کشف آنتیبیوتیک جدید برای مهار یک میکروب مقاوم
تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۵۱۶۶۶۵
پژوهشگران ایرانی در پژوهشی، موفق به کشف اثرات دارویی و مهار یک ماده جدید در کنترل یکی از باکتریهای بیماریزای انسانی که نسبت به آنتیبیوتیک مقاومت نشان میدهد، شدهاند.
به گزارش ایسنا، باکتری موسوم به «یرسینیا انترولیتیکا»، نوعی باکتری با طیف وسیع میزبانی و منتقله از طریق آب و غذاست. این میکروب، سبب بروز بیماریهای چون انتروکولیت، اسهال و مشکل عقدههای لنفاوی روده میشود و کودکان، زنان باردار، افراد مسن، افراد پیوند عضو شده یا دارای نقص ایمنی بیشتر از سایرین در معرض خطر آن هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مصرف گسترده و اغلب غیرضروری آنتیبیوتیکها سبب مقاومت دارویی این عامل بیماریزا یا اصطلاحاً «پاتوژن» در سطح جهانی شده و این معضل سلامت و بهداشت عمومی را به خطر انداخته و هزینههای درمان را بالا برده است.
در سالهای اخیر، بنا بر نظر محققین، ترکیبهای جدید ضدباکتریایی با ساختارها و آثاری متنوع شناسایی شدهاند که مقایسه و بررسی این ترکیبهای جدید با هم روی پاتوژن ها میتواند راهکار مناسبی در انتخاب مؤثرترین ترکیب برای کنترل عفونتهای باکتریایی و جایگزینی با داروهای قدیمیتر باشد.
محققین ایرانی، بدین منظور، دست به انجام پژوهشی زدهاند که در آن قدرت مهاری ترکیبات مختلفی شامل نانوذرات منیزیم، مشتقات تیازول، ایمیدازولیدین، تتراهیدروپریمیدین، پلی الایزین و گلایسین که همگی از ترکیبهای جدید با قدرت ضدباکتریایی هستند، روی باکتری "یرسینیا انترولیتیکا" در شرایط آزمایشگاهی بررسی و مقایسه شده است.
در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی، پژوهشگرانی از دانشگاه زابل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، دانشکده علوم پزشکی تربتجام و دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، پس از تهیه ترکیبها، برای بررسی آثار ضد باکتریایی آنها از روشی استفاده کردند که به «انتشار در دیسک برای اندازهگیری قطر هاله» معروف است. محققین فوق سپس دادههای حاصله را با روشهای آماری و به کمک کامپیوتر، تجزیهوتحلیل کردند.
نتایج تحقیق نشان داد که ماده گلایسین، فاقد اثر مهاری روی باکتری "یرسینیا انترولیتیکا " است. این در حالی است که این ماده، با جلوگیری از ساخت یک ماده مهم در دیواره باکتریها به نام «پپتیدوگلیکان»، اثر مهاری خود را اعمال میکند و این اثر بر باکتریهای اصطلاحاً گرم مثبت بیش از باکتریهای گرم منفی است.
هر دو گروه یعنی باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی دارای دیواره سلولی هستند، ولی فرق بین این دو گروه مربوط به ویژگیهایی است که در ساختمان این دیواره وجود دارد و رنگپذیری آنها را طی مراحل آزمایشگاهی، تحت تأثیر قرار میدهد.
بنا بر گفته بهزاد قاسمی، محقق دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور و عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان ایران و همکارانش «اثر مهاری از ماده پلی الایزین و همچنین نانوذرات منیزیم نیز روی یرسینیا انترولیتیکا مشاهده نشد. این نیز در حالی است که ماده پپتیدی پلی الایزین، در تخریب پروتئینهای باکتریها مؤثر بوده و همچنین با تغییر مورفولوژی سلول باکتریها و افزایش هدایت الکتریکی سوسپانسیون غشا سلول باکتری سبب نشت یونها از سلول باکتری و برهمخوردن چرخه سوختوساز سلول میشود. همچنین عدم اثرگذار بودن نانوذرات منیزیم در حالی اتفاق افتاده که محققان، پیشتر سه مکانیسم مختلف شامل تولید رادیکالهای اکسیژن، آثار قلیایی و آسیب به غشا باکتری را برای اثر ضدباکتریایی نانوذرات منیزیم ذکر کرده بودند».
آنها ادامه میدهند: «اندازه نانوذرات منیزیم، مهمترین عامل در تعیین میزان اثر ضدباکتریایی آنهاست و هرچه این ذرات کوچکتر باشند قدرت نفوذ و اثرگذاری نانوذرات منیزیم بر باکتری بیشتر است بر همین اساس به نظر میرسد ساختار غشای باکتریهای گرم منفی، باعث شده است که پذیرش نانوذرات در باکتریهای گرم منفی نسبت به باکتریهای گرم مثبت مشکلتر و درنتیجه اثر مهاری این نانوذرات بر باکتریهای گرم منفی کمتر باشد».
بهعلاوه، یافتههای پژوهش نشان از آن دارد که اثر مشتقات تیازول بر باکتری یرسینیا انترولیتیکا، مثبت بوده است. ولی از مشتقات ایمیدازولیدین و تتراهیدروپریمیدن اثر مهاری بر باکتری فوق مشاهده نشده است.
بر اساس یافتههای حاصل از این پژوهش، قاسمی و همکارانش معتقدند: «با اثبات اثر مهاری مشتق جدید تیازول تحت عنوان 7c بر نوع استاندارد باکتری "یرسینیا انترولیتیکا"، ضروری است در مطالعههای آتی آثار ضدباکتریایی این ترکیب روی سویههای مقاوم این باکتری، تست شود و پسازآن آثار سمیت و درمانی مشتق روی حیوانات آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گیرد».
این یافتهها که به شناسایی مادهای جدید برای غلبه بر یکی از مهمترین باکتریهای بیماریزا منجر شده است، در نشریه علمی «پژوهش در پزشکی» منتشر شدهاند.
این مجله، فصلنامهای علمی پژوهشی است که توسط دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر میشود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استخدام آنتی بیوتیک باکتری بیماری زا پژوهش
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۵۱۶۶۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ناسا یک باکتری جهشیافته و خطرناک را در فضا کشف کرد
ناسا از کشف ۱۳ سویه از یک باکتری جهشیافته در «ایستگاه فضایی بینالمللی» خبر داد که عامل عفونت خونی فضانوردان است.
به گزارش ایسنا، کشف جدید ناسا ممکن است شبیه به طرح یک فیلم جدید درباره بیگانگان به نظر برسد، اما این آژانس فضایی در واقعیت یک باکتری جهشیافته را در فضا پیدا کرده است.
پژوهشگران ناسا ۱۳ سویه را از باکتری «انتروباکتر بوگاندنسیس» (Enterobacter Bugandensis) کشف کردند که با بروز عفونتهای خونی در «ایستگاه فضایی بینالمللی» مرتبط هستند. این عفونتها میتوانند سلامتی فضانوردان را به خطر بیندازند.
محیط ناملایم ایستگاه فضایی بینالمللی مانند سطوح بالاتر دیاکسید کربن، به جهش باکتریها منجر میشود و وقتی باکتریها در معرض ریزگرانش قرار میگیرند، میتوانند در برابر آنتیبیوتیکها مقاومت کنند.
این باکتریها از فضانوردان استفاده کردند تا به آزمایشگاه مداری برسند و اکنون پژوهشگران هشدار دادهاند که ریزگرانش میتواند بر سلامتی فضانوردان تأثیر بگذارد و آنها را مستعد ابتلا به عفونت ناشی از باکتریها کند.
این جهش باعث شد که باکتریها در گروه پاتوژنهای «ESKAPE» قرار بگیرند. این گروه دربردارنده باکتریهایی است که عامل اصلی عفونت هستند و در برابر مراقبتهای پزشکی مقاومت میکنند.
این باکتریها با بروز عفونتهای شدید مانند عفونت خونی نوزادان موسوم به «سپسیس نوزادی» (Neonatal Sepsis) مرتبط هستند. عفونتهای ناشی از انتروباکتر میتوانند به بروز سپسیس، عفونتهای دستگاه ادراری، عفونتهای پوست و بافتهای نرم و همچنین «اندوکاردیت» (Endocarditis) منجر شوند که یک التهاب تهدیدکننده زندگی است.
پژوهشگران برای اولین بار در سال ۲۰۱۹ هنگام انجام دادن یک بررسی گسترده روی قارچها و باکتریهای ساکن در ایستگاه فضایی بینالمللی، ریزارگانیسمهایی را در بدن فضانوردان کشف کردند، اما اخیرا توانستند باکتریهای انتروباکتر بوگاندنسیس پیشرو را شناسایی کنند. آنها ۱۳ سویه از این باکتری را در سه قسمت از ایستگاه فضایی بینالمللی شناسایی کردند؛ چهار سویه در سیستم گردش هوا، یک سویه در دستگاه ورزشی و هشت سویه در حمام.
پژوهشگران در طول تحقیقات خود، به جای مقایسه کردن باکتریهای انتروباکتر بوگاندنسیس یافتشده در ایستگاه فضایی بینالمللی با تغییرات روی زمین، سه گام را برای شناسایی جهش باکتری برداشتند.
آنها ابتدا بررسی کردند که چگونه ژنوم باکتری و عملکرد آن در طول انطباق با محیط ناملایم فضا تغییر کرده است. این تعییرات پیش از رفتن به مرحله دوم رخ دادند. پژوهشگران در مرحله دوم، فراوانی جمعیت انتروباکتر بوگاندنسیس را در ایستگاه فضایی بینالمللی شناسایی کردند. در نهایت، پژوهشگران به بررسی تعاملات متابولیکی میان باکتریها پرداختند که به سایر ریزارگانیسمها در زنده ماندن و رشد کردن کمک میکنند.
ناسا گزارش داد: یافتههای این پژوهش نشان میدهند که در شرایط ناملایم، سویههای جداشده از ایستگاه فضایی بینالمللی جهش مییابند و از نظر ژنتیکی و عملکردی در مقایسه با همتایان زمینی خود متمایز میشوند. این سویهها طی بررسیها توانستند به مرور زمان به مقدار قابل توجهی در ایستگاه فضایی باقی بمانند. ژنومهای موجود در ایستگاه به طور میانگین ۴۵۶۸ ژن را نشان دادند که تعداد آنها به طور قابل توجهی بیشتر از میانگین ۴۴۱۶ ژن موجود در ژنومهای روی زمین است.
پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که سویههای جهشیافته، ژنهای کاملا متفاوتی دارند و این ژنها ممکن است به ایجاد توانایی مقاومت در برابر چند دارو منجر شده باشند.
اگرچه یک گونه از انتروباکتر بوگاندنسیس روی زمین وجود دارد، اما شرایط ناملایم محیط ایستگاه فضایی بینالمللی مانند ریزگرانش، تابش خورشیدی و افزایش سطح دیاکسید کربن باعث میشوند که باکتریها برای زنده ماندن جهش یابند.
این پژوهش نشان میدهد که عوامل دیگری مانند تهویه، رطوبت و فشار هوا ممکن است به رشد باکتریهای انتروباکتر بوگاندنسیس کمک کرده باشند. همچنین، این پژوهش نشان میدهد که سویه باکتریایی میتواند با سایر ریزارگانیسمهای موجود در ایستگاه فضایی بینالمللی همزیستی داشته باشد و به بقای آنها کمک کند.
پژوهشگران با مطالعه چگونگی زنده ماندن ریزارگانیسمها در محیط ناملایم ایستگاه فضایی بینالمللی گفتند: این پژوهش، روزنههایی را به روی اقدامات پیشگیرانه مؤثر برای حفظ سلامتی فضانوردان باز میکند.