ریشههای مشترک زبان و فرهنگ ایران و اوستیا بررسی شد
تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۹۳۹۶۲۷
به گزارش خبرگزاری مهر، نشست دیدا و گفتگوی المیرا گوتیوا فوق دکتری زبانشناسی اوسی و دیانا سوکایوا، فولکورشناس اوستیایی به همراه مریم شفقی، استاد زبان روسی، با علیاصغر محمدخانی معاون فرهنگی و بینالملل شهر کتاب، روز دوشنبه ۸ مرداد در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
در این دیدار میرجلالالدین کزازی، استاد دانشگاه و شاهنامهپژوه و سیدحسین طباطبایی رئیس ادارهی اروپای شرقی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز حضور داشته و به ریشههای زبانی و فرهنگی مشترک و زمینههای همکاریهای فرهنگی ایران و اوستیا پرداختند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پژوهشگران خارجی این نشست، در ابتدا با بیان اینکه در حال حاضر اوستیاییها خود را «ایرونی» میخوانند، خود را از ریشه ایرانیان شرق معرفی کردند که در عصر باستان و قرون وسطی با عناوین اسکیف، سامارت و آلان/یاسا خوانده میشدند. همچنین به ارتباط میان ساکاها و اوستیاییهای امروزی اشاره کردند.
آنها مشارکت تاریخی این قوم در وقایع و نبردهای تاریخی بزرگ و شکلگیری برخی ملتهای اروپایی را عامل جذابیت این قوم برای دانش جهانی دانستند. همچنین به وجود مؤلفههای ایرانی در زبان و فرهنگ ملتهای اوراسیا اذعان داشتند؛ ضمن اینکه به دورههای مختلف روابط ایرانیان و اوستیاییها از نظر سیاسی و بازرگانی، دشمنان مشترک مثل تیمور لنگ، جنگهایی با هم در دورهی شاه عباس و در نهایت معاشرت دوستانه و شکلگیری «جامعه پارسی» در قفقاز به اختصار اشاره کردند.
در بخش بعدی، کزازی خطاب به این پژوهشگران گفت: من از جانب همهی ایرانیان، شما را ایرانی میدانم. این سخن شگفتآوری نیست. زیرا ایران فرهنگی و ایران تاریخی، بسیار پهناورتر از ایران جغرافیای سیاسی است. ما قفقازیان را ایرانی میدانیم، بهویژه شما که نام گرامی و سپند ایران را هم بر خورد دارید. «ایرونی» شما ریخت گویشی «ایرانی» است که برای نمونه در تهران بهکار برده میشود. هنگامی که به مسکو آمده بودم، درباره پیوندهای فرهنگی و ادبی ایران و مردمان روسیه سخنی میراندم. نمونههایی آوردم. برای نمونه گفتم که پوشکین رزمنامه «روسلان و رودمیلا» را از زبان دایه خود شنیده بود و به زبان روسی سرود.
وی افزود: نام «روسلان» ریخت روسیشده «رستم» است. روسلان لازارویچ؛ یعنی رستم فرزند زال. در پایان این سخنرانی، دوشیزه نغزی از جای برخاست و کمی به خشم به من گفت: «شما از تیرههای گوناگونی که در روسیه میزیاند و از فرهنگ ایرانی بهره دارند سخن گفتید. اما چرا از ما قفقازیان سخن نگفتید. ما از همه ایرانیان ایرانیتریم». این گفته برای من بسیار دلپذیر بود. گفتم دریغا که من آنچنان که باید با فرهنگ و ادب قفقازیان آشنایی ندارم. اگر از پیوندهای ادبی و فرهنگی میان ایران و قفقاز سخنی نگفتم، از این روی بود.
حاضران خارجی در این نشست، در تکمیل سخنان این شاهنامهپژوه افزودند: تیمور لنگ اشغالگر خشنی بود که پس از اشغالگری مغولها ضربه سنگینی به اوستیاییها وارد کرد. اوستیاییها در نهایت در کوهستانها اقامت گزیدند و شمارشان به شدت کاسته شد. اجداد ما چندین قرن با یکدیگر زندگی کرده و یک ملت شدهاند. از آنجایی که نزدیک کوهستان بودند، زبان و شکل باستانی فرهنگشان را حفظ کردند. از دیگر سو، قفقاز از قرن ۱۵ تا ۱۸ برای سیاستمردان ایران جالب بوده است. بنابراین، شاه عباس اول به اوستیای شمالی لشگرکشی کرد. اسامی نواحی و ردپای اقامت او در فولکلور اوستیا تاکنون حفظ شده است.
