به نقل از «الف»

رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی: بخش خصوصی در ۴ کشور برای نفت ایران مشتری دارد/ دنبال مشتری‌های کوچک‌تر هستیم

تاریخ انتشار: ۸ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۸۴۰۰۶۲

 فارس نوشت: 27 شهریور ماه بود که موضوع بورس نفت در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، به تصویب اعضا رسید و وزارت نفت مکلف به تشکیل این بورس به منظور تسهیل در فروش نفت شد.

پس از این مصوبه هفته گذشته بیژن زنگنه در جمع خبرنگاران اعلام کرد عرضه محموله‌های 40 هزار بشکه‌ای نفت در بورس به طور آزمایشی آغاز می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از 13 آبان ماه سال جاری تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران رسما آغاز می‌شود و براین اساس باید هرچه سریعتر تکلیف تشکیل بورس نفت مشخص شود تا ایرادات و نقاط ضعف آن بر طرف شده تا در شرایط تحریم بتواند به عنوان بازوی کمکی در فروش نفت بخشی از نفت و میعانات گازی ایران را که امکان فروش ندارد، در بورس عرضه و به فروش رسد.

در همین رابطه با رضا پدیدار عضو اتاق بازرگانی که ریاست کمیسیون انرژی اتاق را نیز برعهده دارد و حامی تشکیل بورس نفت است، گفت و گو کردیم که در ادامه متن این گفت و گو را ملاحظه می‌کنید

آقای دکتر برای سوال اول باید پرسید بعد از 2 ماه که پیشنهاد تشکیل بورس نفت توسط معاون اول رئیس جمهور مطرح شد و سکوتی که در وزارت نفت در این باره وجود داشت، به یک باره شاهد تصویب تشکیل بورس نفت توسط مسئولان سه قوه هستیم، می‌خواستم بدانم آیا این پیشنهاد بار دیگر توسط اتاق بازرگانی مطرح شد یا اینکه این مصوبه براساس همان پیشنهادی بود که قبلا توسط آقای جهانگیری ارائه شده بود؟

پدیدار: بحث تشکیل بورس نفت موضوعی است که باز می‌گردد به اواخردهه‌ی ۸۰؛ یعنی اولین پیشنهاد مربوط به سال ۱۳۸۸ بود. در دولت دهم این پیشنهاد از سوی فعالان اقتصادی مطرح شد. در آن موقع  پیشنهاد کرده بودند با توجه به این تحریمی که قرار است فروش نفت ایران را مختل کند یعنی تحریم سال های 90 تا 92 بورس نفت می‌تواند موانع فروش نفت را که در اختیار دولت بوده و هست بردارد.

اما این پیشنهاد عملیاتی نشد، حالا به دلایل مختلف که یا به خاطر محدودیت‌هایی بود که وجود داشت و  محدودیت‌های  قانونی که ایجاد شده بود یا شفاف باید بگویم که اصلا اراده‌ای در تشکیل آن وجود نداشت.

بعد از سال ۹۰  و بعد از بررسی‌های اولیه تصمیم گرفته شد، تا بورس نفت در جزیره کیش به عنوان یک مرجع مستقل در مبادلات نفت خام فعال شود، اما شرایطی که امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران گذاشته بود، رسما با ساز و کار بورس منافات داشت.

مانند این که میزان عرضه را یک میلیون بشکه در نظر گرفته بودند و کمترین میزان هم 500 هزار بشکه بود که باید گفت، عملاً از فعالان بخش خصوصی کسی توان خرید ۵۰۰ هزار بشکه را نداشت و ندارد.

بنابراین قطعا باید عرضه ها کمتر باشد تا بخش خصوصی قدرت خرید نفت را داشته باشد. موضوع دیگر نرخها بود. نماینده امور بین‌الملل گفته بود، همین نرخی که من اعلام می‌کنم باد به فروش برسد، در صورتی که ماهیت بورس بر عرضه و تقاضا است.

