ماهاتیر و چرخش مجدد مالزی از غرب به شرق
تاریخ انتشار: ۱۳ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۹۵۶۳۱۱
تهران - ایرنا - رسانه های خبری منتشر کردند مبنی بر اینکه ماهاتیرمحمد، نخست وزیر این کشور با شرکت در کنفرانسی در ژاپن، بر'نگاه به شرق' تاکید خواهد ورزید.
وی امروز در گفت وگو با خبرنگاران گفت که قرار است در بیست و چهارمین کنفرانس سالانه 'آینده آسیا' که 11 و 12 ژوئن (21 و 22 خرداد) توسط موسسه 'نیکی شیمبون' در ژاپن برگزار خواهد شد، بعد از 15 سال وقفه بر راهبرد همیشگی خود که از دهه 1980 سعی کرد در سیاست خارجی کشورش اعمال کند، دو باره آنرا به مورد اجرا بگذارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش منابع خبری نخست وزیر مالزی امروز بعد از دیدار پشت درهای بسته با اعضای حزب پاکتان هارپان (پیام امید) لانکاوی در این خصوص اظهار داشت: اگرچه هر سال سعی کردم در این کنفرانس شرکت کنم اما امسال قصد دارم در این برهه حساس از مناسبات بین المللی بیش از همیشه در باره نگاه به شرق سخن بگویم.
ماهاتیر محمد که در انتخابات 19اردیبهشت پارلمان حزبی این کشور با شعار مبارزه با فساد در سیاست داخلی و وعده انتخاباتی دیگر خود برای گسترش نگاه به شرق در سیاست خارجی توانست بعد از 15 سال بر اریکه قدرت تکیه زند، تلاش های خود را برای تحقق این وعده ها آغاز کرد.
وی که به معمار مالزی نوین و یا ناجی مالایی های این کشور معروف است از یک سو بعد از مشاهده فراگیر شدن فساد در دستگاه حاکمیت کشورش و بطور خاص در حزب حاکم و به ویژه بعد از آنکه دریافت ریشه این فساد داخلی در مشی سلف او، یعنی نجیب رزاق و گرایش او به غرب و برخی کشورهای عربی نهفته است، برآن شد در سن 92 سالگی پا به به میدان سیاست گذاشته و نگذارد دستاوردهای توسعه متوازن کشورش که یکی از ابعاد آن نگاه به شرق بود بر باد رود.
ماهاتیر محمد پیشتر در سال 1957 یعنی زمان استقلال کشورش از انگلیس نیز با وعده مبارزه با فساد و اجرای اصلاحات در نهادهای دولتی وقت آن کشور به قدرت رسیده بود و از بنینانگذاران همین حزب حاکم 'باریسان نشال' بود که امروزه فساد به ویژه در ارتباط با سیاست خارجی آن کل پیکره آنرا فرا گرفته است.
اما در خصوص مشی حکومت داری او در سیاست خارجی و نگاهش به شرق نیز باید تاکید کرد که سیاست نگاه به شرق مالزی و در واقع ماهاتیر محمد بیش از نیم قرن سابقه استعمارزدایی دارد، چون او در نخستین ماه های روی کارآمدنش در فوریه 1982 (بهمن 1362)، سیاست نگاه به شرق خود را اعلام و سعی کرد از نمونه های اخلاق و مهارت ژاپنی ها در سیاست داخلی خود بیاموزد و الهام بگیرد.
نخست وزیر مالزی در همان ایام گفته بود: 'ما مدت زمان طولانی به غرب چشم دوختیم، اما غرب دیگر الگوی مناسب و پیشرویی برای مالزی نیست. از آنجایی که ژاپن پیشرفته شده و همچنان پویایی در حال توسعه بودن خود را حفظ کرده است. پس بهتر است این کشور الگوی مناسب توسعه برای ما باشد'.
با همین رویکرد بود که ماهاتیر محمد در سیاست گذاری اقتصادی سعی کرد نوعی نگاه به شرق را مطرح کرده و بر مواردی چون: پذیرش اصول اخلاقی کار و اسلوب های ژاپن و کره جنوبی، اقتصاد متمایل به بازار که خصوصی سازی وسایل و خدمات عمومی، مخابرات و ترابری در آن نقش مهمی داشتند و نیز افزایش داد و ستد با همسایگان آسیایی تاکید ورزید.
وی مدت ها بود که کشورهای اقتدارگرای اقتصادی منطقه، یعنی کره جنوبی و تایوان را شایسته رقابت می دانست و امروزه نمی تواند رقابت قدرتمند و تنگاتنگی که چین با آمریکا و اروپا آغاز کرده است را به عنوان سمبل توسعه اقتصادی نادیده بگیرد.
ماهاتیر محمد پیش از این نیز با بهره گیری از الگوی نگاه به شرق توانسته بود موفقیت های مطلوبی را برای توسعه کشورش کسب کند و بر اساس همان برنامه های دوره صدارت قبلی اش بود که اقتصاددانان پیش بینی می کنند مالزی به عنوان ببر پنجم اقتصادی آسیا یعنی به جمع کشورهای چین، سنگاپور، تایوان، کره جنوبی و هنگ کنگ بپیوندد.
در هرحال او در این دوره نیز با پیروزی بر رقبای قدیمی، رهبری ائتلاف مخالفان حزب حاکم را برعهده گرفت و توانست در انتخابات اخیر مالزی پیروز شود و در نخستین سفر خارجی خود به عنوان هفتمین نخست وزیر این کشور بعد از استقلال از انگلیس، به ژاپن، یعنی کشوری می رود که او به سیستم مدیریتی آن آشنایی خوبی دارد و تلاش می کند مشی توسعه رهبران آن کشور را سرلوحه برنامه های توسعه ای خود قرار دهد.
نخست وزیر مالزی که خود فارغالتحصیل رشته پزشکی است و پیش از آن فعالیت اقتصادی و اجتماعی خود را با موز فروشی آغاز کرده بود و بعدا در بین سالهای 1981 تا 2003 نیز نخست وزیر کشورش بود، تاکنون نقش مهمی در حرکت مدرنسازی این کشور داشته است، به گونه ای که تحلیل گران سیاسی و اقتصادی وضعیت این کشور را به دو دوره پیش و پس از نخستوزیری او تقسیم می کنند.
چون در دوره طولانی مدت صدارت او بر مالزی بود که این کشور به عنوان یکی از توسعهیافته ترین کشورهای مسـلمان واقع در شرق آسیا، در کمتر از چهار دهه از یک کشور فقیر و کم درآمد بـه کشوری توسعهیافته با درآمد چشمگیر تبدیل شده و فرآیند صنعتی شدن و فعال بودن به عنوان یک اقتصاد مولد را طی کرده و امروزه نیز می رود آن برنامه ها را در دوره جدید نخست وزیری اش تعمیق بخشد.
بی تردید این دوره نخست وزیری ماهاتیر محمد نیز یکی از دوره های اصلی خیزش توسعه ای این کشـور محسوب می شـود، چرا که او خود نخبه و اندیشمندی توسعه گراست و از ویژگی های نخبگان توسـعه گرا، می توان به عزم راسخ آنها بـرای پیشبرد توسـعه، پایبندی بـه رشد و تحول اقتصـادی و توانایی برای پیشبرد اهداف شان نام برد.
بررسی دیدگاه های این رهبر توسعه گرا که در سال 1963 نماینده کشورش در سازمان ملل متحد بود و مَناصِب مختلف حکومتی را در این کشور طی کرد، در واقع بیانگر عمق زوایای اندیشـه ای یکـی از رهبـران توسعه گرا در جهان اسـلام است که کشورش روند توسعه را اگرچه دیرتر از برخی کشورهای دیگر شرق آسیا همچون ژاپن، کره جنوبی، تایوان، سنگاپور آغاز کرد، اما به سرعت با مدیریت او در مسیر رشد و توسعه قرار گرفت.
تحلیل گران یکی از دلایل اصلی این موفقیت ماهاتیر محمد را در اهتمام او به بهره گیری از دستاوردهای صنعتی غرب، اصلاح ساختار مدیریت سیاسی- اقتصادی با هدف توسعه نگاه به شرق جستجو می کنند.
چون او با همین راهبرد سیاسی و اقتصادی، یعنی تکیه بر تولید ملی، توسعه صادرات، خصوصی سازی، جذب سرمایه گذاری خارجی، الگوگیری از کشورهای موفق منطقه و تعامل فعال با کشورهای جهان و قدرت های برتر اقتصادی با محوریت نگاه به شرق توانست کشورش را به نخستین کشور پیشرفتۀ اسلامی و هفدهمین کشور پیشرفتۀ جهان تبدیل کند.
وی حتی موفق شده بود رشد اقتصادی سالانه کشورش را تا 10 درصد رسانده و با بهبود چندین برابری استانداردهای زندگی و کاهش قابل توجه فقر، بیسوادی، مرگ و میر نوزادان و دیگر شاخصهای رفاهی و اجتماعی، این کشور کوچک و کم جمعیت با مناقشات مذهبی و نژادی و به طور عمده کشاورز یا صیاد را که غالبا در روستاها، جنگل ها و سواحل زندگی میکردند و درآمد سرانه کمتر از 100 دلار داشتند را به یک کشور باثبات و توسعه یافته بدل سازد.
در هر حال ماهاتیر محمد به ژاپن سفرمی کند تا توصیه های خود در باره آینده آسیا را در آنجا به گوش هم قاره ای های خود برساند، چرا که همانگونه که خودش اذعان می دارد علاقه خاصی به ژاپن دارد و روابط خوبی را نیز با آن برقرار کرده است و حتی قرار است در این سفر چندین قرارداد بزرگ نیز با مقامات آن کشور امضاء کند.
چرا که به قول خود او، ژاپن نیز با دفاع از ارزش های آسیایی که لزوما با همه ارزش های دمکراسی غربی همخوانی ندارد، الگوی مطلوبی برای توسعه است، کشوری که از میان خاکسترهای جنگ دوم جهانی سر برآورد و شکوفا شد.
نخست وزیر مالزی ضمن بهره برداری از ابعاد علمی، فناوری و سیستم های مدیریتی غرب به ویژه در نمونه ترکیبی شرقی و غربی آن یعنی ژاپن، علاوه بر سیاست های اقتصادی، در مشی سیاسی و فرهنگی نیز سعی می کند از مواهب خاصی که در جامعه ژاپن وجود دارد و به اعتقاد خودش آنها را در غرب نیافته و نمی یابد، بهره برداری کند.
ناگفته نماند که پیشتر برخی او را یک سیاستمدار نوگرا به سبک غربی می شناختند اما بعدها دیدند که او در عین حال که از دستاوردهای مادی غرب استفاده می کند، انتقادهای جدی به توسعه افسار گسیخته غرب دارد و بیشتر همت خود را به ابعاد انسانی در شرق متمرکز کرده و ضمن بهره بردن از سرمایه داری غربی، ارزش های انسانی آسیایی را بیشتر مورد توجه قرار می دهد، چرا که نگاه به شرق بُن مایه سیاست خارجی او محسوب می شود.
نخست وزیر مالزی در سیاست نگاه به شرق، ابتدا ژاپن و سپس کره ای ها را پرچمدار آسیای نو می دانست، چرا که می خواست فناوری و پیشرفت های علمی غرب را به کشورش بیاورد، بدون آنکه ارزش های آسیایی از بین برود.
ماهاتیر قدرت اقتصادی و فناوری غرب را نفی نکرده و معتقد است که دنیای کنونی را دنیای کشورهای قدرتمند می سازند و هرچه کشورها قدرتمندتر باشند، در ابعاد دیگر نیز اثرگذارترند، اما او بخشی از این قدرت را در تعامل با جهان جستجو می کند و باور دارد که هیچ کشوری نمی تواند در انزوا و به دور از دیگر کشورها به حیات خود ادامه دهد.
همانگونه که او خود در کتابش می نویسد: 'در عصر حاضر هیچ کشوری نمی تواند تحت تأثیر و نفوذ کشورهای دیگر نباشد. اما آنکه ضعیف باشد، بی تردید اثرپذیرتر خواهد بود و کشوری هم که اهرم اقتصادی، صنعتی، تجاری، اقتصادی، سیاسی و وسائل ارتباط جمعی را در دست دارد، صدایش رساتر، سلطه گر و دیکتهکننده تر خواهد بود'.
وی ضمن انتقاد از افراط گرایی هدایت شده در برخی کشورهای شرقی و اسلامی، در عی حال مرگ ارزش های انسانی و الهی در کشورهای غربی را به باد انتقاد گرفته و از این منظر نیز معتقد است ارزش های فراموش شده در ادیان شرقی همچنان می توانند نجات بخش دنیای جهانی شده توسط قدرت های غربی باشد.
به اعتقاد نخست وزیر مالزی، ارزش های انسانی در جوامع غربی مسیحی تحت نفوذ یهودی های صهیونیست که در آن مذهب فقط به امور فردی و خصوصی منحصر شده و می گویند خدا مرده و تنها به توسعه اقتصادی فکر میکنند، امروزه نمی تواند نجات بخش سردرگمی روحی و معنوی انسان باشد، چون آنها رو به زوال و غرق در اندیشۀ توسعه گرا لذتجویی و انواع تلاطم های روحی و جسمی هستند.
این در حالی است که جوامع شرق آسیا ضمن برخورداری از موفقیت های اقتصادی، ارزش های سنتی و مذهبی خود را نیز حفظ کرده اند و مردم این کشورها در امور دینی همچون برخی کشورهای خاورمیانه که به دلیل اختلافات قومی و مذهبی از تعالیم اصلی اسلام دور شده و ضعیف و ناکام ماده اند، از تعصبات کور نیز مبری هستند.
ماهاتیر حتی معتقد است علوم غربی که امروزه غربی ها به آن می بالند و سعی می کنند در جاهایی از آن به عنوان ابزار سلطه بهره ببرند، نیز ریشه در غرب ندارند، بلکه از دستاوردهای دوره های خاصی از تمدن های شرقی هستند.
او پیش از این چند بار با اشاره به تحولات آسیای شرقی و بحران اقتصادی یی که جورج سوروس سرمایهدار صهیونیست آمریکا به این منطقه تحمیل کرد، گفته بود: 'ما (آسیایی ها) یک شبه به خاطر خوشبینی به آمریکا گدا شدیم'.
نباید فراموش کرد که نظر ماهاتیر در مورد غربی ها دوگانه است. چون او آنها را از یک سو به سبب کنجکاوی سیری ناپذیر، ذکاوت و شجاعت مورد تمجید قرار می دهد و از سوی ددیگر به خاطر تعصبات خصمانه نسبت به مسلمانان، پول پرستی و ایجاد انحرافات فرهنگی و روحیه سلطه جویی شان به باد انتقاد می گیرد.
البته او امروزه در ارزیابی پیشرفت غربی ها، آموزش، نظم و برنامه ریزی آنها را از نظر دور نمی دارند و معتقد است ژاپن یکی از کشورهای موفق آسیایی است که با رعایت نظم و برنامه ریزی به سبک غربی، با هوشیاری تمام به مطالعه نظام های غربی پرداخته و تدریجا نقاط ضعف تشکیلات اداری خود را اصلاح کرده و همین امر توانست از آنها را به یک قدرت علمی و صنعتی و حتی فرهنگی جهانی تبدیل سازد.
ناگفته نماند که او طی چند اسل اخیر در بعد فرهنگی برخی انتقادات جدی را بر فرهنگ جدید ژاپن وارد می داند، چون آنچه برای وی درک نشدنی است نسل جدید این کشور است که به جای پیروی از فرهنگ ژاپنی می رود تا بیشتر از غرب الگوگیری کند.
گرچه ماهاتیر ژاپنی ها و امروزه چینی ها را بیشتر یک مدل توسعه اقتصادی موفق می داند و ژاپنی ها را در توسعه فرهنگی در حال اضمحلال می بیند، اما با این وجود از سیاست نگاه به شرق خود دست نکشیده است. به نظر او، اکنون کره جنوبی و حتی چینی ها ویژگی های لازم فرهنگی را برای الگو شدن بیش از ژاپنی ها در آسیا دارند. چون آنها بسیار میهن پرست، ملی گرا و علاقمندند که کره ای و یا چینی باقی بمانند. او کره ای ها را به خاطر آنکه سختکوش هستند و اخلاقیات و فرهنگ خود را پاس می دارند، تحسین میکند.
ماهاتیر محمد بحران فرهنگی عارض شده در برخی کشورهای آسیایی را حاصل نوعی فرهنگ تحمیلی غربی به جوانان این کشورها ارزیابی می کند که از طریق جهانی شدن سیاست، فرهنگ و اقتصاد غربی در بسیاری از نقاط جهان گسترش یافته است.
نخست وزیر مالزی در رویکرد مثبتش به شرق و موهبت های آن برای توسعه جوامع انسانی، در عین حال 'جهانی شدن' را 'جهانی سازی ارزش های غربی' تعریف می کند و دیدگاه او به این موضوع کاملا انتقادی و منفی است و آن را دستاویز و ابزار سلطه غرب بر کشورهای ضعیف و در حال توسعه ارزیابی کرده و معتقد است که کشورهای در حال توسعه شرقی باید بکوشند تا با حفظ نگاه به شرق از پیامدهای منفی جهانی سازی برحذر باشند و در عین حال از فرصت های آن به ویژه انقلاب ارتباطات و اطلاعات نیز حداکثر استفاده را ببرند.
در هر حال اصرار همیشگی نخست وزیر مالزی برای تکیه بر شرق و آسیا، او را جزو شاخص ترین و مؤثرترین رهبران آسیایی برای تشکیل پیمان های منطقه ای کرد و تلاش های برای رسیدن به نوعی استقلال و رهایی از نفوذ استعمارگران سابق غربی و اجتناب از قرار گرفتن در زیر هژمونی آمریکا و قدرت روز افزون آن، او را به نماینده واقعی آسیا تبدیل کرده است.
گزارش از : علی نصیری
آساق**1378**1663**
منبع: ایرنا
کلیدواژه: فرهنگي مالزي شرق ماهاتير آينده آسيا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۹۵۶۳۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ایران میتواند با صدور خدمات فنی و مهندسی، در توسعه سریلانکا مشارکت کند
رئیسجمهوری اعلام کرد که ایران میتواند با صدور خدمات فنی و مهندسی، در توسعه اقتصادی سریلانکا مشارکت کند.
به گزارش شانا، سیدابراهیم رئیسی امروز (چهارشنبه، پنجم اردیبهشت) در نشست خبری با همتای سریلانکایی خود با بیان اینکه پس از انقلاب، روابط خوبی بین ایران و سریلانکا برقرار شد، اظهار کرد: این روابط رو به توسعه است و طی گفتوگوهایی که با رئیسجمهوری این کشور و همکاران وی داشتیم قرار شد همکاریها در حوزههای گردشگری، کشاورزی، صنعتی، تجاری و اقتصادی، فرهنگی و علمی و فناورانه بین دو کشور ادامه یابد.
وی از اعلام آمادگی کشورمان برای صدور خدمات فنی و مهندسی خبر داد و تأکید کرد: برای صدور خدمات فنی و مهندسی آمادگی داریم. بیشک میتوانیم در توسعه اقتصادی سریلانکا با صدور خدمات فنی و مهندسی مشارکت کند.
رئیسجمهوری تصریح کرد: به مردم و مسئولان سریلانکا میگویم که تهدیدها و تحریمها ملت ایران را متوقف نکرده و پیشرفت ادامه داشته است. ایرانِ امروز را میتوان کشوری پیشرفته و فناور نامید.
رئیسی از تشکیل کمیسیون مشترک میان ایران و سریلانکا خبر داد و گفت: مقرر کردیم با پیگیری وزیران خارجه دو کشور کمیسیون مشترک هرچه سریعتر تشکیل شود و سازوکار روابط تجاری، اقتصادی، کشاورزی و علمی فناوری را مورد بررسی قرار دهند و این تصمیمها سریع اجرایی شود.
رانیل ویکرمسینگه نیز در این نشست خبری تصریح کرد: امروز پروژه چندجانبه سد گشایش یافت که ۱۲۰ مگاوات برق را تأمین میکند. از ایران برای مشارکت در ساخت این سد و انتقال دانش و فناری ساخت سد قدردانی میکنم.
وی با تأکید بر اینکه توانستیم پروژه مشترکی را میان دو کشور به نحو مطلوبی اجرا و بهرهبرداری کنیم بیان کرد: از مردم ایران تشکر میکنم و به آنها بهدلیل دستیابی به فناوری برق و انتقال آب و سدسازی تبریک میگویم. انتقال آب و تولید برق از مهمترین مذاکرات نشستهای امروز بود.
رئیسجمهوری سریلانکا حمایت ایران را سبب ثبات اقتصادی در کشور خود دانست و گفت: از این تریبون از حمایتهای ایران در برابر بحرانی اقتصادی چند سال گذشته کشورمان قدردانی میکنم، این حمایتها سبب ثبات اقتصادی در کشورمان شد.
ویکرمسینگه با اشاره به امضای پنج سند همکاری با ایران، افزود: در طول گفتوگوهای امروز در نشستهای دوجانبه مسائل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، تجاری و ... مطرح شد و دو دولت به پنج توافقنامه در زمینههای فرهنگی، ورزشی، علمی و فناوری ... امضا کردن تا از این طریق به افزایش مناسبات دو جانبه و ارتباط میاد مردم دو کشور اقدام کنیم. دو کشور در حوزه همکاری در کارگروه اقیانوس هند و نیز سازمان ملل متحد به تفاهم رسیدند؛ گفتوگوهای بسیار خوبی هم درباره چالشهای کنونی جهان داشتیم و در برخی موضوعها توافق کردیم.
گفتنی است که وزیران نفت، نیرو، امور خارجه و فرهنگ و ارشاد اسلامی رئیسجمهوری را در این سفر همراهی میکنند. در این سفر مگاپروژههای برقآبی که به همت مهندسان ایران و با هزینهکرد کامل دولت سریلانکا احداث شده، با حضور رؤسای جمهوری دو کشور به بهرهبرداری رسید.