Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «جماران»
2024-05-05@02:15:56 GMT

پیامد غیرقابل جبران ریزگردها در بخش کشاورزی

تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۴۵۶۶۵۴

پیامد غیرقابل جبران ریزگردها در بخش کشاورزی

به گزارش خبرنگار ایرنا طی سالیان اخیر پدیده ریزگردها و یا بعبارت بهتر طوفانهای گرد و خاک به یکی از مشکلات عمده کشور تبدیل شده که علاوه بر کاهش کیفیت هوا تاثیر زیادی بر بخش کشاورزی دارد.
ریزگردها با رسوب بر اندامهای گیاهی و همچنین کاهش میزان نور رسیده به آنها در کاهش عملکرد محصولات زراعی اثر بسیار زیادی دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!


لرستان با بهره مندی از مواهب طبیعی منحصر به فرد در گذر سال های گذشته تنی رنجور از مهمانی ناخوانده به عنوان پدیده ریزگردها دارد.
به گفته کارشناسان موقعیت خاص توپوگرافی استان و دره ای بودن منطقه به ویژه شهر خرم آباد، موجب پذیرش و ماندگاری بیشتر ذرات گرد و غبار در این استان نسبت به دیگر استان های همجوار ، باعث تاثیر نامطلوب بر درختان و جنگل های بلوط استان می شود.

**آلودگی هوا در لرستان یک پدیده وارداتی است
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان در این باره می گوید: آلودگی هوا و گرد و غبار برای استان لرستان، یک پدیده تحمیلی و وارداتی است که به دلیل شرایط خاص جغرافیایی استان و شهر خرم آباد، ماندگاری بیشتری نیز دراین استان و منطقه دارد.
مهرداد فتحی بیرانوند با بیان اینکه لرستان و شهر خرم آباد از وجود واحدهای بزرگ صنعتی و آلاینده بی بهره است، اظهار کرد: اما به دلیل دره ای بودن شهر خرم آباد و موقعیت خاص توپوگرافی استان، محکوم به پذیرش و تحمل ذرات گرد و غبار در مدت زمان بیشتری نسبت به استان های ایلام، خوزستان و کرمانشاه هستیم.
وی اظهار داشت: ذرات درشت گرد و غبار خیلی زود در اهواز و یا ایلام فرومی نشینند و ذرات با قطر دو نیم میکرون به طور معمول وارد استان لرستان می شوند که هم ماندگاری و هم خطر آلودگی بیشتری دارند.
فتحی بیرانوند گفت: یکی از راهکارهای جدی برای مقابله با بروز پدیده گرد و غبار در استان لرستان، توسعه و تقویت فضای سبز به ویژه کمربند سبز حفاظتی در استان است.

**ریزگردها مانع از انجام فتوسنتز گیاهان می شوند
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: قطر ریزگردها در این استان به دلیل دوری از کانون ریزگردها زیر 2.5 میکرون است.
فتحی بیرانوند بیان کرد: ریزگردهای درشت در طی مسیر رسوب می کنند و به همین دلیل ریزگردهای لرستان دارای قطر ریزهستند و به راحتی می توانند به درون برگ درختان و گیاهان نفوذ کنند.
وی اظهار داشت: در این راستا به دلیل وجود ریزگردهای با قطر ریز در لرستان احتمال خطرات بیشتری برای محیط زیست دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان ادامه داد: در صورت وجود ریزگردهای با قطر زیر 2.5 میکرون مشکلات قلبی و تنفسی برای افراد نیز بیشتر می شود.
وی افزود: با توجه به موقعیت جغرافیایی کوهستانی لرستان شرایط ماندگاری بیشتر ریزگردها در این استان و ایجاد سدی برای نفوذ ریزگردها به مرکز کشور ایجاد می شود.
وی اظهار داشت: در حال حاضر ریزگردها جنگل ها و مزارع استان را دچار خسارت و بیماری کرده اند و با رسوب بر روی برگ های درختان و مزارع مانع فتوسنتز و غذاسازی آنها می شوند و حالت انسداد و خفگی برای درختان ایجاد کرده اند.
فتحی بیرانوند ادامه داد: این فرایند به مرور زمان باعث ضعیفی و صدمه فیزیولوزیکی به درختان می شود و آنها برای بیماری و تلف شدن مستعد می کند.

