پرداخت360 هزارمیلیارد تومان یارانه و سوختی که بهینه نمیسوزد
تاریخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۹۶۶۵۴۴
ایران اکونومیست - به گزارش ایران اکونومیست؛ همزمانی هدفمندی یارانهها با تحریم فروش بنزین به ایران و رشد بیرویه مصرف این حامل انرژی سبب شد تا علاوهبر آنکه این طرح با هدف افزایش قانون عدالت در پرداخت یارانه در کشور اجرا شود، همچنین بهینهسازی مصرف نیز در دستور کار باشد.
در آن زمان مصرف روزانه بنزین کشور رکورد زده بود و پیشبینیها نشان میداد این مصرف روزبهروز بیشتر خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
**نوسان تب بنزینسوزی در ایران
با اجرای طرح هدفمندی یارانهها و سهمیهبندی بنزین که با توزیع کارت سوخت بین افراد انجام شد، تب بنزینسوزی در ایران تا حدی فروکش کرد و این کاهش مصرف بنزین تا سال 90 ادامهدار بود؛ بهگونهای که میانگین مصرف روزانه بنزین در سال 90 به زیر 60 میلیون لیتر در روز رسید.
اما در سال 91 و با افزایش قیمت دلار در ایران، معادلسازی قیمت این حامل انرژی با دلار، رقمی را نشان داد که مشوقی برای مصرف بهشمار میآمد، زیرا قیمت دلاری بنزین در مقایسه با پیش از اجرای هدفمندی یارانهها حتی کمتر هم شده و از بالای 30 سنت در هر لیتر به حدود 20 سنت کاهش پیدا کرده بود. همین امر زمینه را برای رشد مصرف بنزین در کشور مهیا کرد. با اجرای برجام و آزاد شدن واردات بنزین به کشور، رشد دیگری هم در مصرف بهوجود آمد.
نکتهای که در این بین به دست فراموشی سپرده شد، این بود که هدفمندی یارانهها، سهمیهبندی بنزین و افزایش قیمت این حامل انرژی در نهایت نتوانست تغییری در الگوی مصرف ایرانیان بهوجود آورد و تنها در شرایط تحریم و فشار، شاهد کاهش مصرف بنزین بودیم.
**بهینهسازی شخصاً محقق نمیشود
آرش نجفی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران بر این امر تأکید دارد که هدفمندی یارانهها در تحقق یکی از مهمترین اهداف خود یعنی اصلاح الگوی مصرف در کشور ناکام مانده و با وجود پرداخت بیش از 360 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی از ابتدای اجرای طرح تا به امروز، مصرف سوخت در کشور، یک درصد نیز بهینه نشده است.
وی با اشاره به اینکه در ابتدای بحث هدفمندی یارانهها پرداخت 45هزار و 500 تومان برای هر ایرانی در دستور کار قرار داشت، ادامه داد: بر این اساس ماهانه 2میلیارد و 400 میلیون دلار به جامعه تزریق شد که نهتنها کمکی به اصلاح الگوی مصرف نکرد، بلکه نقدینگی را در جامعه افزایش داد.
نجفی افزود: از سوی دیگر قرار بود بخش عمدهای از درآمدهای حاصل از واقعیسازی قیمت حاملهای انرژی به توسعه صنایع کمک شود تا شدت مصرف انرژی در کشور کاهش پیدا کند، اما در همان زمان نیز تأکید کردیم که پرداخت مستقیم یارانه به مردم راهحل مؤثری نیست، زیرا مردم بحث بهینهسازی مصرف انرژی را نمیتوانند شخصاً اعمال کنند.
**کارکرد معیوب یارانه در جامعه
وی سهم فرهنگ در شدت مصرف انرژی را 25 تا 30 درصد دانست و گفت: وقتی ابزارها، تکنیکها و روشهای بهینهسازی مصرف انرژی را بلد نباشیم، با پرداخت 45 هزار و 500 تومان در ماه به هر نفر نمیتوان به این مهم دست یافت، در حالی که متولیان هدفمندی یارانهها با پرداخت یارانه نقدی به اکثریت جامعه این هدف را دنبال میکردند.
به گفته وی در آن زمان توزیع یارانه در جامعه بهعنوان یک روش پوپولیستی و تبلیغاتی برای جذب جامعه و عوامفریبی انجام شد و این در حالی است که اگر هدف واقعی بهینهسازی مصرف بود، باید ابتدا واحدهای مسکونی، تجاری، عمومی، اداری و ... با هزینه مشخص و بر اساس نوبت اصلاح میشد و سپس از محل صرفهجویی در این واحدها، سرمایهگذاری صورت گرفته را مستهلک میکردیم و بعد از آن به سراغ پرداخت یارانه به این صورت میرفتیم.
نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: بهجای آن یک پول قوی و کارآمد، خُرد و تبدیل به یک پول ناتوان در سطح جامعه شد و بدیهی بود جامعه نیز این پول را خرج امور معیشتی روزانه خود خواهد کرد. از همین رو، در هیچ کجا آماری مبنیبر کاهش شدت مصرف انرژی نمیبینید و حتی ممکن است شدت مصرف انرژی بالا هم رفته باشد.
**مردم برای کاهش مصرف آماده نیستند
وی افزود: ارزش آن پول نیز با توجه به افزایش قیمت دلار چیزی حدود 200 میلیون دلار شده، اما همچنان تأمین آن برای دولت سخت است زیرا از ابتدا قرار نبود این پول بهعنوان اعانه به مردم داده شود.
وی با اشاره به اینکه شرایط فعلی اقتصاد اجازه افزایش قیمت بنزین و سایر حاملهای انرژی را نمیدهد، گفت: زیرا مردم نتوانستند خودشان را برای کاهش مصرف انرژی آماده کنند و اکنون بهدلیل مشکلات اقتصادی مجبوریم برای حاملهای انرژی یارانه بپردازیم.
عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: همه این موارد مبین این است که طرح هدفمندی یارانهها بهطور غلط اعمال شد و استمرار پیدا کرد. اکنون نیز دولت نباید طرح پرداخت مستقیم نقدی یارانهها را عملیاتی کند، بلکه پیشنهاد بخش خصوصی این است که کارت انرژی جایگزین یارانه نقدی شود تا این پول در جامعه قدرت عملیاتی نداشته باشد و تنها برای پرداخت مابهالتفاوت قیمت حاملهای انرژی به کار گرفته شود.
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: یارانه بهینه سازی بنزین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۹۶۶۵۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اتکا صرف به خودروهای بنزین عاملی در بروز ناترازی بنزین
حسن کریمی سنجری کارشناس خودرو و مدیر پروژه خودروهای برقی وزارت صنعت معدن و تجارت در گفت وگو با خبرنگارمهر، درباره علت بروز ناترازی بنزین در کشور و نقش خودروهای داخلی در بروز این مسئله گفت: تقریباً ۱۰۰ درصد خودروهایی که استفاده میکنیم خودروهای فسیل سوز هستند و ما جز کشورهایی هستیم که توسعه خودروهای سبز و استفاده کننده از سوخت غیر فسیلی خیلی کم در کشور ما اتفاق افتاده است.
وی در ادامه بیان کرد: مثلاً خودروهای برقی خیلی کم در کشور ما توسعه پیدا کرده است ولی در کشوری مثل چین ۱۰۰ درصد ناوگان حمل و نقل شهری مثل اتوبوسها برقی هستند و از این منظر آنها توسعه یافتگی ۱۰۰ درصد را دارند ولی در کشور ما این اتفاق رخ نداده است.
کریمی سنجری ادامه داد: مسئله دیگری که داریم این است که ما خودروی فرسوده زیاد داریم. مصرف بنزین خودرویهای فرسوده بیشتر از یک خودروی غیر فرسوده است. علاوه بر این خودروهای غیر فرسوده تکنولوژی قدیمی دارند و خودروهای جدید یک تحول در تکنولوژی موتورشان اتفاق افتاده است با اینکه ما فاصلهای زیاد با دنیا از حیث تکنولوژی موتور داریم با همین نگاه در مقایسه با خودروهای فعلی خودروهای فرسوده ما مصرف بالایی دارند.
وی در ادامه بیان کرد: نکته بعدی تأثیر گذار در ناترازی بنزین این است که قیمت سوخت در کشور نا خیلی پایین است بر اساس اعلام شرکت پخش و پالایش ۲۵ هزار تومان قیمت تمام شده بنزین است در حالی که بنزین را چیزی بین هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار تومان به مردم تحویل میدهیم و خیلی انگیزهای برای صرفه جویی در سوخت برای مردم وجود ندارد.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه نفوذ کم خودروهای سبز، وجود خودروهای فرسوده و میانگین مصرف بالای سوخت در خودروهای موجود در کشور و قیمت پایین بنزین باعث شده که خیلی انگیزهای برای مدیریت مصرف بر بنزین در کشور وجود نداشته باشد.
این کارشناس خودرو ادامه داد: راه کار غلبه بر این ناترازی این است که دو اقدام مهم انجام دهیم ابتدا اینکه خودروهای برقی در کشور به عنوان یک موضوع مهم مورد توجه سیاست گذاران به ویژه وزارت نفت و وزارت نیرو قرار بگیرد و کمک کنند که خودروهای برقی در کشور توسعه پیدا کنند اما از مسیر درست آن یعنی زیر ساخت آن فراهم شود و ارگانی که جز وظایف آن باشد اقدام به واردات خودروی برقی کند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر شرکتهای خودروساز باید اقدام به واردات این خودروهای برقی کنند و آنها را جایگزین خودروهای فسیلی کنند و هدف گذاری کنیم که در ۵ سال آینده ناوگان حمل و نقل شهری با کمک وزارت نیرو، وزارت نفت و صنعت خودروسازی برقی کنیم.
کد خبر 6100069 محمدحسین سیف اللهی مقدم