به نقل از «مهر»

عرفان بی‌سلوک دروغ است/ مسلمان جواهری باشیم

تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۰۹۵۶۸۱

به گزارش خبرنگار مهر، دوازدهمین قسمت برنامه تلویزیونی «شوکران» با حضور دکتر سیدیحیی یثربی، استاد فلسفه، مفسر قرآن و منتقد عرفان، شب گذشته (دوشنبه ۲۳ مهرماه) از شبکه چهار سیما روی آنتن رفت.

وی در ابتدای این برنامه بر این موضوع صحه گذاشت که در جامعه امروز ایران، خرافه‌گرایی بر عقل‌گرایی تفوق پیدا کرده است و افزود: معتقدم ما با اینکه دین‌مان عقلانی است، در میان ادیانی که امروز در جهان هستند، تنها دینی که متن اصلی‌اش بر تعقل تاکید می‌کند، اسلام است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در اسلام و در متن قرآن یک آیه پیدا نمی‌کنید عقل را تحقیر کند. تمام آیه‌های مربوط به عقل در ستایش عقلاست و تمام تحقیرها نسبت به مردم به‌خاطر این است که «لایعقلون»!

یثربی ادامه داد:  اما پس از مطالعه و دقت به این نتیجه رسیدم ما در جامعه خودمان به‌قدر کافی به ترویج عقلانیت نپرداخته‌ایم و جامعه تا حدودی خرافی شده است و به همین دلیل کتابی به نام «فلسفه خرافات» منتشر کرده‌ام.

مؤلف «عرفان عملی در اسلام» افزود: منشأ خرافات، سادگی ذهن انسان است که می‌خواهد حوادث جهان را تفسیر کند ولی چون فهم دقیق و علمی ندارد، اینها را به جادوگری و... نسبت می‌دهد. اما از منشأ خرافات که بگذریم، اصل عرفان را نمی‌شود گفت خرافی است اما اذهان خرافی آمادگی زیادی دارند که یک‌عده از عرفان به‌عنوان ابزار استفاده کرده و از آنها بهره‌کشی کنند؛ یعنی آنها را مرید خود کنند و وعده دیدار بدهند و با جاذبه‌هایی که دارند، فریب بدهند. 99 درصد در عرفان، زمینه برای دروغ آماده است تا حقیقت. 

استاد تمام فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبایی اظهار داشت: عرفان در برابر عقل است و اصلاً جز این نیست و از اول این مطلب را می‌گوید. جست‌وجوی حقیقت دو راه دارد: یکی عقل و دیگری ریاضت. یک‌عده می‌گویند بیا گرسنگی و تشنگی بکش، به چیزی می‌رسی. عده دیگر می‌گویند نه؛ عقل و منطق و فهمت را به‌کار ببر، به چیزی می‌رسی. این به‌دنبال فهم است و آن به‌دنبال وصول به حقیقت.

یثربی تصریح کرد: من هرگز نمی‌گویم عرفان دروغ است. این را هم درویش‌ها و عرفا بشنوند، هم غیرعارفان بشنوند! چرا نمی‌گویم عرفان دروغ است؟ چون کائنات در دستِ من یثربی نیست. من هم‌نظر با حکمای قدیم نیستم که بگویم ذهن فیلسوف کل جهان می‌شود. یک میلیاردم جهان هم در ذهن من نیست. پس چه‌جور می‌توانم بگویم عرفان دروغ است؟ عرفان یک راه است که پیشنهاد کرده‌اند. اما تجربه عرفانی را نمی‌شود بیان و منتقل کرد. بدون ریاضت، با سبیل گذاشتن و دو تا شعر حافظ خواندن، آدم عارف نمی‌شود. با پای درس اسفار نشستن، آدم عارف نمی‌شود. پس من عرفان را نفی مطلق نمی‌کنم. عرفان را می‌گویم غیر از دین است، عرفان بی‌سلوک دروغ است. 

وی در پاسخ به این اشکال که چرا نظریات شما در باب عرفان پارادوکسیکال است، گفت: عرفان قابل بررسی نیست؛ الان صدها شیخ ادعا می‌کنند واصل به حق شده‌اند. ما از کجا بدانیم راست می‌گویند؟ هیچ قابل بررسی نیست.  معتقدم نجات جوانان ما و رهایی جامعه ما در پیروی از قرآن کریم و اهل‌بیت است نه در پیروی از عرفان‌ها. مثل بعضی از آقایان نیستم که با یک بیت مثنوی می‌خواهند قرآن را یک‌جور دیگر معرفی کنند. من این روش را قبول ندارم. قرآن اصل است.

این مفسر قرآن کریم درباره سلوک عرفانی حضرت امام گفت: امام(ره) مدرس استاد بزرگ عرفان و فلسفه است ولی یک موحد کامل و یک متشرع جواهری است. امام کسی را به ریاضت دعوت نکرده است. از همه دعوت کرده است به اسلام عمل کنند. اما خب از اصطلاحات آنها هم استفاده کرده و کتاب آنها را هم شرح کرده است.

وی افزود: تا به حال کسی را تکفیر نکرده‌ام؛ من هنوز هم به عرفا و آثارشان علاقه دارم ولی کار تحقیقی غیر از علاقه است. من دوست دارم، ولی حقیقت را به خاطر این دوستی‌ها فدا نمی‌کنم. من می‌گویم مسلمان جواهری باشیم. این به صلاح جامعه ماست!

این عرفان‌شناس ۷۵ ساله اظهار داشت: برای رفع شبهه این را بگویم که من را با جمعیتی که به نام مکتب تفکیک معروفند و به بعضی‌شان ارادت هم دارم، هم‌عقیده ندانید. به تفکیکی‌ها گفته‌ام ما در سه چیز شباهت داریم که اینها جنبه ظاهری دارند ولی در سه چیز اصلی با هم اختلاف اساسی داریم که یکی این است که شماها اصلا با کل فلسفه مخالفید، درحالی که من می‌خواهم فلسفه امروزمان را داشته باشیم و فلسفه رشد کند.

کد خبر 4432290

منبع: مهر

کلیدواژه: برنامه شوکران تصوف عرفان اسلامی اربعین ۹۷ اربعین 97 معرفی کتاب اربعین حسینی فعالیت های قرآنی علوم انسانی قرآن مسابقات قرآنی قرآن کریم نشست علمی فلسفه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نقد کتاب عرفان اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۰۹۵۶۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تلاش دشمنان برای دین زدایی در جهان اسلام

شیخ احــمد آرول، مدرس علوم قرآنی در مدرسه قرآن حمزه(ع) در شهر آدیس آبابا کشور اتیوپی در گفتگو با خبرگزاری تقریب هدف کشورهای غربی را برای حذف معنویت گرایی در جهان اسلام و منطقه خاورمیانه مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: همه اهداف و نقشه های کنونی غرب در روند محو و نابودی موج معنویت خواهی و گرایش به ارزش های الهی و پیشی گرفتن از تمدن جاری است. در این راستا دشمنان سعی دارند در نظام باورها و گفتارها و کارکردهای جوامع اسلامی تغییر ایجاد کنند و دین مبین اسلام را منزوی سازند.

شیخ احــمد آرول با بیان اینکه تلاش برای دولت سازی و ملت سازی و ایجاد تفرقه های مذهبی در همین راستا بوده است، ادامه داد: نتایج اجرای این طرح ها در منطقه خاورمیانه در بروز جنگ های نظامی و تنش های دینی و اعتقادی دیده شده است. بنابراین کشورهای مسلمان باید با علم به این واقعیات و تلاشی که برای دگرگونی در منطقه صورت می گیرد، متناسب با توصیه های دین اسلام پیش روند و رویکرد خود را براساس یک الگوی متناسب با ارزش‌ها و هنجارهای بومی انجام دهند.

وی همچنین گفت: دشمنان جهان اسلام برای ایجاد تغییر در الگوی مناسبات خاورمیانه و حوزه کشورهای مسلمان تلاش کرده اند  ابتدا با راهبرد نرم افزاری خاورمیانه اسلامی را مهار کنند و با تمرکز فعالیت های خود برای محدود کردن حوزه بازیگران بزرگ، مانع از به ثمر رسیدن تمامی اقدامات اسلامی شوند و مانع از شکل گیری خاورمیانه اسلامی گردند.

شیخ احــمد آرول ادامه داد: موفقیت در صحنه فلسطین، این توانایی را به نظام کشورهای خارج از منطقه می بخشید تا زمینه را برای اشغال رسمی سرزمین فلسطین فراهم کنند و ساختار مورد نظر خود را درونی سازند. غرب حتی در این مسیر گروههای تروریستی را تقویت کردند و انها را در کشورهای مسلمان برای ایجاد تنش افروزی فعال کردند.

او تصریح کرد: طرح عادی کردن حضور اسرائیل در منطقه و در دست گرفتن سرنوشت سیاسی منطقه هدف غایی کشورهای فرامنطقه است که منافع همه کشورهای مسلمان را به خطر می اندازد. دشمنان با این طرح به دنبال بی اثر کردن نقش و اثرات دین از چارچوب روند تحولات منطقه هستند و امیدوارند که با دین زدایی منطقه نگاه مسلمانان به موضوع اسرائیل تغییر کند.