شیوههای ارائه فرهنگ حسینی در عصر اطلاعات/ تبیین گفتمان حسینی در عرصه بینالملل با زبان عقل
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۲۴۱۵۲۷
دکتر عبدالحسین طالعی، نویسنده پژوهشگر و سردبیر مجله کتاب شناسی شیعه در گفتوگو با ایکنا از خوزستان، درباره شیوه های ارائه فرهنگ حسینی در عصر اطلاعات با بیان اینکه عصر جدید اطلاعات و ارتباطات چند شاخصه مهم دارد، گفت: یکی از شاخصه های این دوران افزونی اطلاعات است. شاخصه دوم که نتیجه شاخصه اول یعنی افزونی اطلاعات است، آلودگی اطلاعات است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: شاخصه سوم عصر اطلاعات این است که عمق و عمر اطلاعات مرتباً در حال کاهش است. در گذشته یک کتاب تا دهها سال برای ما معتبر و قابل استفاده بود. اما با این هجوم اطلاعات، طول عمر مفید همان کتاب بسیار کم شده است و این بدلیل سرعت در مطرح شدن یافتهها و تئوریها و مطالب جدید است. شاخصه چهارم این عصر یک حالت بی ثباتی و ناآرامی در فکر، بیان، گفتگو، یافتهها، رویکردها و خواسته افراد است که مدام در حال تغییر است.
طالعی درباره جایگاه آموزه های ثابت در دنیای متغیر، با بیان اینکه شاخص پنجم عصر اطلاعات این است که انسان بطور دائم در حال تغییر است، گفت: فضای اطلاعاتی برای این بوجود آمده است تا تمام دیوارهای قدیمی را تخریب کند؛ چه دیوار اطلاعات خرافی و فضای مطالب خرافه و همینطور دیوار اطلاعات مثبت. مانند دیوارهای حیا، عفت، اخلاق، هویت و دیانت و غیره.
این پژوهشگر توضیح داد: مبانی دینی ما صدها سال و برخی از آنها هزاران سال ثابت و بدون تغییر موجود بوده اند. توحید ندایی است که هزاران سال قبل از حضرت آدم وجود داشته است. یک حقیقت است که ثابت بوده و هست و تا قیامت ثابت خواهد ماند. ما هستیم و یک دنیا پر از یافتهها و تغییرات و تنش و ناآرامی و نوآوری و از طرف دیگر قصد داریم فرهنگ دینی خودمان را عرضه کنیم که شامل آموزه های ثابتی است که ظاهراً هیچ تغییری در آنها دیده نمی شود.
وی با طرح این سئوال که آموزه های ثابت در دنیای متغیر چه وضعی دارند؟ اظهار کرد: اهل تسنن یا مسیحیت هم دچار این چالش هستند مثلاً مسیحیت چطور دین خود را به جوانان مسیحی عرضه کند؟ مرزهای جغرافیایی از بین رفته است و اگر در گذشته یک آیین و یک روش یا رویکرد مدتها زمان نیاز داشت تا از دنیای خارج به ما برسد، امروزه وضع این چنین نیست و کارها سرعت پیدا کرده و شهر و روستا در دنیای امروز اطلاعات به یک شکل هستند. به طور طبیعی بخشی از آموزه های دینی ما، آموزه های مربوط به فرهنگ حسینی هستند.
شیوه های ارائه فرهنگ حسینی در عصر اطلاعات
سردبیر مجله کتاب شناسی شیعه گفت: چگونه می توان این فرهنگ حسینی را که بنا بر مبانی و باورهای عقلی به آنها معتقد هستیم به جوانان عرضه کنیم؟ ما با سونامی اطلاعات مواجهیم که در بین این اطلاعات هم، اطلاعات سست راه پیدا میکند و گفتیم که شک و تردید در تمامی هنجارها و آموزهها و رویکردها و یافتهها بوجود آمده است و جزء شاخصه های این سونامی اطلاعاتی است. همچنین گفتیم که آموزه های حسینی مانند آموزه های توحیدی جزء مسائل ثابت، دائمی و حقیقی هستند.
جایگاه آموزه های ثابت حسینی در فضای دانستههای یکبار مصرف و زودگذر!
این نویسنده با بیان اینکه همچنان که ظرف های یکبار مصرف جزئی از زندگی روزمره ما شده اند، اطلاعات و ارتباطات و دانسته های یکبار مصرف هم جزء زندگی روزمره ما شده اند، اظهار کرد: حال که اینگونه هست جایگاه آموزه های ثابت حسینی در فضای دانستههای یکبار مصرف و زودگذر کجاست؟! گاهی با انگیزه شور جوانی و غیره و بواسطه محبتی که از اهلبیت در دلها ثابت و مستقر است کارهایی انجام میشود ولی این تمام مطلب نیست. تشکیکها ، تردیدها ، سؤالات و ابهاماتی وجود دارد که میتوانند مشکل زا باشند.
به گفته طالعی برای ارائه آموزه های ثابت و ضروری در بین ادیان و مذاهب، تشیع بالاترین سرمایه و ابزار را در اختیار دارد. لازم است این آموزه های ثابت در هیچ شرایطی از رده خارج نشود، اما آنچه مهم است روش عرضه آن است که باید با استفاده از جدیدترین تکنولوژیها و تغییرات فرهنگی باشد. لازم است تغییرات فرهنگی لحاظ شود و اگر متوجه شدیم مخاطب ما علاقمند به روش تعاملی ارائه آموزه هاست، به همین روش عمل کنیم و اگر دیدیم کتاب و کاغذ جوابگو نیست از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی استفاده میکنیم. میتوانیم هنر را نیز به کار بگیریم، مانند سریال امام علی(ع) که بعد از پخش آن ثمرات آن را مشاهده کردیم حتی برخی از کشورها که به لحاظ سیاسی با ایران مناسباتی نداشتند، از سریال هایی مانند حضرت یوسف استقبال کردند و با استفاده از ابزار هنر یک خلاء فرهنگی را پر کردیم و این نیاز و خلاء فرهنگی بر مباحث سیاسی غلبه کرد.
وی با بیان اینکه دین ما احکام و مناسکی مانند حج و آیین های عاشورایی دارد و تمام اینها پشتوانه ای بنام اصول دین دارند، درباره امکان تبیین گفتمان حسینی در عرصه بین الملل خاطر نشان کرد: گفتمان عاشورا و منطق حسینی برای همه مردم دنیا قابل تبیین است و علامتش هم این است که وقتی بحثی هر چند اندک از فرهنگ حسینی را بیان می کنیم، هر جایی از دنیا که این معارف به گوشش خورده را تحت تأثیر قرار داده است. پیام سید الشهدا یک پیام جهانی است و با همه عقول سر و کار دارد و هر جایی که انسان عاقلی از هر دین و مذهبی وجود دارد شامل پیام سید الشهدا میشود.
نمونه هایی از مرور عقلی آموزه های عاشورا
این محقق با تاکید بر لزوم مرور آموزه های عاشورا به عنوان آموزه های عقلی، اظهار کرد: آیه شریفه «لا اکراه فی الدین»، دربردانده یک بحث عقلی است. سید الشهدا این مطلب را در شب عاشورا عملی کرد. این مطلب را مکرر شنیده ایم، اما همیشه به عنوان روضه گوش کرده ایم، بیایید این بار این مطلب را به عنوان یک آموزه عقلی مرور کنیم، تا شب عاشورا هنوز احتمالی بود که این تقابل به کارزار جنگ کشیده نشود اما در شب عاشورا قطعی شد که همه کسانی که اطراف سید الشهدا هستند کشته خواهند شد و سید الشهدا(ع) در آن شب گفت ای مردم! فردا هر کس در اطراف من باشد کشته خواهد شد، لذا اگر میخواهید بروید. من نمی دانم که چه کسی رفت، اما در تاریخ ماند که در عاشورا سید الشهدا وعده ای به کسی نداد و جلوی کسی را نگرفت، پس به ما آموزش میدهد اگر به نام دین وارد شدی وعده بی جا به کسی ندهید!ا گر قرار است وارد دردسر شوید به اطرافیان بگویید ای کسانی که به دنبال من هستید! اگر میخواهید، به دنبال من بیایید و اگر نمی خواهید برگردید! من به عنوان پیشوای دینی دردسر را تحمل خواهم کرد و نه شما! پیشوای دینی به مردم دروغ نمی گوید.
وی افزود: نمونه دیگر جناب مسلم بن عقیل است که وارد منزل هانی میشود. ابن زیاد به عیادت هانی میرود، هانی به مسلم بن عقیل میگوید ابن زیاد دشمن شماره یک توست که به منزل من میآید اگر او را بکشی تمام سپاه او تار و مار میشود و دیگر فرصتی برای اعزام فرمانده جدید نیست، شما به پستو بروید و اگر من گفتم آب میخواهم شما وارد شوید و او را به قتل برسانید. جناب هانی چند بار تقاضای آب کرد و مسلم بیرون نیامد. وقتی ابن زیاد رفت هانی از مسلم بن عقیل پرسید چرا نیامدید؟ مسلم گفت ابن زیاد برای جنگ نیامده بود، برای عیادت آمده بود، این جوانمردی نبود که من با ابن زیاد که برای عیادت آمده است بجنگم. مسلم بن عقیل بسیار بزرگوار است. مسلم بن عقیل خودش را به کشتن میدهد اما اصول جوانمردی و اصول عقلی تعامل و تبادل را از بین نمی برد.
این پژوهشگر اظهار کرد: ما می خواهیم در این دنیای پر تغییر و پر تنش یک سری اصول ثابت و روشن و قطعی را بیان کنیم. اگر تنها به این نکته تکیه کنیم که همین آموزه اخلاقی را به عنوان یک شاخص در سبک زندگی در نظر بگیریم و بگوییم ما شاخصی در سبک زندگی داریم که بر اساس روایات مثلا در بدترین حالت زندگی، طلبکار نباید از بدهکار انتظار داشته باشد که منزلش را برای ادای دینش بفروشد. این یکی از آموزه های عاشورایی است و اگر ما این را به عنوان یک اصل به دنیا ارائه کنیم، دنیا آن را میپذیرد.
دعوای ساختگی عقل و عشق و سرایت دادن آن به عاشورا
سردبیر مجله کتاب شناسی شیعه در بخش دیگری از سخنان خود، درباره تبیین عقلی آموزه های عاشورا، بیان کرد: واقع قضیه این است که ما یک ماجرای مهمی داریم که در طول تاریخ اندیشه اسلامی، عقل به دلایل مختلف و اشکال مختلف مورد هجوم قرار گرفته است. این بحث خیلی وسیع است و جای تفصیل دارد. به یک بخش آن اشاره میکنم؛ عرفا یک دعوای ساختگی عقل و عشق ساختهاند و در این ماجرا حق را به عشق دادهاند و گفتهاند عقل مغلوب عشق شد. این موضوع را در دورانهای مختلف و به شکلهای مختلف گفتهاند که اینجا قصد تفصیل آن را ندارم. این منطق مورد تأیید اسلام نیست.
طالعی با بیان اینکه در آموزههای دینی ما، عقل وسیله عبادت است؛ توضیح داد: عبارت «أفلا تعقلون» که قرآن می خوانیم مرتب میگوید چرا عقل را به کار نمیبرید؟ همهاش به خاطر این است که بگوید عقل وسیله رسیدن به حقایق است. به نظر میآید آنچه در مکتب عرفان گفته میشود برای این است که صورت مسأله در مورد بعضی از تناقضها پاک شود. تناقضهایی در آموزههای عرفانی پیش میآید و برای آنکه صورت مسأله را پاک کنند، عقل را محکوم میکنند، میگویند «باید عاشق شوید تا بفهمید» و تعابیری از این قبیل و دعواهای عقل و عشق که در منابع عرفانی خیلی زیاد است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه قم گفت: این صورت مسأله غلط را متأسفانه به ماجرای حضرت سیدالشهدا(ع) سرایت دادند و ماجرای سیدالشهدا(ع) را ماجرایی جلوه دادهاند که در آنجا امام حسین(ع) به حرف عقل گوش نداد و به حرف عشق گوش داد و در اینجا تفسیر غلط از عقل میکنند و آن را به عنوان مصلحت اندیشیهای روزمره معنا میکنند. در حالیکه عقل این نیست؛ خود اهلبیت(ع) عقل را یک بصیرت آیندهنگر و دورنگر معنا کردهاند؛ بصیرتی که براساس آن فقط این لحظه را نبینند؛ فردا را هم ببینند. طبیعتاً بخش مهم فردا را دیدن، آخرت است.
ما حقانیت دینمان را به کمک عقل میفهمیم
وی ادامه داد: کل فقه مبتنی بر عقل است و این تفصیلی دارد که سر جای خود باید طرح شود. اگر در تبیین حرکت حضرت سیدالشهدا(ع) گفتیم این حرکتی است که مطابق با عقل است راحت میتوانیم آن را در هر فرهنگی ببریم. چون مبانی عقل، مبانی مشترک بین تمام مردم از هر دین و فرقه و مذهب است. ما حقانیت دینمان را به کمک عقل میفهمیم و اگر امروز یک مدعی پیدا شود و بخواهیم بگوییم باطل است به کمک عقل باید بگوییم باطل است. حقانیت خاتمالانبیاء(ص) را هم باید به کمک عقل بفهمیم. اگر به کمک عقل فهمیدیم، ثابت و استوار میمانیم؛ اما اگر به کمک عقل نفهمیدیم به هیچ جا نمیرسیم و دین ما سست و تقلیدی میشود.
حرکت سیدالشهدا(ع) از قدم اول تا قدم آخر مبتنی بر عقل است
این نویسنده افزود: این بحث خیلی مفصل است. ما باید برای تعامل با بشریت زبانی پیدا کنیم که مشترک با بشریت باشد و زبان مشترک با بشریت، عقل است؛ نه اینکه بخواهم توجیه بیخودی کنیم؛ واقعیت این است که حرکت سیدالشهدا(ع) از قدم اول تا قدم آخر مبتنی بر عقل است. در این جهت پایاننامههایی نوشته شده است؛ برای مثال پایاننامهای نوشته شده با عنوان «مبانی فقهی حرکت امام حسین(ع)» که در آن مبتنی بر مشترکات فقه تمام مذاهب اسلامی حرکت حضرت سیدالشهدا(ع) تحلیل شده است؛ چرا امام از مکه خارج شد؟ چرا از مدینه بیرون رفت؟ چرا به سمت کوفه رفت؟ چرا خانواده را همراه برد؟ چرا برای جلب نیرو ندای عام نداد؟ چرا شب عاشورا یاران را مرخص کرد؟ در این پایاننامه یکی یکی این مسائل تحلیل شده است.
طالعی ادامه داد: اگر ماجرا را بر یک مبنای فقهی خردپسندی که تمام عاقلان دنیا قبول کنند تبیین کردیم، آن وقت میتوانیم بگوییم آقای سنی، آقای مسیحی، آقای بودایی و ... تو هم باید به حرکت امام حسین(ع) احترام بگذاری ولو اینکه امامت او را قبول نداشته باشی؛ حرکت، حرکتِ متین و استواری است. اما اگر بگوییم امام حسین(ع) عاشق بود، چند نفر پیدا میشوند این سخن را بفهمند؟ و همانی میشود که ما امروز در بحث فرهنگ شهادت در یک تناقض گیر کردهایم؛ از آن طرف میگوییم کسی شهید میشود که عاشق باشد؛ از این طرف امروز میگوییم مثلاً چرا علاقه به شهادت کمتر شده است؟ چطور عشق را ایجاد کنیم؟ یعنی در تناقض گیر میکنیم. در حالیکه در یک فرهنگ عاقلانه مطلب آسان است؛ اولاً کسانی که رفتند از دین و کشور دفاع کردند عاقلانه عمل کردند (نمیگویم عاشقانه) دوماً امروز هم باید عاقلانه عمل کرد.
این مدرس دانشگاه افزود: در این صورت دفاع عاقلانه از انقلاب و کشور و ... منحصر به جبهه نیست؛ جهاد علمی الان کار بزرگی است و عاقلانه است. بر این اساس میتوانم انتظار داشته باشم نه فقط از یک شیعه بلکه از یک مسیحی یا یهودی ایرانی که دفاع کند؛ چون یک کار عاقلانه است.
ما آمدهایم فرهنگ عاشورا را فرهنگ عشق کردهایم، نه فرهنگ مبتنی بر عقل
سردبیر مجله کتاب شناسی شیعه تصریح کرد: ما آمدهایم فرهنگ عاشورا را فرهنگ عشق کردهایم و میگوییم جوانان چرا نمیآیند؟ چون درک این مطلب منحصر به یک عده خاصی است. اما اگر بگوییم این مبتنی بر عقل است، می توانیم انتظار داشته باشیم که همه آن را بفهمند. این جمله که میگویند «شعور حسینی» در جامعه کم است، تا یک حدی راست میگویند. ما به شدت به معرفت نیاز داریم. میخواهم به یک جمله از مرحوم شهید اول در کتاب «دروس» استناد کنم، این کتاب بخشی تحت عنوان آداب زیارت دارد. آنجا میگوید: کسانی که میروند زیارت اگر میخواهند بدانند زیارت آنها مقبول شد یا نه، خود امتحان کنند. اگر کسی بعد از اینکه از زیارت برگشت توانست یک مورد از اخلاق زشت خود را رها کند و یک قدم اخلاقی به سمت جلو برداشت، این زیارت مقبول است. اگر یک قدم به سمت جلو برنداشت زیارتش مقبول نیست. این قاعدهای است که این فقیه بزرگ مبتنی بر روایات به ما میگوید که بعد از زیارت به اعمال و رفتار خودت نگاه کن، ولو یک قدم جزئی؛ اما رو به جلو.
شور اربعینی ما چند درصد از پروندههای دادگستری را با یک رضایت دادن مختومه میکند؟
طالعی گفت: شور اربعین واقعاً قابل تقدیر است و به هیچ صورت قابل توصیف نیست؛ همه هم اتفاقنظر دارند که این شور اربعین، بینظیر است؛ اما آیا یک تحقیق جدی شده است که شور اربعینی ما چند درصد از پروندههای دادگستری را با یک رضایت دادن مختومه میکند؟ میخواهم بگویم اگر توانستیم این کار را بکنیم و نشان دهیم این شور اربعین یک تعداد پرونده دادگستری را با رضایت مختومه کرد؛ مثلاً 100 نفر از این همه جمعیت بروند و به شکرانه سفر اربعین از شکایت خود بگذرند. خوب است این نکته فرهنگسازی شود که 50 نفر، 100 نفر از یک جمعیت دو میلیونی از شکایتهای خود صرفنظر کنند. در این صورت من میتوانم اربعین را به طور عقلانی مطرح کنم.
ما به جای تبیین عقلی بیشتر به تحریک احساسی رو آوردهایم
این پژوهشگر افزود: الان در دنیا یک بحثی شده است که اگر بخواهید ببینید کاری حق است یا نه، نتیجه عملی آن را ببینید. به این صورت میتوانم بگویم نتیجه عملی اربعین این بود که 50 پرونده با رضایت شاکی مختومه شد. آیا الان چنین آماری دارم؟ کسی هم به مردم نگفته است که می توان چنین کاری کرد، چرا؟ چون ما تنها جنبه احساسی عاشورا و اربعین را درست کردیم؛ همیشه احساس را تحریک کردهایم، به سمت تبیین عقلی نرفتهایم. ما به جای تبیین عقلی بیشتر به تحریک احساسی رو آوردهایم؛ چون خواستیم تعداد اربعین روندگان را زیاد کنیم. از همین رو فیلمهای احساسی زیاد میشود. اما تبیین عقلی نکردهایم. اصلاً چرا باید برای اربعین رفت؟ چرا برای امام حسین(ع) گریه میکنیم؟ اینها پاسخ داده نشده است و تا وقتی پاسخ داده نشده ما گرفتاریم. گرفتار این هستیم که نسل جدید ما –نه که وارد این کارها نمیشود، میشود اما- ته دلش خیلی راضی نیست؛ کلی شبهه دارد، اما جایی که نسل جدید قانع شد دیگر از آن موضوع دست برنمیدارند.
این مدرس دانشگاه با تاکید بر اینکه تبیین عقلی این سؤالات خیلی لازم است؛ گفت: ماجرای گریه بر سیدالشهدا(ع) شعار توحید است که در جای خود باید بحث شود. بنده نوشتهای با نام «بیان در خدمت ترویج دین» تلخیصی از کتاب دکتر احمد وائلی خطیب عراقی ترجمه کردهام که ایشان بحث عمدهاش این است که تا زمانی که قصه سیدالشهدا(ع) را مصیبت شخصی تصور میکنیم و نه یک مبنای معرفتی، جاذبهای نخواهد داشت. چند تا پیرمرد و پیرزن اطراف ما میآیند نه بیشتر. اما اگر بیان کردیم درد حضرت سیدالشهدا(ع) درد دین بود و نه درد شخصی میتوانیم آن را به درستی معرفی کنیم.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری قرآن ایکنا معارف اربعین عقل و عشق قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۲۴۱۵۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجلیل از فعالان عرصه عقیدتی سیاسی در سپاه ناحیه آستارا
به گزارش خبرنگار مهر، سرهنگ بهزاد قنبری ظهر سه شنبه در مراسم همایش هفته عقیدتی سیاسی سپاه و بسیج و پاسداشت مقام معلم به تبیین نقش عقیدتی سیاسی در نشر ارزشهای اسلامی و گسترش مفاهیم و اصول انقلاب اسلامی پرداخت و گفت: در گام دوم انقلاب مربیان عقیدتی سیاسی برای تبیین دست آوردهای پرشمار انقلاب بخصوص برای نسل جوان رسالت سنگینی برعهده دارند.
وی افزود: امروز سپاه پاسداران در جایگاه رفیعی در نظام اسلامی قرار دارد و عقیدتی سیاسی به منزله روح این نهاد مقدس به شمار می رود و مسؤولان و مربیان عقیدتی سیاسی باید این جایگاه ارزشمند را حفظ و از آن پاسداری کنند.
فرمانده سپاه ناحیه آستارا با بیان اینکه مربیان امروز رسالتی خطیر رابر عهده دارند افزود: آنان باید با همه توان در برابر تهاجم و مکر دشمنان صف آرائی کرده ودر جهت اعتلای اسلام ونظام اسلامی گام بردارند.
وی ادامه داد: نقش مربیان در تبیین ارزشهای انقلاب مهم است لذا این افراد باید با اخلاق و معنویت نقش هدایتگری و روشنگری خویش را به خوبی ایفا کنند.
سرهنگ قنبری در ادامه با اشاره به سالروز شهادت مرتضی مطهری با بیان شخصیت سیاسی و اعتقادی این شهید بزرگوار اظهار کرد: شهید مرتضی مطهری یک معلم روحانی، استاد فلسفه اسلامی و کلام اسلامی و مفسر قرآن و از نظریه پردازان نظام جمهوری اسلامی بود که توانست ارزش یک معلم را به انتهای خود برساند و به مقام معلم ارزشی والا و الهی بدهد.
وی افزود: استاد مطهری طی دوران فعالیتهای سیاسی خود، توسط رژیم شاهنشاهی به زندان افتاد و بعد از آن هم در کنار امام خمینی (ره) همچنان به فعالیت سیاسی خود ادامه داد.
در پایان این مراسم ۱۰۰ نفر از معلمان مدارس و مربیان عقیدتی سیاسی شهرستان آستارا که در مدارس، پایگاه های بسیج و مساجد آستارا به آموزش اقشار مختلف مردم مشغول هستند، با اهدای لوح تقدیر و هدایایی تقدیر شدند.
کد خبر 6093404