به نقل از «ایرنا»

تاکید قطر بر ضرورت تغییر ساختارها در منطقه خلیج فارس

تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۸۵۳۱۵

تهران- ایرنا- تحلیلگران همگام با مقام های قطری با بیان اینکه شورای همکاری خلیج فارس در حل بحران های داخلی خود ناتوان است، دگرگونی ریشه ای ساختار اتحادها را برای تضمین آینده ثبات و امنیت در منطقه ضروری می دانند.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، شکاف در شورای همکاری خلیج فارس با تشدید شکاف میان قطر و برخی کشورهای عرب منطقه در بیش از یک سال و نیم گذشته به شدت افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تلاش های گوناگون بین المللی برای بهبود شرایط و میانجی گری میان قطر با عربستان سعودی و متحدان آن هم تاکنون راه به جایی نبرده است. حتی برگزاری نشست اعضای شورای همکاری خلیج فارس در ریاض و دعوت رسمی از امیر قطر نیز نتوانست اندکی از بار مشکلات دو طرف را کم کند.
ریاض برای تطهیر خود در افکار عمومی، در اقدامی خارج از عرف از طریق دبیرکل این شورا پیام دعوت را برای مقام های قطری فرستاد که با استقبال سرد دوحه روبرو شد. در مقابل قطر نیز وزیر امور خارجه خود را به این اجلاس فرستاد و به رفتار سعودی ها پاسخی مشابه داد.

** شکاف عمومی در شورای همکاری
نه تنها نشست حدود دو هفته قبل شورای همکاری در ریاض و حضور مقام های قطری در آن گره ای را در مناسبات دو کشور باز نکرد بلکه به تدریج بر تیرگی روابط افزوده هم شد. روزنامه «گاردین» پس از این نشست روابط میان کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را متنشنج تر از هر زمان دیگر توصیف کرد و نوشت: شکاف در منطقه خلیج فارس به شدت افزایش یافته است و اکنون برخی از اعضای شورای همکاری، قطر را به ناکارآمد کردن نشست این نهاد متهم می کنند.
البته این گزارش اعتقاد دارد این شکاف زمانی عمیق تر شد که کشورهای متحد عربستان، دوحه را تحریم کردند. با این حال در حدود 20 ماهی که از تشدید منازعه میان قطر و عربستان می گذرد دوحه توانست با اتکا به ذخایر مالی عظیم خود، تحریم های ریاض و سه کشور مصر، امارات متحده عربی و بحرین را ناکام کند. این چهار کشور از تابستان سال گذشته محاصره همه جانبه دریایی، هوایی و زمینی را علیه قطر به اجرا گذاشتند.
به نوشته این روزنامه بریتانیایی کویت به عنوان میانجی همیشگی در شورا از همه طرف ها خواست تا اختلافات کنونی را که انسجام شورا را از بین برده است کنار بگذارند. وی در نشست ریاض حتی تقاضا کرد هر دو طرف حملات سنگین رسانه ای خود را متوقف کنند.
گذشته از این موضوع سطح حضور قطر در این نشست نیز باعث نارضایتی طرف های دیگر شد. در حالی که نشست ریاض مخصوص سران شش کشور عضو بود و تنها پادشاه عمان پیش از آن اعلام کرد قادر به حضور در نشست ریاض نیست اما امیر قطر نیز در ریاض حاضر نشد و ضربه سختی را به جایگاه عربستان و اعتبار این شورا وارد کرد.
اما به اعتقاد «کریستین اولریخسن» تحلیلگر مسائل منطقه در اندیشکده چتم هاوس، ویژگی های شخصیتی و خط مشی هایی که از سوی حکام عربستان و امارات دنبال می شود باعث بی اثر و چند پارگی سیاست های کشورهای عرب حوزه خلیج فارس شده است.
وی تاکید کرد: تنش های گوناگونی در میان این کشورها وجود دارد؛ کویت و عربستان، عمان و امارات، قطر و عربستان و ... اختلافات شدیدی دارند. حتی در زمینه سیاست های ابوظبی در یمن و صحرای آفریقا و سواحل اقیانوس هند نیز این شکاف وجود دارد. شرایط به گونه ای شده است که عمان و کویت در امور منطقه ای همزمان که از قطر انتقاد نمی کنند حامی رویکردهای عربستان و امارات نیز نیستند. علت آن است که این دو کشور احتمال می دهند در آینده از سوی سعودی و امارات تحت فشار قرار خواهند گرفت تا همنوا با سیاست خارجی و اهداف ژئوپلتیک این دو کشور رفتار کنند.
تارنمای شبکه تلویزیونی «الجزیره» چندی قبل در یک گزارش تحلیلی با انتقاد از رویکردهای عربستان سعودی در شورای همکاری خلیج فارس عنوان داشت مدت های طولانی است که دیدار سران کشورهای عضو تنها شکل سمبلیک پیدا کرده و شورا نتوانسته است گامی را در جهت رفع اختلافات و نزدیکی اعضا بردارد.
کارشناس شبکه قطری بر این باور است که ریاض به صورت سنتی خود را عضو برتر در این شورا می بیند و برای خود نقش رهبری را متصور است تا از این طریق به عنوان یک قدرت منطقه ای مطرح باقی بماند.

**شورایی ناتوان از حل اختلاف ها
شاید همین رویکردهای یکجانبه نگر، متفرق و گاها متناقض باعث شده است که این شورا با سنی نزدیک به 40 سال، اکنون ماهیت وجودی خود را به عنوان شورایی برای همکاری کشورهای عرب حوزه خلیج فارس از دست بدهد.
در پاسخ به سخنان تند مقام های سعودی و اماراتی علیه دوحه، وزیر امور خارجه قطر به تازگی شورای همکاری را نهادی ناتوان و بی تاثیر توصیف کرد. خبرگزاری «رویترز» آورده است: «محمد بن عبدالرحمان آل ثانی» وزیر امور خارجه قطر روز گذشته در یک نشست بین‌ المللی در دوحه ضمن انتقاد از روندهای موجود در شورای همکاری این نهاد و رهبران آن را افرادی دانست که «دندان ندارند».
وی در سخنرانی خود در این همایش سالانه خواستار دگرگونی کلی در ساختار اتحادها در میان کشورهای منطقه خلیج فارس شد زیرا اصول حاکمیتی در منطقه را نیازمند نوسازی بنیانی می داند. البته وزیر امور خارجه قطر ابراز امیدواری کرد کویت و دیگر قدرت های منطقه ای بتوانند بحران در خلیج فارس و شورای همکاری را رفع کنند.
تارنمای نشریه The New Arab هم عنوان داشت که وزیر امور خارجه قطر اعتقاد دارد اتحاد میان کشورهای منطقه نیازمند بازطراحی و اصلاح است تا بتواند در آینده ثبات و امنیت را برای منطقه به همراه داشته باشد.
وی محاصره کنونی چهار کشور علیه دوحه را بر پایه دروغ و تبلیغات رسانه ای برای ایجاد ترس در افکار عمومی توصیف کرد گفت که این شورا توانی (دندانی) برای مقابله با بحران های منطقه ای همچون وضعیتی که اکنون بین کشورهای عضو رخ داده است، ندارد. بنابر این شورا نیازمند مکانیسمی است تا همه اعضا همه قوانین آن را رعایت کنند و به آن پاسخگو باشند.
خبرگزاری الجزیره نیز عنوان داشت حتی امیر قطر نیز در پیام خود به نشست دوحه بر وجود بحران میان کشورهای عضو شورا صحه گذاشت. وی برداشتن محاصره را سرآغازی برای حل اختلافات از طریق گفت وگو عنوان داشت.
تلاش های بین المللی گسترده ای برای رفع بحران میان کشورهای عرب حوزه خلیج فارس صورت گرفته است. وزیر امور خارجه رومانی اکنون تلاش هایی را برای برگزاری یک کنفرانس جهت کمک به حل بحران در خلیج فارس در پیش گرفته است. این کشور قرار است از ابتدای سال 2019 ریاست اتحادیه اروپا را برای 6 ماه برعهده بگیرد. جالب اینجاست به نوشته نشریه نیوعرب، اتحادیه اروپا آمادگی خود برای میانجی گری میان قطر و عربستان پیشنهاد داده است اما بحرین به عنوان متحد عربستان اعلام کرد «این بحران ما نیست، بلکه بحران قطر است، بنابراین نیازی به میانجی برای حل مشکلات وجود ندارد».
پژوهش**9130 **1552

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي قطر شوراي همكاري خليج فارس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۸۵۳۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وزیر امور خارجه: امنیت خلیج فارس فقط با مشارکت کشورهای ساحلی تأمین می‌شود

«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، خلیج فارس را «نامی جاودانه و میراثی جهانی» توصیف کرد و نوشت «در تاریخ ایران دهم اردیبهشت روزی است که یادآور از خودگذشتگی‌های مردمانی دلاور که با مجاهدت خود، پایان اشغال و استعمار پرتغالی بر سواحل جنوبی را پس از سال‌ها رقم زدند».

وزیر خارجه ایران در پیام خود به مناسبت «روز ملی خلیج فارس» نوشت: خلیج‌فارس پهنه بی‌نظیر مواصلاتی میان اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی است و از نظر راهبردی، بخشی از یک نظام ارتباطی مهم جهانی است که اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند را در بر دارد. اهمیت خلیج فارس در ابعاد تاریخی، تمدنی، جغرافیایی، فرهنگی و از  جهات گوناگون اقتصادی، سیاسی، حمل‌ونقل، انرژی و ژئوپلیتیک از توضیح و تکرار بی‌نیاز است. به همین دلیل است که اهمیت این پهنه آبی در سراسر جهان بسیار قابل توجه است.

او با اشاره به اینکه «در نگاه و باور جمهوری اسلامی ایران، امنیت مقوله‌ای پیچیده، متکثر، چند بعدی و تفکیک ناپذیر است که صرفاً با همکاری دست جمعی و از طریق تقویت پیوندها و ایجاد سازوکارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی محقق خواهد شد»، نوشت: در همین راستا معتقدیم امنیت خلیج فارس فقط با مشارکت تمامی کشورهای ساحلی تامین خواهد شد و در این مسیر، استثناء و تجاهل نسبت به هیچ کدام از کشورها پذیرفته نیست و جمهوری اسلامی ایران در زمینه ارائه پیشنهاد و ابتکار در این حوزه‌ها، همواره پیش‌قدم بوده است.

دیپلمات عالی‌رتبه ایران با بیان اینکه «جمهوری اسلامی ایران با توجه به ارزش‌ها و پیوندهای مشترک با مردم منطقه همواره در کلیه زمینه‌ها از پدیده‌های زیست محیطی و گردشگری گرفته تا امنیت نظامی و روابط اقتصادی آماده همکاری و در اختیار قرار دادن ظرفیت‌ها و مزیت‌های خود در مسیر توسعه پایدار خلیج فارس بوده است»، تاکید کرد که ایران «با برخورداری از ظرفیت‌های گسترده خدادادی و کسب پیشرفت‌های گسترده در عرصه‌های مختلف، آمادگی دارد تا این دستاوردها را در خدمت به صلح، ثبات، توسعه و پیشرفت منطقه و ارزش‌های مشترک دیرپای آن قرار دهد».

امیرعبداللهیان در ادامه نوشت: هرچند نام خلیج فارس با ایران و ایرانی عجین شده اما در عین حال خلیج فارس محملی برای همسایگان ابدی و خانه‌ای برای همه ملت‌های پیرامون آن است. از همین رو، دولت سیزدهم در راستای سیاست خارجی متوازن، دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند و نصب‌العین قرار دادن سه اصل عزت، حکمت و مصلحت، بازتعریف و بازتنظیم روابط با همسایگان را مد نظر قرار داد و نه در شعار بلکه در عمل نشان داد که مجدانه به دنبال تبدیل خلیج فارس به گرانیگاه سیاست همسایگی و صلح و ثبات در منطقه از راه تعامل و گفتگو بین دو ساحل این گستره آبی است.

وزیر خارجه ایران ویژگی مهمی که وجه شناسه امروز برای خلیج‌فارس است را «روحیه مبارزاتی ساحل‌نشینان سلحشور که اشغال و حضور بیگانگان را برنمی‌تابند» توصیف کرد و ادامه داد: بخش اعظم نابسامانی‌های موجود در خلیج فارس به واسطه دخالت و حضور قدرت‌های خارجی در منطقه بوده که درک سطحی، برداشتی نادرست و منفعت محور از تحولات آن دارند. دخالت و نقش‌آفرینی کشورهای فرامنطقه‌ای نه تنها موجب ثبات و امنیت مردمان این دیار نشد، بلکه مسیر همکاری‌های مسالمت‌آمیز را به مواجهه و واگرایی سوق داد.

او نوشت: در حالی‌که آمریکا و غرب به دنبال فروش تسلیحات بیشتر و متنوع‌تر به کشورهای منطقه هستند، جمهوری اسلامی ایران با اتکاء به نفس، عقلانیت سیاسی، رفتار مسولانه و روابطی مودت‌آمیز به دنبال اتصال جنوب این پهنه تاریخی به آسیای میانه، قفقاز و دریای سیاه بوده تا منافع همه ملت‌های منطقه را مورد توجه قرار دهد. ایران، به عنوان یک کنشگر بزرگ و توانمند، با تکیه بر ظرفیت‌های عظیم خود و ایمان به توانمندی‌های نهفته در خلیج فارس و داشته‌های کشورهای این حوزه، برای کمک به پیشرفت و تعالی ملل مسلمان منطقه اطمینان کامل دارد. فراموش نکنیم ما با همه تمایزها و تفاوت‌های فرهنگی، زبانی، نژادی، مذهبی و فکری قرن‌هاست در کنار یکدیگر زیست مشترک داشته‌ایم و به یقین برای نسل‌های آینده نیز باید سرنوشتی مشترک توام با همزیستی مسالمت‌آمیز و همبستگی اجتماعی را به ودیعه بگذاریم.

امیرعبداللهیان همچنین نوشت: اینک با درک و مطالعه این تجربه، جمهوری اسلامی ایران بر آن است تا در مشورت و همکاری با همسایگان خود یک الگوی بومی برای ثبات و امنیت منطقه استراتژیک غرب آسیا را پیشنهاد کند. در این خصوص وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران آمادگی آن را دارد تا در همفکری و جلب نظرات سازنده مراکز مطالعاتی و اندیشمندان صاحب نام کشورهای منطقه، نگرش مفهومی مورد نظر را غنا بخشد.

وزیر خارجه ایران به حوادث غزه و حملات رژیم صهیونیستی به مردم این باریکه نیز اشاره کرد و نوشت: امروز در حالی نام جاودان خلیج فارس را گرامی می‌داریم که تحولات مهمی در اطراف ما به ویژه در شامات که ارتباط تاریخی با خلیج فارس دارد در جریان است. قطعا دفاع از فلسطین و فروکاستن از آتش افروزی رژیم صهیونیستی تاثیرات مثبتی در منطقه مهم و حساس خلیج فارس نیز خواهد داشت.

امیرعبداللهیان در پایان ابراز امیدواری کرد که «خلیج فارس همواره امن، با ثبات و پر رونق محیطی برای آرامش مردمان شمال و جنوب آن باشد».

منبع: خبرگزاری ایسنا