جای خالی پروفسور عنایتالله رضا محسوس است/ در رابطه با نسلکشی ارامنه کمکاری زیادی صورت پذیرفت
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۸۵۴۱۵۱
به گزارش خبرنگار ایلنا، ارامنه یکی از قدیمیترین و اصیلترین مردمان ساکن فلات ایران هستند و در بسیاری از زمینههای مختلف فرهنگی، هنری و صنعتی خدمات بسیار زیادی به این مرز و بوم کردهاند. موسسه تحقیق و ترجمه هور که یکی از مراکز فرهنگی ایجاد شده توسط ارامنه است، بیش از ۴ دهه در زمینه تالیف و ترجمه نشریات و کتب گوناگون به زبان فارسی، در زمینه قرابتسنجی میان دو کشور ایران ارمنستان فعالیت میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایساک (ایسیک) یونانسیان، نویسنده آثاری از قبیل «مسئله آرتساخ» (قرهباغ)، «عملیات نمسیس» و نگارنده چندین اثر ترجمهای و تالیفی دیگر و نیز عضو هیئتمدیره و سخنگوی موسسه تحقیق و ترجمه هور در گفتگوی پیشِرو به چالشها و اقدامات مرتبط با ارمنیپژوهی در ایران پرداخته است.
موسسه تحقیق و ترجمه هور، دقیقا چه نوع فعالیت فرهنگی را دنبال میکند؟ بیشتر به انسانشناسی میپردازد یا رویکردهای مبتنی بر مردمشناسی تاریخی دارد؟
موسسه هور تقریبا ۳۸ سال پیش آغاز به کار کرد، و اولین هدفش این بود که مشترکات فرهنگی ایرانیان و ارامنه را به جامعه معرفی کند و به وسیله انتشار فصلنامه پیمان - که بیست و یکمین سال انتشارش را سپری میکند - و همچنین با برنامههای فرهنگی و تاریخی و هنری، سعی میکند تا به نزدیکی بیشتر میان دو ملت کمک کند و تا امروز هم در همین زمینه به فعالیت خود ادامه میدهد و بیشتر روی مردمشناسی تاریخی تاکید دارد.
در تالیف و ترجمه کتب از زبان ارمنی به زبان فارسی و بالعکس، تاکنون چه اقداماتی صورت پذیرفته است؟
در طی این سالها، کتب تاریخی زیادی از زبان ارمنی به فارسی ترجمه شده است. آثاری نیز به شکل مستقل در رابطه با تاریخ ارامنه به زبان فارسی نگاشته شده است. البته بیشتر آثار ما نیز از زبان ارمنی به فارسی ترجمه شده است که یا در رابطه با نسلکشی بوده - که عموما به شکل رمان، توسط نویسندگان امریکایی، اروپایی و عرب نوشته شده است - یا مسائل تاریخی بوده که بیش از ۵۰ اثر را دربرمیگیرد.
در رابطه با مسئله آرتساخ (قرهباغ) و در رابطه با جغرافیای سیاسی و انسانی این مسئله، آیا اثری روانه بازار کتاب کردید؟
بله به طوری طبیعی ما نمیتوانیم این مسئله را از فعالیتهایمان جدا بدانیم و در این زمینه آثار مختلفی از زبانهای انگلیسی و ارمنی به فارسی ترجمه کردیم. همچنین ما بر این پایه سعی کردیم که از مورخین و سیاستمداران ایرانی و ارمنستانی دعوت کنیم که حضور داشته باشند و زوایای گوناگون این مسئله را با هم بررسی کنند.
آیا گامی برای تدوین دانشنامه ایران و ارمنستان از جانب شما برداشته شده است؟
از جانب ارامنه ایرانی کتبی در این زمینه نوشته شده است. مرحوم خانم ژانت لازاریان در کتاب ارامنه ایران، بهطور مفصل به نقاشان، موزیسینها، معماران، مورخان و نویسندگان جامعه ارامنه ایران پرداخته است و همه را در این زمینه معرفی کردند. چند کتاب دیگر نیز در همین زمینه نوشته شده است و البته فصلنامه پیمان نیز در طی این سالها، کوشیده است که به این موضوع بپردازد و مشاهیر ارمنی ایران را معرفی کند. ولی شوربختانه به شکل مستقل، در رابطه با نگارش دانشنامه ایران و ارامنه در این زمینه اقدام خاصی صورت نپذیرفته است. اینکار باید بسیار دقیق انجام شود تا چیزی از قلم نیفتد و البته که کار بسیار بزرگ و زمانبری هست. تاکنون نیز چندین مرتبه تلاشهایی برای این کار انجام شده ولی پس از اینکه استارت قضیه زده میشد، بنا به دلایلی رها میشد. در همین حد بگویم که چنین طرحی را در ذهن داریم ولی تا نقطه انجام این کار فاصله بسیار زیادی داریم.
در حوزه شناخت زبان ارمنی و ریشههای سریانی و آرامی کهن، کرسی آموزشی در ایران ایجاد شده است؟ آیا برای ایرانیان علاقهمند، امکان بورسیه شدن برای آموزش زبان و ادبیات ارمنی در دانشگاههای ارمنستان به وجود آمده است؟
دانشگاه آزاد اسلامی در شهر تهران، چندین سال است که در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، این رشته را دایر کرده و اقدام به جذب دانشجو میکند. اساتیدی هم هستند که برای فهم زبان ارمنی در ایران تلاش میکنند و البته این را هم بگویم که چند دانشجوی ارمنستانی در دانشگاه شهید بهشتی تهران، در رشته ایرانشناسی در حال تحصیل هستند.
در رابطه با آموزش زبان فارسی در ارمنستان، اوضاع به چه منوال است؟
دانشگاه ایروان ارمنستان سالهاست که در رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشجوی ارمنی میپذیرد و همینطور دپارتمان ایرانشناسی نیز در این دانشگاه وجود دارد که دانشجویان ارمنی در آنجا به تحصیل ایرانشناسی و شرقشناسی مشغول هستند. چند روز پیش نیز توسط همین دپارتمان، کتاب رباعیات حکیم عمرخیام به زبان ارمنی ترجمه و منتشر شد.
اگر بخواهید یک آسیبشناسی دوسویه از میزان و کیفیت نگارش متون در رابطه با فرهنگ ارامنه در ایران داشته باشید، به چه مواردی اشاره میکنید؟
من فکر میکنم که مورخین ایرانی ما، در این حوزه کمکاری میکنند و میبینید هنگامی که شما به کتابفروشیها سری بزنید، میبینید که از گواتمالا تا مالدیو! در رابطه با همه کشورهای جهان، کتب و آثار متعددی میبینید ولی در رابطه با ارمنستان که همسایه ماست، مورخان ما بسیار کملطفی میکنند. مثلا در رابطه با همین مسئله نسلکشی، من ارمنی ایرانی نباید در این رابطه مطلبی منتشر کنم بلکه بهتر است که مورخین ایرانی غیرارمنی به سراغ این کار بروند و آثاری در این زمینه را ترجمه و یا تالیف کنند. در رابطه با کشورهای آفریقایی کتاب تالیف میشود اما در رابطه با کشوری که چندهزاره جزء ایران بوده و در حال حاضر هم در همجواری با ایران قرار دارد، کار پژوهشی چندانی انجام نمیشود. من میگویم که بهتر است ما حساسیتها را کنار بگذاریم. در خود ترکیه که در یک طرف این ماجرای نسلکشی قرار دارد، بعد از اینکه اردوغان گفت که من با ارامنه ابراز همدردی میکنم؛ بیش از ۶۰ اثر در این رابطه تالیف و ترجمه شده است. بسیاری از افراد هم در آنجا هستند که میگویند ما اشتباه کردیم و البته از آن طرف ماجرا هم کسانی هستند که همچنان بر مواضع افراطی و معکوس این رویه پافشاری میکنند. چرا ما ایرانیان نباید به این موضوع بپردازم. اگر من در این زمینه کتابی بنویسم، میگویند فلانی دارد از ریشههای خودش جانبداری میکند و بهتر است که نویسندگان ایرانی در این زمینه کار کنند ولو اینکه بخواهند نظر خودشان را داشته باشند. در رابطه با مسئله آرتساخ (قرهباغ)، نیز همین رویه حاکم است و واقعیتهای تاریخی فراموش ناشدنی در این زمینه وجود دارد و جالب است که صدها اثر جانبدارانه از آذربایجان در این زمینه به زبان فارسی نوشته شده است ولی در رابطه با حقانیت ارامنه در این زمینه اثری به رشته تحریر درنیامده است. البته افرادی نظیر آقای کاوه بیات در این زمینه بسیار زحمت کشیدهاند و البته خداوند مرحوم پروفسور عنایتالله رضا را رحمت کند که ایشان هم بسیار در این زمینه فعال بودند؛ ولی انتظار بیشتری از سایر مورخان هموطن وجود دارد. به ویژه از نسل جدید انتظارات بیشتری وجود زیرا در حال حاضر اطلاعات فراوانی در این زمینه در سراسر جهان منتشر شده و دسترسی به اطلاعات نیز نسبت به گذشته آسانتر است.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: نسل کشی ارامنه کاوه بیات عنایت الله رضا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۸۵۴۱۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پروفسورهای ضداسرائیل
دانشگاههای شرق تا غرب امریکا عرصه فریاد خشم از جنایات صهیونیستهاست. افزایش روزافزون صف معترضان در شرایطی است که اساتید هم به طرق مختلف حمایت خود را از این اعتراضات اعلام کردهاند.