**ریزگردها از دلایل اولیه خشکیدگی جنگل های بلوط لرستان هستند
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان همچنین گفت: طی سالیان گذشته وجود ریزگردهای کمتر از 2.5 میکرن در این استان مانع از عملیات فتوسنتز و تنفس درختان،مسدود شدن روزنه های گیاهی و در نتیجه ضعف و زوال و آفات ثانویه درختان بلوط شده است.
وی افزود:با توجه به اعلام سازمان جنگل ها 600 هزار هکتار جنگل لرستان بین 10 تا 100 درصد در معرض خشکیدگی قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: این در حالی است که ارزش اکولوژیکی یک درخت بلوط 200 هزار دلار برآورد شده است.

** هیچگونه کانون گردو غبار در لرستان شناسایی نشده است
معاون نظارت و پایش اداره حفاظت محیط زیست لرستان نیز گفت: سند گرد و غبار در شورای توسعه و برنامه ریزی استان در سال 94 مصوب شد و در این راستا 26 دستگاه مکلف به انجام وظایفی شدند.
الهام برنا افزود: با توجه به اینکه لرستان متاثر از پدیده گرد و غبار است و تاکنون هیچ کانون تولید گرد و غبار در استان شناسایی نشده است تکالیف دستگاه های اجرایی استان بر اساس کاهش و تقلیل آثار سوء گرد و غبار در استان تدوین شده است.
وی اظهار داشت: به منظور مصون ماندن تمام زیست مندان و انسانها از آسیب گرد و غبار اقدامات تحقیق و پژوهش و مطالعه بر عرصه های مستعد با وجود تداوم خشکسالی در دستور کار قرار دارد.
برنا ادامه داد: احیای تالاب های استان، ایجاد کمربند سبز در شهرها با توجه به تاثیر قابل توجه درختان به ویژه انواع برگ پهن در کاهش گرد و غبار از دیگر برنامه های مورد تاکید هستند.
وی با بیان اینکه در این راستا وظایفی برای دستگاه های اجرایی استان تعریف شده است، اضافه کرد: ایجاد آب نماها در سطح شهر ها و ممانعت از سوختن زباله ها از عمده وظایف شهرداری ها در این راستا است.
معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست لرستان گفت: در روزهای آلوده سال سموم با دوز پائین وارد بدن می شوند که دستگاه ایمنی بدن قابلیت دفع مواد را دارد اما در زمان آلودگی با دوز بالا امکان خودپالایی افراد در محیط وجود ندارد و آلودگی هایی ایجاد می شود که از آلودگی های اولیه نیز خطرناک تر است.
وی اظهار داشت: در حوزه منابع طبیعی نیز شناسایی مناطق با ریسک تولید باران و جلوگیری از بیابان زایی و تحقیق و پژوهش با همکاری دستگاه های اجرایی مرتبط مورد توجه قرار گرفته است.
برنا گفت: احیای تالاب گوری بلمک که در دهه 70 دچار تغییر کاربری شد و حفظ کاربری اراضی،ممانعت از کلش سوزی مزارع نیز از جمله وظایف تعریف شده برای جهاد کشاورزی آتان است.
وی به تاثیر منفی پدیده گرد و غبار بر سلامت جامعه اشاره کرد و گفت: در این راستا نیز دانشگاه علوم پزشکی مکلف به فعال نمودن سیستم درمان و پیشگیری و پوشش مراجعان شده است.
برنا افزود: پدیده گرد و غبار تاثیر نامطلوبی بر زنبورداری و تولید عسل استان و تشدید آفات و زراعت باغی دارد که در این راستا با همکاری مدیریت بحران استان خسارات وارده باید برآورد شود و در راستای پیگیری جذب تخصیص اعتبارات اقدام شود.

**نبود اعتبار مانع اجرای سند گردو غبار لرستان شده است
معاون نظارت و پایش حفاظت محیط زیست لرستان با بیان اینکه در راستای پیشگری از پدیده گردو غبار وظایفی برای تمام دستگاه های اجرایی مرتبط تعریف شده است، ادامه داد: اجرای این وظایف نیازمند تامین اعتبارات است که بخشی از این اعتبارات ملی و بخشی نیز باید به صورت استانی تامین شود.
برنا ادامه داد: لرستان در تدوین سند گرد و غبار نخستین استان بوده اما به دلیل نبود اعتبارات تاکنون اقدام قابل توجهی صورت نگرفته است.
به گفته وی اگرچه لرستان دارای کانون گرد و غبار نیست ولی از این پدیده تاثیر زیادی می بیند به همین دلیل سهم استان در اعتبارات مورد نیاز جهت رفع مشکل گرد و غبار و ایجاد زیرساخت های لازم باید به خوبی دیده شود.
وی تاکید کرد که پدیده گرد و غبار علاوه بر اینکه در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی جامعه تاثیر گذار است بر سلامت جامعه نیز اثر منفی دارد.

** جنگل ها و مراتع لرستان سپر محصولات کشاورزی شده است
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی لرستان نیز گفت: ریزگردها حدود 10سال است که مهمان ناخوانده کشور هستند که اغلب استان های غرب و بخصوص زاگرس میانی را تحت تاثیر قرار داده است.
علیرضا احمدوندی افزود: در ایام فروردین و اردیبهشت ماه زمانی که گیاهان در حال رشد هستند روزنه های برگ باز بوده و این ریزگردها به صورت یک لایه گرد و غبار بر روی برگ ها نشسته و باعث مسدود شدن روزنه ها می شود.
وی بیان کرد: با مسدود شدن این روزنه ها، گیاه عمل فتوسنتز را به خوبی انجام نمی دهد و مواد غذایی به خوبی رشد نمی کند و در این صورت گیاه مختل شده و بر محصولات غذایی تاثیر می گذارد.
وی همچنین به تاثیر ریزگردها بر عمل گرده افشانی گیاهان در فصل بهار اشاره کرد و گفت: زنبورهای عسل به دلیل تغذیه از گل و برخی محصولات هم در معرض مستقیم ریزگردها هستند.
احمدوندی اضافه کرد: در سال های گذشته این ریزگردها صدمات زیادی بر محصولات کشاورزی در استان نداشته و لرستان به نسبت دیگر استان ها کمتر آسیب دیده است.
وی علت اصلی کمتر آسیب دیدن محصولات استان را وجود جنگل ها و مراتع بسیار زیاد لرستان بیان کرد و از آنان به عنوان سپر مقاوم در برابر ریزگردها نام برد.
7274/3210/6060
انتهای پیام

منبع: جماران

کلیدواژه: رفع حصر لایحه شفافیت بخش کشاورزی دانشگاه علوم پزشکی دستگاه های اجرایی استان زباله فضای سبز رفع حصر لایحه شفافیت امام خمینی س سید مصطفی خمینی سید احمد خمینی سید حسن خمینی انقلاب اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۴۵۶۶۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۴ پیامد حمله موشکی سپاه به اسرائیل به روایت امام جمعه تهران

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، حجت‌الاسلام سید محمدحسن ابوترابی‌فرد امام جمعه موقت تهران در خطبه‌های نماز عبادی-سیاسی این هفته‌ی پایتخت، با اشاره عملیات وعده صادق، اظهار داشت: در فضای جنگ شناختی، رسانه‌ها و روایت‌ها وضعیت میدان را تعریف می‌کنند؛ حماسه‌ی وعده صادق بیش از هر حماسه دیگری نیازمند روایت فتح است. فرمانده‌ی مقتدر سپاه تصریح کرد که این عملیات می‌توانست بسیار گسترده باشد ولی ما عملیات محدودی را در اندازه شرارت دشمن انجام دادیم. اما از نگاه تحلیلگران نظامی، این عملیات بسیار گسترده بوده است؛ دنیای غرب این عملیات را آغاز تحول بنیادین در منطقه و معادلات سیاسی و نظامی تعریف می‌کند.

بنابر روایت تسنیم، وی اضافه کرد: در این نبرد درخشان، رژیم صهیونیستی، آمریکا، انگلیس، فرانسه و کشورهای هم‌سو با آن‌ها از تمام کارت‌های دفاعی خود استفاده کرده و تمام ظرفیت دفاعی خود را بکار بردند اما ایران از تعداد محدودی از کارت‌های تهاجمی خود بهره گرفت. این نشان‌دهنده‌ی وضعیت میدان است؛ به‌گفته‌ی یکی از کارشناسان موسسه بروکینز، "تهاجم ایران یک تابوشکنی و اقدام سنجیده از جنس هشدار بود. با این‌حال از نظر راهبردی، مقیاس و پیچیدگی عملیات بسیار قابل توجه بود."

امام جمعه موقت تهران خاطر نشان کرد: ایران در این عملیات محدود، قدرت فرماندهی خود را در هدایت پیچیده‌ترین، گسترده‌ترین و پیشرفته‌ترین عملیات پهپادی و موشکی در بالاترین سطح از دقت به نمایش گذاشت. صهیونیست‌ها که با عملیات طوفان‌الاقصی اولین شکست اطلاعاتی، امنیتی و نظامی بزرگ را تجربه کرده بودند، با اشتباه محاسباتی در حمله‌ی موشکی به کنسوگلری ایران که در حقیقت بخشی از خاک ایران است، با عملیات پیروزمندانه‌ی وعده صادق در سوگ فروریختن تار و پور افسانه‌ی شکست‌ناپذیری‌شان نشستند.

ابوترابی‌فرد گفت: عصر جدیدی در منطقه آغاز شده که بازیگران اصلی آن پیروان پیامبراعظم(ص)، ملل شجاع و مقتدر امت اسلام و ستون فقرات آن نیز محور مقاومت است. نیروهای مسلح کشور و فرمانده‌ی مقتدر نیروی هوافضای سپاه با استفاده از تعداد محدودی از نسل‌های قدیمی پهپادها، موشک‌های کروز و بالستیک با کلاهک بارشی موفق شدند با تاکتیک‌های نوین و پیچیده پرتاب‌های خود را از دیواره‌های آتش هشت‌لایه آمریکا و متحدین او و چهارلایحه‌ی اسرائیل عبور داده و به اهداف تعیین‌شده اصابت دهند.

وی تصریح کرد: این کار بزرگ فرزندان سلحشور امام(ره) و بازوان قدرتمند فرماندهی نیروهای مسلح، رهبر معظم انقلاب است. به گزارش شبکه‌ی الجزیره، "اسرائیل موفق به سرنگونی موشک‌ها و پهپادهای ایران نشد". پرنده‌هایی که رهگیری شدند، به لطف سامانه‌های آمریکا و متحدین او بود.

خطیب جمعه پایتخت بیان کرد: موشک‌هایی که با هدف اصابت به هدف شلیک شد، با حجمی بالاتر از انتظار به اهداف تعیین‌شده دقیقاً اصابت کرد. این عملیات اثبات کرد ایران می‌تواند هر نقطه از عمق سرزمین‌های اشتغالی را هدف قرار داده و رژیم متجاوز و کودکش صهیونیستی را تنبیه کند.

ابوترابی‌فرد گفت: از نگاه کارشناسان غربی، فکر و خیالِ پاسخ سخت‌ترِ ایران نقش مهمی در ایجاد تزلزل در اسرائیل برای عملیات هجوم جدی علیه ایران داشت. پاسخ ایران به اسرائیل یک اقدام راهبردی، استراتژیک و دارای ابعاد گسترده‌ی دفاعی، نظامی، امنیتی، سیاسی، اقتصاد و حتی حقوقی است.

وی با بیان اینکه از نظر کارشناسان و تحلیلگران نظامی، پیامدهای میان‌مدت و بلندمدتی برایاین عملیات متصور است، این پیامدها را این‌گونه شمرد و یادآور شد: اولاً؛ این عملیات ترکیبی نگاه تمامی قدرت‌های کوچک و بزرگ را معطوف به خود کرد و علاوه بر دستیابی به تمام اهدافِ تعریف‌شده، به‌عنوان یک رزمایش بزرگِ فرا مرزی تجربه‌های ارزشمندی را برای ساختار دفاعی کشور و محور مقاومت ایجاد کرد.

امام جمعه موقت تهران عنوان کرد: ثانیاً؛ اقدام دفاعی ایران با کاهش اعتبار بازدارندگی کشورهای غربی، ضریب امنیتی کشور، منطقه و محور مقاومت را ارتقا داد. به بیان رئیس بخش خاورمیانه اندیکشده هاتسون "این رخداد به معنای شکست آمریکا در بازدارندگی بود."

ابوترابی‌فرد گفت: ثالثاً؛ به اذعان کارشناسان نظامی، این عملیات نمونه‌ی برجسته‌ای از شاهکار نبرد فضایی چندلایه بود که برتری ایران را در طراحی، فرماندهی، مدیریت میدان و انهدام اهداف خود به نمایش گذاشت. عملیاتی که هزینه‌ی بیش از ۳ میلیارد دلاری را برای رژیم صهیونیستی و متحدان او در بر داشت.

وی تصریح کرد: رابعاً؛ شناسایی قابلیت‌های دفاعی و نظامی رژیم صهیونیستی و متحدانش در میدانی رخ داد که نقش تعیین‌کننده‌ای در ارتقای ظرفیت تهران و محور مقاومت ایفا می‌کند.

خطیب جمعه تهران بیان کرد: خامساً؛ در بُعد سیاست داخلی، این عملیات تلاش دشمن در حوزه جنگ شناختی برای اعتمادزدایی، ایجاد شکاف اجتماعی، تحمیل تفکر ناامیدی و ناکارآمدی، نادیده‌گرفتن پیشرفت‌های انقلاب و تخریب واقعیت را با چالش مواجه کرد.

ابوترابی‌فرد اظهار داشت: سادساً؛ وعده صادق، یک فرصت استثنایی برای ارائه گوشه‌ای از توانمندی‌های کشور در زمینه تولید فناوری‌های نظامی به‌ویژه صنایع هوا و فضا بود که می‌تواند در حوزه خلق ثروت نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.

وی با برشمردن پیام‌های این عملیات خاطر نشان کرد: اولاً؛ در راهبرد دفاعی ایران، توسعه و گسترش جنگ تعریف نشده است؛ ایران برای ارتقای امنیت به‌ویژه در منطقه، کشورهای اسلامی و همسایگان اهمیت بسیاری قائل است و ارتقای امنیت را به ارتقای سطح بازدارندگی می‌داند.

امام جمعه وقت تهران اضافه کرد: ثانیاً؛ هر قدرتی علیه ایران اقدام کند، با پاسخ سخت مواجه خواهد شد و هیچ مماشاتی در کار نیست.

ابوترابی‌فرد ادامه داد: ثالثاً، آمریکا و متحدین غربی او از شکست‌های خود در افغانستان، عراق، سوریه، یمن، جنگ هشت‌ساله و تحریم‌های طولانی علیه ایران درس بگیرند و با نگاه درس‌آموزی به تغییر معادلات سیاسی و نظامی در منطقه و شکست‌های خفت‌بار رژیم اسرائیل، در راهبرد سیاسی و نظامی خود تجدید نظر کنند؛ خطاهای محاسباتی گذشته را تکرار نکنند. صدها میلیارد دلار هزینه، جنایت علیه ملل منطقه اعم از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان چه دستاوردی برای غرب داشته است؟

وی افزود: رابعاً؛ تنها راهبرد برای امنیت منطقه، فراخوان مردم شریف فلسطین و تشکیل یک حکومت مستقل فلسطینی با مراجعه به آرای فلسطینان اعم از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان است.

امام جمعه موقت تهران در ادامه خطاب به جوانان و نوجوانان بیان کرد: این پیشرفت‌های گسترده‌ی فناوری‌های نوین به‌دست توانای چهره‌های علمی و دانشگاهیان و هدایت رهبر انقلاب در شرایطی به‌دست آمده که نظام جمهوری اسلامی به‌دلیل استقلال‌طلبی و شعار «نه غربی و نه شرقی» در شدیدترین تحریم‌های بین‌المللی قرار داشته و با استفاده از ظرفیت متخصصان داخلی به این جایگاه رسیده و با تقویت خودباوری، امید و تحکیم وحدت ملی می‌توان بر چالش‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیروز شد و ایران را در جایگاهی دیگری از قدرت مشاهده کرد.

ابوترابی‌فرد ابراز امیدواری کرد با نگاه درست به این ظرفیت و تلاش ارشد نظامی کشور برای ارتقای بازدارندگی دفاعی، ایرانِ مقتدر از همه‌ی چالش‌ها با قدرت عبور کند.

بر اساس این گزارش، وی در ابتدای سخنان خود ضمن تسلیت شهادت امام صادق(ع) به روز بزرگداشت معلم اشاره و بیان کرد: معلم ستون فقرات نهاد آموزش و پرورش است؛ امیدوارم دولت جایگاه معلمان را در منزلت شایسته‌ی آنان تعریف کند.

وی افزود: جامعه اسلامی در حال تحصیل و یا تدریس و انتقال علم و معارف به دیگران است؛ امیدوارم با الهام از استاد شهید مطهری در این زمینه گام برداریم.

خطیب جمعه تهران با قدردانی از دولت برای برگزاری اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا که هفته‌ی گذشته در تهران برپا شد، گفت: نیاز است که دبیرخانه‌ی این اجلاس برای پیگیری تصمیمات تشکیل شود. بر اساس گزارش بانک بین‌المللی پول، بین ۱۰ کشوری که سال ۲۰۲۳ میلادی بالاترین شتاب در رشد اقتصادی داشته‌اند، شش کشور آفریقایی قرار دارند؛ تحکیم رابطه با این قاره ضرورت است.

۲۷۲۱۸

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902360

دیگر خبرها

  • رفع تداخل ۹۰۰ پلاک از اراضی لرستان
  • خسارت سنگین باران به کشاورزان خوزستان/ چقدر گندم از بین رفت؟
  • حق‌آبۀ لرستان فدای بازی‌ سیاسی شد/ کشاورزان ‌مهاجرت کرده‌اند
  • یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی؛ گل یا پوچ
  • بارش‌های اخیر بخشی از کمبود بارش در بخش کشاورزی را جبران کرد
  • ۴ پیامد حمله موشکی سپاه به اسرائیل به روایت امام جمعه تهران
  • عقب‌ماندگی‌های لرستان را با کار جهادی جبران کنیم
  • بازگشت ۲۳۹ واحد غیرفعال کشاورزی لرستان به چرخه تولید
  • احیای ۲۳۹ واحد راکد کشاورزی در لرستان
  • طی دو سال ۲۳۹ واحد غیرفعال کشاورزی به چرخه تولید بازگشت