به نقل از «ایکنا»

شیوه برخورد قرآن با فرهنگ جاهلی در آداب صدا زدن

تاریخ انتشار: ۱۸ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۲۸۹۶۵۳

ادب عبارت از نماد زیبایی رفتار که از دیدگاه عقل و شرع پذیرفته شده است. ممکن است اشکال مختلف داشته باشد مثلاً در نوع صدا زدن دیگران و ذکر نام اشخاص که مودبانه باشد یا یا غیر مودبانه. البته ادب با اخلاق تفاوت‌هایی دارد از جمله اینکه اخلاق، صفات روح انسان است آنچه در جان انسان رسوخ کند اخلاق نامیده می‌شود و امر ثابتی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند! ادب در امور اجتماعی و اعتباری تابع رسومات خاص محیط و فرهنگ جامعه است.

یکی از عادات فرهنگ جاهلی عرب قبل از اسلام، خواندن افراد با صدای بلند، خطاب قرار دادن افراد با نام بدون رعایت تعظیم و احترام بود. خداوند متعال در آیات ۲ و ۳ از سوره مبارکه حجرات با انتقاد از تازه مسلمانان به اصلاح فرهنگ جاهلی اقدام نموده و فرمان می‌دهد با احترام پیامبر گرامی اسلام را بخوانند.

اجماع مفسرین شیعه و اهل سنت نقل می‌کنند: وفدی از بنی تمیم با ۷۰ سوار خدمت رسول خدا (ص) رسیدند و با صدای بلند چنین خطاب کردند: یا محمد اخرج الینا نفاخرک و نشاعرک ... (طبرسی، ج ۲۲، ص ۱۲۶).

پیامبر (ص) از حجره بیرون آمدند و به حسان بن ثابت و ثابت بن قیس ماموریت دادند تا با آن‌ها مشاعره و مناظره کنند و در حین مناظره صدای ثابت بن قیس بلند‌تر از صدای رسول خدا (ص) شد، گفت:‌ای محمد من جوابشان را خواهم داد. آیات شریفه نازل شد. (سور آبادی، ج ۴، ص ۲۳۹۲).

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُکُمْ وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ (۲)

إِنَّ الَّذینَ یَغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ أُولئِکَ الَّذینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوى‏ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظیمٌ (۳)

(با تلاوت این آیات ثابت گریست، پیامبر (ص) به او وعده بهشت دادند و ایشان در جنگ مسیلمه کذاب شهید شد.)

پیام آیات

۱- لاترفعوا اصواتکم فوق صوت النبی، صدایتان را بلند‌تر از صدای رسول خدا (ص) نبرید.

(وقتی با یکدیگر پیش وی سخن می‌گویید.)

۲- لا تجهرو ا بالقول، با صدای بلند با ایشان سخن نگویید (او را با نام نخوانید بلکه بگویید یا نبی الله، یا رسول الله).

پیامبر گرامی اسلام (ص) با صدای کوتاه سخن می‌فرمود و کسی را با سخن خود نمی‌رنجاند. (مجلسی، ۱۶، ص ۲۳۷)

۳- بی احترامی به مقام نبوت عامل حبط اعمال و ضایع شدن احسان‌های شما می‌شود. بالا بردن صدا بر صدای نبی (ص) یا پست شمردن است که کفر محسوب می‌شود یا بی ادبی است که خلاف گرامیداشت مقام رسالت است. (طبرسی، ج ۹، ص ۱۹۷)

۴- تعظیم و گرامیداشت مقام رسالت، عامل آمرزش و دریافت اجر و پاداش الهی خواهد بود.

حضرت زهرا سلام الله علی‌ها با شنیدن آیه خطاب می‌کردند: یا رسول الله، پیامبر با ابراز محبت فرمودند: دوست دارم همان پدر (یا ابتا) صدایم کنی. (قطب راوندی، ص ۷۲۳)

آموزه‌های اخلاقی آیات شریفه نشان دهنده فرهنگ والای فرازمانی و فرامکانی قرآن کریم است.

از دقت و بررسی آیات شریفه ۲ و ۳ سوره حجرات برداشت می‌شود:

۱- به جهت حفظ حرمت در جوار مضاجع شریف پیامبر اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) از جمله در روضه منوره حضرت علی بن موسی الرضا (ع) باید خواندن زیارت نامه و ادعیه شریفه و فرستادن صلوات با صدای آهسته قرائت شود.

۲- نام مبارک پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) با ادب و احترام خوانده شود و جملاتی از قبیل صلوات الله علیه و اله و سلم و یا علیه السلام و یا عجل‌الله تعالی فرجه الشریف به کار برده شود.

۳- انسان کامل در محضر حق واسطه رساندن فیض الهی به بندگان خداست. پس در ورود به محضر مبارک هر یک از معصومین (ع) خواندن اذن دخول و عرض سلام و ادب و احترام یقینا ضروری خواهد بود. (در اذن دخول می‌خوانیم: شهادت می‌دهیم که ایشان سلام ما را می‌شنوند و پاسخ می‌دهند.)

۴- مغفرت و پاداش الهی نتیجه و ثمره حفظ حرمت و رعایت احترام است. (زیرا مقدمه ایجاد محبت و اطاعت خواهد بود.) لذا همانطور که خدای متعال اجابت کننده مضطرین و بر طرف کننده سوء از بندگان می‌باشد و بسیار آمرزنده و توبه پذیر است. معصومین (سلام الله علیهم) و انسان‌های شایسته مقرب درگاه حق، وسیله و واسطه دریافت مغفرت و اجر الهی می‌باشند (لهم مغفرة و اجر عظیم. حجرات/۳).

۵- در عصر غیبت امام عصر (عج) باید رعایت ادب و احترام و گرامیداشت مراجع تقلید و ولایت فقیه و دانشمندان دینی، نیکو شمرده شود.

۶- تعالیم نبوی بر اساس مکارم اخلاق است لذا ادب و احترام و تواضع در میان مسلمانان آموزش داده شده است.

۷- حفظ حرمت رسول اکرم (ص) و جانشینان گرامی ایشان رعایت تقوی الهی است، با کسب مکارم اخلاقی و ایجاد آمادگی همه جانبه برای ظهور آخرین منجی و جانشین رسول گرامی اسلام باید تلاش نمود.

منابع

۱- بحرانی، محمد هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، ایران – قم، ۱۴۱۵.

۲- الزمخشری، الکشاف عن حقایق غوامض التنزیل، قم، نشرالبلاغه، رجب، ۱۴۱۳ ق.

۳- طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، موسسه نشر اسلامی، قم، ۱۴۱۳ ه ق.

۴- همو، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجوامع، مقدمه و تصحیح، ابوالقاسم گرجی، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۴۷ ش.

۵- عتیق نیشابوری، ابوبکر، مشهور به سورآبادی، تفسیر سورآبادی، تصحیح سعیدی سیرجانی، فرهنگ نشر نو، تهران ۸۶.

۶- قطب راوندی، سعید بن هبه الله، قصص الانبیاء، نشر مکتبة العلامه المجلسی، قم ۱۴۳۰ ه ق.

۷- المجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، دارالکتب الاسلامیه.

به قلم اعظم عرفانیان، دانشجو کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: رفع صوت خبرگزاری ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۲۸۹۶۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

در فقدان خاموشی یک صدای ناب از موسیقی شریف خراسان

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، امیرحسین سمیعی مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتشار متنی ضایعه درگذشت عیسی قلی پور از هنرمندان پیشکسوت موسیقی بخشی کرمانج منطقه خراسان را تسلیت گفت.

در متن منتشر شده از سوی امیرحسین سمیعی آمده است:

«هوالباقی

موسیقی خراسان یکی از گنجینه های کم نظیر و ناب در میان گونه های ارزشمند موسیقی اقوام ایران است که هنرمندان بی مثالش طی ادوار مختلف آثار بسیار گران سنگی را پیش روی دوستداران و عاشقان آواها و نواهای ایران زمین قرار داده اند. نغمه هایی آسمانی و برآمده از دل های پاک و پر از ایمان و اعتقاد هنرمندانی که همواره خالق بهترین و پرمعنا ترین آثاری بودند که همچنان در آسمان پرستاره موسیقی ایران عزیز به درخشش خود ادامه می دهند.

ملودی هایی سرشار از معانی و اندیشه های الهی و عرفانی که در قالب های مختلف با قابلیت های ویژه و ممتاز موسیقایی نقش بسیار مهمی در ارایه مفاهیم انسانی و همچنین ماندگاری و تکامل موسیقی ایران زمین ایفا کردند.

مرحوم استاد عیسی قلی پور معروف به «عیسی بخشی» یکی از همین دردانه های ناب موسیقی بود که در تجلی گاه موسیقی شریف خراسان به عنوان یکی از مهم ترین ها و موثرترین هنرمندان و استادان این عرصه چه در حوزه «موسیقی آوازی» و چه در حوزه «موسیقی سازی» آثار مهم و جاودانه ای را با نوای آسمانی و زخمه های منحصر به فرد نوازندگی دوتارش پیش روی شنوندگان قرار داد.

مرحوم بخشی که بی تردید در ردیف ممتازترین و مهم خنیاگران نغمه های مختلف خراسان به ویژه منطقه خراسان شمالی محسوب می شود، از جمله هنرمندانی است که به دلیل زیست متفاوت و عارفانه اش، نغمات و ملودی هایی را خلق کرد که به دلیل برخوداری از صداقت، ایمان و اعتقاد راستینی که در نوا و آوای این هنرمند نهادینه شده بود، تبدیل به جاودانه هایی شدند که معرف راستین فرهنگ و هنر و اعتقاد مردم ایران عزیز است.

اینجانب به سهم خود ضایعه درگذشت مرحوم استاد عیسی قلی پور را به خانواده این هنرمند فرهیخته و جامعه عزیز و ارزشمند هنرمندان موسیقی نواحی ایران تسلیت گفته و آرزومند رفیع ترین درجات الهی برای مرحوم قلی پور هستم.»

کد خبر 6096186 علیرضا سعیدی