کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با تسنیم: افتتاح دفتر طالبان در تاشکند یکی از سناریوهای پیشروی ازبکستان
تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۰۹۰۳۷۷
پس از سفر هیات سیاسی طالبان به تاشکند و مذاکره با مقامات سیاسی این کشور، شاید افتتاح دفتر سیاسی طالبان در تاشکند یکی از سناریوهای محتمل باشد. ۲۰ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۴:۰۵ بین الملل ترکیه و اوراسیا نظرات
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، ازبکستان طی ماههای اخیر تحرکاتی در زمینه میانجیگری در بحران افغانستان صورت داده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علاوه بر این گفتوگوها و رایزنیها با بازیگران بینالمللی موثر همچون ایالات متحده، روسیه و چین، مقامات تاشکند چندین کنفرانس بینالمللی و رویدادهای مشابه را نیز مدیریت کردهاند.
در همین راستا، طی روزهای اخیر خبری در رسانهها منتشر شده مبنی بر سفر هیات سیاسی طالبان از دوحه قطر به ازبکستان به ریاست شیرمحمد عباس ستانکزی. در راستای ابعاد این سفر و پیامدهای احتمالی آن، گفتوگویی را با فرزاد رمضانی بونش، تحلیلگر مسائل منطقه ترتیب دادهایم که در ادامه میخوانید.
تسنیم: طی ماههای اخیر شاهد آن بودهایم که نه طالبان و نه کشورهای آسیای مرکزی موفقیت قابل توجهی در گفتوگوهای صلح افغانستان نداشتهاند. در کنفرانس اخیر تاشکند تحت عنوان «روند صلحآمیز، همکاری در حوزه امنیت و همکاری منطقهای» نیز گفته میشود هیچ چهرهای از طالبان شرکت نکرده بود. چطور شد که به یک باره شاهد این تغییر و سفر هیات سیاسی طالبان به ازبکستان بودیم؟
رمضانی بونش: اگر نگاهی به مواضع اخیر طالبان داشته باشیم، در مییابیم در شرایط کنونی تلاش طالبان بیشتر بر ارتباط مستقیمتر با ایالات متحده متمرکز است. در واقع رهبران طالبان تلاش میکنند که با دولت وحدت ملی مستقر در کابل مستقیماً تعامل نکرده و آن را نیز بهنوعی به رسمیت نشناسند.
در واقع هدف اصلی آن است تا با بازیگر اصلی صحنه افغانستان، یعنی ایالات متحده آمریکا ارتباط بگیرند. از طرف دیگر، در یک سال گذشته تلاشهای زیادی از سوی بازیگران جدید برای ایفای نقش در افغانستان را میبینیم. بهویژه از سوی کشورهای منطقهای اقداماتی برای میانجیگری صورت گرفته که طبیعتاً بخشی از آنها علنی است و بخش دیگر غیرعلنی و پنهانی.
در یک سال گذشته نیز در مورد ازبکستان شاهد آن هستیم که تلاش کرده به عنوان یک بازیگر قدرتمند در آسیای مرکزی نقش منطقهای خود را گسترش دهد. از طرف دیگر هم رهبران سیاسی تاشکند، ایفای نقش موثرتر در افغانستان را هم به صورت خاص مد نظر قرار دادهاند. علت اصلی این موضوع هم طبیعتاً منافع ملی و امنیتی در افغانستان و احیاء نقش منطقهای تاشکند است. طالبان در گذشته عملاً با عدم حضور در نشست تاشکند نشان داد تمایل چندانی برای اعطای این نقش به ازبکستان ندارد، اما اکنون بهنظر میرسد که نگاهها کمی تغییر کرده است.
تسنیم: این موضوع چطور ممکن است در تحولات منطقه بروز و ظهور داشته باشد؟
رمضانی بونش: شاید افتتاح دفتر سیاسی طالبان در تاشکند یکی از سناریوهای محتمل مد نظر باشد. به نظر میرسد که اخیراً مقامات طالبان رایزنیهایی در این حوزهها با مقامات ازبکستان داشته و با رضایتی که از دولت مرکزی کابل نسبت به این موضوع برداشت میشود، شاید بتوان این سناریو را مورد ارزیابی قرار داد. البته روند گفتوگوها همچنان ادامه دارد. اما اگر چنین اتفاقی بیفتد، بر نقش دفتر قطر (که با مخالفت عربستان بود) هم تاثیر بسزایی خواهد گذاشت و ممکن است شاهد کارشکنیهایی هم در این زمینه باشیم.