تظاهرات بیسابقه در راستای همبستگی با فلسطینیان به بیش از ۵۸دانشگاه، مؤسسه و دانشکده در سراسر امریکا سرایت کرده است، اما اقدامات در برخی از این دانشگاهها تأثیرگذارتر و به تبع آن واکنش پلیس هم شدیدتر بوده است. در دانشگاه اوهایو در شرق امریکا، پلیس به دانشجویان تحصنکننده، حمله و شماری از آنان را بازداشت کرد. در نیویورک محوطه دانشگاه جورجواشینگتن مملو از چادرهایی بود که دانشجویان و اعضای هیئت علمی این دانشگاه آنها را نصب کردند. ضمن اینکه به دانشجویان بیرون دانشگاه اجازه ورود به محوطه دانشگاه داده نشد. همچنین در شمال ایالات متحده دانشجویان دانشگاه مینهسوتا به تظاهرات حمایت از فلسطین ملحق شدند و توقف نسلکشی را خواستار شدند. در ایالت تگزاس هم دانشجویان دانشگاه کالمر به تظاهرات ادامه دادند. شدت بازداشتها در این تظاهرات به حدی بود که اعتراضات را سرکوب کرد. در دانشگاه آتلانتا در ایالت جورجیا خشونت شدید بود. نیروهای امنیتی تعدادی از دانشجویان و اعضای هیئت علمی را بازداشت کردند، اما این بار برخلاف دانشگاه کالمر، بازداشتها باعث نشد تظاهراتها متوقف شود. دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک در این زمینه نقش پیشرو را ایفا کرد. دانشجویان و اعضای هیئت علمی این دانشگاه شب و روز دست از اعتراض نمیکشند. در دانشگاه نورثایسترن، ۱۰۰ نفر از دانشجویان به دلیل همبستگی با غزه بازداشت شدند. در امریکا شمار دانشجویان دستگیرشده به ۶۰۰ نفر رسیده است. دامنه این اعتراضات به اروپا هم گسترش یافته و پس از فرانسه، دیروز پلیس آلمان به سمت محل تجمع معترضان حامی فلسطین در مقابل دفتر صدراعظم حمله برد و ۷۵نفر را بازداشت کرد و چادرهایشان را از میان برداشت.
اساتید سپر بلای دانشجویان شدند
شمار قابلتوجهی از اعضای هیئت علمی امریکا در کنار دانشجویان معترض ایستادهاند. در دانشگاه اموری جورجیا، اعضای هیئت علمی در تظاهرات طرفدار فلسطین دستگیر شدند که خبر دستگیری امیل کمه، استاد زبان انگلیسی و مطالعات بومی و نوئل مک آفی، رئیس گروه فلسفه انعکاس فراوانی داشت. با توجه به تظاهرات گسترده دانشگاهها، مراسم رسمی فارغالتحصیلی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی لغو و از سخنرانی اثناتبسم، دانشجوی مسلمان جلوگیری شد. بریتانی فریدمن، دانشیار جامعهشناسی میگوید: «متأسفانه دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به جای پاسخگویی به نگرانیهای اساتید و دانشجویان در مورد لغو سخنرانی اثناتبسم و دستگیری معترضان مسالمتآمیز، رویکرد مستبدانه خود را دوچندان کرده و جنبهای از فارغالتحصیلی را که دانشجویان به دست آوردهاند و مشتاقانه منتظر آن بودند، لغو کرده است.» او تصریح کرد: «دیدن وضعیت کنونی آموزش عالی در کشور ما، قرار گرفتن گسترده دانشجویان در معرض خشونت پلیس و بیتوجهی کامل به آنچه دانشگاه کالیفرنیای جنوبی ادعا میکند، ناامیدکننده است.» اساتید و دانشجویان در دیگر دانشگاهها از جمله دانشگاه نیویورک دستگیر شدند. در شرایطی که برخی از دانشجویان کمی بعد از حفاظت از دانشجویان مسلمانی که نماز به پا داشته بودند، دستگیر شدند، تعدادی از اساتید زنجیره انسانی تشکیل دادند تا میان دانشجویان و نیروهای پلیس حصار ایجاد کنند. در پرینستون، کلاسهایی مانند کلاسی که ماکس وایس برگزار و تاریخ فلسطین و صهیونیستها را تدریس میکند، حتی در حین برگزاری برخی تظاهراتها، برگزار شد. بهتازگی وایس به دهها عضو هیئت علمی دیگر در نیوجرسی پیوست. آنها نامهای سرگشاده، در حمایت از معترضان دانشکده و دانشجویان کلمبیا نوشتند که مضمون آن این است: «ما، اساتید و کارکنان دانشگاه پرینستون، همبستگی و حمایت خود را با دانشجویان دانشگاه کلمبیا و کالج بارنارد تأیید میکنیم که همچنان به درخواست دانشگاه به مخالفت با نسلکشی اسرائیل در غزه و اشغال مستمر کرانه باختری و بیتالمقدس شرقی ادامه میدهند.» در این نامه آمده است: «سرزمین فلسطین. ما به طور کامل از حقوق همه اعضای جامعه دانشگاه، از جمله دانشجویان، برای شرکت در تظاهرات مسالمتآمیز در کلمبیا، پرینستون و در تمام محوطههای دانشگاه حمایت میکنیم.»
تزریق پول به MIT
در ایالات متحده، کالجها باید هدایا و قراردادها با منابع خارجی را گزارش کنند، اما شواهد حاکی از این است که این روند با اخلالهایی مواجه بوده است و کالجها گاهی اوقات با هدایت پول از مسیر بنیادهای جداگانهای که از طرف آنها کار میکنند، از گزارشدهی طفره میروند. براساس گزارش گاردین، حدود ۱۰۰ کالج ایالات متحده هدایا یا قراردادهایی را از رژیم صهیونیستی به مبلغ ۳۷۵ میلیون دلار در دو دهه گذشته گزارش کردهاند. با این حال، دادهها حاوی اطلاعات کمی در مورد اینکه پول از کجا میآید، یا چگونگی استفاده از آن است. برخی دانشجویان دانشگاه MIT اسامی چندین پژوهشگر را منتشر کردهاند که از وزارت جنگ صهیونیستها برای پروژههایی پول میگیرند که به گفته دانشجویان میتواند به ناوبری هواپیماهای بدون سرنشین و حفاظت موشکی کمک کند. در مجموع، دانشجویان طرفدار فلسطین میگویند، MIT طی یک دهه گذشته، بیش از ۱۱ میلیون دلار از وزارتخانه یاد شده، پول دریافت کرده است.
نگرانی جدی از سرکوب وحشیانه
سازمان ملل از دستگیریها در دانشگاههای امریکا ابراز نگرانی کرد. دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل در نیویورک هم در حساب خود در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به برخورد پلیس امریکا با دانشجویان حامی فلسطین و مردم غزه نوشت: «ما سرکوب وحشیانه و خشونتآمیز اعتراضات مسالمتآمیز گسترده حامی فلسطین در دانشگاههای ایالات متحده را بهشدت محکوم میکنیم. خشونت پلیس ایالات متحده و استفاده بیش از حد از زور در تجمعات مسالمت آمیز و هدف قرار دادن دانشجویانی که از پایان دادن به جنگ و نسلکشی در غزه حمایت میکنند، یک نگرانی جدی است.»
منبع: روزنامه جوان
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی