به نقل از «جام جم آنلاین»

زنگ خطر انقطاع ادبی و فاصله فرهنگی برای جوانان نسل امروز

تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۰۳۹۳۶۱

به گزارش جام‌جم‌آنلاین، شمس الدین محمد حافظ ملقب به خواجه حافظ شیرازی و مشهور به لسان الغیب از مشهورترین شعرای تاریخ ایران زمین است که تا نام ایران زنده و پا برجاست نام وی نیز جاودان خواهد بود.

دکتر مهدی محبتی در گفت‌وگو با جام‌جم آنلاین درباره غزلیات و شعرهای حافظ بیان داشت: از ضرورت‌های مهم توجه به روح دعوت حافظ است که پیام مهربانی و مدارا است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حافظ بیش از هر شاعر دیگری مردم ما را به مهربانی دعوت کرده است از این رو می‌توان وی را قهرمان و مرد میدان با دیگران و دشمنان دانست، به همین جهت حافظ الگوی بسیار بزرگی برای جامعه معاصر است.

وی ادامه داد: در گذشته شاعران خود را هدایت کنندة جامعه می دانستند و شعر خود را به قصد تعالی آن می‌سرودند. جامعه هم این نقش را کم وبیش پذیرفته بود. اما امروزه با خطر انقطاع نسل‌ها و ارتباط با شعرخوانی مواجهه هستیم. چراکه با گسترش فن‌آوری‌ و تنوع محصولات‌ آن، در خانواده‌ها کم‌تر به آن پرداخته می‌شود.

این پژوهشگر ادبیات فارسی با بیان اینکه نسل امروز تجربه مستقیم و درستی در ارتباط با شعر و شاعران بزرگ در تاریخ ایران ندارند، تصریح کرد: نسل امروز تجربه درستی از اندیشه و فکر بزرگانی چون حافظ ندارند. همچنین در کتاب‌های درسی و دوران تحصیل نیز به نحو شایسته‌ای مطرح نمی‌شود و در این صورت خطر انقطاع ادبی و فاصله فرهنگی پیش می‌آید.

محبتی تاکید کرد: خانواده باید علاقه شعرخوانی را در فرزند خود تقویت کند و با خواندن شعر در پیش‌روی فرزندان، آنان را به این کار تشویق کنند. چراکه علت اهمیت و پرداختن به حافظ، مشکلاتی است که از آن عصر تا کنون باقی است و حافظ همچنان زبان زنده فرهنگ ما است؛ از مشکلات آن روز تا به حال می‌توان به ریاکاری، نفاق و نان به نرخ روز خوردن اشاره کرد.

وی در ادامه گفت: با خواندن شعر حافظ می‌توان به زندگی معنا داد. چراکه بی‌معنایی درد بشر امروز و مصیبت جهان معاصر است. حافظ با نوع دعوتی که دارد، معانی تازه‌ای به بشریت می‌دهد.

پژوهشگر ادبیات فارسی با بیان اینکه جاذبه تمدن غرب بسیار است، گفت: این جذابیت‌ها نوعی آزادی غریزه و رفتار به انسان می‌دهد و اگر جذابیت‌های حافظ، مولانا و سعدی و خیام و ... را به درستی عرضه نکنیم، نسل جوان به‌کلی سنت‌ها را از یاد برده و تسلیم فرهنگ پرجاذبه غرب خواهد شد.

محبتی با بیان اینکه در جامعه ما افراد از همه طیف‌ها به حافظ علاقه‌مند هستند و دوستش دارند، افزود: البته این علاقه بیشتر به سمت فال گرفتن رفته است و همواره شاهد هستیم هرچند کتاب‌های متعددی در عرصه حافظ‌شناسی و پژوهش‌های مرتبط با آن منتشر می‌شود، اما هنوز هم مردم بیشتر به خرید و مطالعه فالنامه‌ها تمایل دارند.

وی با بیان اینکه درک حافظ شاید برای جوانان و آدم‌های متوسط مشکل باشد، تصریح کرد: دیوان حافظ کلمات و معانی دشوار فراوانی دارد که هر کدام نقش عمده‌ای در بیان و انتقال پیام‌ها و اندیشه‌های عمیق برعهده دارد به همین علت خواندن حافظ برای این گروه باید همراه با راهنمایی باشد که نسبت به شعر تسلط کافی دارد.

این پژوهشگر ادبیات فارسی در پایان تاکید کرد: برای رسیدن به عرفان اصیل، جوانان و نسل امروز ما نیاز به شناخت ریشه و پشتوانه های اصلی شعر گذشته دارند به‌خصوص اشعار حافظ که انسان‌ها را به شناخت دعوت می‌کند و شناخت زیبایی در نهایت منجر به عشق می‌شود.

نسترن نعمتی/جام‌جم آنلاین

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: روز بزرگداشت حافظ

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۰۳۹۳۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امروز، روز شیراز؛ شهر شعر و هنر و حافظ/ شهرها همه بازند و شیراز، شهباز

  عصر ایران؛ امید جهانشاهی- امروز روز شیراز است، شهر سرو ناز، حضرت حافظ شیراز، حافظۀ تاریخی ایرانیان در طلب زندگی.  شهر عشق و نسیم و عطر بهار نارنج و باغ های دل‌باز: عفیف‌آباد و جنت و نارنجستان و دلگشا و ارم.  شهر سعدی، شهر حضرت شعر. مهد فرهنگ و هنر؛ خال لب هفت شهر. قهوه شیرازی، سالاد شیرازی، کلم پلو؛ آیین خوان و خوراک خواستنی.   

  اگرچه تخت جمشید نشانه روشنی از سابقۀ تمدن در این منطقه است اما دیرینه شیراز به گواهی کشفیات باستان شناسی سال 1395 در تپه چهار هکتاری پوستچی به هفت هزارسالگان می‌رسد. نام باستانی آن، تیرازیس بوده است.  

 شیراز در درازنای تاریخ از جمله مناطق امن بوده  و از همین رو در دوران های مختلف چه پیش از اسلام و چه پس از آن،از قطب های فرهنگ و هنر ایران زمین به شمار آمده است. به قول سعدی: «شهرها همه بازند و شیراز شهباز» 

  اگرچه از دوره های مهم تاریخی، یادگاری هایی در شیراز می توان یافت. عمارت باغ ارم یادگار دوران قاجار است با آن نقاشی های رنگ روغن، منبت کاری های روی درها و گچ بری ها و کاشی کاری های نما.  

اما بسیاری بناهای فاخر امروز شیراز مربوط به دوران کریم خان زند است مثل بازار وکیل، حمام وکیل و ارگ کریم خان که محل حکومت او بود و پس از او نیز دارالحکومه امرای فارس شد.    کریمخان زند را بهترین پادشاه ایران بعد از حمله اعراب دانسته اند. او از افسران شجاع سپاه نامدار نادرشاه بود که پس از مرگ وی به ایل خود برگشت.  محبوبیت کریمخان زند که خود را وکیل رعایا می نامید در تاریخ ایران بی‌نظیر است. 

  آنچه کریمخان را ستایش‌برانگیز کرد مردمداری، دادگری و سخاوتش نسبت به زیردستانش بود. از سخاوتمندی کریمخان بسیار گفته‌اند. در رستم‌التواریخ آمده است که وقتی کریمخان جایی را که فتح می‌کرد غارت نمی‌کرد و می‌کوشید حقوق سربازانش را بدهد. وقتی دیوار شهر شیراز را دوازده هزار کارگر می‌ساختند، هنگام حفاری سکه‌های اشرفی فراوانی یافت شد. او به جای مصادرۀ سکه ها و به جیب زدن آن (به نام دولت و به کام خود)، سکه‌ها را میان همان کارگران تقسیم کرد.   

شیراز در دوره ای شهره به مکتب نگارگری بود و در دورانی مشهور به دارالعلم. در دوران عضدالدوله دیلمی، چنان کتابخانه بزرگی داشت که از همه علوم و فرهنگ آن روز نشانی از ان می شد جست و گواهی از جایگاه شیراز در تاریخ فرهنگ ایران دارد. صنعت کتاب سازی و کتاب آرایی از صنایع تاریخی این شهر بوده است. از همین رو، سعدی در حق شیراز گفته است: «چه شام و چه مصر و چه بّر و چه بحر؛ همه روستایند و شیراز شهر.» 