البته از جهتهای دیگر هم تلاشهایی به صورت موازی برای مسائل مربوط به طالبان وجود دارد. نشستی هم در این باره در اندونزی برگزار خواهد شد.
تسنیم: یکی از مسائلی که معمولاً در خصوص مواضع کشورهای آسیای مرکزی نسبت به طالبان مطرح میشود، تمایل آنها برای تضعیف طالبان و تقویت قدرت مرکزی بوده. از سوی دیگر هم افزایش تحرکات داعش در افغانستان و آسیای مرکزی را نمیتوان در این زمینه نادیده گرفت. این دو مولفه را در شکلگیری این گفتوگوها چگونه ارزیابی میکنید؟
رمضانی بونش: اگر به مواضع روسیه در سالهای اخیر توجه کنیم، شاهد رویکرد منعطفتری نسبت به طالبان بودهایم. این مساله باعث شده بازیگران کوچکتر منطقه نیز چنین انعطافی را لحاظ کنند. در واقع منافع امنیتی، سیاسی و اقتصادی که کشورهای منطقه در همسایگی با افغانستان دارند، آنها را واداشته که یک انتخاب راهبردی بین بد و بدتر صورت دهند.
یعنی گزینه بد طالبان و گزینه بدتر داعش. همچنان که داعش به عنوان یک خطر و تهدید برای بازیگران منطقه و افغانستان هست، آنها به این مساله توجه میکنند که طالبان میتواند یک گزینه موازنهگر و تلطیفگر داعش تلقی شود. لذا آنها تلاش میکنند تا با حمایت از این روند گفتوگوها به نوعی از یک سو اهرمهای امنیتی خود در افغانستان را قویتر کنند و شاهد افغانستانی امنتر باشند.
از سوی دیگر هم مانع از آن بشوند که داعش یا امثال آن از افغانستان به سمت کشورهای آسیای مرکزی نفوذ کند.
تسنیم: یکی از مسائلی که در خصوص طالبان مطرح میشود، امتیازات احتمالی و ضمانتهای اجرایی هر نوع توافقی است. طبیعتاً با پیچیده شدن نسخه داعش، کشورهای منطقه و دولت مرکزی افغانستان تمرکز بیشتری بر تضعیف و یا حتی از میان برداشتن کاملاً طالبان صورت خواهند داد. لذا، طالبان تلاش میکند امتیازاتی را به منظور تامین ضمانتهای لازم، درخواست کند. این امتیازات چه مواردی را میتوانند در بر بگیرند؟
رمضانی بونش: از آنجایی که هنوز گفتوگوها شکل رسمی نگرفته و مذاکرات آغاز نشده، نمیتوان پیشبینی کرد که طالبان چه امتیازاتی را ممکن است درخواست کند. اما با توجه به حضور سیاسی که این روزها در صحنه سیاسی افغانستان صورت داده و تحولات و تحرکات میدانی که در استانهای مختلف به دست آورده، طبیعتاً طالبان خواستار ایفای نقش بسیار مهمتر و کلیدیتر و البته بلندمدت در مناطق جنوبی افغانستان است.
البته باید به این نکته هم توجه داشت که مسلماً نگاههای حداکثری و درخواستهای طالبان با توجه به مخالفتهای گسترده دولت مرکزی و دیگر بازیگران تاثیرگذار همچون ائتلاف شمال و گروههایی مثل تاجیکها و هزارهها و ... نمیتواند تحقق کامل پیدا کند، اما به هر حال آن چه مشخص شده این است که طالبان این مذاکرات را موجب افزایش قدرت چانهزنی و ارتقاء نقشها و به دست گرفتن اهرمهای بیشتر در مناطق مختلف افغانستان میداند. لذا، به نوعی این مذاکرات را حتی اگر مذاکرهای برای مذاکره تلقی کند، ادامهای برای خواستههای خود در صحنههای سیاسی افغانستان میداند.
تسنیم: یکی از سوالاتی که در این زمینه مطرح میشود، منافع بازیگران دیگر در آسیای مرکزی است. طبیعتاً به خوبی میدانیم بازیگران منطقه، بهویژه تاجیکستان و ترکمنستان هم منافعی در حوزه افغانستان داشته شاید بخواهند منافع خود را در این گفتوگوها مطرح کنند. به نظرتان آیا ازبکستان هماهنگ با این بازیگران اقدام به میانجیگری در بحران افغانستان کرده؟
رمضانی بونش: مسلماً در وضعیت کنونی که ازبکستان در پی ایفای نقش رهبری در منطقه خودش است، نمیتوان گفت که نگاهها و درخواستهایش از طالبان 100 درصد منطبق بر دیدگاههای کشورهای دیگر منطقه است. اما این نیز مشخص است که این رویکرد ناهمخوان با منافع دیگر کشورها نیست. به هر حال منافع مشترکی در این زمینه وجود دارد. آنها هم از کاهش تحرکات و نقشآفرینی داعش در افغانستان پشتیبانی میکنند و خواهان افغانستانی امنتر برای توسعه طرحهای ترانزیتی و انتقال انرژی و دیگر برنامههای امنیتی و اقتصادی خود میباشند.
انتهای پیام/
R1396/P1396/S8,1414/CT2 واژه های کاربردی مرتبط اخبار "افغانستان" داعش طالبانمنبع: تسنیم
کلیدواژه: اخبار افغانستان داعش طالبان اخبار افغانستان داعش طالبان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۰۹۰۳۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رقابت تجاری روسیه با چین در آسیای مرکزی داغ شد
چین از روسیه به عنوان بزرگترین شریک تجاری همه پنج کشور آسیای مرکزی، سبقت گرفته است.
به گزارش ایسنا، به نظر میرسد کرملین به سختی می تواند قبول کند که روسیه در تجارت با آسیای مرکزی، از چین عقب مانده است.
بیمیلی مقامات روسی به اذعان به این واقعیت تجاری، در نمایشگاه تجاری که اواخر آوریل در تاشکند -پایتخت ازبکستان- برگزار شد، نمایان شد.
طبق گزارش خبرگزاری تاس، ایگور کامینین، معاون وزیر بازرگانی روسیه، حداقل در مورد ازبکستان، مدعی شد روسیه و چین از نظر سران ازبکستان، شرکای برابر با سهم برابر در گردش تجاری هستند.
استدلال کامینین، به معنای واقعی کلمه بر پایه امید و آرزو بود. این مقام روسی برای قرار دادن روسیه و چین در سطح تجاری یکسان، به اهداف تجاری پیش بینی شده برای سال ۲۰۳۰ اشاره کرد که در آن ازبکستان امیدوار بود گردش مالی سالانه تجارت با مسکو و پکن را به ۲۰ میلیارد دلار افزایش دهد.
اما آمار تجاری رسمی ازبکستان برای سال ۲۰۲۳، شکاف گسترده مبادلات تجاری بین روسیه و چین در حال حاضر را نشان میدهد. گردش مالی تجاری میان ازبکستان و روسیه در سال میلادی گذشته، به ۹.۸ میلیارد دلار رسید که تقریبا ۳۰ درصد کمتر از مجموع ۱۳.۷ میلیارد دلار تجارت میان ازبکستان و چین است.
به گفته منابع رسمی ازبکستان، چین از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون، برتری خود را در گردش تجاری حفظ کرده است. حجم مبادلات تجاری دوجانبه با چین در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴، بالغ بر ۳.۰۱ میلیارد دلار بود و در مقابل، این رقم برای روسیه، ۲.۵ میلیارد دلار بوده است.
بر اساس گزارش اویل پرایس، ازبکستان در رقابت تجاری منطقهای روسیه و چین یک ناهنجاری محسوب نمیشود. آمار رسمی برای سال ۲۰۲۳ نشان میدهد چین از نظر حجم معاملات تجاری با هر پنج کشور منطقه آسیایی، از روسیه سبقت گرفته است.