مصاحبه تفصیلی از پیدا‌وپنهان واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی/خطر ناگهانی کلاس‌های بدون معلم
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۲۱۲۴۹۲
طرح خرید خدمات آموزشی در شرایط اضطرار شاید بتواند راه‌حلی کوتاه مدت برای جبران کمبودهای نظام آموزشی باشد اما نگاه بلند مدت به این طرح ظلمی آشکار در حق جامعه، دانش آموزان و معلمان مشمول این طرح است. ۱۲ دی ۱۳۹۷ - ۱۱:۴۷ اجتماعی فرهنگیان و مدارس نظرات - اخبار اجتماعی -
به گزارش خبرنگار اجتماعی تسنیم، رئیس جهمور همزمان با ارائه لایحه بودجه به مجلس با اشاره به اینکه ما برای هر دانش‌آموزی به طور متوسط 4 میلیون تومان از خزانه مردم و بیت‌المال هزینه می‌کنیم، گفت: البته به طور متوسط، در حالیکه اگر دولت بخواهد این خدمت را از مردم بخرد و مردم خودشان این کار را انجام دهند، حداکثر یک میلیون تومان می‌شود که 4 برابر از پول بیت‌المال برای یک دانش‌آموز هزینه می‌کنیم در حالی که می‌توانیم این را ارزان کنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آقای نوبخت نیز چند ساعت بعد، اعداد و ارقام اعلام شده توسط رئیس جمهور را تعدیل و اعلام کرد، هزینه سرانه یک دانش آموزان بین یک تا 1.5 میلیون تومان است و این در حالی است که ما 3 تا 4 میلیون تومان برای آن پرداخت می‌کنیم. همچنین سخنگوی ستاد بودجه در خصوص اصلاحات ساختاری بودجه گفته است که باید سالانه 10 درصد از دانش‌آموزان تحت پوشش وزارت آموزش و پرورش را به صورت خرید خدمات از بخش غیردولتی واجد شرایط به صورت آموزش رایگان اداره کرد.
صرف نظر از ناصحیح بودن برآوردهای اعلام شده برای هزینه سرانه تحصیل سالانه یک دانش‌آموز، موضوع قابل تأمل این سخنان و لایحه بودجه سال 1398، استفاده از طرح خریدخدمات آموزشی است.
درباره برنامه جدید دولت برای گسترش طرح خرید خدمات آموزشی از بخش خصوصی، منافع و مضرات احتمالی این طرح برای دانش‌آموزان با حجت الله بنیادی - پژوهشگر مسائل آموزش وپرورش به گفت‌وگو نشستیم.
* طرح خرید خدمات آموزشی چیست؟
بنیادی: در طرح خرید خدمات آموزشی، مؤسس مدرسه یا مرکز غیر دولتی با دریافت سرانه آموزشی از آموزش و پرورش، دانش‌آموزان را تحت آموزش‌های رسمی دوره‌های تحصیلی قرار می‌دهد. معلمانی که برای این طرح به کار گرفته می‌شوند، به وسیله مؤسس و بدون شرایط و ویژگی خاص و صرفاً بر اساس نظر و شناخت مؤسس انتخاب می‌شوند، فقط شرط مهم برای انتخاب یک فرد برای حضور به عنوان معلم خرید خدمات آموزشی، دارا بودن مدرک کارشناسی است. در بیشتر مناطق آموزش و پرورش کلاس‌های بدون معلم در شهریور ماه معین می‌شوند و در این زمان از مؤسسان مدارس و مراکز غیردولتی خواسته می‌شود نسبت به معرفی و تأمین معلمان این کلاس‌ها از طریق طرح خرید خدمات اقدام کنند.
معلمانی که بدون برگه گزینش به کلاس درس می‌روند
در فرصت اندکی که از زمان درخواست مناطق آموزش و پرورش تا آغاز سال تحصیلی باقی می‌ماند، کار معرفی این افراد به گزینش آموزش و پرورش انجام می‌شود به دلیل محدودیت زمان و نگرش موقتی مؤسسان به این افراد، غالباً دوره کسب مهارت‌های معلمی هم برای آنها برگزار نمی‌شود و حتی در برخی موارد بدون صدور برگه گزینش به کلاس درس فرستاده می‌شوند.
* خرید خدمات آموزشی از بخش خصوصی با چه هدفی و از چه دوره‌ای آغاز شد؟
بنیادی: مدت زیادی است که جذب و بکارگیری معلم در آموزش و پرورش وضعیت نامناسبی دارد. جذب عجولانه، بی‌برنامه، بدون طی دوره‌های مهارت‌آموزی و از سرناچاری کمبود معلم برای پرکردن کلاس‌های درس همزمان با آغاز سال تحصیلی، سابقه چند ده سالهای در کشور دارد. از آخرین تجمع طولانی مدت نیروهای شرکتی، مربیان پیش‌دبستانی و نیروهای حق التدریس متقاضی استخدام مقابل مجلس شورای اسلامی در سال 1391 مدت زیادی نگذشته است.
سال 1396 نیز به شکل دیگری شاهد تجمعات نیروهایی بودیم که به شکل غیرقانونی در آموزش و پرورش اشتغال داشتند. ضعف در برنامه‌ریزی نیروی انسانی آموزش و پرورش فقط در سال 1391 حاشیه‌ساز نبود، بلکه استمرار برنامه‌ریزی ضعیف برای تأمین معلم در سال 1389 آغازی برای واقعه تأسف باری تحت عنوان «طرح خریدخدمات آموزشی» در سال 1393 شد.
با اجرای طرح بازنشستگی پیش از موعد معلمان در سال 1386 و مهمتر از آن ضعف در برنامه‌ریزی نیروی انسانی در سال 1389 و قبل از آن -برای تأمین و تربیت معلمان مورد نیاز در سال 93 می‌بایست حداقل چهار سال قبل اقدام می‌شد- و با این روند آموزش و پرورش بار دیگر در سال 1393 با کمبود شدید معلم مواجه شد.
الزام برای تدریس موظف -6 ساعت در هفته- معاونان و مدیران مدارس، پذیرش از طریق آزمون استخدامی به استناد ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان و نهایتاً استفاده از طرح خریدخدمات آموزشی سه راهکاری بود که آموزش و پرورش در سال 1393 برای برون‌رفت از کمبود شدید معلم بکارگرفت.
اراده دولت برای واگذاری آموزشوپرورش به هر شکل و قیمت
این شکل ناصحیح، غیرعلمی و از سر ناچاری تأمین معلم از سال 1393 تا 1397 همچنان به طور محدود در مناطق محروم کشور که آموزش و پرورش نمی‌‌تواند نسبت به تأمین معلم شایسته برای آنها اقدام کند با مجوز مجلس شورای اسلامی استمرار یافته است. اما بودجه سال 1398 آموزش و پرورش از غلبه این نگرش ناصحیح و طراحی برای گسترش آن در آموزش و پرورش حکایت دارد هر چند که قانون بودجه یکساله تدوین می‌شود ولی نحوه گنجاندن موضوع خریدخدمات در لایحه بودجه نشانگر اراده دولت برای واگذاری آموزش و پرورش به هر شکل و هر قیمت است.
* آیا طرح خرید خدمات در آموزش و پرورش معنی‌دار است؟
بنیادی: در نگاه علمی، استفاده از طرح خرید خدمات در سازمان‌هایی که برای انجام یک فعالیت یا پروژه خاص به دانش تخصصی، ابزار آلات، دستگاه‌ها و تجهیزات خاص گرانقیمت، نیروی انسانی مهارت آزموده و با تجربه بالا نیاز است، کاملاً پذیرفته و عقلایی است.
در آموزش و پرورش نیروی انسانی شایسته و با انگیزه مهمترین عامل است که در طرح خرید خدمات آموزشی، نه به شایستگی و صلاحیت حرفهای نیروها و نه به انگیزه‌های آنان توجه شده است. در شرایط کنونی، مؤسسان مدارس غیردولتی به عنوان ارائه‌دهنده خدمات آموزشی، نه دارای دانش تخصصی فراتر از مدارس دولتی، نه تجهیزات و فضاهای استانداردتر و مهمتر از همه فاقد نیروی انسانی شایسته و توانمند و فاقد ساز وکار لازم برای تأمین و تربیت نیروی انسانی شایسته و با صلاحیت هستند.
تامین نیروی انسانی توانمند شرط اصلی برای اجرای طرح خرید خدمات
در مدرسه و نظام تعلیم و تربیت مهمترین و مؤثرترین عامل معلم است که بیشتر مدارس غیردولتی دانش، ظرفیت و تجربه تأمین معلم شایسته حتی برای مدارس موجود خود را ندارند و اکثراً معلمان با تجربه مدارس دولتی را جذب می‌کنند. مدارس غیردولتی علاوه بر آنکه فاقد شرایط حداقلی برای تأمین معلمان شایسته هستند فاقد نظام پرداخت و تأمین رفاه معلم نیز هستند. معلمان طرح خریدخدمات و معلمان مدارس غیردولتی دارای کمترین دریافتی در میان همه شاغلان با تحصیلات عالی هستند که آینده شغلی و حتی بیمه آنها نیز دارای مسائل و مشکلات فراوانی است.
در اجرای طرح خرید خدمات در آموزش و پرورش نیروی انسانی شایسته و توانمند، اصلی‌ترین مؤلفه برای واجد صلاحیت بودن مؤسسه یا شرکتی است که بنا دارد در این عرصه خدمت کند که به جرأت می‌توان گفت در بیشتر مدارس و مراکز غیردولتی چنین ظرفیتی وجود ندارد و ایجاد چنین ظرفیتی نیز یک شبه و یکساله امکان پذیر نیست. نبود ساز وکار ارزیابی دقیق از طرح‌ها و برنامه‌ها در آموزش و پرورش و عدم ارائه یک ارزیابی از اجرای طرح خرید خدمات در سه سال اخیر نیز به نوبه خود برای تصمیم‌گیری در خصوص این طرح اهمیت دارد.
* مسئولان آموزشوپرورش معتقدند که اجرای طرح خرید خدمات آموزشی برای حمایت از حقوق دانش‌آموزان است، اجرای این طرح تا چه اندازه به نفع دانش‌آموز و حقوق او است؟
بنیادی: بر مبنای پوشش 10 درصد از دانش‌آموزان کشور در طرح خریدخدمات آموزشی، تعداد معلمان مورد نیاز برای اجرای این طرح بیش از 70 هزار معلم خواهد بود که در شرایط نامساعد اشتغال کشور عدد قابل توجهی است. برای جذب این تعداد نیروی مورد نیاز در طرح خرید خدمات آموزشی که کارفرمای اصلی آن دولت است رعایت عدالت و ایجاد فرصت عادلانه در جذب نیرو یکی از مؤلفه‌های مهم و قابل توجه است.
از آنجا که مؤسسان مدارس غیردولتی بر مبنای شناخت شخصی، سلیقه، روابط خویشاوندی و توصیه‌های مختلف نسبت به جذب نیروهای مورد نیاز اقدام می‌کنند، اجرای این طرح ناقض عدالت در جذب نیرو است. سطح پایین صلاحیت، توانمندی، انگیزه و شرایط جذب این معلمان در مقایسه با سایر معلمان یک بی‌عدالتی را میان دانش‌آموزان برای بهره‌مندی نسبی از معلمان شایسته و کیفیت آموزشی مناسب ایجاد می‌کند. حضور اکثر این معلمان در مناطق محروم، حاشیه شهرها و روستاهای کشور و به تبع آن کیفیت پایین آموزش در این مناطق، عدالت آموزشی و عدالت اجتماعی را به شدت در مخاطره قرار می‌دهد. دانش‌آموزان مناطق تحت پوشش طرح خرید خدمات، علاوه بر اینکه از معلمانی با انگیزه برخوردار نیستند از سایر امکانات آموزشی و تربیتی از قبیل فعالیت‌های سازمان دانش‌آموزی و کانون پرورش فکری نیز بی‌بهره هستند.
طرح خرید خدمات مصادره به نفع مشارکت
آموزش و پرورش برای موفقیت در تعلیم و تربیت دانش‌آموزان قبل از هراقدام دیگری باید اعتماد و مشارکت اولیاء دانش‌آموزان را در کنار خود داشته باشد و در سند تحول بنیادین، تأکید بر مشارکت همه جانبه اولیاء در تعلیم و تربیت فرزندانشان با محوریت مدرسه است.
لازم است با طراحی و اجرای تدابیر مناسب، خانواده را به لحاظ فکری و انگیزشی برای انجام تکالیف تربیتی و ایفای این نقش فعال در فرایند تربیت فرزندانشان آماده کرد. بر این مبنا مشارکت اولیاء محدود به تأمین هزینه‌ها نیست، مشارکت در طراحی برنامه‌ها، نظارت بر اجرای برنامه‌ها و هزینه‌کرد منابع نیز بخش‌های مهمی از مشارکت هستند که متأسفانه در شرایط کنونی آموزش و پرورش نادیده گرفته شده‌اند. نگریستن به امر بسیار مهم مشارکت و به طور خاص مشارکت اولیاء در آموزش و پرورش و محدود کردن آن در قالب یک سازمان تحت عنوان مشارکت‌های مردمی، خطای بزرگی است که روی آوردن به طرح خرید خدمات آموزشی، تنگناهای مختلف بودجه‌ای و ناتوانی آموزش و پرورش در تأمین فضا و امکانات مناسب تحصیلی از دیگر نتایج آن است.
خطای بزرگ محدود کردن مشارکت مردم در انگیزه اقتصادی مدارس غیردولتی
تاریخ آموزش و پرورش ایران و تجربیات موفق دنیا نشان دهنده وجود مشارکت اصولی، مناسب و نظام‌مند است. خلاصه‌کردن مشارکت مردم در تعداد اندکی مؤسس مدارس غیردولتی که انگیزه اصلی برخی از آنها نیز کار اقتصادی است، خطای بزرگی است که جامعه را هر روز بیشتر از عدالت دور می‌کند. محدود کردن مشارکت به یک بخش ضعیف و محدود اداری با نام سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی، تنزل دادن و نادیده انگاشتن ظرفیت‌های عظیم مشارکت مردم در نجات آموزش و پرورش از این نابسامانی است.
مشارکت اولیاء در تعلیم و تربیت یکی از تأکیدات مهم سند تحول است که همه مدارس و همه مدیران آموزش و پرورش باید به آن معتقد و ملتزم باشند و برای استفاده از مشارکت مردم در فعالیت‌های همه مدارس برنامه‌ریزی کنند و مطرح کردن خرید خدمات آموزشی به عنوان مشارکت مردم در آموزش و پرورش، یک تحریف و مصادره به نفع از مفهوم مشارکت است.
* به جز مشارکت مردم در راه‌اندازی مدارس غیردولتی آیا امکان مشارکت آنها در بخش‌های دیگر آموزشوپرورش وجود دارد و مصادیق آنها چه مواردی است؟
روشی دیگر برای جبران کمبود معلم در مناطق محروم به جز خرید خدمات
بنیادی: استفاده از توانمندی اولیاء دانش‌آموزان و خیرین که در جای جای این کشور حضور پربرکت دارند، بهترین راهکار برون رفت آموزش و پرورش از معضلات کنونی است. علیرغم تأکید سند تحول بنیادین و پژوهش‌های مختلف علمی در این زمینه، مدیران آموزش و پرورش غالباً به موضوع مشارکت همه جانبه مردم کم توجه بوده‌اند. بیشترین کمبود معلم کشور و بیشترین جمعیت تحت پوشش طرح خرید خدمات، روستاهای کم جمعیت و مناطق محروم کشور است. ظرفیت‌های مختلف مردم در روستاها و وفاق و همدلی که در میان آنان وجود دارد بهترین راه برای تأمین معلم در شرایط اضطراری و کمبود معلم است.
برای انتخاب، تأمین و نظارت بر کار یک معلم در یک روستای محروم، مدیر و معلمان مدارس روستاهای همجوار، اهالی روستا و شورای روستا بهترین و شایسته ترین افراد هستند. ترجیح مؤسس مدرسه غیردولتی بر ظرفیت‌های محلی و از جمله شورای روستا و محله تحت عنوان طرح خرید خدمات آموزشی و تظاهر به استفاده از مشارکت مردم، برداشتی ناصحیح از مشارکت است.
زنگ خطر طرح بلند مدت تامین معلم به روش خرید خدمات
در بیشتر کشورهای مختلف دنیا برنامه ریزی برای تأمین و تربیت معلم شایسته به گونه‌ای است که همواره بیش از نیاز هر منطقه معلم واجد صلاحیت و آماده به کار وجود دارد. در کشور ما نیز مطابق مفاد رهنامه نظام تربیت رسمی و عمومی آموزش و پرورش که تاریخ تصویب آن قبل از سال 1388 است، مقرر شده؛ نظام تأمین و تربیت معلم کشور باید به گونه‌ای برنامه ریزی و اقدام کند که همواره نیروی تربیت شده برای حرفه معلمی بیشتر از نیاز هر منطقه باشد و ذخیره نیروی انسانی برای ورود به حرفه معلمی وجود داشته باشد.
مدیران و برنامه‌ریزان تأمین نیروی انسانی آموزش و پرورش به دلیل کم توجهی و ضعف در برنامه‌ریزی، نه تنها به میزان بیشتر از نیاز کشور معلم شایسته جذب و تربیت نکردند، بلکه به گونه‌ای عمل شد که جذب و تأمین معلم به میزان نیاز کشور هم انجام نپذیرفت. ضعف در برنامه‌ریزی نیروی انسانی سبب شد آموزش و پرورش به ناچار در چند مقطع زمانی از این شیوه برای پرکردن کلاس‌های درس استفاده کند، اما نگاه بلندمدت به این طرح مغایر با اهداف نظام تعلیم و تربیت کشور است.
* در سالهای اخیر معلمان حاضر در طرح خرید خدمات آموزشی بارها در تجمعات خود نسبت به تاخیر در پرداخت حقوق اعتراض داشتند و با وجود آنکه در بودجه سال 97، ردیفی برای خرید خدمات لحاظ شد اما همچنان از ابتدای سال تحصیلی جدید حقوق معلمان حاضر در این طرح پرداخت نشده است
بودجه غیرعلمی و غیرعملیاتی طرح خرید خدمات آموزشی
بنیادی: صرف نظر از مغایرت‌های طرح خرید خدمات آموزشی با اهداف نظام تعلیم و تربیت کشور، اعداد و ارقام تعیین شده در لایحه بودجه 1398 برای اجرای این طرح دارای مغایرت و ناهمخوانی‌های قابل توجهی است. مطابق اظهار نظر رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه، هزینه تمام شده سالیانه یک دانش‌آموز به طور متوسط حداکثر یک تا 1.5 میلیون تومان است. از طرفی در لایحه بودجه ذکر شده؛ دولت مکلف است از ابتدای سال تحصیلی 98-99 سالانه 10 درصد از دانش‌آموزان تحت پوشش وزارت آموزش و پرورش را به صورت خرید خدمات از بخش غیردولتی واجد شرایط و ذیصلاح و به صورت آموزش رایگان علاوه بر تعداد دانش‌آموزان مشمول فعلی اداره کند.
بودجه 363 میلیارد تومانی خرید خدمات به جای دو هزار میلیارد تومان
همچنین در ردیف‌های بودجه، اعتبار پیش بینی شده برای طرح خرید خدمات آموزشی 363 میلیادر تومان است. برای پوشش 10 درصد دانش آموزان -حداقل 1.4 میلیون نفر- در طرح خرید خدمات با سرانه حداکثر یک میلیون تومان، 1400 میلیارد تومان و با سرانه 1.5 میلیون تومان 2100میلیارد تومان اعتبار نیاز است. حال این که چگونه و با چه منطق محاسباتی به جای حداقل 2 هزار و 100 میلیارد تومان فقط 363 میلیارد تومان برای پوشش 10 درصد از دانش‌آموزان تعیین شده نیازمند توضیح تدوین‌کنندگان لایحه بودجه است. با اعتبار 363 میلیارد تومان پیش بینی شده برای پوشش 10 درصد جمعیت دانش‌آموزی -حدود یک میلیون و 400 هزار نفر- سرانه هر دانش‌آموز حدود 260 هزار تومان به دست می‌آید که تقریباً به میزان 4 تا 6 برابر کمتر از یک و تا 1.5 میلیون تومان آقای نوبخت است.
حال چگونه طراحان بودجه آموزش و پرورش این تفاوت 4 تا 6 برابری اعتبار تخصیصی را با اعتبار مورد نیاز بر مبنای الگوی محاسباتی خود ( همان سرانه یک میلیون تومان و 10 درصد دانش آموزان) نادیده گرفته‌اند نیازمند توضیح است.از آنجا که بر مبنای روشهای علمی تحلیل هزینه، تعیین عدد یک تا 1.5 میلیون تومان برای سرانه یک دانش‌آموز در سال 1398 ناصحیح و غیرعلمی است، اختصاص سرانه 260هزار تومان نشانگر و غیرعملیاتی بودن این بخش از بودجه آموزشوپرورش است.
* آیا سرانه دانش‌آموزی یک تا 1.5 میلیون تومان منطقی است؟
بنیادی: مطابق ابلاغیه سال 1396 سازمان برنامه و بودجه تعداد دانش‌آموز در هر کلاس به طور میانگین 17 نفر است. با سرانه 1.5 میلیون تومان برای هر دانش‌آموز، اعتبار برای تشکیل یک کلاس 17 نفری25.5 میلیون تومان و با سرانه یک میلیون تومان 17 میلیون تومان در سال می‌شود. اگر هزینه‌های پشتیبانی، طراحی برنامه درسی، تأمین و نگهداری فضا، تربیت معلم و نظارت را صفر در نظر بگیریم و مبلغ 25.5 میلیون توان را برای پرداخت حقوق معلم در نظر بگیریم مبلغ پرداختی به معلم اندکی بیش از دو میلیون تومان در ماه و با 17 میلیون تومان حدود یک یک میلیون و 400 هزار تومان می‌شود. در خوشبینانه‌ترین و اقتصادی‌ترین حالت نیز اگر تعداد دانش‌آموزان در هر کلاس را به 25 نفر افزایش دهیم کل مبلغ حاصل37.5 میلیون تومان می‌شود و با فرض حذف همه هزینه‌ها و فقط پرداخت حقوق معلم، پرداختی به هر معلم اندکی بیش از 3 میلیون تومان در ماه می‌شود. بدیهی است که صفر کردن سایر هزینه‌های تشکیل یک کلاس ناممکن و پرداخت سه میلیون تومان در ماه برای تأمین کل هزینه‌های تربیت 25 دانش آموز فاجعه‌آمیز است.
سرانه دانش‌آموزی در طرح خرید خدمات، مدارس خارج از کشور و نهضت سوادآموزی
با صحیح و منطقی فرض‌کردن سرانه سالیانه یک یا 1.5 میلیون تومان برای هر دانش‌آموز، نیاز است رئیس سازمان برنامه و بودجه توضیح دهد که چگونه و با چه منطق محاسباتی در پنج سال ریاست او بر بودجه کشور، چند برابر هزینه سرانه سالیانه، برای تعلیم و تربیت یک دانش آموز بودجه اختصاص داده‌اند؟ همچنین با همین فرض اولیه، به نظر می‌رسد نهادهای نظارتی دیگر همچون دیوان محاسبات که نسبت به اضافه دریافتی یک فوق العاده سختی شرایط کار معلمان حساسیت نشان دادند و آنر ا خلاف قانون اعلام کردند در این خصوص نیز به وظیفه قانونی خود عمل کنند.
مقایسه اعتبار 363 میلیارد تومان طرح خرید خدمات آموزشی برای یک میلیون و 400 هزار دانش‌آموز و اعتبار 377 میلیارد تومانی نهضت سواد آموزی، برای سواد آموزی 400 تا 500 هزار سواد آموز نیز تأمل برانگیز است. بر مبنای پوشش 10 درصد از دانش‌آموزان کشور در طرح خرید خدمات آموزشی و اعتبار 363 میلیارد تومانی این طرح، سرانه هر دانش آموز 242 هزار تومان و با اعتبار 377 میلیارد تومان نهضت سواد آموزی، سرانه هر سواد آموز حدود 840 هزار تومان در سال می‌شود.
حال شما مقایسه کنید 242 هزار تومان، 840 هزار تومان و یک تا 1.5 میلیون تومان آقای نوبخت را و بیابید پرتقال فروش را!
چگونه و با چه منطق آینده نگرانه‌ای می‌توان سرمایه‌گذاری برای تربیت و آموزش 1.5 میلیون دانش‌آموز با میانگین کمتر از 10 سال را آنقدر کم اهمیت کرد که بودجه لحاظ شده برای آنان را کمتر از سوادآموزی بزرگسالان در نظر گرفت. نکته مهم دیگر در خصوص تخصیص بودجه به نهضت سوادآموزی این است که آیا کم توجهی به فراهم آوردن امکانات مناسب برای تحصیل افراد در سن تحصیل، معضل بی سوادی را در کشور تشدید نمی‌کند؟
بودجه 208 میلیارتومان برای حدود 13 هزار دانش آموزان مدارس خارج از کشور نیز از دیگر نکات مهم بودجه 98 است. سرانه 16 میلیون تومانی هر یک از دانش‌آموزان مدارس خارج از کشور در مقایسه با سرانه یک تا 1.5 میلیون تومان در طرح خرید خدمات نیز نشان از بی‌توجهی به عدالت آموزشی و اولویت‌های کشور است.
خرید خدمات در آموزش و پرورش برخلاف قانون برنامه ششم توسعه استبودجه 98/ 10 درصد دانش‌آموزان تحت پوشش" خرید خدمات" می‌روندچالش دولتی‌ها با آموزشوپرورش دولتیاداره مدارس دولتی به‌روش نیمه‌خصوصی/ سالن ورزشی دانش‌آموزان را به بخش خصوصی اجاره می‌دهند* برخی کارشناسان معتقدند در طرح خرید خدمات آموزشی نگاه بنگاهی به مدارس وجود دارد، تا چه اندازه معتقد به نگاه اقتصادی دولت به آموزش و پرورش برای اجرای این طرح هستید؟
تقدم نگاه اشتغال‌زایی و اقتصادی در طرح خرید خدمات
بنیادی: علاوه بر نگرش کوتاه مدت اقتصادی در طرح خرید خدمات، نگاه دیگری که در طرح خرید خدمات آموزشی وجود دارد تأثیر آن در ایجا اشتغال است. با وضعیت نابسامان اشتغال و تنگناهای مالی مختلف برای خانوادهها، ممکن است تعدادی از جوانان تحصیل کرده حاضر شوند به طور موقت در این مدارس به عنوان معلم اشتغال یابند. اما نگاه این افراد به فعالیت در این طرح به عنوان شغل نیست، بلکه از سر ناچاری و کمبود اشتغال حاضرند به چنین شرایط نامناسب تن دهند.
قطعاً چنین افرادی که انگیزه اصلی آنها تأمین معاش خود است در بهترین حالت نیز انگیزه لازم برای حضور به عنوان یک معلم شایسته را ندارند. در طرح خرید خدمات آموزشی هم نگاه مؤسس و هم نگاه معلمان مشمول طرح به آن نگاه موقتی است و معلمان مشمول در صورت یافتن شغلی مناسب به سادگی عطای این کار را به لقایش خواهند بخشید. البته ناگفته نماند که برخی از این افراد بنابر تجربه‌های قبلی استخدام در آموزش و پرورش، به دنبال تبدیل این شرایط به یک فرصت استخدام هستند.
خطر خالی ماندن ناگهانی کلاس‌های درس
نبود سازو کار قانونی برای اخذ تعهد استمرار خدمت و انگیزه اندک این افراد برای استمرار کار در سالهای آتی و حتی تا پایان سال تحصیلی، خطر خالی ماندن ناگهانی کلاس‌های درس را به دنبال خواهد داشت. در شرایطی که حقوق این معلمان به میزانی غیرمنصفانه و با تأخیرهای زیاد -حتی تا یکسال تأخیر- پرداخت شده، نمی‌توان امیدوار بود که این افراد در سالهای بعد نیز حاضر به ادامه این کار باشند.
انباشت تقاضا برای استخدام
انتظار این افراد برای استخدام و دستیابی به امنیت و ثبات شغلی یکی دیگر از مسائل مهم در این طرح است. علاوه بر نامعین بودن وضعیت آینده و چشم انداز طرح خرید خدمات، امنیت و آینده شغلی معلمان مشول این طرح نیز به نوبه خود قابل توجه است. استمرار فعالیت مدارس غیردولتی به دلیل تحمیل هزینه‌های سنگین به اولیاء در بلندمدت چشم‌انداز روشنی ندارد به تبع آن آینده شغلی معلمان مشمول طرح خریدخدمات نیز مبهم و نامعین است.
از طرفی در سوابق استخدام نیرو در آموزش و پرورش مصداق‌ها و شواهد متعددی برای استخدام این گونه افراد وجود دارد، تلاش تعداد زیادی از این افراد برای یافتن راهی برای استخدام و انباشته شدن تقاضاها، مراجعات آنها به نمایندگان مجلس شورای اسلامی و تجمع آنها در مقابل نهادهای مهم کشور از دیگر تبعات بلند مدت این طرح است. عدم وجود سازوکارهای لازم برای احراز صلاحیت معلمان در طرح خرید خدمات علاوه بر آسیب‌های جدی که در هر سال به دنبال دارد، خطر جدیتر استخدام بی ضابطه و بر مبنای سوابق همین طرح است که ضربه سنگینتری به آینده نظام تعلیم و تربیت کشور است. طرح خرید خدمات به دلیل نایده گرفتن تمام سازو کارهای جذب معلم شایسته در آموزش و پرورش نه تنها اعتبار اکنون آموزش و پرورش را خدشه دار می‌کند، بلکه در آینده مشکلات بسیار جدی‌تری را برای آموزش و پرورش ایجاد می‌کند.
* چرا معتقد هستید معلمان حاضر در این طرح توانمندی لازم را برای آموزش دانش‌آموزان ندارند؟
بنیادی: آموزش و توانمندسازی معلمان این طرح در ابتدای ورود به حرفه معلمی و همزمان با اشتغال یکی از موضوعات مهم طرح خرید خدمات آموزشی است که نادیده گرفته شده سوابق اجرای طرح خریدخدمات نشانگر آن است که فرایند انتخاب معلمان طرح خرید خدمات که آموزش و پرورش در روزهای نزدیک به شروع سال تحصیلی، به مؤسسان مدارس غیردولتی برای تأمین مدارس بدون معلم برای تأمین معلم سفارش می‌دهد. مؤسس مدرسه غیردولتی نیز بر اساس شناخت، سلیقه و اولویت‌های خود تعدادی از افراد با مدرک لیسانس را جهت حضور در این مدارس معرفی می‌کند هر چند که داشتن مجوز گزینش آموزش و پرورش یکی از الزامات حضور این افراد در کلاس است ولی معمولاً به دلیل شروع کلاس‌ها، افراد بدون مجوز گزینش هم در کلاس حضور می‌یابند تا مجوز آنها صادر شود.
بدیهی است که در چنین تنگنای زمانی و نبود برنامه‌ریزی برگزاری دوره آموزشی و توانمندسازی این افرادقبل از حضور در کلاس ناممکن است. این معلمان علاوه بر آنکه در بدو ورود از آموزش‌های لازم بی‌بهره هستند، در طی سال تحصیلی نیز توجه چندانی به آموزش و توانمندسازی آنها نمی شود. مؤسسان مدارس غیردولتی نیز به دلیل عدم ثبات در تصمیم‌گیری مدیران آموزش و پرورش در واگذاری دانش‌آموز مشمول طرح به آنان علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری آموزشی بر روی این نیروها ندارند. همچنین به دلیل نبود تعهد دو طرفه برای استمرار همکاری میان معلمان طرح خرید خدمات، نه مؤسس غیردولتی و نه معلم، رغبتی برای سرمایه‌گذاری و هزینه برای توانمدسازی ندارند.
* بخش غیردولتی واجد شرایط و ذیصلاح کدام است؟
بنیادی: در تبصره 21 بودجه ذکر شده است که آموزش و پرورش از ابتدای سال تحصیلی 10 درصد از دانش‌آموزان از سال تحصیلی آینده را به صورت خرید خدمات از بخش غیردولتی واجد شرایط و ذیصلاح اداره کند. اولین نکته در این تبصره این است که کدام بخش غیردولتی کشور در شرایط کنونی توانمندی و ظرفیت لازم برای تعلیم و تربیت 1.5میلیون دانش آموز را دارا است؟
آیا مؤسسان مدارس و مراکز غیردولتی چنین ظرفیتی را برای تعلیم و تربیت حدود 1.5 میلیون دانش‌آموز را علاوه بر دانش‌آموزان موجود دارند؟ آیا در سالهای گذشته برای تأسیس چنین مؤسساتی سازوکارهای لازم طراحی و اجرا شده است؟ با فرض شایستگی و ظرفیت مدارس غیر دولتی، مسئله دیگری نمود پیدا می‌کند. بیشتر مدارس و مراکز غیردولتی در شهرهای نسبتاً بزرگ و مناطق برخوردار قرار دارند ولی مناطق محروم هستند که قرار است به ناچار تحت پوشش خرید خدمات قرار گیرند. لذا اینکه یک مؤسس غیردولتی بتواند یا تمایل داشته باشد از یک مرکز استان برای تأمین معلم در یک شهرک یا روستای دوره افتاده اقدام کند کاملاً بعید به نظر می رسد.
طرح خرید خدمات به معنای بی اعتباری زیر نظام تربیت معلم و تأمین منابع انسانی
در بودجه 1398 اعلام شده است که لایحه بودجه علاوه بر تأمین منابع مالی اهداف تغییر ساختاری و سیاست‌گذاری را نیز دارد که یکی از مهمترین تغییرات ساختاری گسترش و دائمی کردن طرح خرید خدمات آموزشی است. توجه به این نکته مهم است که مطابق قوانین موجود کشور هدف‌گذاری و تغییرات ساختاری در آموزش و پرورش در اختیار شورای عالی آموزش و پرورش و مجلس شورای اسلامی است و هم اکنون نیز این اهداف و چارچوب‌های کلان به تصویب رسیده و موجود است.
ورود ناصحیح سازمان برنامه و بودجه به ترسیم چشم اندازی مغایر با اسناد بالادستی کشور نشان از عدم اشراف آنان بر قوانین مرتبط با نظام تعلیم و تربیت کشور است. رشد و توسعه کشور قطعاً در تبعیت از روشهای علمی است که تحت عنوان قوانین و مصوبات وجود دارد و تخطی هر نهاد اجرایی از این مصوبات ضربه به توسعه و پیشرفت کشور است. اجرای طرح خرید خدمات به دلیل تعیین مسیر ناصحیح برای تأمین معلمان مدارس، به نوعی بی اعتبار و بی تأثیر ساختن زیر نظام تربیت معلم و تأمین منابع انسانی به عنوان یکی از زیر نظام‌های سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.
به نظر می‌رسد اعضای مجلس شورای اسلامی، شورای عالی آموزش و پرورش و شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان سه مرجع تصویب‌کننده اسناد فرادستی آموزش و پرورش که سند تحول بنیادین را به عنوان چارچوب عمل آموزش و پرورش تعیین کرده‌اند وظیفه دارند در مقابل این تغییر اساسی در شیوه اداره مهمترین نهاد آینده‌ساز کشور ورود قاطع کنند. طرح خرید خدمات آموزشی در شرایط اضطرار شاید بتواند راه‌حلی کوتاه مدت برای جبران کمبودهای نظام آموزشی باشد اما نگاه بلند مدت به این طرح ظلمی آشکار در حق جامعه، دانش آموزان و معلمان مشمول این طرح است.
انتهای پیام/
R1014132/P/S2,22/CT2 واژه های کاربردی مرتبط مدارس دولتی دانش‌آموزان طرح خرید خدمات آموزشیمنبع: تسنیم
کلیدواژه: مدارس دولتی دانش آموزان طرح خرید خدمات آموزشی مدارس دولتی دانش آموزان طرح خرید خدمات آموزشی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۲۱۲۴۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مهمترین دغدغه‌های معلمان نمونه کشور در دیدار با رهبری
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، اردیبهشت به نام معلم گره خورده است و هر سال به این روزها که می‌رسیم، صحبت از دغدغه معلمان داغ می‌شود. سراغ معلم‌هایی رفتیم که جزو معلمان نمونه کشوری هستند و قرار است به دیدار رهبری بروند. آنچه در ادامه می‌خوانید خواسته‌ها و دغدغه‌های معلمانی از گوشه گوشه کشور است.
مشکل اصلی آموزش و پرورش کمبود بودجه استمرضیه باباخانزاده اهل دزفول است و ۲۹ سال سابقه کار دارد. او خواسته خود در دیدار با رهبری را اینطور شرح داد: من می‌خواهم از لحظه کوتاه دیدار با رهبری استفاده کرده و از ایشان بشنوم و یاد بگیرم.
باباخانزاده می‌گوید: یکی از مهمترین دغدغه معلمان این است که شان و منزلت معلم حفظ شود و احترام و جایگاه اصلی خود را داشته باشند. معلمی شغل انبیا است و ما باید روشنی‌بخش راه دانش‌آموزان باشیم. معلم سرچشمه نوری است که تیرگی‌ها و جهل را از بین می‌برد. هدف من به عنوان معلم این است که دانش‌آموزم در همه ابعاد رشد کند و با دید باز تربیت شود.
وی افزود: شرایط اقتصادی جامعه بر آموزش و پرورش هم تاثیرگذاشته است و معلمان هم انتظار دارند که وضعیت اقتصادی آنها طوری شود که آسایش فکری داشته باشند و با انگیزه سر کلاس حاضر شوند. تمام فکر معلم باید این باشد که کار خود را به زیباترین شکل انجام دهد اما نباید دغدغه معیشت داشته باشد. مشکل اصلی آموزش و پرورش کمبود بودجه است و این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد.
محتوای کتب درسی باید متحول شودآرمان حسنی که ۲۳ سال زیویه کردستان تدریس کرده معتقد است که یکی از خواسته‌های رهبری تحول در آموزش و پرورش است که باید اجرا شود. وی در این باره گفت: یکی از مواردی هم که باید متحول شود، محتوای کتب درسی است. ما در زمانی زندگی می‌کنیم که سرعت پیشرفت علم بسیار زیاد است درحالی که کتاب‌های درسی همسو با این سرعت تغییر نمی‌کنند.
همه ارگان‌ها باید دغدغه آموزش و پرورش را داشته باشندوی با بیان اینکه یکی از مهمترین دغدغه‌ها هم توجه به معیشت معلمان است، عنوان کرد: اگر بخواهیم به هدف حیات طیبه که مدنظر سندتحول است، برسیم باید آموزش و پرورش از سایه بیرون بیاید؛ یعنی شرایط طوری پیش برود که همه ارگان‌ها دغدغه آموزش و پرورش را داشته باشند. چراکه آموزش و پرورش نیروی مورد نیاز تمام ارگان‌ها را تربیت می‌کند و اگر ایراد داشته باشد، کشور آسیب می‌بیند. یکی از پیشنهادات ما این است که وزارت‌خانه‌های دیگر هم مسئولیت‌هایی در قبال آموزش و پرورش از جنبه‌های مختلف مادی و امکاناتی داشته باشند.
حسنی با اشاره به اینکه در دولت‌های قبلی جرئت اجرای رتبه‌بندی وجود نداشت و در دولت سیزدهم این موضوع عملی شد، بیا کرد: این موضوع اتفاق خوبی بود البته در ابتدای راه اعتراضاتی بود و برخی همکاران به حق خود نرسیدند اما بازنگری‌های انجام شد. در کل دیر اجرا شدن رتبه‌بندی باعث شد تا تغییر چندانی در وضعیت معیشتی معلمان ایجاد نشود چراکه تورمی که قبلا بود با امروز قابل مقایسه نیست. با همه این‌ها اجرای رتبه‌بندی قدم مثبت و تاثیرگذاری بود.
وی اضافه کرد: قطعا بخشی از مشکل آموزش و پرورش کمبود بودجه است اما می‌توان با ایجاد انگیزه در معلمان به ویژه آن‌هایی که به تازگی استخدام می‌شوند، تغییراتی در روند آموزش به وجود آورد. لازم است که معلم‌ها به لحاظ دانشی رشد کنند و دوره‌های مختلف برگزار شود تا با توجه به شرایط بروز شوند.
حضور مدارس خاص اختلاف طبقاتی را بیشتر میکندمعلم نمونه کشوری توضیح داد: احساس می‌کنم با استخدام‌های بی‌سابقه‌ای که داشتیم، توجه به مدارس دولتی بیشتر شده اما در کل حضور مدارس خاص اختلاف طبقاتی را بیشتر می‌کند. به نظر می‌رسد که دولت سیزدهم در ساخت مدرسه و تجهیز آن بیشتر برای رشد مدارس دولتی تلاش می‌کند.
آموزش و پرورش باید در اولویت اول قرار گیردجعفرعالیپور هم از اهالی چهارمحال بختیاری است و ۲۴ سال رنج تدریس به جان خریده است. وی صحبت‌هایش را اینگونه آغاز می‌کند: هیچگاه اندیشه‌های یک جامعه از اندیشه‌های معلمان آن بالاتر نمی‌رود. اگر می‌خواهیم که کشور ما رشد کند، آموزش و پرورش باید در اولویت اول قرار گیرد.
عالی‌پور معتقد است که کمک‌های بسیاری به مدارس صورت گرفته است اما کافی نیست. وی در این باره گفت: براساس آزمون‌های بین‌المللی تیمز و پرلز وضعیت خوبی در حوزه آموزش نداریم. تجهیز مدارس دولتی نقش مهمی در افزایش کیفیت دارد. علاوه بر این همکاران ما باید تلاش کنند تا آموزش مفهومی را در پیش بگیرند برای مثال در مدارسی که به صورت کاوشگری عمل می‌کنند و اجازه می‌دهند که فرد با کار گروهی و کسب تجربه به دانش برسد، موفق‌تر هستند و دانشی هم که کسب می‌شود، پایدارتر خواهد بود.
معلم نمونه عنوان کرد: از نظر معیشتی هم باید توجه بیشتری به معلمان شود تا دغدغه نداشته باشند و علاوه بر این معلم‌ها هم باید مطالعه بالایی داشته باشند و به قدری آموزش دیده باشند که بتواند مفهوم را به درستی آموزش بدهند.
وی درخصوص نحوه افزایش کیفیت آموزش توضیح داد: خوشبختانه کتاب‌های علوم به این سمت رفته‌اند که آموزش به سبک کار گروهی را در پیش بگیرند. موانع اصلی سر راه آموزش کیفی تعداد زیاد دانش‌آموزان است و علاوه بر این داشتن نیروی انسانی کارآمد هم اهمیت بسیاری دارد.
باید ظرفیت تربیت معلم افزایش پیدا کندمعلم اظهار کرد: به نظر من جذب معلم باید از طریق دانشگاه تربیت معلم باشد زیرا دانشجویی که چهار سال آموزش دیده، کارآمدتر از کسی است که با یک آزمون وارد می‌شود. در همین راستا باید ظرفیت تربیت معلم افزایش پیدا کند. باید بررسی شود که در سال چه تعداد بازنشسته می‌شوند و بعد ظرفیت تربیت معلم بر همین مبنا تعیین شود که کمبود معلم ایجاد نشود.
انتظار معلمان این است که شان و منزلت آنها بیش از پیش دیده شودفاطمه مطاعی معلم متوسطه اول است و ۱۸ سال سابقه تدریس دارد، وی که از ایلام برای دیدار با رهبری می‌آید از خواسته‌های خود گفت: انتظار معلمان این است که شان و منزلت آنها بیش از پیش دیده شود و از نظر فرهنگی، اجتماعی و مالی جایگاه بالایی داشته باشند. هر معلمی به این فکر می‌کند که دانش‌آموزانی تربیت کند که در جامعه سرآمد باشند و قطعا اگر معلم خود دغده‌های بسیاری داشته باشد، از وظیفه اصلی غافل می‌شود. مسائل اقتصادی و نبودن عدالت اجتماعی به معلمان فشار وارد می‌کند و ذهن آنها را مشغول می‌کند. جامعه قوی در گرو مدرسه قوی است و برای این نیاز داریم که معلمانی قوی داشته باشیم. البته به لطف خدا رتبه‌بندی توانست بخشی از مشکل معیشتی را پوشش دهد.
وی افزود: هدف آموزش و پرورش، تربیت نسل آینده است و باید برای این کار نیروهای توانمندی داشته باشیم اما کمبود معلم باعث شده تا فشار روی دوش معلمان حاضر بیشتر شود. امیدواریم که برگزاری کنکور جداگانه تربیت معلم و افزایش ظرفیت استخدام، این مشکل حل شود.
معلم نمونه درخصوص اهمیت دوره‌های ضمن خدمت گفت: دوره‌های ضمن خدمت مفید هستند و بعد از کرونا به صورت مجازی برگزار شدند اما همچنان بسیاری از آنها مجازی برگزار می‌شوند که این موضوع کیفیت را کاهش داده است؛ اگر دوره‌ها به صورت حضوری و کارگاهی باشند کیفیت افزایش پیدا می‌کند.
لزوم افزایش کیفیت گزینش معلمانوی معتقد است که اگر کیفیت گزینش معلمان افزایش پیدا کند و افرادی که مسئول گزینش هستند، توانمندتر باشند و ملاک‌های سختگیرانه‌ای برای انتخاب معلم داشته باشیم، معلم‌های کارآمدتری خواهیم داشت. اگر آموزش و پرورش خوبی داشته باشیم، جامعه بهتری خواهیم داشت. کسانی باید وارد این شغل شوند که بینش و دانش لازم را داشته باشند.
وی ادامه داد: استان ایلام محروم است و مورد کم لطفی واقع می‌شود؛ این درحالی است که افراد توانمندی در این استان هستند که اگر امکانات کافی داشته باشند، می‌توانند تاثیرگذار باشند.
اهمیت توجه به سلامت روان دانشآموزانمطاعی با اشاره به اینکه در دوره متوسطه اول توجه به سلامت روان دانش‌آموزان بیش از پیش اهمیت دارد زیرا دانش‌آموزان در این دوره در اوج دوران نوجوانی هستند و بلوغ هستند، توضیح داد: اجرای طرح‌هایی مانند نماد می‌تواند از بروز آسیب‌های اجتماعی پیشگیری کند. بسیاری از نهادها باید در طرح همراه آموزش و پرورش باشند تا بتوان از آسیب پیشگیری کرد. طرح نماد بسیار خوب است و نقش آموزش و پرورش شناسایی و آگاه‌سازی در حوزه سلامت روان است اما ما هنوز این طرح را به خوبی برای معلمان جا نیانداخته‌ایم. معلمان توانمند باید درباره این طرح آموزش ببینند و به دیگر معلمان منتقل کنند.
وی ادامه داد: روند به این شکل است که معلم دانش‌آموز را شناسایی و به مشاور یا رابط‌هایی که در مدارس ابتدایی هستند، ارجاع می‌دهد. در مرحله بعد دانش‌آموز مورد درمان و مشاوره قرار می‌گیرد. طرح به خوبی برنامه‌ریزی شده به شرطی که به درستی اجرا شود. یکی از مهمترین مشکلات هم کمبود مشاور است و امید داریم که با اتخدام نیرو این مشکل حل شود.
نگاه‌ها به آموزش و پرورش مانند نهادی مصرف‌گرا استسلمان رستمی معلم پایه ابتدایی که ۱۷ سال سابقه کار دارد و از چهارمحال بختیاری برای دیدار با رهبری آمده، می‌گوید: باید ببینیم که رهبر از ما چه می‌خواهد و ما سرباز کشور هستیم. مهمترین مشکل آموزش و پرورش نگاهی است که دیگر نهادها به آن دارند؛ در کل نگاه‌ها به آموزش و پرورش مانند نهادی مصرف‌گرا است.
وی افزود: تصور بر این است که آموزش و پرورش بودجه گرفته که آموزش دهد و بعد بچه‌ها دنبال کار بگردند در حالی که آموزش و پرورش ظرفیتی حکومتی است چراکه هنجارها در آموزش و پرورش شکل گرفته و ذهنیت دانش‌اموزان جهت پیدا می‌کند.
مدیران بیانات رهبری را طوری دیگری تعبیر میکنندرستمی توضیح داد: مسئولان ذهنیت منقطعی نسبت به آموزش و پرورش دارند و بخشی را می‌بینند و اقدام می‌کنند و این حاصل بهم ریختگی است. همین هم باعث می‌شود که رهبر هر سال از عدالت آموزشی صحبت کند و بگوید که در این موضوع عقب مانده‌ایم. مدیران بیانات رهبری را طوری دیگری تعبیر می‌کنند و در اجرا دچار می‌شوند و آنچه رهبری به دنبالش بود، محقق نمی‌شود. وقتی موضوعی در زمانی اجرا و بعد رها می‌شود، اهمیت آن کاهش پیدا کرده و از یاد می‌رود.
وی درخصوص عدالت آموزشی گفت: ریشه ناعدالتی بین مدارس دولتی و غیردولتی به سالهای گذشته بازمی‌گردد. ما تصور می‌کنیم که اتفاق ویژه‌ای در مدارس غیردولتی می‌افتد اما همان معلمان در مدارس غیردولتی هستند. این به یک هنجار تبدیل شده که فکر می‌کنیم مدارس غیرانتفاعی بهتر هستند. ما باید مدارس را به نیروهای کارآمد تجهیزکنیم و اگر معلم به پیشرفت مدرسه و حتی بیرون از مدرسه فکر کند و تعامل داشته باشد، تاثیرگذاری آن بیشتر می‌شود. اشکالات بسیاری وجود دارد اما اگر تحول فکری رخ دهد، نیروی کارآمدی روی کار بیاید که دغدغه دارد، کیفیت آموزش افزایش پیدا می‌کند.
عدالت این نیست که ما مدارس تیزهوشان ایجاد کنیممعلم نمونه عنوان کرد: نکته بعدی بسط عدالت آموزشی است؛ عدالت این نیست که ما مدارس تیزهوشان ایجاد کنیم و امکانات بیشتری به آنها بدهیم، شاید دانش‌آموزی در روستا فرصت نداشته که تیزهوشی خود را به ما نشان دهد اما مستعد است. ما باید امکانات یکسان در اختیار همه قرار دهیم تا همه رشد کنند و تیزهوش‌ها رشد بیشتری داشته باشند.
کتاب‌های ما هنوز سبک قدیمی دارندفروغ نادری از کرمان آمده و ۲۵ سال سابقه تدریس در متوسطه دوم را دارد. وی با اشاره به اینکه مهمترین دغدغه ما عدالت آموزشی و اصلاح کتب درسی متناسب با نیازهای روز است، گفت: کتاب‌های ما هنوز سبک قدیمی دارند. از جهتی باید به آرامش معلم بیشتر توجه شود. معلم‌های خوب باید در همه نقاط کشور باشند نه اینکه همه امکانات و معلمان کارآمد در مرکز شهر باشند و مناطق حاشیه‌ای در محرومیت باشند.
وی درخصوص تاثیرات دو مرحله‌ای شدن کنکور توضیح داد: دو مرحله‌ای شدن کنکور از این جهت خوب است که در گذشته سرنوشت دانش‌آموز با یک امتحان مشخص می‌شد اما امروز فرصت دارد که خود را دو بار بسنجد. این طرح در دراز مدت مفید خواهد بود اما معایبی هم دارد که استرس بچه‌ها برای امتحانات نهایی بیشتر شده است. از یک منظر هم بچه‌ها می‌دانند که برای کنکور در طی چند سال باید تلاش کنند و تنها محدود به یک امتحان نخواهد بود.
افرادی باید وارد این شغل شوند که شیفته آن باشندوی ادامه داد: مهمترین مشکل آموزش و پرورش نداشتن معلمان دغدغه‌منداست؛ افرادی باید وارد این شغل شوند که شیفته آن باشند. برگزاری مجدد آزمون تربیت معلم در سال جاری هم اتفاق خوبی است که کمک می‌کند، معلمانی شایسته وارد آموزش و پرورش شوند.
معلمان ارتباطات عمیق و پرنفوذی در جوامع دارندبهرام فرهادی مقدم معلمی است که ۱۶ سال سابقه تدریس دارد و از خراسان رضوی آمده است. وی با اشاره به اینکه مهمترین خواسته همکاران من داشتن مدرسه‌ای قوی است، گفت: معلمان ارتباطات عمیق و پرنفوذی در جوامع دارند و می‌توانند تاثیرگذار باشند.
جای خالی هوش مصنوعی در مدارسوی افزود: برای افزایش کیفیت آموزش، ابزارهای آموزشی باید گسترده‌تر باشند. علاوه بر این شئونات آموزش و پرورش باید بروز شوند البته منظور تنها بروزرسانی محتوا نیست بلکه باید ابزارهایی که کمک می‌کند تا محتوا به درستی منتقل شود هم باید بروز شوند؛ مثلا بحث تعاملی‌سازی و روشهای تلفیقی به آموزش اضافه شوند. جای هوش مصنوعی هم در آموزش ما خالی است.
معلم نمونه ادامه داد: محتوا باید با رسانه همراه باشد و بخشی از آموزش در رسانه شکل بگیرد چراکه دانش‌آموز امروز وقت زیادی را در فضای مجازی صرف می‌کند. مثلا استفاده از بازی‌وارسازی می‌تواند در راستای بروزرسانی آموزش موثر باشد؛ یعنی بازی‌هایی که مفاهیم را منتقل می‌کنند. تکنیک‌هایی از این دست برای دانش‌آموزان جذابیت ایجاد می‌کند.
فرهادی عنوان کرد: کمبود معلم هم ریشه در گذار از تربیت معلم به دانشگاه فرهنگیان و هم‌خوانی نداشتن بازنشستگی و استخدام دارد. برای جبران تربیت معلم باید جایگزین تامین معلم شود و با کوتاه کردن دوره یا ورود زودتر دانشجو معلمان به کلاس درس، خلاها را جبران کرد.
آموزش کتاب‌محور و حافظه‌محور پیش میرودزهرا شرفی هم ۳۵ سال در آموزش و پرورش تدریس کرده و از استان مرکزی راهی دیدار با رهبری شده است. وی معتقد است که معلمان جایگاه و منزلت واقعی خود را ندارد و این موضوع صرفا به مسائل معیشتی ارتباط ندارد بلکه نگاه به معلم باید بهتر شود.
شرفی می‌گوید: به نظر من مهمترین مشکل ما این است که آموزش کتاب‌محور و حافظه‌محور پیش می‌رود و ما فقط به این فکر می‌کنیم که همه مباحث را تدریس کنیم و زمانی برای خلاقیت و تربیت نداریم. خروجی کار معلم هم تنها با قبولی و نمره سنجیده می‌شود.
وی درخصوص تاثیرات کنکوردو مرحله‌ای گفت: سال گذشته برگزاری کنکور در دی ماه برای بچه‌ها مشکلاتی ایجاد کرد اما امسال زمان مناسب بود چراکه کتاب‌ها تمام شده بود و بچه‌ها با دغدغه کمتری مطالعه می‌کردند. در کل دو مرحله‌ای شدن اتفاق خوبی بود.
شرفی ادامه داد: سال گذشته بچه‌ها تاثیر امتحانات نهایی در کنکور را جدی نگرفته بودند و افت معدل رخ داد اما امسال از ابتدای سال توجه بچه‌ها به درس بیشتر بود و امتحانات را جدی گرفتند. حتی دانش‌آموزانی که سراغ کلاس کنکور رفته بودند و کتاب درسی و امتحان نهایی را جدی نگرفته بودند، آمار قبولی کمتری در مقایسه با دانش‌آموزان دیگر داشتند.
وی افزود: مواردی داشتیم که در روستا بودند و با توجه به تجربیات قبلی گفته می‌شد که احتمال کمی دارند برای قبولی اما همان سه نفر در رشته پزشکی پذیرفته شدند و فقط کتاب درسی را مطالعه و در امتحانات نهایی وضعیت خوبی داشتند. زمینه برای توجه بیشتر به عدالت آموزشی بسیار است و در سالهای گذشته بیشتر قبولی‌های کنکوراز مدارس خاص بود اما قدم‌هایی برداشته شده و در استان ما معلمان مدارس خاص باید ساعت‌هایی را در مدارس دولتی تدریس کنند.
انتهای پیام /
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند