه مدلی بپوشاند؛ خود تأکیدی به واگذاری این امور به عرف جامعه و قبول آن نوگرایی در امر پوشش است.

یکی از دلایل روشن مخالفت‌ها با قانون حجاب نبود درخواست صحیح قانونی از یک سو اعمال سلیقه‌های فراتر از قانونی از سوی دیگر است.

گذشت که درخواست قانون رعایت «حجاب شرعی» است. حجاب شرعی هم در فقه تعریفش مشخص است اینکه «زن باید بدن و موى خود را از مرد نامحرم بپوشاند.»(توضیح المسائل، م۲۴۳۵) اگر ما از اول تنها بر همین اصرار می‌داشتیم و رنگ و مدل و ... را به عرف جامعه واگذار می‌کردیم بعید بود امروز با چالشی اینگونه مواجه شویم.

اعمال سلیقه‌های اول انقلاب که دادِ امام را هم درآورد و خودسری‌های بعدی تا به امروز که در برخی مراکز بر خلاف دستور امام که نقل شد هنوز پوشیدن چادر برای مراجعه کننده‌ها الزامی است.

خلاصه اینکه

اگر فرهنگ‌سازی لازم در مورد حجاب از کودکی برای فرزندان این کشور انجام شود و نیز مطابق قانون تنها بر حد شرعی حجاب(دستور اسلام) پافشاری عاقلانه شود امید است فرهنگ حجاب در کشور گسترش یابد وگرنه آیندۀ حجاب در ایران بسان سایر کشورهای اسلامی خواهد شد یعنی همان که حضرت آیت الله مظاهری فرمودند. منبع: تبیان 

منبع: پارسینه

کلیدواژه: حجاب قانون حجاب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۷۰۷۰۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اوقات شرعی اهواز، ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، امروز شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۲۵ شوال ۱۴۴۵ هجری قمری و ۴ می‌سال ۲۰۲۴ میلادی است.
 
اوقات شرعی امروز به شرح زیر است:
 
اذان ظهر در اهواز ساعت ۱۲ و ۱۲ دقیقه به گوش می‌رسد و غروب آفتاب ساعت ۱۸ و ۵۷ دقیقه خواهد بود.
 
صدای روحبخش اذان مغرب نیز در ساعت ۱۹ و ۱۵ طنین انداز می‌شود و نیمه شب شرعی ساعت ۲۳ و ۲۷ دقیقه است.
 
اذان صبح فردا، یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ساعت ۳ و ۵۹ دقیقه و طلوع آفتاب ساعت ۵ و ۲۷ دقیقه خواهد بود.
  
ذکر روز شنبه:
 
یا رب العالمین
 
به معنای "ای پروردگار جهانیان" است که ۱۰۰ مرتبه خوانده می‌شود و باعث بی‌نیازی خواهد شد.
 
ذکر روز شنبه به نام پیامبر اکرم (ص) است و روایت شده که در این روز زیارت حضرت رسول الله (ص) خوانده شود.
 
حدیث روز را بخوانید:

امام صادق علیه السلام فرمود: خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ یَزَلْ ناقِصَ العَیْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانیَةُ: اَلاْمْنُ وَ الثّالِثَةُ: اَلسَّعَةُ فِى الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَنیسُ الْمُوافِقُ (قال الراوى:) قُلْتُ: و مَا الاْنیسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَلیطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ: وَ هِىَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَةُ؛

۵ چیز است که هر کس یکى از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگى اش کمبود دارد و کم خرد و دل نگران است: اول، تندرستى، دوم امنیت، سوم روزى فراوان، چهارم همراهِ همرأى. راوى پرسید: همراهِ همرأى کیست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشین خوب و پنجم که در برگیرنده همه اینهاست، رفاه و آسایش است. (خصال ج ۱، ص ۲۸۴)

سخنان آموزنده:

با زندگانی اشرافی و مصرفی نمی‌توان ارزش‌های انسانی- اسلامی را حفظ کرد. (امام خمینی "ره")

احکام شرعی امروز:
 
سؤال: من دو سال قبل ساعتى از اماکن تفریحى خارج از شهر پیدا کردم و تا الان آن را نگه داشته‌ام آیا مى‌شود آن را به برادرم فروخته و مبلغ آن را صدقه دهم؟
 
جواب: وظیفه شما این است که در مکانى که آن را یافته‌اید، از صاحبش تحقیق کنید و پس از مأیوس شدن مى‌توانید خود ساعت یا پول آن را به فقیر بدهید. (استفتائات مقام معظم رهبری)