ارز رمزپایه اسلامی و چالشهای استفاده آن در کشور/ حل مسئله فقهی تنها راهکار نیست
تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۲۴۳۰۸۱
به گزارش ایکنا، از سال گذشته موضوع استفاده از ارزهای دیجیتال به صورت جدی در بخشهای مختلف جهان مطرح شد و بعد از مدتی آوازه آن به ایران هم رسید؛ این روند تاجایی پیش رفت که برخی از مردم به جای سرمایهگذاری در بانکها که نرخ سودشان هم در یک سال اخیر با کاهش روبرو بود، ریسک سرمایهگذاری بر روی ارز دیجیتالی را بپذیرند؛ سودی که اگرچه در حال افزایش است، اما هیچ ضمانتی برای کاهش ناگهانی آن وجود ندارد؛ نکته مهمتر اینکه بانک مرکزی تاکنون مشروعیتی به این نوع ارز نداده است.
بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما همین اقبال نشان دادن به ارزهای دیجیتال، مسئولان بانکی را هم وادار کرد، تا به مرور تصمیمی درباره نحوه برخورد با این ارزهای نسبتا تازه به دوران رسیده را در کشور بگیرند. حال در ماه اخیر، خبر جدیدی در مورد عملکرد ارزهای مجازی و استفاده از آنها در ایران، مخصوصا اولین ارز دیجیتال اسلامی منتشر شد که واکنشهای رسمی و اقتصادی بسیاری از فعالان این عرصه را در پی داشت. ارزی که گفته میشود توانسته مشکلات فقهی سایر ارزهای دیجیتال و رمزپایه را پشت سر بگذارد و به تازگی گواهینامه «تطابق با شریعت اسلامی» را از شرکت امانی (Amanie)، ارائه دهنده مشاوره فایننس اسلامی در این کشور دریافت کند.
پشتوانه این ارز که با نام GOLDX و بهعنوان ارز دیجیتالی اسلامی، شناخته میشود برخلاف دیگر ارزهای رمزنگاری شده، طلای فیزیکی ذخیره شده در صندوق امانات سنگاپور اعلام شده است و معاملهگران میتوانند در آنجا ارز رمزنگاری شده خود را در طی یک دوره زمانی معین با طلا نقد کنند. حال برای بررسی بیشتر مکانیزم عملکرد ارز دیجیتال اسلامی و مزایا و معایبی که ممکن است در اقتصاد کشور در پی داشته باشد با کاوه منگلی، مدرس دانشکده صدا و سیما و دبیر سرویس فناوری اطلاعات رسانه ملی به گفتوگو نشستیم که در ادامه میخوانید.
منگلی در ابتدا با اشاره به مفهوم و جزئیات ارز دیجیتال و اینکه باید این پول را نوعی «ارز رمزپایه» دانست، گفت: رمزپایه (Cryptocurrency) که گاهی ارز رمزگذاری شده و ارز رمزی هم نامیده میشود، نوعی ارز دیجیتال و نوعی دارایی است که از آن به عنوان ابزاری برای تبادلات استفاده میشود. این نوع ارز از امنیت بالایی برخوردار است، زیرا به صورت رمزنگاری شده ذخیره و تبادل میشود. تبادل این نوع ارز براساس یکسری الگوریتم و پروتکل خاص صورت میگیرد و به همین دلیل، هیچ واسطه و شخص سومی نمیتواند در این مسیر اختلال ایجاد کند. این ارزها مانند کارت بانکی که در هنگام خرید، پولی را جابه جا نمیکنید، عمل میکنند.
دبیر سرویس فناوری اطلاعات رسانه ملی ادامه داد: ارزهای رمزپایه یک زیرمجموعه از ارزهای مجازی هستند که در واقع با بیت کوین معنی پیدا میکنند. ارزهای رمزپایه بر اساس یک فناوری به نام بلاکچین برنامهریزی شدهاند و فناوری بلاکچین فناوری است که نیازمندی به احراز هویت و تراکنشها را به یک پشتیبان از بین میبرد و ما میتوانیم به استناد به یک بلاکچین تراکنشهای را انجام دهم که هیچ شبههای در آن وجود نداشته باشد و کسی نتواند مدعی آن شود. به بیان دیگر وقتی که ما از بانک و سوئیفت برای تراکنشهای مالی استفاده میکنیم به خاطر ضمانت پرداخت آن است؛ وقتی راجع به ضمانت پرداخت صحبت میکنیم نیازمند یک ضامن هستیم و فناوری بلاکچین احتیاج به این ضامن را از بین برده است و باعث میشود که ما بدون نیاز به واسطه که ضمانت هر دو طرف معامله را انجام دهد، بتوانیم تراکنش، معامله و انتقال پولمان را انجام دهیم.
مدرس دانشکده صدا و سیما افزود: این ساختار از زمان بیتکوین یعنی استفاده از بلاکچین یا همان ارزهای رمزپایه ایجاد شد و امروز بیش از هزار و 500 ارز رمزپایه در جهان داریم که کارهای مختلفی را انجام میدهند. هر کدام از این ارزها وظایف مختلفی دارند؛ بهعنوان مثال ارز «ریپل» تنها انتقال اعتبار در بانکها را انجام میدهد. شبکه پرداخت ریپل (RippleNet) و ارز ریپل (Ripple XRP) در سال ۲۰۱۲ معرفی شدند. ریپل نت به بانکها و مؤسسات بزرگ متصل میشود و انتقال پول یا سایر داراییها را میتوان در بستر این شبکه انجام داد و به منظور تسهیل پرداختهای آنلاین به وجود آمد. ارز بیتکوین با اصطلاح معدنکاری و اجازه استخراج ارز و کسب درآمد را به فرد میدهد.
منگلی تصریح کرد: اگر بخواهیم بهطور سادهتر توضیح دهیم، ارزهای رمزپایه نوعی از ارزهای دیجیتالی هستند که کاربران با استفاده از آنها میتوانند معاملات آنلاین انجام دهند. این ارزها مانند ارزهای عادی نیستند که توسط بانکها و دولتها کنترل میشوند. چنین مشخصهای باعث شده که ارزهای رمزپایه مزایا و معایب خودشان را داشته باشند. ارزهای رمزپایه غیرمتمرکز هستند و بهجای یک نفر یا یک شرکت، توسط شبکهای از کامپیوترها کنترل میشوند. اگر مثلا ارز دیجیتالی خریداری کنید، این ارز در فضای ابری یا به صورت آفلاین در یک کامپیوتر ذخیره میشود و میتوانید آن را به کامپیوترها یا گوشیهای دیگر ارسال کنید. هرکدام از رد و بدلهای مالی در فضایی به نام «بلاکچین» یا «زنجیرهی بلوکها» ذخیره میشود که دسترسی به آن برای تمام مالکان آن آزاد است.
چیزی که استفاده پولهای رمزپایه را مشکل میکند علاوه بر چالش فقهی، تضعیف بانک مرکزی است دبیر سرویس فناوری اطلاعات رسانه ملی در ادامه به شرکت مالزیایی HelloGold، برای ارز دیجیتالی اسلامی و رمزنگاری شده جدید خودش اشاره کرد و به ایکنا؛ گفت: این ارز از پشتیبانی طلای واقعی استفاده کرده که بتواند چالش فقهی مسئله را حل کند و این کار را هم کرده است؛ اما باز هم چالشهایی دارد که باید آنها را حل کند. در حقیقت چیزی که استفاده پولهای رمزپایه را در کشور ما مشکل میکند، علاوه بر چالش فقهی، تضعیف بانک مرکزی است. امروز دولت تصمیم گرفته است برای مقابله با فشارهای اقتصادی و تحریمها سیاست خاص مالی مانند انقباض و انبساط ارزی داشته باشد؛ حال وقتی این پولها در اختیار دولت و ساختار حکومت نباشد چگونه میتواند این سیاستها را پیاده کند؟ آیا ما میتوانیم اختیار بزرگترین بخش مالی کشورمان را به مجموعهای خارج از کشور و سیستم خود بدهیم؟ این کار در هیچ جای دنیا منطقی نیست و هیچ کشوری این کار را با مجموعهای که نمیشناسند انجام نمیدهد.
قوانین مالی متفاوت است که استفاده از این پولها را دچار مشکل میکند وی در ادامه بیان کرد: البته پولهای رمزپایه مزایایی دارد که از جمله آنها شفافیت مالی، سرعت بالای تراکنش، قابلیت بینالمللی، حذف دلالها و مهمترین چیزی که آن را متمایز و قدرتمند کرده است قرار دادهای هوشمند است. قراردادهای هوشمند به گونهای است که شما شرطی را برای انتقال پول در نظر میگیرید و تا زمانی که این شرط توسط طرف قرارداد انجام نشود، فرد نمیتواند پول را برداشت کند.
منگلی با بیان اینکه قوانین مالی متفاوت، استفاده از این پولها را دچار مشکل کرده است، گفت: اگر بخواهیم به این مشکل پاسخ دهیم ابتدا باید بدانیم موضوع قوانین مالی چیست؟ در کشور قیمت ارز را سیاست بانک مرکزی تعیین میکند، ولی در ارزهای رمزپایه قیمت ارز را کسی تعیین نمیکند؛ اما در اینجا قانونی به نام بحث نهنگ یا والها را داریم که کسانی هستند با بیشترین میزان ارز رمزپایه، که با عرضه و تقاضا میزان ارزش این ارز را مشخص میکنند؛ در واقع تهاتر قیمت به هیچ عنوان دست دولت و حاکمیت نیست و یک ریسک بسیار بالا را ایجاد میکند. وقتی که بیت کوین قیمت چند سنت، ۲۰ هزار دلار و امروز حدود پنج هزار دلار را تجربه کرده است، این نوسان قیمت بسیار ریسکپذیر است. در واقع ریسک معامله بر پایه بیت کوین بسیار زیاد است؛ چراکه نوسان قیمت آن بسیار بالاست.
مدرس دانشکده صدا و سیما اظهار کرد: بحث و مشکل دیگری که در مورد این ارزها وجود دارد نرخ تبدیلپذیری آنهاست. مسئله بعدی ورود به مشکلات امنیتی در این ارزهاست. امروز باجافزارهایی تولید شدهاند که روی سسیستمها نصب میشوند و اطلاعات کاربر را قفل میکنند و از کاربر میخواهند، برای به دست آوردن اطلاعاتش باید مقدار مشخصی بیت کوین را به حساب مشخصی واریز کند، تا اطلاعات قفل شده دوباره باز شوند؛ همین عدم امنیت در اطلاعات و پرداختها مشکلات امنیتی بسیاری را به وجود میآورد. پولشویی و تأمین مالی سارقان و خلافکاران از طریق این ارزهای دیجیتال به راحتی امکانپذیر است چراکه هیچ مقام ناظری بر این نقل و انتقال ارزها نظارت نمیکند.
وی با بیان اینکه به راحتی نمیتوان گفت، اگر یک ارز اعلام بکند که چالش فقهی را برطرف کرده، دچار مشکل نیست، تصریح کرد: تضعیف بانک مرکزی و عدم هماهنگی با سیاستهای مالی و قوانین کشور، ریسک بالا، عدم امنیت، نرخ تبدیل و امثال اینها مواردی است که این ارزها را برای ورود به کشور مشکلدار کرده است. اگر روزی برخی از این والها که قیمت این ارزها را تعیین میکنند تصمیم بگیرند که اقتصاد کشور را فلج کنند آن زمان چه باید کرد؟ متاسفانه هنوز چالشهای اساسی این ارزها در کشور حل نشده است. استفاده از بلاک چین سیاستگذاری دقیقتری میخواهد منگلی ادامه داد: شما زمانی که وارد سایت رسمی این ارز اسلامی جدید با نام GOLDX میشوید، این اطلاعات بسیار محدود و کم است و هیچ اطلاعات درستی از جزئیات آن نداده است و حتی شفافیتهای مالی آن هم مشخص نیست. ما زمانی که راجع به ارزهای رمز پایه بهعنوان یک فناوری قدرتمند صحبت میکنیم، این قدرت بیشتر برای صاحب آن فناوری است. در شهریورماه گذشته قرار بود که بانک مرکزی قوانین و سیاستهای ارزهای رمزپایه را اعلام کند، که جزئیاتی را اعلام نکرد، اما به صراحت اعلام کرد که استفاده از بلاکچین در کشور کاملا مورد نیاز است، اما سیاستگذاری دقیقتری میخواهد.
هیچ کشوری با اقتصاد خودش شوخی نمیکند دبیر سرویس فناوری اطلاعات رسانه ملی اضافه کرد: ممنوعیت و قاچاق بودن در این خصوص مسئلهای است که نیاز به سیاستگذاری دقیقتری دارد و برخی از کشورها آن را ممنوع و برخی قاچاق اعلام کردهاند و برخی از کشورها هم مانند چین که بزرگترین تولیدکننده سختافزار ارزهای رمز پایه در جهان است، قوانین بسیار سختی را برای استفاده آن در کشورش اعلام کرده است، چراکه هیچ کشوری با اقتصاد خودش شوخی نمیکند؛ لذا اگر قرار باشد روزی از این ارزهای رمزپایه در کشور استفاده کنیم باید اطلاعات، شفافیت، ساختار و اهرمهای کنترلی آن در اختیار خودمان باشد و یا اینکه قابل اعتماد باشد.
