هم نوا:آذربایجان در سینمای علی حاتمی
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۳۹۸۰۷
تبریز - ایرنا - پایگاه خبری هم نوا در یادداشتی به قلم علی خیرخواه با عنوان «آذربایجان در سینمای علی حاتمی» به بررسی نقش تاریخ و فرهنگ آذربایجان در فیلم های علی حاتمی پرداخته است.
بی انصاف هنوز که همسرت هستم، پس جیران صدام کن …
درباره سینمای مرحوم علی حاتمی قلم فرسایی بسیاری شده است . رویکرد این شاعر بی بدیل سینمای ملی ما از زوایای گوناگون و ابعاد مختلف مورد تحلیل منتقدان و مخاطبان و کارشناسان و البته تاریخدانان قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این قلم ناتوان است، از گشودن پنجره‌ای نو نسبت به آثار علی حاتمی، سینماگری که گرچه در میان ما نیست، اما آثارش همچنان زنده و شکوفاست و در مواجه نسل های جدید با این آثار زوایای جدیدی از نگاه تاریخ اندیشانه و به شدت فرهنگ‌نگارانه او کشف می‌شود.
اما آنچه در این یادداشت مختصر به آن اشاره خواهد شد «مکتب تبریز و فرهنگ آذربایجانی در آثار علی حاتمی» است.
مسلما بسیاری از فیلم سازان ایرانی موضع و نگاهی نسبت به فرهنگ ترک‌های ایران داشتند. این نگرش گاهی تحقیر آمیز و گاهی یک انعکاس فرهنگی سطحی از زبان و رسم و رسوم و سنن این خطه از میهن بوده است.
مرحوم یداله صمدی در زمره فیلم سازانی قرار می گیرد که در اغلب آثار خود با اشاره مستقیم ریشه فرهنگی خود را در قالب قصه های محلی روایت کرده است .
در اوایل سینمای علی حاتمی با اثری ماندگار به نام ستارخان مواجهیم که در زمانه خود در شرایطی که جامعه ایرانی در یک فضای بسته فرهنگی با تمرکز بر تمدن باستانی، فرهنگ های بومی و قومی و محلی را تخطئه می ساخت؛ ستارخان هویتی جدید از فرهنگ آذربایجانی را در سطح ملی زنده کرد.
ستارخانِ مرحوم حاتمی که در سال های 1350 در کوچه پس کوچه های تبریز، با حضور بازیگران درجه یک سینمای ایران ساخته شد، اهمیت تاریخ و نقش آذربایجان را در تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی کشور، برغم محدودیت‌های سیستمی آن روزگار، زنده کرد. حاتمی در ستارخان غیر از روایت حماسه شخصیت اصلی فیلم، کسانی را از دل تاریخ مشروطه آذربایجان معرفی کرد که در آن روزگار مهجور مانده بودند.
شخصیت‌های تاریخی نظیر «حیدر خان عمو اوغلی» و «علی مسیو»، که نقش عمده ای در تاریخ مشروطه آذربایجان ایفا کرده بودند. فیلم ستارخان حاتمی از 13 اسفند ماه 1351 در 10 تالار سینمای تهران اکران عمومی شد اما با مخالفت های نمایندگان مجلس ملی روبرو شد. در نشست غیر علنی مجلس شورای ملی در تاریخ 15 اسفند 1351 بیانیه ای از سوی شماری از نمایندگان خوانده و امضا شد و سر انجام در روز 17 اسفند پروانه نمایش فیلم لغو و ستارخان توسط کمیته امور سینمایی وزارت فرهنگ و هنر شاهنشاهی توقیف شد .
توجه به آذربایجان در سینمای حاتمی به ستار خان ختم نشد او همچنان که عاشق فرهنگ و معماری و سنت های دوران قاجار بود؛ فرهنگ بومی و قومی را در کنار فرهنگ ایرانی، به نوعی نظم بخش سبک زندگی دوران قاجار می دانست.
حاتمی اوج این درخشش تاریخی و فرهنگی را در سکانس بی نظیری از سریال هزار دستان به تصویر می کشد. به طوری که لهجه و زبان در این سکانس ابزار تحقیر و تمسخر نیست بلکه روح و نماد یک اصالت زیبای قومی است.
جیران زن وفادار ترک زبان در واپسین دیدار خود با همسرش ابوالفتح صحاف مشروطه خواه ، گفت و گوی دلنشینی را رقم می زنند.
بازی درخشان مینو ابریشمی و همراهی بیاد ماندنی علی نصیریان با لهجه ترکی در این سکانس نمودی از روابط زن و شوهری در فرهنگ آذربایجانی است که در پس زمینه خود ارزش هایی نظیر اهمیت تاریخی زن در فرهنگ آذربایجان، خانواده، غیرت و وفاداری و میهن پرستی را هنرمندانه به همراه دارد.
این سکانس درخشان در کنار همه آثار سینمایی و تلویزیونی با قصد روایت فرهنگ فولکلور آذربایجانی، به تنهایی بر کفه ترازو سنگینی می کند و همچنان ماندگار است:
«من طالب شفای کاملم نه عاجل، و شفای کامل در این عصر به عمر من نمی رسد.» علی حاتمی/هزاردستان
روحش شاد و یادش مانا
6132/518
منبع: ایرنا
کلیدواژه: اجتماعي ديگر رسانه پايگاه خبري همنوا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۳۹۸۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حضور مرکز گسترش با ۲۲ کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی با ۲۲ عنوان کتاب در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور خواهد داشت. - اخبار فرهنگی -
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم، تازه‌ترین اثر تهیه شده توسط مرکز گسترش با عنوان «همبستگی علم و هنر در سینمای مستند» اثر احمد ضابطی جهرمی که در هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» رونمایی شد، در نمایشگاه کتاب امسال، عرضه می‌شود. استاد ضابطی جهرمی روز جمعه 21 اردیبهشت ماه، از ساعت 16 تا 18 در غرفه مرکز در نمایشگاه حضور خواهد داشت.
کتاب‌های «هنر دقت (کلام و تصویر در مردم نگاری)» مایکل اوپیتس و احمد الستی و ترجمه محمد همتی، «صدای آینه‌ها» گفتگوی معصومه کیانی با منوچهر طیاب، خسرو سینمایی و محمدرضا اصلانی، «دوربین شخصی سینمای ذهنی و فیلم جستار» لائورا راسکارلی و ترجمه محمدرضا فرزاد و «پژوهش سینمایی (کشف سوالی درباره جهان و پرسشی درباره شکل برای فیلم مستند)» محمد تهامی‌نژاد از جمله عناوینی هستند که در غرفه مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی عرضه خواهند شد.
تعدادی از آثار منتشر شده مرکز در یک سال گذشته در سایت فیدیبو عرضه شده و قابل دسترسی است. علاقه‌مندان به مطالعه آثار مربوط به سینمای مستند، در ایام برگزاری جشنواره هم می‌توانند 15 کتاب از جمله «دگرخوانی سینمای مستند» اثر محمدرضا اصلانی را از فیدیبو تهیه کنند.
سی و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 19 تا 29 اردیبهشت 1403 در مصلی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.
انتهای پیام/
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت