به نقل از «ایکنا»

فضای نزول قرآن در فهم آیات کلام وحی تأثیر بسیاری دارد

تاریخ انتشار: ۱۱ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۹۱۰۲۵۵

زهرا آیانی، نویسنده کتاب «تأثیر فضای نزول در فهم آیات قرآن کریم»، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، در حاشیه رونمایی از کتاب خود در سیزدهمین نمایشگاه قرآن و عترت مشهد، با بیان اینکه آگاهی از شرایط مکه و مدینه در فهم قرآن تأثیر بسیاری دارد، اظهار کرد: دانستن شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در زمان پیامبر(ص) و یا حتی بعد از ایشان تأثیر بسیاری در فهم آیات قرآن کریم دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه سطح دوی حوزه را در مدرسه علمیه نرجس گذرانده است، ابراز کرد: سطح سه حوزه را نیز در جامعه‌الزهرا(س) قم فرا گرفتم و این کتاب ماحصل تحصیل من در سطح سه حوزه است که پایان نامه نیز محسوب می‌شد و به صورت کتاب درآوردم.
آیانی با اشاره به اینکه در مدرسه زهرای اطهر(س) تاریخ اسلام تدریس می‌کند، ادامه داد: با توجه به اینکه تاریخ اسلام تدریس می‌کنم و به تاریخ زندگی پیامبر(ص) و فضای مکه و مدینه آشنایی داشتم، راغب شدم که به این موضوع بپردازم.
این نویسنده با تأکید بر اینکه قرآن لایه‌های متعددی دارد و برای فهم آن می‌توان به ترجمه و تفاسیر مفسران مراجعه کرد، گفت: اغلب تفاسیر مفسران با هم متفاوت است. ترجمه ظاهری قرآن نیاز به فراگیری لغات دارد ولی آنچه که در فهم قرآن تأثیر بسزایی دارد فضای نزول است که من تمام سعی خود را بر روی این موضوع گذاشتم.
وی با اشاره به اینکه اغلب مفسران بر روی شأن و نزول قرآن کمتر بررسی می‌کنند، عنوان کرد: اغلب مفسران از آن فضای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی که در فضای مکه و مدینه حاکم بوده و در آیات تأثیر داشته است به ندرت صحبت کرده‌اند.
آیانی با تأکید بر اینکه قرآن اقیانوسی از علم است، افزود: هر چه انسان با قرآن کریم در ارتباط باشد، به معانی و مفاهیم تازه‌تری دست پیدا می‌کند لذا من معتقدم برای درک و فهم قرآن علاوه بر طهارت روحی انسان‌ها و بهره‌مندی از لایه‌های پنهان قرآن باید یکسری از علوم و فنون را نیز فرا گرفت.
این نویسنده با بیان اینکه مخاطبان قرآن در اوایل نزول آن، مردم مکه و مدینه بودند و قرآن هم به زبانی که قابل درک و فهم مردم آن زمان باشد، نازل شده است، تصریح کرد: لذا خداوند برای تبیین مفاهیم قرآن کریم از همان مواردی که مردم با آن مأنوس بوده‌اند در قرآن به کار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه اگر کسی می‌خواهد قرآن را بفهمد در مرحله اول باید حداقل با صرف و نحو عربی آشنایی داشته باشد، گفت: من در این کتاب آیه مباهله و تبلیغ را از نظر فضای نزول مورد بررسی قرار دادم لذا در آیه ابلاغ در سوره مائده که خداوند می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ، اى پيامبر آنچه از جانب پروردگارت به سوى تو نازل شده ابلاغ كن و اگر نكنى پيامش را نرسانده‏ اى و خدا تو را از [گزند] مردم نگاه مى دارد آرى خدا گروه كافران را هدايت نمى ‏كند» طبق این آیه مفسران اهل سنت اغلب آنچه که پیامبر(ص) را مأمور ابلاغ کرده‌اند را بیان می‌کنند.

وی در همین زمینه اضافه کرد: برخی می‌گویند که خداوند پیامبر(ص) را مأمور کرده بود که احکام دین را به مردم ابلاغ کنند، برخی مفسران اهل سنت نیز اشاره می‌کنند که پیامبر(ص) مأمور بودند که احکام دین را به یهودیان و نصرانیان برسانند و برخی دیگر هم گفته‌اند که خداوند، پیامبر(ص) را مأمور کرده است، به مردم ابلاغ کنند که پس از این هم لازم نیست از من محافظت کنید چرا که خداوند حافظ من است.
آیانی با تأکید بر اینکه مفسران اهل سنت همگی ظاهر آیات را مورد بررسی قرار داده‌اند، ادامه داد: این در حالی است که مفسران شیعه همگی بر این موضوع که مأموریت پیامبر(ص) از جانب خداوند ابلاغ خلافت حضرت علی(ع) بوده است، اتفاق نظر دارند.
این نویسنده تصریح کرد: هنگامی که فضای حاکم بر آن زمان را بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم که سوره مائده در سال دهم هجرت نازل شده و این سالی است که پیامبر(ص) آخرین ماه‌های عمرشان بوده است و باید جانشینی برای خود تعیین می‌کردند، این در حالی است که پیامبر(ص) در جنگ نیز نماینده می‌گذاشتند و یا اگر فتحی صورت می‌گرفت فرماندهی تعیین می‌کردند.

وی عنوان کرد: مفسران اهل سنتی که می‌گویند پیامبر(ص) احکام دین را به یهودیت و نصرانیت ابلاغ کنند و پیامبر(ص) می‌ترسیدند احکام را ابلاغ کنند چرا که خداوند می‌فرمایند اگر این را ابلاغ نکنی ما محافظ تو هستیم، در صورتی که در سال دهم هجرت ما می‌بینیم که یهودیت یا از مدینه خارج شده بودند، عده‌ای هم به حکومت اسلامی درآمده بودند و برخی نیز در جریان مباهله در برابر اسلام تسلیم شده بودند و جایی برای خودنمایی یهود، نصاری و مسیحیت نبود.
آیانی ادامه داد: با توجه به فضای نزول متوجه می‌شویم که تفاسیر اهل سنت همه اشتباه و بیراه بوده و ابلاغ خلافت به حضرت علی(ع) بهترین تفسیری است که می‌توان برای این آیه داشت.

این نویسنده با اشاره به اینکه سوره‌های مکی و مدنی هر کدام از ویژگی‌های خاصی برخوردار است، ابراز کرد: فضای مکه و مدینه ویژگی‌های خاص خود را داشته و در عین اینکه هر دو مکان ویژگی مشترکی نیز داشته‌اند، بین مفسران اختلاف نظراتی در خصوص سبب و شان نزول آیات قرآن وجود دارد و بر همین اساس مبنای کتاب من نیز بر اساس نظر آیت‌الله جوادی آملی نوشته شده چرا که ایشان دغدغه فراوانی در این زمینه داشتند و سبب و شان نزول را در یک مفهوم دانسته‌اند و حوادث و رویدادهایی که در زمان عصر نزول روی می‌داده است و آیاتی که در ارتباط با آن‌ها نازل می‌شده است، هر دو را یک معنا دانسته‌اند.
انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری قرآن ایکنا خراسان رضوی فرهنگی کتاب نویسنده فضای نزول فهم قرآن قرآن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۹۱۰۲۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حسن تدبیر دانشجویان عمره‌گزار را در اولویت قرار دهید

به گزارش حوزه جامعه خبرگزاری تقریب،  حجت‌الاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب، روز سه شنبه ۱۱ اردیبهشت در همایش عمره دانشجویی در سالن شهید مطهری دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد در جمع دانشجویان عمره گزار با اشاره به کلیدهای اصلی موفقیت در سفر به سرزمین وحی اظهار داشت: برای اینکه سفر خوب و پرباری داشته باشید برنامه ریزی و حسن تدبیر را در اولویت قرار دهید.

سرپرست حجاج ایرانی با بیان اینکه نزدیک به ۶ میلیون عمره گزار برای این سفر معنوی در صف انتظارهستند، اظهار داشت: لطف خدا شامل حال شما دانشجویان شده است، با نیت خالص به این سفر بروید و در انجام اعمال خود دقت کنید و از فیوضات آن بهره مند شوید.

وی با بیان اینکه اخلاص در سفر عمره از جانب خداوند به طور جداگانه توصیه شده است، کلید موفقیت دیگر سفر به سرزمین وحی را معرفت دانست و خطاب به حاضران گفت: آداب و مناسک عمره را فرا بگیرید و با آگاهی اعمال و مناسک را انجام بدهید. پیامبر بزرگ الهی هم از خداوند طلب راهنمائی در مناسک کرد: أَرِنَا مَنَاسِکَنَا.

وی بر لزوم بازشناسی تاریخ و جغرافیای حج و اماکن مقدس سرزمین وحی تاکید و به دانشجویان توصیه کرد که درباره جنگ‌های پیامبر (ص) در این سرزمین مطالعه کنند و به بازشناسی درس های وقایعی که در عصرحضرت رسول (ص) اتفاق افتاده است، پرداخته و از خود سوال کنیم چقدر در کارهایی که انجام می دهیم به اعمال رسول اکرم (ص) و یاران آن حضرت شبیه است؟

حجت‌الاسلام والمسلمین نواب با اشاره به واقعه جنگ اُحد ادامه داد: مردم در این جنگ شش گروه شدند، برخی ازآنها در مسیر از پیامبر جدا شدند و پیامبر را همراهی نکردند. گروه دوم تیراندازان مستقر در جبل عینین بودند که به آنان فرمودند در ارتفاعات چه پیروز شدیم چه شکست خوردیم بمانید، اما گروهی از ارتفاعات پایین آمدند و دنبال جمع کردن غنائم بودند. گروه سوم شهدای سرفراز بودند که در نزد خداوند روزی دارند و خشنود شدند. گروه چهارم فراریان از جنگ بودند که حتی پشت سر خود را نگاه نکردند. علاوه براین یک گروه هم منافقین و ششمین گروه جانبازانی بودند که همراه پیامبر در روز بعد در تعقیب دشمن به حمراء الاسد رفتند و به دعوت پیامبرجواب مثبت دادند. با توجه به این شرح حال جایگاه ما در مسائل سیاسی و اجتماعی کجا قرار دارد؟ توجه و تفکر به این موضوعات کلیدهای استفاده کردن از سفر به سرزمین وحی است.

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت در پایان سخنان خود از دانشجویان خواست که در این سفر از روحانیون کاروان بهره ببرند و افزود: زائر جایگاه ویژه‌ای نزد خدا دارد. درجمع شما برخی افراد هستند که پدرند یا در آینده پدرخواهند شد، در کنار کعبه برای پدران و فرزندانتان دعا کنید و دعای ۲۴ و ۲۵ صحیفه سجادیه را در مسجدالحرام به طور ویژه بخوانید.

سیدسلمان سیدافقهی قائم مقام بنیاد ملی نخبگان دیگر سخنران این همایش بود که در باره نقش مهم سفر به اماکن زیارتی در جهان اسلام در یکپارچگی و افزایش ایمان مومنان سخن گفت.

وی افزود: اسلام دینی است که پاسخ نیازهای بشریت برای سعادت را در خود دارد، آنچه که دین اسلام به آن دعوت کرده عبور از ظواهر و رسیدن باطن امور است که در نهایت به تدبیر در امور و رسیدن به راه‌حل درست منتهی خواهد شد.

در این همایش که حجت الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و چند تن از مسئولان ستاد عمره و عتبات دانشگاهیان حضور داشتند اعلام شد که یک کاروان ۱۶۴ نفره از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس برای سفر ده روزه در قالب کاروان های عمره گزار فردا چهارشنبه (۱۲ اردیبهشت) همزمان با سالروز شهادت استاد شهید مرتضی مطهری و روز معلم به سرزمین وحی اعزام خواهند شد.

انتهای پیام/