به نقل از «ایکنا»

شور و شعور در عزاداری محرم

تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۶۸۲۹۱۰

دکتر علی شاهینی فعال اجتماعی و مشاور حقوقی دانشگاه پیام نور در گفتگو با ایکنا از گلستان در موضوع عاشورا از منظر احساسات و عقلانیت گفت: عزاداری امام حسین (ع) را می توان به انسان شبیه کرد که انسان یک روح دارد و یک جسم. از نظر اسلام برتری انسان ها به علم و تقوا است. عزاداری هم دو وجهی است. به اصطلاح دو جایگاه متفاوت از هم دارد که با هم کامل می شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکی بحث احساسات و عواطف و شور است و دیگری هم موضوع شعور و عقلانیت و فهم و علم نسبت به موضوعات محرم، عزاداری و عاشورا است.

وی ادامه داد: در این دو موضوع یعنی شعور و شور نباید افراط شود. یعنی هر دو لازم و ملزوم همدیگرند، هر قسمتی که بخواهد تضعیف شود نمی تواند عزاداری واقعی صورت بگیرد. با توجه به اینکه بیشتر جوانان و نوجوانان و همچنین دانشجویان در برخی از هیئت های مذهبی در این ایام، مراسم عزاداری برگزار می کنند، واقعا با یک صفا و صمیمیت با یک اخلاص خاص، این کار را انجام می دهند. حاشیه هایی که ممکن است در سنین بالاتر در برخی از هیت ها وجود داشته باشد در اینها نیست.

 محوریت منبر یا مداحی

 شاهینی با اشاره به محوریت منبر و مداحی تصریح کرد: حتی این موضوع ممکن است برای سایر اقشار جامعه هم وجود داشته باشد و گاهی اوقات احساسات هم در مداحی ها و هم در سینه زنی ها، زنجیر زدنها در هیئت ها، این احساس و عواطف، خیلی تحت شعاع عزاداری ها قرار میگیرد و به جای اینکه منبر محور باشد مداحی محور میشود. این آسیبی است که وجود دارد و ما نمی دانیم چگونه جامعه می تواند جلوی آسیبها را بگیرد. فکر میکنیم صرفا یک صدای مثلا دل انگیز، شرایط خواندن بعضی مداحان، که البته برخی هاشون هم تقلیدی است. بدون اینکه دانشی در مورد آنچه که بیان میکنند داشته باشند، وارد عرصه فرهنگی عاشورا میکنند. به نظر من لازم است آسیب شناسی شوند.

وی گفت: گاهی اوقات در زمانبندی برای عزاداری ها، سینه زنی و ... اکثریت وقت عزاداری برای مداحی در نظر گرفته می شود. متاسفانه برخی از جاها منبر هم ندارند، برخی از جاها در حد حاشیه ای و یا در یک مقطع زمانی خیلی کوتاه، برای خالی نبودن عریضه یک سخنرانی هم وجود دارد، به نظر میرسد به جای مداحی باید منبر منتها با محتوای مستند، محور عزاداری ها قرار بگیرد.

 عزاداری هدف یا وسیله

مشاور حقوقی دانشگاه پیام نور گلستان تشریح کرد: عزاداری ها و عبادتها، وسیله و ابزارند، هدف نیستند. برای اینکه اگر در عزاداری گریاندن و گریستن هدف باشد، اگر سینه زنی و مداحی و سیاه پوش کردن دسته های عزاداری هدف باشد، اینها نمیتواند اهداف والای امام حسین(ع) را بطور کامل، جامه عمل بپوشاند. یعنی اینکه ما در بحث فلسفه عاشورا، بحث ظلم ستیزی داریم. یعنی اگر رفتار همراه با علم و آگاهی وجود نداشته باشد، در وجود جوان عزادار آن فطرت استکبارستیزی و آن فرهنگ ظلم ستیزی زنده نمی شود. چون احساس و عاطفه است و البته زودگذر، بلافاصله اینها به اصطلاح روی جوانان اثر بگذارد آسیب است که واقعا وجود دارد.

 وی ادامه داد: استکبار از طریق رادیوهای بیگانه و شبکه های ماهواره ای از برخی موارد سوء استفاده می کنند.  یک نوع عزاداری است که همراه با گفتمان های دروغ افراد که بیشتر تحت عنوان مداح یا افرادی به نام سخنران یا بحث مکاشفه خواب، بیان کردن مسایل غلوآمیز، باعث وهن عزاداری می شود. همین موارد به صورت صدا و تصویر در فضای مجازی و در جاهای مختلف پخش می شوند و باعث تخریب وجهه عزاداری می شوند و اینها جای بسیارتاسف است که به آن باید بصورت یک آسیب نگاه کرد.

 عزاداری کسب و کار یا معنویت

 علی شاهینی با تاکید بر روح معنویت عزاداری بیان کرد: گاهی افراد به عزاداری به عنوان کسب و کار نگاه می کنند. به عبارتی یک شغل پردرآمد برای افراد معدودی از جامعه است. افرادی که برخورد کاسب کارانه ای به این موضوع دارند، این هم آسیب دیگری است. البته به این معنا نیست که همه عزاداری های ما اینچنین است. بسیاری از فرهیختگان، افرادی که عاشق امام حسین(ع) هستند و از دل و جان برای امام حسین عزاداری  می کنند، نباید باهم قضاوت شوند. گاهی همین بخش آسیب زا که هر چقدر کوچک هم باشد اما اثرگذاری منفی زیادی خواهد گذاشت. منتقدین غیرمنصف تعمیم به کل می دهند.

 آیا در مراسم عزاداری  به مسایل سیاسی هم باید پرداخته شود؟

 دکتر شاهینی حقوق دادن و فعال اجتماعی با اشاره به نقش قیام امام حسین در تاریخ اسلام تصریح کرد: در واقع بهتر است صرفا به اصل عزاداری مربوط به آن حضرت پرداخته شود. اما با توجه به اصل قیام امام حسین (ع)، مسایل سیاسی را باید تقسیم کنیم به بحثهای سیاسی و دیگری آگاهی مردم نسبت به جامعه بین المللی، به نظام سلطه، به نظام جمهوری اسلامی و اهداف عالی آن و نهی از منکر که به عنوان بخشی از موضوعات اجتماعی سیاسی تعریف می شود. باید به این موضوع شفاف تر نگاه کنیم. گاهی از این شرایط پیش آمده استفاده جناحی و جریانی و خطی می شود. بهتر است اینها تفکیک شود.

وی ادامه داد: گاها از این ایام و نام ائمه اطهار سوء استفاده می شود و از جمع عزاداری که با احساس وارد میدان شده اند، یکباره با مطلبی احساسی ولی با اهداف جناحی بلافاصله در تقابل با این ارزش ها قرار می گیرند، اگر مسایل سیاست زدگی و خطی و جریانی وارد موضوعات محرم و عزاداری مردمی شود. قطعا بعضی از هیت ها خود را از این مسایل جدا کرده و به دنبال روحانی و مداحی می روند که وارد مسایل سیاسی نشود. امام حسین(ع) ورودش به این جریان در تقابل با حاکمانی چون یزید و آل ابوسفیان و معاویه بود، این ها حاکم بودند، اهل سیاست بودند، اگر امام اشراف به سیاست نداشت ورود نمیکرد.

شاهینی تاکید کرد: واقعیت این است که اگر بخواهیم ریشه یابی کنیم مداحان یکباره در جامعه ما خیلی زیاد رشد کرده اند. به نظر می رسد در یک دوره ای که به اصطلاح مداحان گاهی اوقات ابزار جریان های جناحی شدند باعث شد میدان به مداح ها داده شود. خیلی از حرف های سردمداران جریانات سیاسی که خودشان نمیخواهند بیان کنند از زبان مداحان و در بین مداحی مطرح میشود.آن افرادی که سیاستگذار این موضوعات هستند میتوانند در این قضیه نقش داشته باشند. این که افرادی بخواهند مسایل سیاسی و جناحی را در این در مسیر جریانات مذهبی بیاورند آسیبی جدی است. 

وجه ملکوتی و زمینی معصومین 

دکتر علی شاهینی با مطرح کردن نقش ملکوتی و زمینی معصومین گفت: معصومین دو وجهه دارند، ملکوتی و زمینی، متاسفانه ما در مراسم مختلف به وجه ملکوتی آنها توجه کرده ایم، به وجه زمینی توجه نشده، صفات مثبت و شایسته ای مثل اخلاق، محبتی که به هم نوع خود داشتند، حقوقی که نسبت به جامعه رعایت می کردند، آدابی که رعایت می کردند، و سیره و آن جنبه زمینی معصومین که به نظرم همان سبک زندگی است. به نظر می رسد روی این زمینه ها کم کاری شده است و یکی از دلایلی که  جامعه ما به سبک غربی رو آورده، همین کم کاریهاست. لازم است بازگشت به عقب داشته و نسبت به احیا و گسترش سبک زندگی اسلامی با توجه به سیره ائمه اهتمام بیشتری داشته باشیم. 

نقش دولت در امور مذهبی جامعه 

دکتر شاهینی گفت: سازمانها و تشکیلات متعددی متولی امور مذهبی جامعه هستند. از جمله سازمان تبلیغات اسلامی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی، کانون فرهنگی مساجد، نهاد مقام معظم رهبری، اوقاف و امور خیریه که بودجه دولتی داشته و گاها فعالیتهای موازی دارند. که به منظور اصلاح روند موجود می توانند همگرایی داشته و در جهت آگاهی بخشی جامعه به آموزش مداحان و منبری ها بپردازند.

 وی ادامه داد: گاها مداحان صرفا با داشتن صوت و لحن و هیجانی که میتوانند در جمع برقرار کنند، محبوب می شوند. برخی مردم تشنه شنیدن یک نوع مداحی یا بزم که تحریک کننده احساسات آنهاست هستند. در حالی که می توانند جایگاه معلمی داشته باشند و با کلام و گویش معرفتی مجلس را گرم کنند. اگر فهم و دانش موضوع را داشته باشند، در این محافل زمینه ایجاد کنند، مطالب تربیتی و سبک زندگی را بیان کنند. البته اگر همراه با عمل باشد که بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

 همچنین در ادامه گفت: هم حضرت امام (ره) و هم مقام معظم رهبری اعتقاد بر این مسئله دارند که عزاداری ها به شکل سنتی و مردمی برگزار شود. البته نه تنها عزاداری امام حسین (ع) بلکه من متعقدم جشن هایی که برای  پیروزی انقلاب میگیریم و مراسمی که برای ارتحال حضرت امام میگیریم نباید این موضوع رو صرفا حکومتیش کنیم. یعنی  هرچه با حضور مردم باشد بهتر جواب میدهد، مردم احساس نکنند دولت برایشان تعیین و تکلیف میکند، دولت فقط باید سیاست گذاری کند، هدایت کند و کمک در جهت اطلاع رسانی باید داشته باشد. یکی از امتیازات استان گلستان حضور اقوام و مذاهب در کنار هم در مراسم مذهبی و عزاداری هاست. اصلا من میخواهم بگویم عناوین و مشترکات بین سنی و شیعه بسیار است. یعنی در اصول دین که بحث توحید، نبوت، معاد و بحث قران کریم و سیره نبوی با هم هیچگونه اختلافی نداریم. خیلی هم اشتراکات داریم.

آیا محافل مذهبی فقط در اختیار روحانیت باید باشد؟ 

دکتر علی شاهینی در پایان گفت: حضور بسیاری از دانشمندان، علما و به نظر من حتی دانشگاهیان در محافل مذهبی ضروری است. چرا هر وقت میخواهیم از تاریخ بگوییم یا یک موضوع اسلامی و دینی مطرح شود، صرفا باید روحانی باشد؟ در بیان مسائل اجتماعی ورود دانشگاهیان و حتی وکلا هم میتواند مورد پذیرش جامعه باشد. حکومت نباید دخالتی برخورد بکند باید هدایت گر باشد و سیاست گذاری کند.

منبع: ایکنا

کلیدواژه: محرم عزاداری حسینی شاهینی عاشورا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۶۸۲۹۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مس با محرم دربی استان را هم نباخت

مس رفسنجان با هدایت محرم نویدکیا دربی استانی کرمان را هم نباخت.

به گزارش تابناک ورزشی؛ تیم‌های مس رفسنجان و گل‌گهر سیرجان از ساعت 17:45 امروز (چهارشنبه) در چارچوب دیداری از هفته بیست‌وپنجم مسابقات فوتبال لیگ برتر در ورزشگاه شهدای صنعت مس به مصاف هم رفتند که در پایان بازی دو تیم به تساوی یک بر یک رضایت دادند.

سعید سحرخیزان در دقیقه 28 روی ارسال تورس تک گل میهمان را وارد دروازه حریف کرد تا در این فصل برای تیمش هفت گل به ثمر رسانده باشد.

فرشید باقری در دقیقه 60 روی ارسالی از نقطه کرنر موفق به گشودن دروازه محمدرضا اخباری و ثبت گل مساوی نارنجی‌پوشان شد.

سیدرضا مهدوی قضاوت این مسابقه را برعهده داشت که به سجاد شهباززاده و فرشید باقری از رفسنجان و علیرضا کوشکی از گل‌گهر سیرجان کارت زرد نشان داد.