وی در ادامه گفت: بحث اسلامی بودن هرچند برای ما بسیار مهم است، اما علاوه بر چالش فعلی ما با چند اهرم دیگر هم از جمله تضعیف بانک مرکزی، سیاستگذاری اقتصادی قوانین مالی، ریسکپذیری بالا و امثال آن مواجه هستیم که باید به این موارد هم پاسخ داد تا بتوانیم از این ارزهای رمزپایه در کشور استفاده کنیم.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری بین المللی قرآن ایکنا جامعه فناوری اطلاعات بلاک چین ارز رمز پایه ارز ارز دیجیتال بیت کوین ارز اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۲۴۳۰۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خبر مهم وزیر اقتصاد در حاشیه نشست بانک توسعه اسلامی
به گزارش تابناک اقتصادی، سید احسان خاندوزی که برای شرکت در پنجمین مجمع بانک توسعه اسلامی به ریاض سفر کرده است در گفتگویی اظهار کرد: امسال پنجمین سالگرد تاسیس بانک توسعه اسلامی به عنوان بزرگترین نهاد مالی کشورهای مسلمان است.
وی ادامه داد: ۵۷ کشور مسلمان عضو از تسهیلاتی که این بانک برای پروژههای زیرساختی انرژی آموزش بهداشت و سلامت تزریق می کند استفاده میکنند، ما هم در ایران به عنوان یکی از سه سهامدار بزرگ که از ابتدا نقش آفرین بودیم در پنجاهمین سالگرد مجمع عمومی بانک در ریاض شرکت فعالانه داشتیم.
خاندوزی گفت: در این اجلاس هم بخش خصوصی کشور مشارکت وسیعی داشت، هم نمایندگان بخشهای دولتی، وزارت اقتصاد و سایر وزارتخانه های ذیربط در این دوره حضور فعال دارند.
وی تاکید کرد: تنها نهادی که علی رغم تحریم های ظالمانه آمریکا همچنان در تامین مالی پروژه ها از اعتبارات بینالمللی به طرح های عمرانی کشور کمک میکند، بانک توسعه اسلامی است.
وزیر اقتصاد یادآور شد: ما امروز 11 طرح مهم در استان های مختلف داریم که تامین مالی آنها به صورت ارزی توسط بانک توسعه اسلامی انجام می شود.
وی گفت: در سال های 97 تا 1400 مشکلاتی در نظام بازپرداخت ایران وجود داشت که موجب توقف عمرانی جمهوری اسلامی ایران شده بود؛ دولت سیزدهم با اهتمام جدی این موانع و مشکلات را برطرف کرد و مجدداً شاهد این هستیم که تزریق به پروژههای ایران از سوی بانک توسعه اسلامی آغاز شده است.
وی اظهار کرد: در مجمع سالانه بانک توسعه اسلامی غیر از اینکه صورتهای مالی بانک به تصویب میرسد، خط مشی سال آینده بانک توسعه اسلامی نیز توسط وزرای قتصاد عضو تعیین میشود.
وی با اشاره به پیشنهاد ایران که در این نشست مطرح خواهد شد، گفت: یک پیشنهاد مهم پنجره تامین مالی ترجیحی است که با نرخهای ترجیحی و حمایتی بتواند از طرحها در کشورهایی که نیاز به پروژههای حمایتی دارند استفاده کند. جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد خود را برای تاسیس این پنجره تامین مالی ترجیحی ارائه داده است و امیدواریم مصوب شود.
خاندوزی خبر داد: یکی از نکاتی که در دستور کار مذاکرات ما با بانک توسعه اسلامی است؛ اضافه کردن سه پروژه مهم حوزه بهداشتی درمانی و دانش بنیان کشور به ۱۱ پروژهای است که قبلاً تامین مالی آنها توسط بانک توسعه اسلامی انجام شد.
وی تاکید کرد: در حاشیه اجلاس سالانه جلساتی با وزرای اقتصادی کشورهای عضو به خصوص کشورهای هدف که نقش پررنگ تری در تعاملات اقتصادی ما دارند به ویژه در خاورمیانه و شمال آفریقابه صورت دوجانبه تنظیم کردهایم؛ البته دیدار مفصلی با همتای سعودی خود خواهم داشت.
منبع: شادا