به نقل از «ایرنا»

اروپا کجای جبهه تقابل تهران- واشنگتن می ایستد

تاریخ انتشار: ۲۶ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۱۲۱۰۷۱

تهران- ایرنا- خروج آمریکا از توافق هسته ای هر چند به همراهی دیگر اعضای توافق منتهی نشد اما تاکنون اتحادیه اروپا آنچنان که باید وظایف خود را در حفظ برجام به انجام نرسانده و این پرسش به ذهن می رسد که آیا می توان برای نجات برجام روی اروپایی ها حساب باز کرد؟

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» در آمریکا، شاهد بروز شکاف هایی در دو سوی اقیانوس اطلس بوده ایم و برجام و مساله ایران هم از عوامل بروز این اختلافات بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رهبران کاخ سفید که نتوانستند نگاه خود به توافق هسته ای مبنی بر ناکارآمد بودن برجام را به اروپایی اثبات و رهبران بروکسل را با خود همراه کنند، چاره را در خروج یکجانبه از توافق مذکور یافته و نهایتا در مقابل همپیمانان سنتی خود قرار گرفتند. اینک اتحادیه اروپا و آمریکا در موضوع برجام در حال زور آزمایی اند و باید منتظر ماند و در ماه های آینده برآیند این هماوردی را دید.
در همین ارتباط بود که حجت الاسلام و المسلمین «حسن روحانی» روز یکشنبه (22 مهرماه) در آیین آغاز رسمی سال تحصیلی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری کشور که در دانشگاه تهران برگزار شد، به شکاف بین اروپا و آمریکا اشاره کرد و گفت: این مسأله‌ای که به ذهن غیرممکن می‌آمد، امروز ممکن شده و اتحادیه اروپا در برابر آمریکا ایستاده است و درست روز قبل اینکه ترامپ می‌خواهد علیه ایران جلسه شورای امنیت را برگزار کند، اتحادیه اروپا، چین و روسیه علیه آمریکا جلسه تشکیل می‌دهند و این حادثه، حادثه کمی نیست.
اشاره رئیس جمهوری به نشست وزیران امور خارجه ایران و 1+4 به همراه «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حاشیه هفتاد و سومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل بود که در ارتباط با آخرین تحولات و بررسی سازوکارهای نجات برجام صورت گرفت و بیانیه پایانی آن از موفقیت آمیز بودن نشست حکایت می کرد.
به عنوان نمونه دو بند (بندهای 8 و 10) از بیانیه 14 بندی پایانی نشست این گروه نشان می داد که تمرکز آنها روی راهکارهای ملموس برای عملیاتی سازی برجام بوده است. البته برخی از راهکارها همانند «قانون مسدودساز» یا «مقررات مقابله ‌ای» پیشتر رسانه ای شده بود؛ قانونی که پارلمان اروپا در سال 1996 آن را برای مقابله با تحریم های آمریکا علیه سه کشور کوبا، ایران و لیبی از تصویب گذراند. این قانون آن زمان به دلیل عقب نشینی واشنگتن مسکوت ماند و اینک رهبران اتحادیه قصد دارند برای دور زدن تحریم های آمریکا علیه ایران از آن سود جویند.
در بند 8 بیانیه آمده است که «اعضا از به ‌روزسانی قانون انسداد اتحادیه اروپا و اعطای مجوز به بانک سرمایه‌ گذاری اروپا برای اینکه ایران نیز واجد شرایط برای دریافت وام های خارجی محسوب شود و اینکه این به ‌روزسانی در 16 مرداد اجرایی شده است، استقبال کردند.»
در بند 10 نیز می خوانیم «نظر به فوریت و ضرورت حصول به نتایج ملموس، اعضا از پیشنهادات عملی برای حفظ و توسعه کانال‌های پرداخت و به طور مشخص ابتکار تاسیس یک «ساز و کار ویژه» برای تسهیل پرداخت‌های مربوط به صادرات (شامل نفت) و واردات ایران که فعالان اقتصادی را در تعقیب تجارت مشروع با ایران مساعدت کرده و به آنها اطمینان مجدد می‌دهد، استقبال کردند.»
