به نقل از «ایکنا»

پژوهش‎های قرآنی ایران در زبان فارسی محصور نماند

تاریخ انتشار: ۳۰ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۶۲۴۳۷۱

به گزارش ایکنا از قم، آیت‌الله علیرضا اعرافی امروز 30 آبان در مراسم رونمایی از دایره المعارف قرآن کریم در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در قم گفت: امام علی(ع) در خطبه 198 نهج البلاغه، 50 فراز و گزاره در حوزه قران ارایه می‌دهند که همه این گزاره‌ها یک منظومه را در حوزه قرآن در اختیار ما قرار می‌دهند.

وی افزود: مرحوم شوشتری که الگویی برای همه حوزویان است و به شرح نهج البلاغه انجام داده است ایشان در مرکز اداره حوزه های علمیه نبوده ولی در تراز حوزه مرکز کار و فعالیت کرده است؛ شیخ شوشتری مواضع امام علی(ع) در خصوص قرآن در نهج البلاغه را در یک منظومه تجمیع کرده اند که نزدیک به 100 گزاره است؛ بنده این مجموعه را تجمیع و تقسیم و طبقه‌بندی کرده‌ام؛ امام علی(ع) حدود 50 تشبیه در خصوص قرآن بیان می‌فرمایند که بسیار جذاب و گیرا است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مدیر حوزه‌های علمیه کشور اظهارکرد: امام علی(ع) بیان می‌فرمایند که شعله نور قرآن تا پایان تاریخ روشنگر است و هیچگاه خاموش نخواهد شد؛ همچنین اینکه قرآن دریایی است که کسی به عمق آن نمی‌رسد؛ تنوع تشبیهات و تمثیلات ایشان در این خطبه و سایر خطبه ها به این دلیل است که عظمت قرآن با یک یا چند تشبیه قابل تجسم نیست.

وی گفت: به برکت انقلاب اسلامی و پیشگامی حوزه‌های علمیه به ویژه قم از یک دستاورد عظیم برخوردار هستیم؛ سوای فعالیت های فرهنگی، کارهای زیادی انجام شده است از جمله اینکه در قم یک سری سلسله تفسیرهای ترتیبی انجام شده است که این سیر با علامه طباطبایی آغاز شد و حداقل 4 یا 5 تفسیر بزرگ ترتیبی در قم تولید شده است که کار بسیار بزرگی است.

اعرافی اظهارکرد: محور دوم، تفسیرهای موضوعی است؛ در این زمینه نیز شاهد یک تطور و تحول بوده‌ایم؛ در این زمینه نیز بزرگان و اعاظم حوزه و مراجع و فضلای حوزوی انواعی از تفاسیر موضوعی را ارایه کرده اند که حداقل  می توان به 10 تفسیر اشاره کرد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآورشد: اقدامات در حوزه علوم قرآنی از دیگر فعالیت های صورت گرفته در این عرصه است؛ که مرحوم آیت الله معرفت و سایر علمای حوزه کارهای جدی و خوبی ارایه کرده‌اند.

وی افزود: به طور خاص در زمینه روش‌شناسی و تنظیمات مکاتبی در تفسیر قرآن فعالیت‌های خوبی انجام شده است؛ توجه و گرایش به سمت فعالیت‌های مستشرقان و نقدهای قرآنی نیز از دیگر فعالیت های حوزه ما در سال های اخیر بوده است ولی دستاوردهای محدودی داشته است که باید توسعه یابد؛ از یک دهه پیش در جامعه المصطفی رشته قرآن و مستشرقان را پایه ریزی کردیم تا جمعی از فضلای غیر ایرانی و ایرانی در این باب فعالیت علمی کنند.

مدیر حوزه های علمیه کشور اظهارکرد: مباحث ترجمه قرآن، حوزه ششم فعالیت‌‍های قرآنی حوزه است که خوشبختانه حضور جدی انجام شده ولی قرآن تا کنون به کمتر از 100 زبان ترجمه شده است که در مقابله ترجمه 1000 زبانه و لهجه‌ای کتاب مقدس اندک است.

وی گفت: اینکه قرآن در نظام رشته ای حوزه جا بگیرد مسئله مهمی است که در این عرصه نیز کارهایی انجام شده است؛ در جامعه المصطفی 10 گرایش قرآن و علوم راه‌اندازی کردیم که حرکت خوبی بوده است ولی نیازمند تلاش هرچه بیشتر است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود یادآورشد: نکته اول روش تحقیق در حوزه قرآنی است؛ گر بخواهیم در هر حوزه ای از دانش های اسلامی پیش برویم باید یک علم با عنوان روش‌شناسی و اصولی را ایجاد کنیم و روی این علم پیش برویم؛ امروزه نیز روش‌شناسی تفسیر داریم ولی پنهان است.

ایجاد پایه گرایش تفسیر موضوعی

مدیر حوزه‌های علمیه کشور اظهارکرد: نکته دیگر، بحث تفسیر موضوعی با رویکرد شهید صدر است؛ باید پایه گرایش تفسیر موضوعی را در حوزه ایجاد کنیم که البته در قبل هم ایجاد شده است؛ این عرصه باید با علوم انسانی گره بخورد.

وی گفت: نکته سوم، رشته‌های قرآنی است؛ در پایه‌ریزی رشته‌های جدید در حوزه مواجه به سه دیدگاه هستیم که دارای افراط و تفریط و نقطه تعادل هستیم؛ وقتی می خواهیم پایه رشته جدید در حوزه کلامی و تفسیری و... پی‌بریزیم اولین بحث آن است که اول باید ادبیات و محتوا را تولید کنید و سپس به سراغ تدوین رشته بروید که این دیدگاه مانع از توسعه غنای رشته‌ای حوزه شده است؛ البته در مقابل این نگاه، نگاه تفریطی نیز وجود دارد که به دام سطحی‌انگاری افتاده است.

اعرافی اظهارکرد: اگر نقطه تعادل نظریه سوم را بپذیریم در حوزه قرآن می‌توانیم رشته‌سازی و گرایش‌های جدیدی ایجاد کنیم؛ که در یک طرح تحول آموزشی در المصطفی که 100 گرایش و رشته مقطع داشتیم در طرح جدید به 300 رشته می رسد؛ همچنین در یک سال گذشته در حوزه 11 حوزه دانشی تعریف شد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآورشد: در رشته‌سازی نباید وسواس داشته و یا سهل‌انگار باشیم؛ زیرا به تدریج ادبیات علم تولید می شود تا به یک غنا دست یابد.

وی گفت: ترجمه و بازتولید دستاوردهای پژوهشی به چند زبان زنده دنیا بسیار مهم است؛ در این عرصه محصولات قرآنی و حوزه معارفی نباید در حصار زبان فارسی باقی بماند که البته این عرصه نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۶۲۴۳۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (16 اردیبهشت)

من ترک عشق شاهد و ساغر نمی‌کنم
صد بار توبه کردم و دیگر نمی‌کنم

باغ بهشت و سایه طوبی و قصر و حور
با خاک کوی دوست برابر نمی‌کنم

تلقین و درس اهل نظر یک اشارت است
گفتم کنایتی و مکرر نمی‌کنم

هرگز نمی‌شود ز سر خود خبر مرا
تا در میان میکده سر بر نمی‌کنم

ناصح به طعن گفت که رو ترک عشق کن
محتاج جنگ نیست برادر نمی‌کنم

این تقویم تمام که با شاهدان شهر
ناز و کرشمه بر سر منبر نمی‌کنم

حافظ جناب پیر مغان جای دولت است
من ترک خاک بوسی این در نمی‌کنم

تفسیر :

انسان قابل اعتمادی هستید و وفای به عهد از خصلت های نیکوی شما است. به خاطر صداقت و دل پاکی که دارید هرگز سراغ نیرنگ بازی و فریبکاری نمی روید، همین ها باعث شده بین مردم محبوب باشید.

افراد حسود به دنبال آسیب زدن به شما هستند، مراقب آن ها باشید و به خداوند توکل داشته باشید که پیروزی حتمی است.

زندگی نامه حافظ

حافظ، شاعر فارسی زبان قرن هشتم هجری بوده که در سال ۷۲۷ هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدر او بهاءالدین محمد نام داشت که در دوران کودکی حافظ، از دنیا رفت. حافظ در دوران نوجوانی شاگرد نانوا بود و به‌همراه مادرش زندگی سختی را سپری می‌کرد. گفته می‌شود او در اوقات فراغت خود به مکتب‌خانه‌ای که نزدیک نانوایی بود می‌رفت و خواندن و نوشتن را از همان جا فراگرفته است. او در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود شرکت می‌کرد و نیز‌زمان برای کسب درآمد به کارهای سخت و طاقت فرسا می‌پرداخت. خانه حافظ در محله شیادان شیراز بود.

این شاعر بزرگ در دوران جوانی بر تمام علوم مذهبی و ادبی مسلط شد و در دهه بیست زندگی خود به یکی از مشاهیر علم و ادب سرزمین خود تبدیل شد. جالب است بدانید که او قرآن را به‌طور کامل حفظ بود و به همین خاطر تخلص حافظ را برای او انتخاب کردند. شمس الدین محمدبن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی حدود چهل سال در حوزه درس استادان آن زمان از قبیل قوام الدين عبدالله، مولانا بهاء الدين عبدالصمد بحرآبادی، مير سيد شريف علامه گرگانی، مولانا شمس الدين عبدالله و قاضی عضدالدين عيجی  شرکت می‌کرد و به همین خاطر به اکثر دانش‌های زمان خود مسلط بود.

حافظ در دوران شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرد و شغل دیوانی را برای خود انتخاب کرد. او علاوه بر شاه ابواسحاق، در دربار شاهان دیگری همانند شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور پیدا کرده بود. حافظ از طریق دیوانی امرار معاش می‌کرد و شاعری شغل اصلی او نبود. جالب است بدانید که بزرگ‌ترین گناه از نظر حافظ، ریاکاری و مردم‌فریبی بود. حافظ در دوران زندگی خود اشعار به‌ویژه غزلیات بسیار زیبا و معنی‌داری سروده است که نیز‌اکنون پس از گذشت قرن‌ها از آن، بوی تازگی داده و خواندنش آرامش‌بخش است. دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات، قصیده، مثنوی، قطعات و رباعیات می‌شود.

حافظ در دوران جوانی عاشق دختری به نام شاخه نبات شد؛ البته برخی بر این عقیده‌اند که نام همسر حافظ نسرین بود و او این نام را به‌دلیل شیرین زبانی معشوقه‌اش به او اختصاص داده است. او برای رسیدن به معشوقه‌اش، ۴۰ شبانه روز را به‌طور مستمر در آرامگاه باباکوی شب زنده‌داری کرده و به دعا پرداخت. سپس، با شاخه نبات ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک فرزند پسر بود. حافظ تنها یک بار ازدواج کرد و پس از مرگ همسرش مجرد ماند. به همین خاطر بسیاری از عارفان و عاشقان، عشق مقدس و واقعی را در حافظ جستجو می‌کنند. پسر این شاعر بزرگ نیز در دوران جوانی در راه سفر نیمه‌کاره به هند همراه پدرش از دنیا رفت.

در تقویم رسمی ایران، ۲۰ مهر روز بزرگداشت حافظ است و هر ساله در این روز مراسم بزرگداشت حافظ با حضور پژوهشگرانی در سراسر دنیا روی آرامگاهش در شهر شیراز برگزار می‌شود.

 

آثار حافظ

دیوان حافظ شامل ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چند قصیده است که آن را در در ۵۰ سال از زندگی خود سروده است؛ یعنی به‌طور متوسط در هر سال تنها ۱۰ غزل سروده است؛ زیرا او در لحظاتی خاص به سرودن اشعار خود می‌پرداخت و تمرکز خود را روی خلق آثاری ناب گذاشته بود که شایسته مقام معشوق باشد. این نکته بسیار قابل‌توجه و تامل‌برانگیز بوده و به همین خاطر دیوان او را به یک کتاب خاص و خواندنی تبدیل کرده است. دیوان حافظ بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و زبان‌های دیگر دنیا به چاپ رسیده است. حافظ لقب ماهرترین غزل‌سرای زبان فارسی را نیز با اقتدار از آن خود کرده و تک بیت‌های او بسیار درخشان و تماشایی است.

شاید تعبیر کردن یا قدرت تاویل پذیری را بتوان از مهم‌ترین خصوصیات اشعار حافظ به حساب آورد؛ زیرا هر کس که دیوان حافظ را باز کرده و غزلی از آن می‌خواند، با توجه به شرایط روحی خود برداشت متفاوتی از آن می‌کند؛ به‌گونه‌ای که حافظ آن شعر را فقط برای حال آن لحظه او سروده است. در اشعار حافظ، تناسبات هنری به شکلی ظریف و دقیق رعایت شده‌اند و ایهام و ابهام را به جا و درست به کار برده است. در برخی از اشعار حافظ، زبان طنز نیز به کار گرفته شده تا ناگفته‌ها به کمک زبان طنز بیان شود.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (15 اردیبهشت)