به نقل از «ایرنا»

آفریقای جنوبی، شریک شفیق ایران - علی نصیری**

تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۱۵۳۵۱۰

دکتر محمدجواد ظریف روز گذشته درحالی ، راهی این کشور آفریقایی شد تا با این شریک شفیق همیشگی ملت ایران در باره گسترش مناسبات دوجانبه و آینده توافق جامع قدرت های هسته ای جهان با ایران (برجام) رایزنی کند.

ظریف در راس یک هیات بزرگ سیاسی و اقتصادی دولتی عازم آن کشور شد تا در راستای رایزنی های بعد از برجام با اعضای آن، نظر شرکای ایران را نیز در این زمینه و به ویژه قانون شکنی آمریکا در این توافق جویا شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سوابق روابط دو کشور نشان می دهد که دولت و ملت آفریقای جنوبی و ایران همواره از نظر سیاسی و فرهنگی در کنار هم بوده اند به ویژه اینکه دولت آن کشور همواره در طی این سال‌ها حامی حقوق ملت ایران در بحث هسته‌ای بوده است.
دولت آفریقای جنوبی که خود یک قدرت هسته ای جهانی به شمار می رفت طی 2 دهه اخیر همواره حامی ایران در برخورداری از انرژی صلح آمیز هسته ای بود و چندباری هم که از اعضای غیر دائم شواری امنیت سازمان ملل بود بر این حق مسلم ملت ایران صحه گذاشت.
وزیر خارجه ایران هنگام ورود به آفریقای جنوبی تاکید کرد: 'دولت آفریقای جنوبی همواره حامی حقوق ملت ایران در بحث هسته ای چه در ابتدای مذاکرات و چه در بعد از برجام بوده است، بنابر این با نامه ای که چندی پیش به دولت این کشور برای ادامه همکاری ها فرستادیم، با مشاهده آمادگی آن دولت، به پرتوریا آمدیم تا گفت وگوهایی چند بعدی و سازنده ای را با دولتمردان این کشور پیش ببرم'.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین با بیان اینکه در جریان این سفر ظرف امروز و فردا در مورد یک بسته همکاری بین دو کشور با مقامات آفریقای جنوبی گفت‌وگو خواهد کرد، در مورد آخرین وضعیت مذاکرات کارشناسی برجامی بین ایران و گروه 1+4 در تهران نیز گفته بود: 'از آنجایی که گروه 1+4 تعهد خود را برای تضمین برخورداری ایران از دستاوردهای اقتصادی برجام داده است، همه مشغول بررسی روش‌های مختلف تحقق این مهم هستیم و در این فرصت محدود سعی داریم با سفر خودم به آفریقای جنوبی و هند و سفر سایر اعضای هیات دولت و مقامات سابق در هفته آینده به کشورهای مختلف اقداماتی را صورت دهیم تا اطمینان حاصل کنیم که مردم ایران امتیازاتی که باید از توافق هسته‌ای بگیرند را دریافت خواهند کرد'.
اما اینکه چرا آفریقای جنوبی برای سیاست خارجی و حتی داخلی ایران اهمیت دارد، باید گفت که از یک سو موقعیت راهبردی ایران و آفریقای جنوبی در جهان چه از نظر سیاسی و چه از نظر اقتصادی شایان توجه است؛ چرا که آفریقای جنوبی در قاره آفریقا، بخصوص جنوب آفریقا، با دارا بودن توانائی های اقتصادی و امکانات فراوان و از سوئی به دلیل رشد تقاضا در بین جمعیت سیاهپوست از ظرفیت خوبی برای تبدیل شدن به بازار کالاهای ایرانی برخوردار است و نیز این کشور به عنوان مرکزی برای فعالیت های اقتصادی کشورمان در جنوب، شرق و مرکز آفریقا می تواند مورد توجه فراوان قرار گیرد.
از سوی دیگر، ایران نیز به دلیل قرار گرفتن در منطقه خلیج فارس و همجواری با کشورهای آسیای میانه، فرصت خوبی برای آفریقای جنوبی است تا آن کشور بتواند به بازارهای کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز دسترسی بهتری داشته باشد.
نباید فراموش شود که از نظر اقتصادی نیز زمینه های مساعدی برای گسترش روابط و همکاری ها به ویژه در زمینه سرمایه گذاری و بازرگانی میان شرکت های مختلف آفریقای جنوبی و ایران و نیز امکان جذب سرمایه گذاری در زمینه های مختلف مانند نفت و گاز، ارتباطات، تولیدات پیشرفته صنعتی، معدنی و ... میان دو کشور وجود دارد.
بطور نمونه می توان به سرمایه گذاری و مشارکت شرکت MTN آفریقای جنوبی در شبکه ایرانسل ایران و همچنین سرمایه گذاری و ساخت دو فاز پتروشیمی در پارس جنوبی توسط شرکت ساسول این کشور اشاره و اعتراف کرد که این همکاری های مشترک تاکنون به خوبی توانسته است زمینه های ورود ایران به بازارهای انرژی آفریقای جنوبی از جمله در حوزه های فروش نفت خام، ذخیره سازی، کسب فناوری، گاز و پتروشیمی، تولید برق و دیگر انواع انرژی را برای ایران فراهم کند.
البته مناسبات دو کشور تنها به روابط دو جانبه خلاصه نمی شود، چون با توجه به قرار گرفتن دو کشور در مجموعه کشورهای جنوب، این روابط در قالب همکاری های جنوب - جنوب نیز ادامه دارد.
ایران و آفریقای جنوبی هر یک به سهم خود در چندین ائتلاف سیاسی و اقتصادی جهانی عضویت دارند که نقش آنها براساس موقعیت ژئوپلیتیک هریک در آن ائتلاف ها و نهاد های بین المللی و منطقه ای تعریف شده است.
در این خصوص باید گفت که ظرفیت توسعه بیش از پیش روابط سیاسی و دیپلماتیک و گسترش همکاری های دو جانبه، منطقه ای و بین المللی و تبدیل دولت آفریقای جنوبی به عنوان یک لابی قدرتمند و مستمر در عرصه های سیاسی منطقه ای و بین المللی برای جمهوری اسلامی ایران موجب شده است تا روابط سیاسی دو کشور با توجه به عضویت هر دوی آنها در ائتلاف های سیاسی و اقتصادی جنوب - جنوب همچون اتحادیه همکاری های منطقه‌ای کشورهای حاشیه اقیانوس هند، جنبش عدم تعهد و در قالب گروه 77 بتواند گسترش بیشتری یافته و همین امر آنها را به بازیگران مهمی در این اتحادیه ها تبدیل کرده است.
دو کشور در خصوص بحران های سوریه، عراق، یمن و فلسطین نیز بر افزایش نقش سازمان ملل و مجامع بین المللی برای بازسازی اقتصادی آن کشورها و ایجاد امنیت در آنها تاکید دارند و تاکنون دیدگاه های مشترکی در زمینه خاتمه دادن به اشغالگری ها از سوی دو کشور وجود داشته است .
از منظر دیگر، تهران می تواند از ظرفیت های وسیع اقتصادی پرتوریا برای دستیابی به بازارهای دیگر کشورهای منطقه جنوب آفریقا و همکاری مشترک در سازمان های اقتصادی منطقه ای و بین المللی بهترین استفاده را ببرد، چرا که حضور ایران در سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) و آفریقای جنوبی در جامعه توسعه جنوب آفریقا (سادک) می تواند محور همکاری های دوجانبه منطقه ای جدیدی باشد و در عین حال عضویت آفریقای جنوبی در گروه پنج قدرت نوظهور اقتصادی جهان موسوم به بریکس و در گروه 20 کشور صنعتی جهان (جی-20) از دیگر ابعاد بسیار مهم جذابیت آن کشور برای اقتصاد و حتی سیاست ایران به شمار می رود.
از آنجایی که ایران و آفریقای جنوبی توانسته اند در دو منطقه جغرافیایی خود از ظرفیت های چشمگیری برای همکاری برخوردار باشند، اقتصاد دو کشور نیز دارای ویژگی های همپوشانی خوبی هستند و این مهم، در کنار موقعیت ژئوپلتیک، جایگاه منطقه ای، میزان توسعه یافتگی در ابعاد مختلف و توان علمی و فناوری که این دو کشور دارا هستند به ویژه با توجه به اینکه اراده ای در میان مسوولین دو کشور شکل گرفته است، در صورت عملیاتی شدن توافقات حاصله، روابط دو کشور را در سطح راهبردی تثبیت خواهد کرد.
از یک طرف، جمهوری اسلامی ایران در دو حوزه انرژی و حمل و نقل نیز دارای مزیت های نسبی تجاری با آفریقای جنوبی و به طریق اولی برای کشورهای عضو سادک است، چون آفریقای جنوبی دروازه این کشورها و بسیاری دیگر از کشورهای آفریقایی به شمار می آید و ایران می تواند از این فرصت (قرابت با آفریقای جنوبی) بهره برداری مطلوبی به عمل آورد.
بطور مثال ایران در حوزه انرژی با دارا بودن ذخایر عظیم انرژی نفت و گاز می تواند تامین کننده تضمینی نفت، گاز و فرآورده های نفتی برای دیگر کشورها، خصوصا کشورهای آفریقایی و حوزه کشورهای حاشیه اقیانوس هند باشد و در این راستا، آفریقای جنوبی نیز با دارا بودن یکی از بزرگترین ناوگان نفتکش جهان می تواند به این موضوع کمک خوبی بکند چون این کشور در زمینه حمل و نقل دریایی، دارای انواع کشتی های عظیم باربری در ناوگان دریایی است.
در خصوص اشکال دیگر انرژی نیز باید گفت که ایران با دارا بودن امکانات طبیعی مانند استفاده از نیروی باد، خورشید، آب و .. و نیز کسب دانش فنی فراوان در این زمینه ها، جزو کشورهای مطرح دنیا بوده و باید این ظرفیت ها را در روابط و همکاری ها با دیگر کشورها به ویژه با کشورهای آفریقایی و بطور خاص آفریقای جنوبی که خود صاحب بزرگترین تجهیزات و فناوری های تولید انرژی های پاک جهان است در نظر بگیرد و عملیاتی تر کند.
اگرچه طبق آمار، حجم مبادلات تجاری ایران با آفریقای جنوبی طی چند سال اخیر دارای فراز و نشیب هایی بوده است اما در سفری که جیکوب زوما، رئیس جمهوری سابق این کشور در اردیبهشت ماه 2 سال گذشته به تهران داشته و 8 سند همکاری عمدتا اقتصادی نیز امضا کرده بود، تاکید شد که حجم این مبادلات باید تا سال 2020 ، از 8 میلیارد دلار فراتر رود.
در همین راستا بود که تاکنون بیش از 100 قرارداد، مقاوله نامه، بیانیه، موافقتنامه و یادادشت تفاهم مشترک در زمینه های سیاسی، اقتصادی، تجاری، قضایی، فرهنگی، بهداشتی، محیط زیست، ورزشی، علمی، زنان و اجتماعی، مسکن، استاندارد، خدمات هوایی و دریایی و کشاورزی به وی‍ژه از 1375 به بعد به امضاء رسیده است.
تهران و پرتوریا سال گذشته سیزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک را در پرتوریا برگزار کردند تا زمینه های همکاری های دو کشور در حوزه هایی مهم تری همچون: نفت و صنایع وابسته، خدمات مالی، زیرساختی، صنایع، خدماتی و بازرگانی، توریسم، کشاورزی، حمل و نقل را بهتر فراهم کنند.
ایران و آفریقای جنوبی در زمینه های دیگری نیز همکارهای گسترده ای دارند از جمله اینکه در زمینه مبارزه با تروریسم که ایران از قربانیان آن است، مبارزه با دزدی دریایی، گشت های مشترک، تامین امنیت کشتیرانی در غرب اقیانوس هند برگزاری نمایشگاه های مختلف تجهیزات نظامی همکاری دارند.
یادآوری می شود که ایران و آفریقای جنوبی دارای یک گروه دوستی پارلمانی ایران و آفریقای جنوبی نیز هستند و امروزه بسیار فعال بوده و هر از چندی میان اعضای آن تعاملاتی از جمله تبادل هیات های پارلمانی برقرار است.
در هر حال، دو ملت ایران و آفریقای جنوبی به دلیل پشت سر گذاشتن دوران مبارزات برای رهایی از نظام ظالم حاکم بر ایران در پیش از انقلاب و رژیم تبعیض نژادی حاکم بر آفریقای جنوبی که رابطه خوبی نیز با یکدیگر داشتند، از تجربه تاریخی تلخ مشترکی برخوردار هستند که همین امر موجب ایجاد تفاهم و همدلی برای همکاری و شراکت های بیشتر میان آنها شده است.
از طرف هم پیروزی انقلاب اسلامی ‌ایران به رهبری امام خمینی (ره) در ‎ 1357در حالی رقم خورد که مبارزات مردم آفریقای‌جنوبی به رهبری نلسون ماندلا برعلیه نظام سیاسی آپارتاید در اوج خود قرار داشت.
در هر حال، دکتر ظریف با توجه به موارد فوق دیروز دو دور ملاقات با وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی داشته و امروز نیز با رئیس‌جمهور این کشور گفت‌وگوهای سازنده‌ای را در راستای منافع دو کشور انجام خواهد داد تا همه زمینه های شراکت و همکاری دو ملت و دولت را برای حل مسائل مستحدثه از جمله برجام بیشتر و بهتر فراهم آورده باشد و هم بستری را برای همکاری تهران با دیگر پایتخت های آفریقایی ایجاد کرده باشد .
بیشتر بدان سبب که اقتصاد دانان جهان، چند دهه آینده (2050) را دوره شکوفایی آفریقا دانسته و معتقدند با روند کنونی اقتصاد جهانی، ظرف چندین سال آینده، شروع دوره ای جدید از جریان سرمایه ها به آفریقا را شاهد خواهیم بود.
------------------
کارشناس آفریقا

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي آفريقاي جنوبي برجام ظريف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۱۵۳۵۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امیرعبداللهیان روز ملی آفریقای جنوبی را تبریک گفت

به گزارش خبرگزاری مهر، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: فرا رسیدن روز ملی جمهوری آفریقای جنوبی را به ملت، دولت و خانم نالدی پاندور، وزیر امور خارجه این کشور صمیمانه تبریک می‌گویم.

وی افزود: توجه به اهمیت جایگاه چندجانبه گرایی در سیاست خارجی دولت، منجر به تقویت همکاری‌ها و تعاملات گسترده میان جمهوری اسلامی ایران و آفریقای جنوبی در چارچوب بریکس شد و در همین راستا شاهد پیشرفت و توسعه مناسبات دوجانبه در دوره اخیر هستیم.

وزیر امور خارجه کشورمان در پایان تصریح کرد: اقدام قاطع حقوقی آفریقای جنوبی علیه نسل‌کشی رژیم صهیونیستی و مواضع صریح این کشور در دفاع از فلسطین ثابت کرد که آرمان‌های نلسون‌ماندلا در مبارزه با ظلم و تبعیض، همچنان زنده است. شادکامی و سعادت مردم آفریقای‌جنوبی و همچنین موفقیت و استمرار پیشرفت‌های دولت این کشور دوست را آرزو دارم.

کد خبر 6090439 محمد مهاجرانی