افزون بر اهمیتی که برجام برای ایران دارد، اتحادیه اروپا نیز توافق مورد نظر را آزمون استقلال خود در مقابل ایالات متحده می داند. در همین ارتباط بود که چند روز پیش «برونو لی‌مایر» وزیر امور دارایی فرانسه، با بیان این که «قرار نیست واشنگتن تصمیم بگیرد که آیا ما مجاز به تجارت با ایران هستیم یا خیر»، تاکید کرد: من معتقدم که نتیجه بحران ایران، فرصتی برای اروپا خواهد بود تا نهادهای مالی مستقل خودشان را ایجاد کنند تا بتوانیم با هر کسی که می‌خواهیم تجارت کنیم.
تلاش اروپا برای راه اندازی دفتر اتحادیه در ایران در همین راستا قابل ارزیابی است؛ موضوع مهمی که ارتباطی مستقیم با بسته اروپایی دارد. «حشمت الله فلاحت پیشه» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در مصاحبه با «یورونیوز» اظهار داشته که «نوع اثر عملی و کارکردی بسته پیشنهادی اروپایی‌ها که قرار است در چند روز آینده به ایران تحویل داده شود و کیفیت این بسته حتما اثر جدی خواهد داشت. اگر بسته عملی با کیفیتی به ایران تحویل داده شود حتما سریع‌تر می‌توان موضوع گشایش دفتر اروپایی در ایران را مطرح کرد.»
در مقابل دیدگاه نخست که اتحادیه اروپا را در موضوع برجام و ایران در کنار کشور ما می بینند، برخی نیز نظری عکس دارند. از نگاه این دسته، اروپا تنها به حمایت های سیاسی و نمایشی از توافق هسته ای بسنده کرده و گامی عملی در این مسیر برنمی دارد. بنابراین رهبران بروکسل بیش از اقدام جدی به دنبال فرصت سوزی اند. از این رو دل بستن به اروپا برای مقابله جویی با آمریکا خوش باورانه است.
از این منظر، اروپا از مبادلات تجاری هزار میلیارد دلاری خود با آمریکا در برابر 20 میلیارد دلار حجم تجاری با ایران چشم نخواهد پوشید. با وجود همه حمایت های اروپا از برجام اما بزرگترین شرکت ها و کمپانی های قاره سبز ایران را ترک کرده اند و بازگرداندن شرایط به قبل از خروج آمریکا از توافق هسته ای به آسانی امکانپذیر نیست.
منتقدان همچنین معتقدند که اروپا در روابط با ایران مسائلی همچون حقوق بشر، فعالیت های موشکی، ادعاهای تروریستی و ... را مدنظر دارد و نمی توان با اروپا به عادی سازی مناسبات امیدوار بود؛ موضوعی که در سخنان اخیر «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه در گفت وگوی اختصاصی با شبکه «فرانس24» در ایروان برجسته بود.
مکرون ضمن بیان اینکه ما با آمریکا در مورد شیوه رفتار با ایران اختلاف نظر داریم، اما تاکید کرد: من حدود یک سال پیش در میان دیپلمات ها و سپس در مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام کردم برای من راهبرد با ایران بر چهار مبنا است؛ حفظ توافق هسته ای، توان سازمان دهی فعالیت هسته ای ایران پس از سال دو هزار و بیست و پنج، نظارت و کنترل فعالیت بالستیکی ایران و توان مقابله با نفوذ ایران در منطقه.
در مجموع، همگان به انتظار آبان ماه نشسته اند تا قبل از آغاز دور دوم تحریم های ثانویه آمریکا که شامل تحریم های بانکی و نفتی کشورمان می شوند، بسته اروپایی را رویت کنند؛ بسته ای که پرده از نیات اروپایی ها برداشته و روشن خواهد ساخت که اتحادیه اروپا تا چه حد کنار ایران ایستاده است.
پژوهش**9242**9279

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي برجام ايران اتحاديه اروپا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۱۲۱۰۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکنش رسمی آمریکا در خصوص مذکرات احیای برجام | مذاکره مستقیم در حال انجام است؟

به گزارش همشهری آنلاین از نیویورک، «ودانت پاتل» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی در نشستی خبری در پاسخ به پرسشی درباره برخی گزارش ها درباره احیای مذاکرات رفع تحریم ها و مذاکرات مستقیم میان تهران – واشنگتن گفت: « من در مورد راه‌های ارتباط خود با ایران اظهار نظر نمی‌کنم اما باید بگویم ما در حال مذاکره مستقیم با ایران در نیویورک یا هر جای دیگری در مورد برجام نیستیم.»

پیش از این، یک منبع آگاه در گفت‌وگو با ایرنا درباره برخی ادعاها درخصوص مذاکرات مستقیم نمایندگان ایران و آمریکا گفت: هیچ مذاکره مستقیمی بین ایران و آمریکا برقرار نیست و تبادل پیام‌ها صرفا در چهارچوب تعریف شده در جریان می‌باشد.

وی تاکید کرد: مذاکرات رفع تحریم با کشورهای عضو برجام توسط علی باقری کنی به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته ای جمهوری اسلامی ایران دنبال می‌شود.

«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز سوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ درخصوص وضعیت مذاکرات رفع تحریمها گفت: جمهوری اسلامی ایران برای تأمین حقوق ملت، به ویژه در موضوع رفع تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران همواره از همه ظرفیت های دیپلماتیک خود استفاده کرده است.

او تصریح کرد: کسی که زیر میز دیپلماسی زد، نه جمهوری اسلامی ایران، بلکه آمریکا بود. شرکای آمریکا در توافق برجام هم نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند و خلاء خروج غیر قانونی آمریکا از توافق برجام را جبران کنند.

سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: لذا جمهوری اسلامی ایران مطابق خط مشی حکیمانه ای که مقام معظم رهبری تبیین و امر فرمودند، در مسیر بی اثر سازی تحریم ها حرکت کرده و در این مسیر توفیق های زیادی به دست آورده است.

کنعانی ادامه داد: موضوع رفع تحریم‌های ظالمانه در حاشیه نشست‌های بین‌المللی و در دیدار با طرفهایی که در موضوع برجام و مذاکرات رفع تحریم های ظالمانه می‌توانند ایفای نقش کنند یا نقش تعریف شده و سازمانی دارند مطرح می شود، دیدگاه ها شنیده می شود و دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران ارائه می گردد.

تارنمای محافظه کار واشنگتن فری بیکن فروردین ماه امسال اعلام کرد: دولت جو بایدن معافیت‌های تحریمی را که به ایران اجازه می‌دهد در چارچوب برجام وارد همکاری‌های هسته‌ای با طرف‌های بین‌المللی شود، تمدید نکرده است.

دولت بایدن اجازه داده است که مجموعه ای از معافیت های تحریمی که به ایران و روسیه اجازه می دهد،همکاری مشترک داشته باشند، منقضی شود اما به اجرای آن تحریم ها متعهد نمی شود.

واشنگتن آخرین بار آگوست ۲۰۲۳ این معافیت‌ها را تا ابتدای سال ۲۰۲۴ تمدید کرده بود و این معافیت‌ها اکنون منقضی شده‌اند.

«متیو میلر» سخنگوی وزارت امور خارجه درباره علت منقصی شدن این معافیت های تحریمی حرفی نزد اما به واشنگتن فری بیکن گفت که مقامات همچنان «در حال بررسی معافیت‌ها به عنوان بخشی از روند بررسی منظم هستند» و اظهارنظر عمومی پس از تصمیم‌گیری بعنوان بخشی از آن بررسی ارائه خواهد شد.

معافیت‌های تحریمی ایران در چارچوب برجام صادر می‌شود و دولت‌های آمریکا هر ۶ ماه موظف به تمدید آن بوده‌اند.

بر اساس متن برجام، کشورهای امضا کننده آن متعهد شده بودند که با ایران در حوزه‌ همکاری هسته‌ای صلح‌آمیز از جمله در پروژه‌های رآکتور تحقیقاتی اراک و تاسیسات فردو همکاری کنند.

در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ این معافیت‌ها به دلیل خروج آمریکا از برجام لغو شد اما جو بایدن پس از ورود به کاخ سفید اعلام کرد که این معافیت‌ها را صادر خواهد کرد.

به گزارش ایرنا، ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت. اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریم‌های ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.

اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.

ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت گرفت.

دولت دموکرات جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما تاکنون دربرابر هرگونه اقدام معتبر برای جبران رفتار نادرست گذشته کوتاهی کرده و سیاست های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته است.

دولت بایدن که مدعی رویکرد دیپلماسی در قبال ایران و تلاش برای بازگشت به برجام بوده، تاکنون نه تنها موفق به بازگشت به برجام نشده است بلکه پی در پی به بهانه های برنامه دفاعی بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران از جمله موشکی بالستیک، پهپادی، هسته ای و حقوق بشر تحریم هایی را علیه ایران وضع کرده است.

کد خبر 846806 برچسب‌ها توافق هسته‌ای ایران خبر ویژه ایران و آمریکا