تعیین روزی به نام شهری را باید غنیمت شمرد برای شناخت و ستایش شهرها و توجه به توسعه آنها مبتنی بر طبیعت و سرشت تاریخی شان.  

چه شد اصفهان که روزگاری شهری جهانی بود و شهره به زیبایی و شکوه و صنایع مختلف و صادرات ابریشم به اروپا داشت، و مستشرقین بسیار تحسینش می کردند به جای اینکه امروز قطب گردشگری ایران باشد، حالا درگیر فاجعه فرونشست است و آلودگی.  

چرا هر ساله در نوروز حدود دومیلیون نفر بی اعتنا و بی تفاوت از کنار خوی رد می شوند تا به ترکیه بروند برای خرید، کنسرت و یا به اصطلاح خوش گذراندن که البته گاهی می شود تجمع اعتراضی «پول ما را پس بده» در مقابل هتل آنتالیای ترکیه. این حق شهر قدیمی و پر آوازه خوی نیست با این همه ظرفیت.

شهری که از دوران سلجوقیان بواسطه قرار داشتن در جاده ابریشم یکی از مراکز تجارت و رونق و مهد تمدن بوده است و امروز نیز آکنده از جاذبه های طبیعی و تاریخی و قابلیت های تفرج گاهی و تجارت و ظرفیت های توسعه است، نباید بین راهی خیل مسافران عازم وان و انتالیا باشد که چند دهه است به نوایی رسیده اند از صدقه سری مسافران ایرانی. «تفو بر تو ای چرخ گردون تفو»  

براستی چرا برای زیبایی و شیکی روی برخی تیشرت ها و لباس ها به زبان انگلیسی درج می کنند پاریس و لندن. دریغ آنجاست که حتی تولیدکننده ایرانی برای ارزشمند و به زبان امروز باکلاس کردن محصولش این کار را می کند. این نشانه فقدان اعتماد به نفس ملی است. نشانه اینکه هیچ چیز به اندازه ایران غریب نبوده است. روزهای شهرهایمان را بزرگ و باشکوه برگزار کنیم برای اعتماد به نفس ملی و برای هویت ملی.     
  به این کلیشه های تحقیرآمیز در مورد شهرهایمان پایان دهیم. به این خود تحقیری بی بنیاد پایان دهیم. قزوین از مظاهر تمدن ایرانی است. پایتخت خوشنویسی ایران است. موزه بزرگ قزوین و خیابان سپه که اولین خیابان ایران است، گواهی بر ارزشمندی این شهر ریشه دار و اصیل فرهنگی دارد. در وصف قزوین همین بس که از حیث تعدد آثار تاریخی در یک شهر، در ایران و حتی جهان دارای جایگاه است.   تبریز و اصفهان و یزد و اهواز و قزوین و سنندج را آن گونه که باید و شایسته است توصیف کنیم و به آنها ببالیم. اگر ایران را گرامی می داریم، اجزایش همین شهرهاست:   لبت شیراز و چشمت اصفهان و خنده ات گیلان پر از مستی و راز و شوق هستی، روح ایمانم! (حمیدرضا گلشن)   از این منظر، روز شیراز روزی خاص تنها مربوط به شهر شیراز نیست. روز ملی ایران برای تکریم شعر و فرهنگ و هنر و حافظ و یک تاریخ پر از شکوه و زیبایی است از جمله دوران کریم خان زند.  

روز تبریز، یک روز ملی است برای درود ایران به خروش غرور آفرین مشروطه خواهی، به پرچم های سرافراز غیرت: ستارخان و باقرخان. 

روز یزد، روز اعتدال است و نجابت و مدارای ریشه گرفته از افق های باز کویر.    

روز رشت بهانه ستایش تجدد و فرهنگ است.  

برای خلاصی از باستان گرایی به مثابه ستایش ایرانیتی انتزاعی و نمایشی، باید به شناخت و ستایش شهرها پرداخت. هر شهر پنجره ای است به شناخت ایران. هر شهر حس و بو و رنگی است از رنگین کمان درخشان ایران. شیراز سبک بال و همه ناز و عاشق و معتدل هم بخشی از ویژگی ایران است. کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: تدارک 70 برنامه برای هفته شیراز جشن گل سرخ در شیراز برگزار می شود اقدام جنجالی مسئولان شیراز درباره مسابقات دختران