به نقل از «جام جم آنلاین»

توسعه گردشگری یا تخریب محیط‌زیست؟

تاریخ انتشار: ۲۱ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۰۹۹۶۵۳

گرچه برخی هم معتقدند این راهکار علمی و اصولی نیست و در درازمدت جواب نمی‌دهد و آموزش و ارتقای سطح آگاهی جامعه، گزینه‌ای مناسب‌تر برای مقابله با اثرات‌سوء ورود گردشگران به مقاصد گردشگری طبیعی است.

به گزارش جام‌جم، صنعت گردشگری، به‌دلیل نیاز اندکش به سرمایه اولیه برای راه‌اندازی و امکان تسری ابعاد اقتصادی آن به بخش‌های گوناگون، الگوی اقتصادی پیشنهادی از سوی بسیاری از کارشناسان امر برای اشتغالزایی و مقابله با بحران بیکاری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به اعتقاد آنها، این صنعت با تغییر منابع درآمدی خانوارها در نواحی غیرصنعتی، معیشت آنها را تامین و با ایجاد گردش مالی از مناطق شهری به سوی بخش‌های کمتر‌برخوردار، به توزیع رفاه و ثروت در سطح کشور کمک می‌کند.

در این میان اما، با استناد به شکنندگی محیط‌زیست ایران، هستند افرادی که از توسعه گردشگری طبیعی ابراز نگرانی می‌کنند و توصیه‌های مکرر برای سفر به مناطق بکر طبیعی را جایز نمی‌دانند. با همین دلمشغولی، کمپینی در فضای مجازی شکل گرفته است که با هشتگ «لوکیشن نزنیم»، کاربران را به پیوستن به این جریان از طریق عدم‌معرفی مقاصد گردشگری کمتر شناخته شده دعوت می‌کند. در همین راستا، یک پژوهشگر اقتصاد گردشگری، ضمن تاکید بر لزوم تعیین «ضریب بُرد» از سوی نهادهای دست‌اندرکار به‌منظور کنترل و مدیریت روند ورود گردشگر به مناطق آسیب‌پذیر طبیعی، به جام‌جم می‌گوید: ورود بی‌رویه و کنترل‌نشده گردشگران به مناطق بومی و طبیعی، علاوه بر تهدیدهای محیط‌زیستی، می‌تواند هویت فرهنگی و بومی این مقاصد را هم با چالش مواجه کند. با این‌همه اسرافیل شفیع‌زاده، ایده‌هایی همچون نزدن لوکیشن و مخفی نگاه داشتن مقاصد گردشگری را در عمل مؤثر نمی‌داند و با بیان این‌که برنامه‌ریزان کشور تاثیر اقتصادی پایدار گردشگری را در عمل نادیده می‌گیرند، می‌افزاید: با در نظر گرفتن مباحث علمی در این زمینه، توسعه اکوتوریسم، یک آلترناتیو مناسب برای مقابله با فروپاشی اقتصاد معیشتی شهرهای کوچک و روستاها است.

به گفته وی، جلوگیری از ایجاد انواع آلودگی‌های محیطی، رعایت موازین اخلاقی گردشگری، حفظ سکوت و آرامش زیستگاه‌های طبیعی و ایجاد سازگاری میان جامعه میزبان و گردشگران، از جمله مسائلی است که باید از سوی مدیران ارگان‌های درگیر در حوزه گردشگری مورد توجه قرار گیرد.

ضرورت همکاری محیط‌زیست و میراث فرهنگی

این کارشناس و فعال گردشگری می‌گوید: برای این منظور لازم است که کارشناسان محیط‌زیست و جنگل‌ها و مراتع در کنار دیگر عوامل دخیل در تدوین و اجرای سیاست‌های مربوط به گردشگری از جمله سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، با تمرکز بر توسعه جوامع روستایی با محوریت گردشگری، برنامه آمایش سرزمین را پیاده کنند تا از طریق تعیین ضریب بُرد هر منطقه، بتوانند جریان ورود گرشگران به مقاصد‌شکننده زیست‌محیطی را مدیریت و از آسیب‌ها و تخریب‌های احتمالی جلوگیری کنند.

شفیع‌زاده، شکل‌گیری چنین کمپین‌هایی را نتیجه ضعف عملکردی و ناهماهنگی میان نهادهای تأثیرگذار بر گردشگری که اتفاقا پرتعدادند عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: متاسفانه دستگاه‌های مسئول فاقد نگاه جامع‌نگر هستند و از توان نیروی انسانی در این راستا بهره نمی‌گیرند.

بر همین اساس وی تصریح می‌کند: خلأهای موجود در عرصه‌های دولتی، ضرورت حضور و افزایش دامنه اثر نیروهای غیردولتی در قالب ورود بخش خصوصی و انجمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد به حوزه‌های اجرایی و عملی را دوچندان می‌کند.

از تحصیلکرده‌های گردشگری کمک بگیرید

این کارشناس گردشگری اقتصاد یادآور می‌شود که تحصیلکرده‌های رشته‌های گردشگری و دیگر تخصص‌های وابسته به آن، باصلاحیت‌ترین افرادی هستند که می‌توانند عهده‌دار کسب و کارهای گردشگری شوند و با اتکا به آموخته‌های دانشگاهی و علمی خود، امکان توسعه پایدار این صنعت را فراهم کنند.

شفیع‌زاده می‌گوید: منابع موجود در طبیعت تجدیدپذیرند و اگر میزان استفاده و بهره‌برداری خود را با سرعت بازسازی این منابع موازنه کنیم، خطر تخریب و نابودی طبیعت به حداقل خواهد رسید.

شفیع‌زاده با اشاره به دغدغه‌های محیط‌زیستی فعالان این حوزه در مواجهه با طرح‌های توسعه گردشگری خاطرنشان می‌کند: مراقبت از محیط‌زیست به معنای عدم مداخله و یا عدم استفاده از آن نیست و این باور، یک تفکر اشتباه است. در همین ارتباط تعامل با طبیعت و بهره‌برداری از آن نیز امری اجتناب‌ناپذیر است که باید در چهارچوب قوانین کافی و سیستم‌های نظارتی مستقل قرار گیرد.

شیما رئیسی

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: گردشگری محیط زیست جام جم آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۰۹۹۶۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

درگیری دو سازمان دولتی در میانکاله

 به گزارش تابناک، اجرای طرح گردشگری و طبیعت‌گردی در میانکاله و شبه‌جزیره آشوراده از ۲۵سال گذشته مطرح شد، اما اجرای این طرح بار‌ها با مخالفت کارشناسان و حامیان محیط‌زیست به تعویق افتاد. در سال ۱۳۹۷دولت وقت این طرح را آغاز کرد، اما کش و قوس میان حامیان محیط‌زیست و مدیران اجرایی استان باز هم سبب توقف این طرح شد.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم و پس از سفر استانی رئیس‌جمهور به استان گلستان و بازدید از منطقه، رئیس‌جمهور بر ضرورت رفع مشکلات پیش روی اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده تأکید کرد و بلافاصله جلسات مستمری توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست و با همکاری دستگاه‌های مربوطه ازجمله استانداری گلستان برگزار و قرار شد اجرای هرگونه طرح گردشگری در این ذخیره‌گاه مهم زیست‌کره با هماهنگی سازمان حفاظت محیط‌زیست انجام شود.

مردادماه سال گذشته، سیزدهمین نشست کمیته ملی طبیعت‌گردی که با حضور علی‌اصغر شالبافیان، معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست و معاون حفاظت و امور اراضی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به‌عنوان اعضای کمیته ملی طبیعت‌گردی برگزار شد، موضوع پروژه طبیعت‌گردی جزیره آشوراده منطبق با معیار‌های محیط‌زیستی در محدوده ۲۲ هکتاری به‌عنوان یکی از موضوعات مهم و دارای اولویت از سوی شخص رئیس‌جمهور در سفر استانی گلستان، مطرح شد و مورد تأیید نهایی اعضا قرار گرفت. سفر رئیس قوه قضاییه استان گلستان هم دستور ویژه حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای را برای رفع جنبه‌های حقوقی و قضایی مسائل و مشکلات استان ازجمله مسئله «طرح گردشگری جزیره آشوراده» را در پی داشت و طرح گردشگری آشوراده ضمن توجه به جوانب و ملاحظات زیست‌محیطی، به لحاظ حقوقی و قضایی هم تعیین تکلیف شد.

ماجرا از چه قرار است؟
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست کشور در این باره گفت: «اداره میراث فرهنگی با مصالح ساختمانی بدون انجام هماهنگی، قصد ورود به منطقه حفاظت شده میانکاله را داشت که با ممانعت محیط‌بانان میانکاله از ورود مصالح ساختمانی به این منطقه جلوگیری و قرار شد اداره میراث فرهنگی استان گلستان پس از اخذ مجوز نسبت به ورود به میانکاله اقدام کند.»

سرهنگ جمشید محبت‌خانی افزود: «یک اثر تاریخی در منطقه حفاظت شده میانکاله قرار دارد که وظیفه حفظ و نگهداری آن برعهده میراث فرهنگی است، اما نیاز است از قبل، مجوزی برای ورود به منطقه گرفته شود؛ محیط‌بانان نیز وظیفه کنترل مجوز را دارند. دستگاه دولتی برای انجام هرگونه فعالیت عمرانی در منطقه حفاظت شده باید مجوز داشته باشد. با توجه به اینکه مسئولان میراث فرهنگی مجوز ارائه نداده بودند، محیط‌بانان میانکاله از ورود مصالح به منطقه ممانعت به عمل آوردند و با احترام از آنان خواستند که پس از اخذ مجوز نسبت به ورود مصالح به منطقه اقدام کنند.»

او ادامه داد: «برخلاف برخی مباحث مطرح شده، وقوع درگیری بین محیط‌بانان و کارکنان میراث فرهنگی به هیچ عنوان رخ نداده است بلکه بحث جزئی بین طرفین به‌وجود آمده بود که درنهایت آقای تقی‌پور، مسئول پناهگاه حیات وحش میانکاله برای بررسی بیشتر موضوع به پاسگاه دریابانی محل رفت و بعد از نیم ساعت حضور در پاسگاه، موضوع با صحبت حل و فصل و قرار شد مجوز لازم از محیط‌زیست استان گرفته و سپس وارد منطقه شوند. تأکید می‌کنم که بحث شفاهی بوده و بازداشت و درگیری رخ نداده است.»

آذرماه سال گذشته نیز انتشار تصاویر درگیری لفظی محمدجوادساروی، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان گلستان با یک محیط‌بان در جزیره آشوراده خبر ساز شده بود که واکنش مدیران سازمان حفاظت محیط زیست را به دنبال داشت.

منبع: همشهری آنلاین