هم نوا:آذربایجان در سینمای علی حاتمی
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۳۹۸۰۷
تبریز - ایرنا - پایگاه خبری هم نوا در یادداشتی به قلم علی خیرخواه با عنوان «آذربایجان در سینمای علی حاتمی» به بررسی نقش تاریخ و فرهنگ آذربایجان در فیلم های علی حاتمی پرداخته است.
بی انصاف هنوز که همسرت هستم، پس جیران صدام کن …
درباره سینمای مرحوم علی حاتمی قلم فرسایی بسیاری شده است . رویکرد این شاعر بی بدیل سینمای ملی ما از زوایای گوناگون و ابعاد مختلف مورد تحلیل منتقدان و مخاطبان و کارشناسان و البته تاریخدانان قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این قلم ناتوان است، از گشودن پنجرهای نو نسبت به آثار علی حاتمی، سینماگری که گرچه در میان ما نیست، اما آثارش همچنان زنده و شکوفاست و در مواجه نسل های جدید با این آثار زوایای جدیدی از نگاه تاریخ اندیشانه و به شدت فرهنگنگارانه او کشف میشود.
اما آنچه در این یادداشت مختصر به آن اشاره خواهد شد «مکتب تبریز و فرهنگ آذربایجانی در آثار علی حاتمی» است.
مسلما بسیاری از فیلم سازان ایرانی موضع و نگاهی نسبت به فرهنگ ترکهای ایران داشتند. این نگرش گاهی تحقیر آمیز و گاهی یک انعکاس فرهنگی سطحی از زبان و رسم و رسوم و سنن این خطه از میهن بوده است.
مرحوم یداله صمدی در زمره فیلم سازانی قرار می گیرد که در اغلب آثار خود با اشاره مستقیم ریشه فرهنگی خود را در قالب قصه های محلی روایت کرده است .
در اوایل سینمای علی حاتمی با اثری ماندگار به نام ستارخان مواجهیم که در زمانه خود در شرایطی که جامعه ایرانی در یک فضای بسته فرهنگی با تمرکز بر تمدن باستانی، فرهنگ های بومی و قومی و محلی را تخطئه می ساخت؛ ستارخان هویتی جدید از فرهنگ آذربایجانی را در سطح ملی زنده کرد.
ستارخانِ مرحوم حاتمی که در سال های 1350 در کوچه پس کوچه های تبریز، با حضور بازیگران درجه یک سینمای ایران ساخته شد، اهمیت تاریخ و نقش آذربایجان را در تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی کشور، برغم محدودیتهای سیستمی آن روزگار، زنده کرد. حاتمی در ستارخان غیر از روایت حماسه شخصیت اصلی فیلم، کسانی را از دل تاریخ مشروطه آذربایجان معرفی کرد که در آن روزگار مهجور مانده بودند.
شخصیتهای تاریخی نظیر «حیدر خان عمو اوغلی» و «علی مسیو»، که نقش عمده ای در تاریخ مشروطه آذربایجان ایفا کرده بودند. فیلم ستارخان حاتمی از 13 اسفند ماه 1351 در 10 تالار سینمای تهران اکران عمومی شد اما با مخالفت های نمایندگان مجلس ملی روبرو شد. در نشست غیر علنی مجلس شورای ملی در تاریخ 15 اسفند 1351 بیانیه ای از سوی شماری از نمایندگان خوانده و امضا شد و سر انجام در روز 17 اسفند پروانه نمایش فیلم لغو و ستارخان توسط کمیته امور سینمایی وزارت فرهنگ و هنر شاهنشاهی توقیف شد .
توجه به آذربایجان در سینمای حاتمی به ستار خان ختم نشد او همچنان که عاشق فرهنگ و معماری و سنت های دوران قاجار بود؛ فرهنگ بومی و قومی را در کنار فرهنگ ایرانی، به نوعی نظم بخش سبک زندگی دوران قاجار می دانست.
حاتمی اوج این درخشش تاریخی و فرهنگی را در سکانس بی نظیری از سریال هزار دستان به تصویر می کشد. به طوری که لهجه و زبان در این سکانس ابزار تحقیر و تمسخر نیست بلکه روح و نماد یک اصالت زیبای قومی است.
جیران زن وفادار ترک زبان در واپسین دیدار خود با همسرش ابوالفتح صحاف مشروطه خواه ، گفت و گوی دلنشینی را رقم می زنند.
بازی درخشان مینو ابریشمی و همراهی بیاد ماندنی علی نصیریان با لهجه ترکی در این سکانس نمودی از روابط زن و شوهری در فرهنگ آذربایجانی است که در پس زمینه خود ارزش هایی نظیر اهمیت تاریخی زن در فرهنگ آذربایجان، خانواده، غیرت و وفاداری و میهن پرستی را هنرمندانه به همراه دارد.
این سکانس درخشان در کنار همه آثار سینمایی و تلویزیونی با قصد روایت فرهنگ فولکلور آذربایجانی، به تنهایی بر کفه ترازو سنگینی می کند و همچنان ماندگار است:
«من طالب شفای کاملم نه عاجل، و شفای کامل در این عصر به عمر من نمی رسد.» علی حاتمی/هزاردستان
روحش شاد و یادش مانا
6132/518
منبع: ایرنا
کلیدواژه: اجتماعي ديگر رسانه پايگاه خبري همنوا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۳۹۸۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش ۳۷ درصدی میزان تولید پتروشیمی بوشهر
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز بوشهر؛ جواد حاتمی در نشست هم اندیشی راهکارهای تحقق حداکثری جهش تولید با مشارکت مردم در صنعت ارزآفرین پتروشیمی با حضور معاون وزیر نفت اظهار داشت: پتروشیمی بوشهر در سال گذشته با ۵۱۰ میلیون دلار صادرات در این شاخص رشد ۱۸ درصدی داشته و همچنین موفق به کسب درآمد ۲۰۰ هزار میلیارد ریال شده است.
وی بیان کرد: ظرفیت تولید پتروشیمی بوشهر حدود ۹ میلیون و ۲۴۸ هزار تن است که بخشی از این محصولات به صورت خوراک به مصرف واحدهای دیگر مجتمع میرسد و بخش دیگر به عنوان محصول نهایی صادر میشود.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی بوشهر گفت: مجموعه پتروشیمی با توجه به تنوع محصولات بزرگترین زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی کشور را دارا است به نوعی که از مرحله دریافت گاز ترش تا انواع محصولات شیمیایی و الفینی در پتروشیمی بوشهر تولید میشود.
حاتمی ادامه داد: این محصولات توسط ۱۲ پتروشیمی تولید میشود و یا در آینده با راه اندازی فازهای توسعهای تولید آنها آغاز میشود.
وی اظهار داشت: پتروشیمی بوشهر از طریق فروش یوتولیتی کمک شایانی به سایر واحدهای پتروشیمی دارد به نحوی که یک سوم درآمد پتروشیمی بوشهر از محل فروش یوتیلیتی است.
حاتمی عنوان کرد: یکی از مسائل و مشکلات پتروشیمی تهیه خوراک است که با توجه به راه اندازی فاز دوم در آینده نزدیک نیاز است سهمیه خوراک پتروشیمی بوشهر افزایش پیدا کند.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی بوشهر گفت: در تحقیق و توسعه نگاه به این است که از ظرفیتهای داخلی نهایت استفاده انجام و از شرکتهای داخلی برای شارژ کاتالیستها بکارگیری شود.
حاتمی افزود: رویکرد زیست محیطی به صورت عینی و واقعی در پتروشیمی بوشهر دنبال میشود و در این زمینه برای کاهش پساب و حفظ محیط زیست منطقه اقدامهای ارزشمندی اجرایی شده است.
وی عنوان کرد: در سال گذشته نیز تندیس واحد پاک به پاس اقدامهای ارزشمند زیست محیطی به مجموعه پتروشیمی بوشهر اهدا شده است.
حاتمی ادامه داد: بهینه سازی و مدیریت مصرف انرژی و صرفه ۱۵۰ هزار دلاری ماهانه از دیگر دستاوردهای این پتروشیمی محسوب میشود.
وی اظهار داشت: روزانه مصرف انرژی در حوزه تولید پایش میشود تا سهم بسزایی در صرفه جویی و پایش به صورت روزانه انجام شود.
حاتمی ادامه داد: کل فروش پتروشیمی بوشهر ۵۹۸ میلیون دلار گزارش شده است.
وی افزود: در مرحله دوم پتروشیمی متوسط پیشرفت واحدهای در دست ساخت ۹۳.۵ درصد است که انتظار میرود دو تا سه طرح این مرحله در سال جاری به بهره برداری برسد.