کزازی نیز به نشانههایی که از ایران کهن در قفقاز و اوستیا باقیمانده و همچنین نسبت به نشانههای فرهنگ سکاییان در اوستیا ابراز علاقهمندی کرد و سخنانش را با اشاره به ریشه سکایی رستم ادامه داد: رستم از سیستان است که تغییر شکل یافته سکستان؛ به معنی سرزمین سکاییان است.
این سخنان پیرامون مسائل زبانی، فولکلور، اسطورهشناسی، ریشههای مشترک واژگان ادامه یافت و در آن به مسائلی چون دگرگونی «س» در واژگان فارسی به «ش» در واژگان سکایی برای نمونه تبدیل «سرخ» فارسی به «شرخ» سکایی؛ تغییرهای جالب درون خود زبان سکایی مثلاً تبدیل «مَرد» به «مُرده»؛ حماسه «نارت» و حماسه «داریزانوف»؛ برشمردن بزرگانی چون کُستا ختاگوروف، شاعر ملی اوستیا؛ موتیفهای شرقی در عاشقانههای اوستیایی اشاره شد. هر چه شاعران یا نویسندگان اوستیایی اصیلتر باشند، عناصر ایرانی بیشتری در کارهایشان به چشم میخورد. از اینرو، حضور عناصر ایرانی در آثار ختاگوروف را به موجب تحصیلات او در سنپترزبورگ و تأثیر گرفتن او از زبان روسی و فلسفه زمان خود کمرنگتر دانستند.
المیرا گوتیوا پژوهشگر انستیتو علوم اجتماعی و علوم انسانی اوستیای شمالی هم در این نشست، درباره دورنمای پروژههای مشترک با ایران ابراز خوشبینی کرد و گفت: به نظر ما، علاقه و منفعتی متقابل در این خصوص برای هر دو طرف وجود دارد. اوستیاییها ملتی ایرانیاند که در فضایی غیرایرانی رشد کردهاند و با دست سرنوشت، بسیاری از ویژگیهای ملتهایی را که با ایشان در ارتباط بودهاند، به خود پذیرفتهاند. از سوی دیگر، ایزوله شدن جغرافیایی در نتیجه حملهی تیمور لنگ به حفظ ویژگیهای کهن مربوط به عصر مشترک ایرانیان در فرهنگ، زبان، قومنگاری، افسانههای ملی ما کمک کرد. میراث ایرانیان مورد توجه و علاقه ما است. دانشمندان ایرانی در این بخش میتوانند به ما یاری ارزشمندی برای برقراری ارتباط و قیاس با آن برسانند. مردم ایران نیز با نگریستن از دریچه فرهنگی و قومی و از طریق مقایسه مطالب اوستیایی میتوانند میراث باستانی خود را به شکل روشنتری دریابند.
این محقق در ادامه با اشاره به اینکه زبان پژوهشهای اوستیایی روسی است، بر ضرورت تربیت دانشمندان دو زبانه بیشتر تأکید کرد. همچنین، بازیابی خویشاوندان خونی، فرهنگی و زبانی را برای تحکیم زبان اوستیایی جنبه مهمی از این همکاری عنوان کرد.
دیانا سوکایوا، پژوهشگر انستیتو علوم اجتماعی و علوم انسانی اوستیای شمالی، دورنمای مقایسه سمبول، نمونه یا پینگارههای ایران و اوستیا را نیکو دانست و گفت: اسطورهشناسی جنبهای بسیار محافظهکارانه در فعالیت روحانی و معنوی انسان است که هزاران سال موجودیت دارد. از همین رو تمامی سمبولها و نمادهای حائز اهمیت (باستانی) فرهنگ سنتی اوستیایی و ایرانی را میتوان مقایسه کرد. غیر از تفاوتهای عمومی، در فولکلور اوستیایی نمونههایی به جا مانده است. برای نمونه داستانی از شاه عباس اول در متن داستانی در باب مهرهای اسرارآمیز مشاهده میشود.
سوکایوا این داستان فولکلور را تعریف و تأکید کرد: موتیف ایرانی در عصر داریزانف نیز وجود دارد. برای نمونه، مقایسه حماسه نارت و شاهنامه را نیز قابل توجه است. در نهایت، پژوهشهای مقایسهای برای دریافتن صورتهای نویی از صورتهای اولیه اندیشه و تفکر اوستیایی امیدبخش هستند.
در پایان این نشست محمدخانی ضمن بیان اینکه از تشکیل پل ادبی میان ایران و روسیه چند سال میگذرد و ارتباطهایی با پژوهشگران منطقه قازان نیز شکل گرفته است؛ درباره اختصاص بخشی از فعالیتهای این پل به مطالعات زبانشناسی اوستیایی، همچنین پژوهشهای تاریخ و اسطورهشناسی اوستیایی-ایرانی، پرداختن به تحولات ادبی امروز منطقه اوستیا، اظهار امیدواری کرد.
طباطبایی نیز درباره همکاری مجله کاروان (روسی) در این حوزه اعلام آمادگی کرد.
کد خبر 4362251 صادق وفاییمنبع: مهر
کلیدواژه: ادبیات فارسی اوستیای جنوبی شاهنامه مرکز فرهنگی شهر کتاب میرجلال الدین کزازی ادبیات کتاب و کتابخوانی ترجمه معرفی کتاب سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گردشگری نقد کتاب ادبیات جهان ادبیات داستانی بازار نشر کتابخانه صنایع فرهنگی معرفی نشریات میراث فرهنگی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۹۳۹۶۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دستاورد سفر بذرپاش به امارات متحده عربی چه بود؟
به گزارش قدس آنلاین، «مهرداد بذرپاش» رئیس طرف ایرانی کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و امارات در راستای نشست این کمیسیون طی سفری به ابوظبی با «بن الطوق الماری» وزیر اقتصاد امارات و هیاتی از مدیران اماراتی دیدار کرد. دیداری که در نخستین گام با امضای ۲ سند همکاری به کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و امارات رسمیت بخشید.
نشست این کمیسیون که پس از ۱۰ سال برگزار شد، حاصل سیاستهای دولت سیزدهم، مبنی بر رشد و توسعه تجارت با کشورهای همسایه است که به گفته وزیر راه و شهرسازی، با جدیت و عزمی که این نشست برای مدیران دو طرف ایجاد کرده، میتوان به رشد تجارت بین دو کشور تا سطح ۳۰ میلیارد دلار امیدوار بود.
همچنین طی این نشست، اسناد همکاری مختلفی که در نشستهای مختلف بین مسوولان دو کشور برگزار شد، آماده امضا شد که نگاهی به محتوای این اسناد و گفتوگوها، خبر از آن میدهد که آینده روابط اقتصادی دو کشور، بیش از پیش روشن خواهد بود و نیت بدخواهان تجارت پررونق در خاورمیانه به عمل منتهی نخواهد شد.
یکی از مهمترین تفاهمهایی که در این نشست انجام شد، موضوع تسریع در انجام مذاکرات و نهایی کردن اسناد همکاری مبادله شده در حوزههای مختلف اقتصادی بین دو کشور بود. ایجاد کمیته اقتصادی و بازرگانی با مسوولیت وزارت صمت ایران و وزارت تجارت خارجی امارات با عضویت سایر دستگاهها در جهت تسهیل همکاریهای تولیدی و بازرگانی، دانشبنیان، فناوریهای برتر در حوزه فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی از دیگر سرفصلهای گفتوگو در این نشست بود.
یکی دیگر از تفاهمهای نشت مذکور، ایجاد و تعیین تیم مشترک کاری در زمینه همکاریهای صنعتی و گازی بود که این مساله میتواند نقشی مهم در اقتصاد هر دو کشور داشته باشد.
سرمایهگذاری نهادهای مالی و بانکهای معتبر اماراتی در بورس بینالملل مناطق آزاد ایران و سهامداری در این بورس از دیگر محورهای این نشست بود و به نظر میرسد این مساله، در صورت محقق شدن، بخشی از چالش کمبود سرمایه در ایران را جبران خواهد کرد.
همچنین در زمینه تجارت تشکیل صندوق مشترک سرمایهگذاری با تعیین یک میلیارد دلار سرمایهگذاری اولیه از سوی هر کدام از طرفین، تشکیل کارگروه مشترک بانکی تحت نظارت بانکهای مرکزی دو کشور و تشویق بانکهای تجاری به برقراری و گسترش روابط کارگزاری بانکی بین دو کشور و تشکیل بانک مشترک بین دو کشور که موضوعی مورد علاقهمندی و تاکید «شیخ منصور بن زاید» معاون و نخست وزیر امارات بود، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
موضوع ایجاد همکاری بین صندوقهای ضمانت صادرات دو کشور از دیگر محورهای گفتوگو با مقامات اماراتی بود که در صورت اجرایی شدن، زمینه را برای افزایش امنیت فعالیت تجار دو کشور فراهم میکند.
ضرورت همکاری طرف اماراتی بهمنظور افتتاح حساب بانکی اشخاص حقیقی ایرانی و نیز شرکتهای به ثبت رسیده در امارات با سهامداران ایرانی و همچنین ضرورت همکاری طرف اماراتی پیرامون امکان استفاده از خدمات بانکی بینالمللی نظیر اعتبار اسنادی در مناسبات تجاری بین المللی از/ به امارات، از دیگر زمینههای نشست مشترک بذرپاش با وزیر اقتصاد امارات بود.
