به نقل از «دانا»

سالانه 1200 تریلی دخانیات قاچاق وارد کشور می‌شود/ برخی هنرمندان الگوی بدرفتاری اجتماعی شده‌اند

تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۹۵۱۲۷۰

دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با بیان اینکه دخانیات چهارمین صنعت سودآور دنیا است گفت: در حال حاضر آمار میزان قاچاق دخانیات به کشور به 1200 تریلی در سال می‌رسد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ آمارهای منتشر شده از مراجع رسمی نشان می‌دهد که طی سال‌های اخیر مصرف دخانیات طی سال‌های اخیر خصوصا در بین قشر جوان افزایش چشم‌گیری داشته است؛ به گفته مسئولان وزارت بهداشت شیوع مصرف دخانیات در مردان 25.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

16 و در زنان کشور 4 درصد گزارش شده است همچنین بر اساس تحقیقات شیوع مصرف دخانیات در زنان رو به افزایش است.

در همین راستا محمدرضا مسجدی؛ دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران و فوق تخصص بیماری‌های ریه به سوالات خبرنگاران در این زمینه پاسخ داد؛ در ادامه می‌توانید مشروح این گفت‌وگو را بخوانید:

نقش دخانیات در بروز بیماری‌های غیر واگیر

دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با بیان اینکه موضوع دخانیات در کشور ما باید از چند جنبه مورد بررسی قرار گیرد اظهار داشت: مباحث بهداشت و سلامت، بحث اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از جمله موضوعاتی است که به طور مستقیم با دخانیات در ارتباط قرار دارد اما از نظر ما که در حوزه سلامت فعالیت می‌کنیم همیشه اعلام کرده‌ایم که شایع‌ترین علت مرگ و میر در دنیا بیماری‌های غیرواگیر است که در کشورهای در حال توسعه بیماری‌های عفونی یا واگیردار زمانی بسیار شایع بود اما با اقدامات سازمان بهداشت جهانی رقم این بیماری‌ها به شدت کاهش پیدا کرد اما همچنان 4 دسته بیماری‌های غیر واگیر مانند بیماری‌های قلبی، تنفسی، سرطان‌ها و دیابت در سطح کشنده‌ترین بیماری‌ها قرار دارد که در ایران نیز بیش از 75 درصد مرگ و میر‌ها به دلیل این بیماری‌ها بروز می‌کند که 40 درصد آنها مربوط به بیماری‌های قلبی است. باید توجه داشته باشیم که مصرف دخانیات بر تمام ارگان‌های بدن تأثیر می‌گذارد و مهمترین عامل بروزی بیماری‌های غیرواگیر به شمار می‌رود هر چند که رژیم غذایی نامناسب و فعالیت فیزیکی نامطلوب نیز می‌تواند بر بروز این بیماری‌ها  اثرگذار باشد.

14 درصد ایرانی‌ها دخانیات مصرف می‌کنند

وی افزود: با توجه به ارزان و در دسترس بودن دخانیات در کشور ما حدود 14 درصد مردم جامعه روی به مصرف این مواد آورده‌اند و همچنین 86 درصد دیگر افراد جامعه گرایشی به سمت این مواد نداشته‌اند اما باید توجه کنیم که برنامه‌ریزی‌های دقیقی باید در خصوص کاهش و پیشگیری از مصرف مواد دخانی در 14 درصد افرادی که از این مواد استفاده می‌کنند انجام شود. 14 درصد افرادی که در جامعه استعمال دخانیات دارند بیشترین هزینه را به بودجه درمان کشور تحمیل می‌کند و آن 86 درصدی که گرایش به استفاده از مواد دخانی ندارند باید هزینه درمان این افراد را بپردازند که لازم است در این خصوص مطالبه‌گری عمومی صورت گیرد.

 

 

افزایش مالیات بر مواد دخانی مهم‌ترین عامل پیشگیری از مصرف دخانیات

مسجدی ادامه داد: در تمام دنیا از مالیات و افزایش قیمت به عنوان مؤثرترین راه برای کاهش مواد دخانی یاد می‌شود که متأسفانه در کشور ما در این رابطه بسیار ضعیف عمل شده است و برخی از افراد با توجیهات عامه‌پسندانه به دنبال فرار از پاسخگویی در این زمینه هستند. به طوری که برخی ادعا می‌کنند در صورتی که مالیات مواد دخانی افزایش یابد میزان قاچاق این مواد نیز در کشور زیاد خواهد شد که می‌توان با برنامه‌ریزی‌های دقیق و نظارت بیشتر از ورود دخانیات به صورت قاچاق جلوگیری به عمل آورد. 

علت گرایش دختران به مصرف دخانیات

وی خاطرنشان کرد: تمام افرادی که به دنبال مصرف مواد مخدر می‌روند در اولین تجربه خود حس نشاط و آرامش را دارند و فردی که به این حالت می‌رسد مطمئناً برای دفعات بعدی نیز روی به مصرف دخانیات می‌آورد که پس از تکرار این موضوع فرد در دام مواد دخانی گرفتار شده است باید توجه داشت که با هر بار مصرف دخانیات مغز انسان به آن میزان  عادت کرده و برای رسیدن به آرامش احساس نیاز بیشتری پیدا می‌کند. 

معمولاً افرادی که روی به مصرف دخانیات می‌آورند پس از مدتی با حالاتی مثل پرخاشگری، اضطراب و افسردگی مواجه می‌شوند و آستانه تحمل آنها بسیار پایین می‌آید. 

7200 ماده سمی در دود قلیان وجود دارد

دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با بیان اینکه در دود سیگار بیش از 4 هزار نوع ماده سمی وجود دارد توضیح داد: اگر سیگار به طور معمولی سوزانده شود گازهای سمی از خود استخراج نمی‌کند اما زمانی که سیگار روشن می‌شود حرارت نوک آن بین 850 تا 950 درجه سانتی‌گراد است که در آن نقطه تصعید رخ داده و به صورت زنجیره‌ای شکست مولکولی ایجاد می‌شود که همین موضوع باعث آزاد شدن مواد سمی و انتقال آن به بدن فرد خواهد شد باید توجه داشت که در توتون قلیان نیز 7200 نوع ماده سمی وجود دارد که عوارض آن چندین برابر سیگار است در حالی که برخی افراد فکر می‌کنند به دلیل اینکه دود قلیان از آب می‌گذرد ضرری برای سلامتی آنها نخواهد داشت.

عوارض مصرف سیگار در خانم‌های باردار

به گزارش فارس؛ وی تاکید کرد: خانم‌هایی که اقدام به مصرف سیگار یا قلیان می‌کنند پس از گذشت مدتی دچار شکنندگی و ریزش مو، چروک پوست و تغییر شکل ناخن می‌شوند باید توجه داشت که هیچ جای بدن از دود مصون نخواهد ماند و حتی افرادی که در معرض دود استعمال دخانیات قرار دارند نیز با عوارضی مواجه خواهند شد.

دود سیگار به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شود، دسته اول دودی است که مستقیماً از سیگار خارج شده و فرد آن را استنشاق می‌کند و دسته دوم دودی است که از طرف فرد سیگاری بر اطرافیان اثر خواهد گذاشت و دود دسته سوم ذرات معلقی است که از طرف فرد سیگاری بر روی میز، فرش و یا سایر اماکن می‌نشیند که در صورت جذب پوستی باعث بروز سرطان و سایر بیماری‌ها خواهد شد.

 

 

تاثیر دود سیگار بر جنین

دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران ادامه داد: اگر یک مادر باردار در معرض دود سیگار قرار گیرد یا آن دود وارد بدن فرد شود، دود از طریق گردش خون وارد بدن شده و بر روی جنین اثر می‌گذارد که این موضوع ممکن است در رشد جنین اثرات منفی داشته باشد و احتمال مرگ یا زایمان زودرس را افزایش دهد. همچنین رشد دستگاه تنفسی نوزادانی که مادر آنها استعمال سیگار داشته یا در معرض دود سیگار قرار گرفته‌ است با مشکلاتی مواجه می‌شود.

سالانه در کشور 50 میلیارد نخ سیگار دود می‌شود

مسجدی گفت: در کشور ما حدود 50 میلیارد نخ سیگار در سال استفاده می‌شود و در دنیا حدود 6 میلیون نفر به دلیل استعمال دخانیات جان خود را از دست می‌دهد که با توجه به آمار این رقم در کشور ما به 50 هزار نفر می‌‌‌رسد. نکته جالب توجه اینجاست که 10 درصد از این مرگ و میرها مربوط به افرادی است که در معرض دود سیگار قرار دارند یعنی 6 هزار نفر در سال قربانی سیگار کشیدن سایر افراد خواهند شد که از این آمار نیز 20 درصد سهم کودکان زیر 14 سال است. 

40 درصد دختران دانشجو تجربه مصرف قلیان دارند

وی خاطرنشان کرد: مطالعاتی مختلفی در جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات در خصوص علل گرایش دختران به سمت دخانیات انجام شده است که آمارها نشان می‌دهد تجربه مصرف قلیان در دختران دانشجو به 40 درصد افزایش یافته که این یک زنگ خطر جدی به شمار می‌‌رود. باید توجه کنیم که این دختران، مادران و همسران آینده هستند که پایه اصلی خانواده را تشکیل می‌دهند. در بررسی‌ها برخی از دختران اعلام کرده‌اند که به دلیل نداشتن مکان تفریحی و هزینه‌های بالای این اماکن به سمت قهوه‌خانه‌ها روی آورده‌اند و همچنین برخی دیگر اعلام کرده‌اند که فقط در یک مغازه خاص اقدام به کشیدن قلیان می‌کنند که پس از تحقیقات مشخص شد آن مکان موردنظر در قلیان‌های خود از مواد مخدر یا روانگردان برای جذب و اعتیاد مشتری استفاده می‌کند.

اغواگری جوانان با استفاده از توتون‌های معطر

این متخصص ریه اضافه کرد: به طور کلی در قوانین تبلیغات دخانیات ممنوع است اما مشاهده می‌کنیم که برخی از این اماکن با افزودن مواد معطر اقدام به جذب مشتری می‌کند که این موضوع نیز غیرقانونی است. توتون‌های معطر و معسل از بدترین نوع این ترکیبات هستند که با مواد معطر شیمیایی ترکیب شده و به دست مشتری می‌رسد که متأسفانه به دلیل بویی که از خود ترشح می‌کنند خاصیت اغوا کنندگی دارند.  باید توجه کنیم که 86 درصد از افرادی که امروزه به دام اعتیاد گرفتار شده‌اند در سن 13 یا 14 سالگی در معرض استفاده از قلیان قرار داشته‌اند.

برخی هنرمندان الگوی بدرفتاری اجتماعی شده‌اند

وی عنوان کرد: باید توجه کنیم که هنرمندان و هنرپیشگان الگویی برای نوجوانان به شمار می‌روند اما متأسفانه می‌بینیم که در سریال‌های خانگی هنرمندان به راحتی اقدام به مصرف دخانیات می‌کنند که این موضوع نیز نوعی تبلیغات غیرمستقیم به شمار می‌رود. متأسفانه هنرمندان کشور ما در برخی از مواقع الگوی بدرفتاری اجتماعی شده‌اند که باید در این زمینه نیز نظارت بیشتری صورت گیرد.

آمریکا صاحب شدیدترین قوانین پیشگیری از مصرف دخانیات

مسجدی یادآور شد: کمپانی‌های بین‌المللی اعلام کرده‌اند که کشور ایران بازار خوبی برای فروش دخانیات هستند در حالی که در کشور آمریکا شدیدترین قوانین برای مصرف دخانیات اعمال شده است به طوری که در برخی از ایالات این کشور در خیابان‌ها افراد اجازه سیگار کشیدن ندارند. آمار مصرف دخانیات در سال 1968 در کشور آمریکا 54 درصد در مردان و 24 درصد در زنان گزارش شده بود که با قوانین پیشگیری این رقم در حال حاضر به نصف کاهش یافته است. هیچ کشوری در دنیا از صنعت دخانیات سود نکرده است و هر چه مردم خرج مصرف دخانیات می‌کنند دولت باید چند برابر ‌آن را هزینه درمان افراد کند.  

توجه داشته باشید که تنها صنعتی که در کشور ما با تحریم مواجه نشد صنعت دخانیات است که این موضوع نیز بُعد سیاسی دارد و این صنعت می‌تواند منافع زیادی برای تولیدکنندگان مواد دخانی داشته باشد.

 

 

آدامس‌هایی با بوی دخانیات جلوی درب مدارس

وی گفت: همانطور که گفته شد تبلیغ مواد دخانی در ایران ممنوع است اما مشاهده می‌کنیم که در جلوی مدارس برخی آدامس‌ها که در پاکت‌هایی شبیه پاکت سیگار قرار دارند به راحتی به فروش می‌رسند یا بر روی برخی محصولات دیگر نام شرکت‌های تولیدکننده دخانیات را می‌گذارند تا نوجوانان به صورت غیرمستقیم در معرض تأثیرات دخانیات قرار داشته باشند.

آمریکا سردم دار شرکت‌های دخانی

دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران افزود: شرکت‌های متعددی در حال تولید دخانیات در کشور هستند که بزرگترین آنها شرکت بریتیش آمریکن توباکو که یک شرکت آمریکایی و انگلیسی است نام دارد. تولید دخانیات توسط کشورهای خارجی در حالی در ایران صورت می‌گیرد که این کشورها حاضر نیستند سایر تکنولوژی‌ها را به کشور ما بیاورند و از این طریق می‌توانند ضربات اجتماعی و اقتصادی زیادی به ما وارد کنند. باید توجه کنیم که سالانه صد هزار بیمار سرطانی به آمار موجود افزوده می‌شود که از طریق کنترل مصرف دخانیات می‌توانیم یک سوم این رقم را کاهش دهیم. 

برنامه پاد برای پیشگیری از مصرف دخانیات

وی تصریح کرد: مقام معظم رهبری همیشه تأکید دارند که کار فرهنگی صورت گیرد در همین راستا طرح پاد (پیشگیری از اسعتمال دخانیات) در مدارس اجرایی شد که ورامین به عنوان اولین شهر اجرای این طرح در نظر گرفته شده است  و امیدواریم طی سال‌های آتی بتوانیم این طرح را در تمام مدارس کشور اجرایی کنیم. 

65 درصد مراکز فروش دخانیات مجوز ندارند

این متخصص ریه تاکید کرد: حدود 200 هزار دکه و مغازه در سطح کشور در حال عرضه دخانیات هستند که 65 درصد آنها مجوز فروش ندارند در حالی که قانون اعلام کرده است که این اماکن باید پروانه دریافت کنند که لازم است وزارت صنعت و معدن در این زمینه برخورد جدی‌تری از خود نشان دهد. توجه داشته باشید که زمان تهیه سیگار در کشور ما دو دقیقه در نظر گرفته می‌شود در حالی که در کشور آمریکا فرد باید 40 دقیقه را صرف گشتن برای پیدا کردن سیگار کند. زمانی که ژاپنی‌ها اعلام کردند که در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند ما خوشحال شدیم و امیدوار بودیم که تکنولوژی‌هایی وارد کشور شود اما دیدیم که این افراد اقدام به تأسیس کارخانه تولید سیگار کردند و برخی از خبرها حاکی از آن است که مجوز تأسیس کارخانه مارل‌بارو نیز صادر شده است. 

قاچاق 1200 تریلی دخانیات در سال

مسجدی با بیان اینکه دخانیات چهارمین صنعت سودآور دنیا است که این صنعت در دست مافیای قدرتمندی قرار دارد گفت: شرکت‌های تولیدکننده دخانیات با واسطه یا بی‌واسطه اقدام به راه‌اندازی و وارد کردن این محصولات به کشور می‌کنند اما عملاً سود این محصولات مستقیماً به جیب آنها می‌رود.

در حال حاضر آمار میزان قاچاق دخانیات به کشور به 1200 تریلی در سال می‌رسد که لازم است اقدامات جدی‌تری در این زمینه صورت گیرد. 

ماجرای سیگارهای الکترونیکی

دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران خاطرنشان کرد: زمانی که سازمان جهانی بهداشت موضع جدی در زمینه مبارزه با دخانیات از خود نشان داد شرکت‌های تولیدکننده اقدام به تولید سیگارهای نازک و یا سیگارهایی با درصد نیکوتین کمتر کردند که تحقیقات نشان داد این سیگارها ضرر بیشتری از سیگارهای معمولی دارند به دلیل اینکه فرد برای ارضای نیاز خود مجبور است به جای یک پاکت چند پاکت سیگار را با قیمت بالاتری خریداری کند

واردات سیگارهای الکترونیکی هیچ گونه مجوزی ندارند و این سیگارها نیز ترفندی برای سودجویی شرکت‌های دخانیات است. تحقیقات نشان داده است که نیکوتین موجود در این سیگارها خالص نبوده و مواد سرطان‌زای دیگری مانند آرسنیک، فلزات سنگین و گازهای آرماتیک در آنها استفاده می‌شود و عوارض آنها به شدت از سیگارهای معمولی بیشتر بوده و قیمت آن صد برابر یک پاکت سیگار است. 

 

 

لزوم افزایش مالیات بر مواد دخانی

وی گفت: توجه داشته باشید که با اقدامات مجلس افزایش مالیات مواد دخانی طی سال‌های گذشته صورت گرفت اما این رقم به میزان کافی نبود در کشور ترکیه 84 درصد قیمت خرده‌فروشی، مالیات در نظر گرفته شده است که این رقم در کشور اردن 82 درصد، پاکستان 76 درصد و در کشور ما کمتر از 20 درصد است. 

توجه داشته باشیم که بیش از 2 میلیون معتاد در حال حاضر در کشور وجود دارد که اکثر آنها از طریق مصرف سیگار و دخانیات به این راه کشیده شده‌اند.

انتهای پیام/

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۹۵۱۲۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ماجرای گاز «خنده» در قلیان اکسیژن صحت دارد؟/ قلیان اکسیژن اعتیاد آور نیست؟

اخیرا بحث عرضه نوعی خاصی از قلیان با عنوان «قلیان اکسیژن» در برخی کافی شاپ‌ها و قهوه‌خانه‌ها خبرساز شده؛ موضوعی که گویا در راستای اجرای طرح مطالعاتی وزارت بهداشت در ۱۰ استان کشور است؛ چراکه متخصصان و مسئولان سلامت همواره نسبت به شکستن قبح استعمال قلیان در میان خانواده‌ها و استعمال آن به صورت گروهی و سرگرمی و در نهایت هم افزایش چندین برابری مصرف آن در زنان و مردان و بروز عوارض قلبی و تنفسی ناشی از آن در سنین پایین‌تر، هشدار داده‌اند.

غلامرضا حیدری، مجری طرح مطالعاتی بررسی «قلیان اکسیژن» در واکنش به اخبار  و فضای ایجاد شده درباره این طرح مطالعاتی، با تاکید بر اینکه «قلیان اکسیژن»، استانداردهای وزارت بهداشت را دارد، اظهار کرد: مقدار گازهای اکسیژن و نیتروژن موجود در «قلیان اکسیژن» تنظیم شده و استاندارد است و حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی این دستگاه در کشور می‌گذرد.

ماجرای گاز «خنده» در قلیان اکسیژن

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اخبار منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی درباره قلیان اکسیژن خاطرنشان کرد: ادعای استفاده از «گاز خنده» در قلیان اکسیژن در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در پاسخ به ادعاهای مطرح شده باید گفت، استفاده از گاز خنده در قلیان اکسیژن صحت ندارد. 

وی درباره ترکیب گازهای قلیان اکسیژن گفت: سهم اکسیژن از ترکیب گازهای به کار گرفته شده قلیان اکسیژن حدود ۸۰ درصد است و نیتروژن می‌تواند به میزان ۵ درصد به ترکیب گازها اضافه شود.

مجری طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاک‌دم ادامه داد: «اکسید نیتروژن» که با «گاز خنده» شناخته می‌شود در قلیان اکسیژن وجود ندارد. «انتونوکس» که یک گاز بی‌ضرر  به حساب می‌آید که در قلیان اکسیژن استفاده می‌شود. پژوهش‌های متعددی درباره «انتونوکس» در سطح جهان انجام شده، یافته‌های این مطالعات از بی‌ضرر بودن این گاز حکایت می‌کند.

حیدری درباره اعتیادآور بودن انتونوکس اظهار کرد: انتونوکس از  مسائلی مانند «ایجاد وابستگی»، «اعتیادآوری» و «گازهای خنده‌آور» تهی است. با توجه به ویژگی‌های انتونوکس باید گفت ادعاهایی که در ارتباط با قلیان اکسیژن مطرح شده یک بازی رسانه‌ای است.

وی درباره طرح مطالعاتی بررسی دستگاه پاکدم اظهار کرد: بررسی دستگاه پاکدم که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام می‌شود یک طرح مطالعاتی به حساب می‌آید. این طرح مطالعاتی مورد تایید وزارت بهداشت واقع شده و «کد اخلاق» دارد. 

نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری درباره قلیان اکسیژن

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در این طرح مطالعاتی افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند مورد نظرسنجی قرار می‌گیرند، افزود: هدف از اجرای نظرسنجی این است که مصرف‌کنندگان قلیان‌ اکسیژن را ارزیابی کنیم. این ارزیابی‌ها به منظور بررسی مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از مصرف قلیان اکسیژن است. با توجه به مشکلات و عوارض احتمالی ناشی از استعمال قلیان اکسیژن برای آینده این دستگاه تصمیم می‌گیریم. 

وی گفت: در حال حاضر، قلیان اکسیژن در برخی استان‌ها مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است. پاسخ به پرسش‌های «آیا قلیان اکسیژن عوارض دارد؟» و «آیا قلیان اکسیژن می‌تواند به عنوان یک دستگاه بی‌ضرر معرفی شود؟» به عنوان پرسش‌های این طرح مطالعاتی طرح شده‌اند. پاسخ به این پرسش‌ها به گذر زمان نیاز دارد؛ این پروژه تحقیقاتی باید به مدت یک یا دو سال انجام شود که بتوان به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داد. 

حیدری افزود: طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن در شهر تهران انجام شده و مصرف‌کنندگان این دستگاه با «تست تنفسی» مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. نتایج تست تنفسی مصرف‌کنندگان قلیان اکسیژن نشان می‌دهد وضعیت تنفسی آن ها نسبت به افراد عادی، کاملا بالاتر است. نتایج به دست آمده می‌تواند ما را به مسیری هدایت کند که قلیان اکسیژن، مشکلات سلامتی ندارد. البته تاکید می‌کنم که به طور قطع، اظهارنظر نهایی درباره قلیان اکسیژن به بررسی‌های کامل‌تر نیاز دارد. در نظر داریم افرادی که از قلیان اکسیژن استفاده می‌کنند در ۱۰ استان کشور مورد ارزیابی قرار دهیم. بازهم تاکید می‌کنم اخبار مربوط به عوارض و اعتیادآوری قلیان اکسیژن، یک بازی رسانه‌ای و کذب محض است. 

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی درباره جزییات اجرای طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اظهار کرد: مراکزی که قلیان‌های دخانی ارائه می‌دهند به صورت داوطلبانه در طرح تحقیقاتی شرکت می‌کنند. بر اساس استانداردهای وزارت بهداشت، درصد گازهای اکسیژن و نیتروژن قلیان اکسیژن تنظیم می‌شود. طرح تحقیقاتی در ۳ استان تهران، البرز و آذربایجان شرقی آغاز شده، همچنین امور مربوط به این طرح تحقیقاتی در استان بوشهر و شهر جیرفت در استان فارس در حال انجام است.

وی ادامه داد: استان‌های مازندران، زنجان، هرمزگان نیز به طرح تحقیقاتی قلیان اکسیژن اضافه می‌شوند.

حیدری درباره جامعه آماری طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن نیز گفت: تعداد مراکز عرضه قلیان‌های دخانی که در طرح مطالعاتی لیان اکسیژن شرکت کرده‌اند باید به «حجم نمونه» که در طرح علمی برآورد شده، برسند. میزان جامعه آماری باید به نحوی باشد که آمار و ارقام خروجی طرح تحقیقاتی از منظر آماری، «معنی‌دار» و «قابل تایید» باشد. این طرح تحقیقاتی به یک یا دو سال زمان نیاز دارد که میزان داده‌های مورد نظر جمع‌آوری شود. پس از جمع‌آوری داده‌ها، آنالیزهای مورد نیاز انجام می‌شود. 

چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن

وی درباره چرایی اجرای طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن گفت: سال‌ها است علیه دخانیات مبارزه می‌کنیم و با اقداماتی در نظر داریم میزان مصرف دخانیات را کنترل و محدود کنیم. برنامه‌هایی با هدف کنترل دخانیات طی سال‌های گذشته  مطرح شده اما شکست‌ خورده‌اند. همچنین ممنوعیت‌های استعمال دخانیات اثربخش نبوده‌اند و جرائم مربوط به تخلفات دخانیاتی به خوبی اجرا نشده‌اند.

افزایش مصرف قلیان در جامعه

حیدری با بیان اینکه متاسفانه قلیان در کشور به ویژه در میان جوانان به وفور استعمال می‌شود، افزود: مصرف قلیان در جمعیت نوجوان در حال افزایش است. بررسی‌ها بیانگر این است تفاوتی در ارتباط با میزان مصرف قلیان در میان زنان و مردان وجود ندارد؛ این در حالیست که میزان مصرف سیگار در میان مردان نسبت به زنان ۱۰ برابر بیشتر است. آمار و ارقام بیانگر این است که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد افراد بالای ۲۵ سال، چه مرد و چه زن قلیان استعمال می‌کنند. 

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه قلیان در میان جامعه ایرانی ورود کرده، افزود: قلیان در میان خانواده‌ها، اماکن تفریحی و جمعیت جوان کشور ورود کرده است. میزان دود هر وعده استعمال قلیان معادل استفاده از ۱۰۰ نخ سیگار است. 

حیدری درباره تنباکوهای مورد استفاده در قلیان‌ها گفت: تنباکوها غیراستاندارد به حساب می‌آیند و عمدتاً با آلودگی‌های محیطی، میکروبی و قارچی همراه هستند. زغال‌هایی هم که در قلیان استفاده می‌شوند زمینه‌ساز مسمومیت با مونوکسیدکربن هستند. 

افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی در پی افزایش مصرف قلیان

رئیس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی افزود: متاسفانه در ارتباط با کنترل مصرف قلیان هیچ برنامه‌ریزی کاملی وجود ندارد. با توجه به افزایش استعمال قلیان در میان جوانان و نوجوانان شاید بتوان گفت باید به انتظار افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی در سنین جوانی بنشینیم. در حالی که بیماری‌های تنفسی و قلبی_عروقی معمولا در دهه‌های پنجم یا ششم زندگی بروز می‌کنند. شرایط به واسطه استفاده از قلیان به نحوی است که افراد ۲۰ و ۳۰ ساله دچار برونشیت مزمن و بیماری‌های قلبی هستند.

شاید قلیان اکسیژن جایگزینی برای قلیان‌های دخانی باشد

حیدری با بیان اینکه عوارض مصرف قلیان باید در کانون توجه قرار گیرد، افزود: بهره‌ گرفتن از راهکارها و روش‌های علمی در جهت کنترل مصرف دخانیات باید در کانون توجه قرار گیرد. به نظر می‌رسد قلیان اکسیژن شاید بتواند جایگزین قلیان‌های دخانی شود.

وی تاکید کرد: در حال حاضر، دستگاه قلیان اکسیژن «تایید نهایی» را نگرفته است. اگر نتایج تحقیقات و شرایط طوری باشد که این دستگاه جایگزین قلیان‌های دخانی شود، یک گام موثر در راستای حفظ سلامتی جامعه به حساب خواهد آمد. اما در مجموع اظهارنظر درباره قلیان اکسیژن منوط به بررسی‌های کامل‌تر بوده و نتایج تحقیقات؛ ملاک تصمیم‌گیری در این باره خواهد شد.

منبع: خبرگزاری ایسنا