دلايل عدم خروج ايران از برجام

خبرگزاري آيا-رئيس جمهور آمريکا، دروغ مي‌گويد که ايران تنها برنده توافق هسته‌اي است. در حقيقت اين توافق يک معامله کامل است که همه طرف‌ها در آن براي بدست آوردن دستاوردها، امتيازاتي داده‌اند.
به گزارش خبرگزاري آريا شايد بتوان گفت که دليل اصلي ايران براي مذاکره و سپس امضاي برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، رفع تحريم‌هاي اقتصادي بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تحريم‌ها براي مدت کوتاهي رفع شد و مناسبات اقتصادي ايران با بسياري از کشور‌ها مجددا رونق نسبي گرفت. اما با خروج ترامپ از برجام، تقريبا خاصيت اقتصادي اين توافق از بين رفته است.  روزنامه رأي اليوم، به چرائي باقي ماندن ايران در برجام، عليرغم بازگشت تحريم‌ها، پرداخت و نوشت: «دونالد ترامپ، رئيس جمهور آمريکا، دروغ مي‌گويد که ايران تنها برنده توافق هسته‌اي است. در حقيقت اين توافق يک معامله کامل است که همه طرف‌ها در آن براي بدست آوردن دستاوردها، امتيازاتي داده‌اند. عليرغم آنکه روابط بين دو کشور (ايران و آمريکا) برقرار نبود، حتي آمريکا هم از اين توافق سود برد زماني که دولت باراک اوباما، رئيس جمهور سابق، قرارداد فروش هواپيما‌هاي بوئينگ به ايران را امضا کرد.»
بنا به ادعاي قزويني، امروز پس از خروج آمريکا از برجام و بازگشت تحريم‌ها عليه ايران و همچنين ناتواني اروپا و جامعه بين المللي از مقابله با تحريم‌هاي آمريکا، ايران به بازنده اصلي توافق هسته‌اي تبديل شده است. طبق برجام، در ازاي پايبندي جامعه بين المللي به برقراري روابط عادي تجاري و اقتصادي با ايران، اين کشور هم به برخي محدوديت‌هاي هسته‌اي و نظامي پايبند مي‌شود.
با اشاره به محدوديت‌هايي که برجام به ايران تحميل کرد وقتي ايرانيان به اين توافق نگاه مي‌کنند مي‌بينند که امتيازات بسياري داده‌اند، اما در مقابل چيزي به دست نياورده‌اند. به همين دليل، امروزه برجام به باري بر دوش رئيس جمهور حسن روحاني تبديل شده است.
تلاش آمريکا براي خروج از برجام برنامه‌اي بود که دونالد ترامپ از زمان شرکت در انتخابات رياست جمهوري آمريکا در سر داشت و درنهايت 18 ارديبهشت‌ماه سال 1397 رسماً از آن خارج و بازگشت تحريم‌ها به‌صورت گذشته را اعلام کرد.
دونالد ترامپ همچنين به‌تمامي شرکت‌ها و تجار فرصت داد ظرف مدت 180 روز از فعاليت در ايران خارج شوند که در ظاهر اين تهديد رئيس‌جمهور آمريکا مؤثر واقع شد و از تعداد شرکت‌هاي اقتصادي اروپايي و حتي غيراروپايي در ايران هرروز کاسته مي‌شود، اما ايران در تمام اين مراحل بر حفظ برجام و باقي ماندن در آن اصرار داشت.
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه کشورمان روز يکشنبه در گفت‌وگويي با شبکه خبري CNN به‌صراحت درباره برجام تأکيد کرده است که «توافق هسته‌اي ايران بدون حضور آمريکا نيز مي‌تواند به حيات خود ادامه دهد.» اين در حالي است که قرار بر آن بود تا برجام براي ايران منافع اقتصادي داشته باشد، اما عملا پس از خروج فرمان ترامپ براي خروج آمريکا از اين توافق تنها به همراهي‌هاي سياسي اروپايي‌ها بسنده کرده است.


چرا اروپا نمي‌خواهد ايران از برجام خارج شود؟
با عملي شدن تهديدات دونالدترامپ در رابطه با برجام، اگرچه تحريم‌هايي که از سوي آمريکا بر ايران اعمال و به‌خاطر توافق هسته‌اي تعليق شده بود، بار ديگر بر سر اقتصاد ايران سايه خواهد افکند، اما به اعتقاد تحليلگران اقتصادي، اين سايه سنگين به‌واسطه حمايت اتحاديه اروپا در دوره پيش‌رو رقيق‌تر خواهد بود. اگرچه بسياري از شرکت‌هاي بزرگ اروپايي تحت فشار آمريکا، احتمالا زير بار ريسک همکاري با ايران نخواهند رفت، اما به‌نظر مي‌رسد اتحاديه اروپا در حال دستيابي به فرمولي است که از طريق آن روابط تجاري شرکت‌هاي کوچک و متوسط با ايران را تقويت کند.
اروپايي‌ها در تلاش هستند با شرکت‌هاي کوچک و متوسط، روابط خود را با ايران حفظ کنند. اروپايي‌ها در حال حاضر مقابل آمريکا قرار گرفته‌اند که چند دليل دارد. يک دليل آن هم اين است که رفتار آمريکا با اروپايي‌ها يک رفتار ثانويه است و مثل يک ايالت با آنها برخورد مي‌شود. از سوي ديگر، احترام به قرارداد امضا شده براي آنها اهميت دارد. براي اروپا مهم است که ايران از برجام بيرون نرود، چون اگر ايران از برجام خارج شود، احتمال اين‌که قيمت نفت به شدت افزايش پيدا کند، وجود دارد و اروپا تحمل اين افزايش قيمت را ندارد.» به اعتقاد وي، «همه اين عوامل باعث شده که اروپا به شدت دنبال اين باشد که ايران در برجام بماند.»