سرمایهگذاری اماراتیها در حوزه نفت و گاز نیز در این نشست مورد بحث و گفتوگو قرار گرفت و حال باید دید که این مساله تا چه حد میتواند بازار انرژی منطقه و دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد.
ایجاد کنسرسیومهای مشترک اجرایی بین شرکتهای بزرگ مهندسی دو کشور برای اجرای مشترک پروژههای عمرانی داخلی و بین المللی به صورت دو یا چند جانبه با توجه به شهرت شرکتهای ایرانی در کشورهای منطقه و پتانسیلهای فراوان جمهوری اسلامی ایران در زمینههای فنی و مهندسی به ویژه در حوزه عمران و سرمایهگذاری مستقیم کشور امارات در حوزههای مختلف حمل و نقل و ترانزیت، احداث خطوط ریلی، تامین لکوموتیو، ایجاد بنادر خشک، توسعه بنادر، ساخت و توسعه فرودگاهها (مهرآباد تهران و اصفهان و ساخت شهر فرودگاهی مشهد)، صنعت گردشگری، نفت، گاز، طرحهای پالایشگاهی، آب شیرین کن، صنایع معدنی و نوسازی صنایع ایران، انرژیهای نو و ﺗﺠﺪﻳﺪﭘﺬﻳﺮ، ایجاد نیروگاههای برقی و پارکهای ﺧﻮرﺷﻴﺪی، ایجاد و تولید محصولات گلخانهای، دامپروری و شیلات در استانهای همجوار نیز بخشی دیگر از این گفتوگوها را به خود اختصاص داده بود.
در زمینه صادرات نیز، کاهش فرایندهای طولانی اداری امارات بر سر راه کالاهای صادراتی ایرانی به امارات و نیز کالاهای وارداتی و ترانزیتی و ایجاد کمیته مشترک لجستیک به منظور برنامهریزی و تسهیل فرایندهای صادرات و ترانزیت از طریق خاک دو کشور و نیز انجام مذاکرات فنی برای نهایی کردن این برنامهها و ارائه تضمینهای لازم به سرمایهگذاران اماراتی مورد بحث قرار گرفت.
همچنین در این نشست راه آهن ایران برای حمل هرگونه محموله ریل پسند در سطح منطقه و با عبور از ایران از/ به بنادر جنوبی ایران اعلام آمادگی کرد؛ مسالهای که میتواند به صورت جدی مورد استقبال فعالان اقتصادی و دولت امارات قرار گیرد.
ایجاد و توسعه تبادل دیجیتال دادهها به ویژه اسناد حمل و گمرکی به منظور کاهش تشریفات و ایستایی در مبادی ورودی و خروجی، درخواست رسیدگی به مشکل عدم صدور گواهی مبدا از اتاق بازرگانی و همچنین تاییدیه اسناد توسط وزارت امور خارجه امارات برای کالاهایی که فقط توسط امارات تحریم شده و یا کاربری غیرنظامی دارند (هرچند گمرک امارات تاییدیه غیرنظامی بودن کالاها را تایید کرده باشد)؛ نظیر قطعات خودرو یا خودرو سواری که از امارات به ایران صادر و یا از طریق بنادر امارات به ایران صادرات مجدد میشود و درخواست اجازه حضور و برپایی غرفه توسط بخش خصوصی ایران در برخی نمایشگاههای برگزار شده در مرکز تجارت بینالملل دبی (WTC) و ضرورت همکاری این مرکز با طرفهای ایرانی برای انتخاب مجریان نمایشگاهها به منظور تسهیل حضور شرکتهای ایرانی از دیگر محورهای این گفتوگوها بود که میتواند راهگشای فعالان اقتصادی دو کشور برای همکاریهای بیشتر باشد.
بر این اساس میتوان دریافت که سفر وزیر راه و شهرسازی در راس هیاتی به امارات برای برگزاری نشست کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و امارات، میتواند زمینه را برای رشد و توسعه تجارت و همکاریهای اقتصادی دو کشور ایجاد کند و علاوه بر این فعالان بخش خصوصی در صورت اجرایی شدن تفاهمها میتواند با سهولت بیشتری اقدام به تجارت با امارات متحده عربی کنند. موضوعی که بدون شک بر خلاف نیات دشمنان و بدخواهان جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و وزیر راه و شهرسازی طی این سفر توانست این نیات شوم را تا حدودی بی اثر کند؛ امری که بدون تردید، مهمترین دستاورد این سفر به شمار خواهد رفت.
منبع: خبرگزاری ایرنا