عرضه کننده باید یک نرخ پایه را ارائه دهد، حالا خریدار با توجه به شرایطی که دارد، کمی کمتر یا بیشتر می تواند قیمت‌گذاری کرده و محموله‌ها را خریداری کند، اما مسئولان امور بین‌الملل شرکت ملی نفت معتقد بودند، فقط همین نرخی که می‌گوییم باید به فروش رسد و این موارد باعث شد تا عملا بورس نفت با شکست مواجه شود.

من در صدد هستم تاریخچه تشکیل بورس را بنویسم تا وقتی که بورس را می‌خواهیم تشکیل دهیم، قبلش زیر ساختهای آن را ایجاد کنیم.

 با این مواردی که شما مطرح کردید، ظاهرا مسئولان دولتی معتقدند بورس نفت به جای آنکه کمک کننده در فروش نفت باشد می‌تواند در فرایند فروش مشکلاتی را ایجاد کند. 

پدیدار: در سیاست‌های  اقتصاد مقاومتی یکی از مسائلی که همواره مورد تاکید قرار گرفته است، این است که وزارت نفت  مکلف است با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و دارایی و سایر نهادهای مرتبط، برای اجرای بهتر سیاست‌های کلان اقتصاد مقاومتی از روش‌های سنتی فروش نفت به سمت روش های سیستمی حرکت کنیم یا تلفیقی از این روش‌ها را برای فروش نفت پیاده کنیم که از مهمترین این روش ها بورس نفت است که می‌تواند تنوعی را برای فروش نفت ایجاد کند.

جالب است که بدانید اتاق بازرگانی در دوره اخیر پیشنهادهایی را به شورای عالی امنیت ملی مطرح کرده بود که خدمت مقام معظم رهبری تقدیم شد و همین‌طور به ریاست جمهور و در این پیشنهادهای مکتوب رسما آمده بود، بیاییم از ظرفیت‌های بخش خصوصی برای فروش نفت استفاده کنیم، زیرا که امکاناتی که بخش خصوصی دارند، موجب می شود عملا بحث رصد کردن معاملات نفتی غیر ممکن شود.

 در نامه ای که نوشتید، چه نکاتی را اشاره کرده بودید؟

پدیدار: در حقیقت در آن نامه آمادگی ورود بخش خصوصی در صادرات نفت ایران اشاره شده بود که آقای شمخانی آن را تقدیم مقام معظم رهبری کردند و گفته شده بود، ورود بخش خصوصی می‌تواند بازارهای جدیدی را برای نفت ایران فراهم کند. 

همچنین گفته بودیم، تشکیل بورس نفت می‌تواند شرایطی را فراهم کند تا فعالان اقتصادی بتوانند بیایند، در بورس و براساس قوانینی که وجود دارد تک محموله  یا چند محموله را خریداری کنند و در یک فضای رقابتی آزاد توانمندی‌ خود را به نمایش گذارند.

در واقع همان طور که گفته شد فروش نفت در بورس  یک متنوع سازی در روش‌های فروش و بازاریابی نفت در این مقطع است البته من معتقدم روش‌های اجرایی خود را نباید اطلاع‌رسانی کنیم و علتش این است که دشمنان نشسته‌اند و تا خبری منتشر می‌شود، آنها این خبر را ترجمه می‌کنند و سریع روی آن واکنش نشان می‌دهند و بنابراین خیلی آگاهانه و محتاطانه باید در این زمینه سخن گفت.

 در مصوبه‌ دولت گفته شده است  پرداخت‌ها ارزی باشد؛ اینجا سوالی مطرح می شود که آیا منظور قیمت‌گذاری است و یا اینکه بحث بر سر پرداختها است؟ آیا می‌توان پرداخت‌ها را ریالی انجام داد؟

پدیدار: آن چیزی که شورای هماهنگی اقتصادی تصویب کرد بحث متنوع‌سازی روش‌های فروش و پرداخت است، اصلاً وارد جزئیات نشده است و گفته نشده که متنوع‌سازی به صورت انتقال ارز، حواله،چک و یا سفته باشد.

البته ظاهرا آن کسی که این مصوبه را نگارش کرده است بسیار هوشمندانه عمل کرده است، اما خیلی خام است و باید توسط خبرگان و کسانی که در این زمینه مطالعات عمیقی داشتند  باز شود. ما تجربه خوبی از تحریم های گذشته به دست آوردیم و این می‌تواند برای آینده به ما کمک کند.

ظاهراً اتاق پیشنهاد داده است در فرایند فروش نفت به بخش خصوصی ضامن خریدار شود آیا این صحت دارد؟

پدیدار: من نشنیدم این موضوع را، این اولین بار است که می‌شنوم.

تشکیل بورس نفت می‌تواند برای افزایش فروش نفت موثر واقع شود یا خیر؟ من از مسئولان شرکت نفت وقتی موضوع را  پیگیری کردم رسما می‌گفتند، اگر بخش خصوصی بیاید وسط عملاً نفت را به همان مشتری‌های ما می‌فروشند و مشتری جدید ندارند و ما خودمان، همین کار را انجام می‌دهیم.

پدیدار: من اعتقادم این است که باید سبد فروش و سبد مشتری داشته باشیم آن چیزی که الان شرکت ملی نفت ایران دارد، همان مشتری‌های سنتی است.

در واقع آنها نفت را به یکسری نهادهایی که خودشان در حکم پالایشگاه هستند، یا اینکه نمایندگی داده‌اند به افرادی که از طرف پالایشگاه می‌آیند و خریداری می‌کنند می فروشند.

اما ما نظرمان این است که متنوع‌سازی برای سبد فروش ایجاد کنیم؛ تا بتوانیم با مشتریانی که ۵۰ تا ۱۰۰ هزار بشکه نفت نیز می‌خواهند هم نفت بدهیم و این یعنی متنوع‌سازی و استفاده از شرکت‌های کوچک و متوسط SME که اینها عمدتاً در دنیا رصد نمی‌شوند و خیلی نظام کنترلی در دنیا برایشان وجود ندارد.

اگر دولت فقط به چند شرکت بزرگ چینی نفت می فروشد، اما در چین 37 شرکت پالایشی وجود دارد و ممکن است بخش خصوصی بتواند محموله یک میلیون بشکه‌ای را به محموله‌های کوچکتر مانند ۱۰۰ یا ۵۰ هزار بشکه تبدیل کرده و به پالایشگاه‌های کوچک بفروشد و باید تمرکز گذاشت روی متنوع‌سازی سبد فروش این از عهده بخش خصوصی بر می‌آید و بخش دولتی نمی‌تواند این کار را انجام دهد.

در دوره قبلی مدیریت امور بین‌الملل نسبت به فروش نفت توسط بخش خصوصی خیلی مقاومت می‌شد، الان نیز ظاهراً این مقاومت وجود دارد، علت چیست؟

پدیدار: آن موقع می‌گفتند چون نفت خام سرمایه ملی است و پارامترهای دیگر را مطرح می‌کردند و می‌گفتند ضوابطی وجود دارد برای فروش نفت ما این را به نهادهایی می‌دهیم که این نهادها به دولتهایشان پاسخگو هستند، مثلاً یک پالایشگاه و یا یک پتروشیمی زیرا خود مقامات مسئول آن کشور پشتیبانی می‌کنند و معمولاً محموله‌های نفت خام که به صورت اعتبار اسنادی است و به صورت بلند مدت و باز عمل می‌شود.

مثلاً اعتبار اسنادی برای یک سال روی ۱۰ میلیون بشکه باز می‌شود، بعد می‌آیند وقتی محموله و محموله می‌دهند از آن اعتبار اسنادی کم می‌کنند.

کسی از بخش خصوصی توانایی  ندارد چنین اعتبار اسنادی را باز کند و امور بین‌الملل اصرار و پافشاری می‌کرد که حتما باید این کار صورت گیرد و این باعث شده بود که تمایل وجود نداشته باشد که بیایند و وارد خرید و فروش نفت شوند.

الان در این مدل گفتیم که بیایید و عرضه ها را خرد کنید، تا بتوانیم محموله‌های خورد را بفروشیم که رصد کردن آن به راحتی نیست و هم اینکه اگر دولت‌های بزرگ نیامدند حداقل بتوانیم خرد خرد بفروشیم که این می‌تواند اقتصاد کشور را از بن‌بست خارج کند.

