به نقل از «خبرآنلاین»

مروری بر زندگی و آثار ابوعلی سینا به مناسبت روز پزشک

تاریخ انتشار: ۱ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۲۷۴۷۳۸

دانش > پزشکی - ایسنا نوشت: امروز، اول شهریور زادروز ابن‌سینا و روز پزشک است. او که بزرگ‌ترین دانشمند، فیلسوف و پزشک بزرگ ایرانی در جهان اسلام است، در اواخر سده چهارم و اوایل سده پنجم قمری می‌زیست و 450 کتاب در زمینه‌های گوناگون از خود به جا گذاشت.

ابوعلی‌ سینا در روستای افشانه نزدیک بخارا در ازبکستان کنونی متولد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 پدرش که مردی دانش‌دوست و از صاحب منصبان در حکومت سامانی بود، وی را به مدرسه بخارا فرستاد تا در آنجا به خوبی تحصیل کند. ابن سینا حافظه و هوشی خارق‌العاده داشت، به‌طوری‌که در ۱۴ سالگی از آموزگار خود پیشی گرفت.

او علم منطق را از استادش ابوعبدالله ناتلی آموخت. آنچه در سیر تاریخی زندگی ابوعلی‌سینا یک نقطه عطف به حساب می‌آید، نجات امیر خراسان از یک بیماری سخت است که به دنبال آن توانست از کتابخانه باشکوه مخصوص شاهزادگان سامانی بهره‌مند شود. گفته می‌شود که او در 18 سالگی بر بسیاری از علوم تسلط یافت، و پیشرفت‌های بعدی وی از استدلال‌های شخصی‌اش نشأت می‌گرفت.

در بخشی از زندگی‌نامه ابن‌سینا به قلم یکی از شاگردانش، چنین آمده که او بعد از تمام کردن منطق نزد استادش به مطالعه در علم الهی و طبیعی پرداخته و سپس میل به فراگرفتن علم طب در او پدیدار شده است. ابن‌سینا در زمان کوتاهی این علم را، که در آن زمان چندان دشوار به حساب نمی‌آمده، می‌آموزد و آن‌گاه به درمان بیماران و نیز تدریس این علم مشغول می‌شود.

ابن سینا بسیار پیرو فلسفه ارسطو بود و از این نظر به استادش فارابی شباهت دارد. همچنین کتاب "اغراض مابعدالطبیعه" فارابی تأثیری شگرف بر او گذاشت، چرا که از طریق مطالعه آن بود که توانست کتاب "مابعدالطبیعه" ارسطو را به درستی فهم کند. شیخ‌الرئیس پیش از آن که کتاب فارابی را بخواند، کتاب ارسطو را چهل بار خوانده اما به گفته خود به کُنه آن پی نبرده است.

در زندگی‌نامه ابوعلی‌سینا مواردی چند از درمان صاحب منصبان به چشم می‌خورد؛ از جمله آن که مجدالدوله، حاکم آل بویه را که به مالیخولیا مبتلاء بود، درمان کرد. وی همچنین برای درمان شمس‌الدوله (برادر مجدالدوله) اظهار شد و پس از آن به اجبار سمت وزارت وی را پذیرفت.

ابن‌سینا سال‌های پایانی عمر خود را در اصفهان و نزد علاء‌الدوله گذراند، و در بیشتر سفرها با او همراه بود. در یکی از این سفرها به همدان در سال ۴۲۸ هجری، به قولنج  مبتلاء شد و در اثر آن درگذشت. آرامگاه ابوعلی‌سینا هم‌اکنون در شهر همدان قرار دارد.

آثار ابن سینا:

در  عصر ابن‌سینا، عربی زبان رایج آثار علمی بود و دانشمندان ایرانی که در آن روزگار می‌زیستند، ‏کتاب‌های خود را به زبان عربی نوشتند. بعدها بعضی از این آثار به زبان‌های دیگر، از جمله فارسیترجمه شد.‏

افزون بر این، ابن‌سینا در ادبیات فارسی نیز دستی قوی داشته‌است؛ بیش از ۲۰ اثر فارسی به او منسوب است که از میان ‏آن‌ها دانشنامه علائی و رساله نبض از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. آثار فارسی ابن‌سینا، مانند سایر نثرهای علمی زمان وی، با ‏رعایت ایجاز و اختصار کامل نوشته شده‌است.

از جمله مهم‌ترین آثار ابن‌سینا می‌توان به شفا، قانون فی الطب، الاشارات و التنبیهات فی المنطق والحکمه و بسیاری رساله‌های دیگر فارسی و عربی اشاره کرد.

مهم‌ترین اثر ابن‌سینا در پزشکی، کتاب "قانون" (القانون فی الطب) است که آن را پیش از سال 406 هجری قمری، یعنی در حدود 35 سالگی تألیف کرد. این کتاب طی چندین سده، چه در سرزمین‌های اسلامی و چه در اروپای سده‌های میانه، همه کتاب‌های دیگر در این زمینه را تحت‌الشعاع قرار داد.

از ویژگی‌های ابن‌ سینا در پزشکی، مشاهدات بالینی او درباره بیماری‌های گوناگون است؛ از ناراحتی‌های پوستی و بیماری‌های ریوی گرفته، تا اختلال‌های سلسله اعصاب و انواع دیوانگی‌ها. او بر عنصر تجربه بسیار تکیه کرده و به کاربرد داروها اهمیت فراوانی می‌دهد؛ چنان‌که بخشی از قانون را به داروها و خواص و کیفیات آن‌ها اختصاص داده است.

ابن‌ سینا در علم ریاضی و نجوم نیز جایگاهی خاص داشت. بخش از کتاب شفا درباره ساختن آلات رصدی است و بخشی نیز درباره ریاضیات است که شامل چهار بخش هندسه، علم حساب، موسیقی و هیئت می‌شود. ابن‌سینا در بخش ریاضیات،  اصول اقلیدس را در کتاب شفا بررسی و تحلیل کرده است. از ابتکارات ارزشمند ابن‌سینا در علم نجوم نیز می‌توان به ساختن آلات اندازه‌گیری رصدی اشاره کرد.

ابن سینا پژوهش‌هایی نیز در علوم طبیعی داشت و چگونگی پدیدآمدن کوه‌ها را به درستی بیان کرده است.

شاگردان ابن سینا:
ابن سینا علاوه بر آثار خود چند شاگرد نیز تربیت کرد که هر کدام دانشمند بزرگی در زمان خود شدند. از میان شاگردان او افراد زیر از شهرت بیشتری برخوردارند:

ابوالحسن بهمنیار بن مرزبان شاگرد بسیار معروف ابن سینا است که برخی از آثار او در دست است. وی از زردشتیان آذربایجان بود که بعدها مسلمان شد. یکی از کتاب‌های ابن سینا به نام "المباحث" بیشتر شامل جواب سؤالات بهمنیار است.

ابوعبیدالله عبدالواحد بن محمد جوزجانی از سال ۴۰۳ هجری تا هنگام مرگ ابن سینا پیوسته در خدمت او بوده و پس از مرگ او به گردآوری و تألیف آثار او پرداخت. تبحر او در ریاضیات بود.

ابوعبدالله محمد بن احمد المعصومی یکی دیگر از شاگردان مشهور ابن سینا است که "رسالةالعشق" به نام او نوشته شده است.

شیخ علی نسائی خراسانی نیز یکی دیگر از شاگردان ابن سینا است که ناصر خسرو هم در سفرنامه‌اش از او نام می‌برد.

 

5656

 

کلید واژه‌ها : ابن سینا - پزشک - آموزش پزشکی - اخلاق پزشکی - جامعه پزشکی -

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: ابن سینا پزشک آموزش پزشکی اخلاق پزشکی جامعه پزشکی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۲۷۴۷۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ششمین دوسالانه بین‌المللی «کارتون کتاب» فراخوان داد

به گزارش قدس آنلاین از پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، کاریکاتور اندیشه مصوری است که نقش بسیار ارزنده‌ای در برقراری ارتباط و ایجاد انگیزه در مخاطبان داشته و مضمون را مطابق خواست، ظرفیت و سلیقه آنان سوق داده و به سمت اندیشه و عمل دلخواه هدایت می‌کند و در عمق لایه‌های جامعه نهادینه می‌نماید. در راستای عملی‌سازی مأموریت‌های کتابخانه‌های عمومی همچون ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در جامعه، ششمین دوسالانه بین‌المللی «کارتون کتاب» با هدف ارائه نگاه هنرمندان ملی و بین‌المللی در این حوزه توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و به دبیری سیدمسعود شجاعی طباطبائی برگزار می‌شود.

موضوعات و بخش‌ها

محورهای موضوعی این دوره از جشنواره شامل «کتاب، کودک و خانواده»، «کتاب، فراغت، نشاط و آرامش»، «کتاب، عصر دیجیتال و هوش مصنوعی»، «کتاب، کتابخانه و کسب‌وکار»، «کتاب، کتابخانه و پاتوق فرهنگی و اجتماعی»، «کتاب، کتابخانه و رویدادهای مهم اجتماعی» است. همچنین «کتاب، فلسطین و مقاومت غزه» موضوع جنبی این دوره از جشنواره خواهد بود.

علاقه‌مندان می‌توانند در دو بخش حرفه‌ای (ویژه هنرمندان حرفه‌ای) و مبتدی (هنرمندان ایرانی که تاکنون در مسابقات داخلی و بین‌المللی شرکت نکرده‌اند) به ارسال اثر بپردازند.

ضوابط و مقررات

شرکت در این رقابت برای تمامی هنرمندان حرفه‌ای و مبتدی آزاد است و هر هنرمند می‌تواند حداکثر ۵ اثر در موضوعات تعیین شده به سامانه جشنواره ارسال کند. در این مسابقه هر گونه استفاده از هوش مصنوعی برای خلق اثر باعث حذف آن خواهد شد.

تمامی آثار دستی و دیجیتالی پذیرفته می‌شود و برای ارائه آثار دستی، باید عکس باکیفیت از اثر گرفته یا اسکن و ارسال شود. آثار ارسالی نباید تکراری و برگزیده سایر جشنواره‌ها باشد. تمامی حقوق مادی و معنوی آثار ارسالی متعلق به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور خواهد بود؛ به شرکت‌کنندگانی که آثار آنها به مرحله اول راه پیدا کند، گواهی الکترونیکی حضور و به برگزیدگان نسخه چاپی کتاب آثار تعلق می‌گیرد.

جوایز

در بخش حرفه‌ای برگزیدگان این جشنواره (نفرات اول تا سوم)، علاوه بر لوح تقدیر و تندیس، هدیه نقدی (به ترتیب مبلغ ۱۰۰۰، ۷۰۰ و ۵۰۰ یورو) و ۳ نفر شایسته تقدیر علاوه بر لوح تقدیر و تندیس، هدیه نقدی ۸۰ میلیون ریالی دریافت خواهند کرد. همچنین ۶ نفر در بخش مبتدی لوح تقدیر و هدیه نقدی ۵۰ میلیون ریالی دریافت می‌کنند. لازم به ذکر است، برگزیدگان ایرانی این جشنواره، معادل ریالی جایزه را دریافت خواهند کرد.

نحوه مشارکت

علاقه‌مندان به شرکت در ششمین دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب می‌توانند تا تاریخ ۳۱ خردادماه ۱۴۰۳ (۲۰ ژوئن ۲۰۲۴)، با عضویت در سامانه جشنواره به نشانی www.booktoon.ir آثار خود را ارسال کنند. آثار باید به صورت الکترونیکی با فرمت JPEG، رزولوشن حداقل ۲۰۰ دی‌پی‌آی، با طول یا عرض ۲۰۰۰ پیکسل و حداکثر حجم ۱۰۰ مگابایت ارسال شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر شماره‌های تماس ۰۲۱۶۶۷۳۵۷۹۲(داخلی ۲۱۶۱) و ۰۹۱۰۵۰۳۹۳۲۰ و پست الکترونیک info@booktoon.ir در دسترس است.