موضوع دیگری که گفته می‌شد فروش به صورت ریالی است خوب سوال این است که دولت با چه نرخ تسعیری این ارز را محاسبه می کند الان ۳ نرخ دلار در کشور وجود دارد؟

پدیدار: برای انجام معامله ما به صورت ریالی معامله نمی کنیم مثلا می‌گویند، قیمت سبد نفتی اوپک را به عنوان قیمت در نظر می‌گیریم یا بورس دبی، شانگهای، لندن و یا یک جای رسمی دیگر را یا می‌آییم، میانگین وزنی را محاسبه می‌کنیم. 

شما اخیراً گفته بودید مشتری برای نفت داریم، الان نیز این مشتری ها هستند؟

پدیدار: بله، یکسری مشتری هستند، به عنوان مشتری خُرد که بخشی از آن را در بالا توضیح دادم و الان نیز این مشتری ها هستند؛ همان موقعی که ما بورس نفت را در سال ۸۸ راه‌اندازی کردیم، اگر درست ادامه می‌دادیم، امسال بورس نفت ایران مرجع بود، ولی الان بورس دبی مرجع شد، در حال حاضر در منطقه خلیج فارس مشتری‌هایی هستند که می‌آیند محموله‌های کوچک را می‌خرند.

و الان مشتری هایی در هند، سنگاپور، تایوان، ویتنام هستند که متقاضای نفت سنگین و نیمه سنگین ایران هستند و ما می توانیم به راحتی نفت را به آنها بفروشیم.

منبع: الف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۸۴۰۰۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خروجی اکسپو فرصتی برای پیگیری قراردادهای تجاری مناسب بین کشورهاست

به گزارش قدس آنلاین، «رمضان بهرامی» درباره برگزاری ششمین نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ تهران افزود: در دولت سیزدهم شاهد فصل جدیدی از ارتباطات و تعاملات سیاسی و اقتصادی بین ایران و ترکمنستان هستیم و در ماه‌های آینده به طور قطع این شرایط بهبود بیشتری خواهد یافت.

وی اضافه‌کرد: امسال برای نخستین بار پس از مدت‌ها «مرگن گوردوف» رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ترکمنستان که در کابینه این کشور جایگاه وزیر را دارد به همراه یک هیات بلندپایه تجاری به ایران آمد و از ششمین نمایشگاه اکسپو بازدید کرد.

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان با اشاره به اینکه تبادلات تجاری بین دو کشور بین ۴۰۰ تا ۴۵۰ میلیون دلار است، تصریح کرد: بخش عمده محصولات صادراتی ایران به ترکمنستان انواع میوه‌جات است که این کشور می‌تواند مصرف‌کننده سایر محصولات کشاورزی از ایران نیز باشد.

وی اظهار داشت: با توجه به بازدید از نمایشگاه اکسپوی تهران مقرر شد که ترکمنستان بتواند علاوه بر میوه، محصولات فلزی، آهن، مصالح و لوازم ساختمانی، مواد لبنی، مواد غذایی، پلاستیک و کالاهایی در بحث پیمانکاری و مواد معدنی از ایران تامین کند.

بهرامی اضافه کرد: سفرهای وزرا و روسای جمهوری به کشورهای یکدیگر، نشان‌دهنده روابط خوب بین کشورهاست و فصل جدیدی در روابط تجاری بین بازرگانان و تجار ایجاد کرده است.

وی بیان داشت: در گذشته گوشت مرغ و سایر محصولات دیگر به ترکمنستان صادر می‌شد، اما تعلل در صادرات یا تصمیم‌گیری‌های خلق‌الساعه و توقف ناگهانی صادرات، باعث شد ما این موقعیت‌ها را از دست بدهیم و کشورهای دیگر جایگزین ما در بازار این کشور همسایه شوند.

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان بیان داشت: در طول چهار تا پنج سال گذشته تجارت بین ایران و ترکمنستان سالیانه بین ۱۳۰ تا ۴۵۰ میلیون دلار بوده است که این امر نشان دهنده ناپایداری این بازار تجاری است.

وی با بیان اینکه اکسپو ویترینی برای ادامه فعالیت‌های تجاری است، افزود: به نظر می‌رسد برای عملیاتی شدن اکسپو باید وزرای کشورها وارد عمل شوند تا با حمایت‌های دولتی خود از تصمیم‌گیری‌های خلق‌الساعه برای تبادلات تجاری خودداری کنند.

بهرامی، تعلل و توقف در صادرات محصولات کشاورزی را برای تجار و بازرگانان ایرانی مخرب دانست و اظهار داشت:

تعرفه‌گذاری برای محصولات کشاورزی مناسب است، اما این تعرفه‌گذاری و برخی بخشنامه‌ها نباید ضربه‌ای به صادرات کشور بزند.

بخشنامه‌های خلق‌الساعه مانع تاثیرگذاری تلاش‌های دولت در توسعه روابط تجاری

وی بر این باور است که با اتمام اکسپو، تازه کار تجار و بازرگانان کشور ما شروع می‌شود؛ بنابراین از مسوولان می‌خواهیم با ممانعت از صدور بخشنامه‌های خلق‌الساعه اقدامات دولت را برای حفظ روابط تجاری با دیگر کشورها به هدر ندهند.

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان گفت: در سفر مرگن گوردوف رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ترکمنستان به ایران و بازدید از ششمین نمایشگاه اکسپو ۱۴۰۳ قرار شد برخی مشکلات تجار و بازرگانان دو کشور در زمینه ویزا، ترانزیت کالا برطرف شود.

وی اضافه کرد: همچنین قرار شد مشکلات حوزه بازرگانی دو کشور در اتاق‌های مشترک و اتاق بازرگانی ایران حل و فصل شود.

بهرامی معتقد است: برای اکسپو یک نسخه وجود دارد که دولت در کنار تجار و بازرگانان باشد و با پیگیری دیدارهای اخیر و ایجاد تفاهمنامه‌هایی بین دو کشور خروجی این نمایشگاه، منتج به قراردادهای مناسب تجاری دو کشور شود.

فرصتی برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی به ترکمنستان

وی درباره برگزاری نمایشگاه تخصصی «ایران‌اگروفود» در ترکمنستان گفت: این نمایشگاه بزرگ شهریورماه در عشق‌آباد (پایتخت ترکمنستان) برگزار می‌شود که می‌تواند به توسعه روابط تجاری بین دو کشور کمک کند.

به گفته این مسوول، ترکمنستانی‌ها برای اعلام حمایت و پشتیبانی نمایشگاه تخصصی ایران اگروفود ترکمنستان به تهران آمدند و برگزاری این نمایشگاه نشان دهنده عزم دو کشور و جذب و خواسته مخاطب ترکمنستانی است.

وی اضافه کرد: حضور تجار و بازرگانان ایرانی در ترکمنستان و همچنین دستگاه‌های مختلف و اتاق‌های مشترک می‌تواند بازارهای جدیدی را برای کالاهای ایرانی فراهم کند.

رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان گفت: جلسات B To B اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکمنستان با حضور ۱۵۰ تاجر ترکمنستانی و جمعی از بازرگانان ایرانی از سراسر کشور در ۹ اردیبهشت در ساختمان جدید اتاق بازرگانی ایران برگزار شد که به نظر می‌رسد تا پایان سال ۱۴۰۳ یک تعامل تجاری خوب و یک جهش بسیار زیادی در زمینه مراودات تجاری بین دو کشور ایجاد شود.

ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران - اکسپو ۲۰۲۰۴، رویدادی برجسته و تاثیرگذار به عنوان یکی از معتبرترین نمایشگاه‌های بین‌المللی در ایران، بستری منحصربه‌فرد برای تبادل فرهنگی تجاری و فناوری میان ایران و جهان است و این نمایشگاه به صورت سالیانه برگزار می‌شود.

منبع: خبرگزاری ایرنا