در ۵ بازار اقتصاد ایران کدام سودآورتر بوده و چرا؟ / ردهبندی سودآورترین بازارها در ۹ ماه اول + نمودار
تاریخ انتشار: ۲۲ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۳۳۱۴۹۶
پایگاه خبری تحلیلی فردا:
اقتصاد ایران از ابتدای سال جاری تاکنون دستخوش تحولات متعددی بود که در بازههای زمانی مختلف بازارهای اقتصادی کشور را تحتالشعاع قرار داد. بررسی بازارهای پنجگانه ارز، طلا، مسکن، سرمایه (بورس) و پول (بانک) طی 9 ماه گذشته نشان میدهد بازدهی و سود هرکدام از این بازارها با توجه به شرایط اقتصادی کشور متفاوت بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این مدت بازار طلا و سکه نیز در رقابت تنگاتنگی با بازار ارز قرار داشت و براساس آمار، بازدهی این بازار 121 درصد برآورد شده است. تجربه نشان داده سرمایهگذاری در بازار طلا همواره سرمایهگذاری سودآوری بوده است بهویژه زمانی که ارزش دلار کاهش مییابد؛ درواقع میان ارزش دلار و بهای طلا یک رابطه معکوس وجود دارد؛. اما با وجود این، طی 9 ماه گذشته حتی در بحبوحه نوسانات شدید دلار و بحرانهای اقتصادی کشور، بازار طلا و سکه بهعنوان یک مأمن برای سرمایهگذاری، مورد توجه دارندگان سرمایه قرار داشته است.
اما پس از بازار ارز و طلا در 9 ماه گذشته، اهمیت سرمایهگذاری در بازار مسکن بهحدی بوده که مسکن را در رده کالاهای سرمایهای و پربازده قرار داده است. بازار مسکن در نخستین ماههای سال جاری و پس از یک رکود عمیق، تحرک قابلتوجهی را به خود دید و پابهپای بازار ارز و طلا، صحنه رقابت صاحبان سرمایه شد. روند رو به رشد قیمت مسکن و بازدهی 125 درصدی سرمایهگذاری در این بخش، اگرچه حسنختام رکود بازار مسکن شد، اما رویای خانهدار شدن قشر متوسط جامعه را نیز به رویایی دستنیافتنی تبدیل کرد.
در کنار سه بازار پربازده کشور که در 9 ماه گذشته سرمایههای فراوانی را بهسوی خود جلب کرد، بازار سهام یا بورس اوراق بهادار نیز با ۶۲ درصد بازدهی، سود قابل قبولی را نصیب سهامداران خود کرد. از سوی دیگر بازار پول یا سپردههای بانکی نیز در ۹ ماهه امسال نزدیک به ۱۵ درصد بازدهی بههمراه داشت که بهنظر میرسد با اجرای بخشنامههای بانک مرکزی و تعیین نرخ سود 10 تا 15 درصد برای سپردههای بانکی، این بازار رفتهرفته جذابیت خود را برای سرمایهگذاری از دست میدهد.
سود 118 درصدی در بازار ارز بازار ارز از نظر بازدهی با 118 درصد در صدر بازارهای سرمایهگذاری قرار گرفته است. در حالی که نرخ دلار بهعنوان شاخص بازار ارز در روز پایانی سال گذشته چهارهزار و 770 تومان بود این نرخ پس از نوسانات بسیار در پایان آذرماه به ۱۰ هزار و ۴۰۰ تومان رسید. همچنین از میان ارزهای عمده بازار، یورو نیز در ۹ ماهه امسال ۹۵ درصد بازدهی داشته است بهطوری که نرخ این ارز از پنجهزار و ۸۳۶ تومان در روز پایانی سال گذشته به ۱۱ هزار و ۳۸۲ تومان در روز پایانی آذرماه رسید.
ناگفته نماند نرخ دلار در یک بازه زمانی و البته برای مدت کوتاهی به بیش از ۱۸ هزار تومان افزایش یافت. این امر موجب شد بازدهی این بازار به بیش از ۲۷۰ درصد نیز برسد اما پس از تغییر سیاستهای بانک مرکزی بهتدریج از التهاب بازار و هیجاناتی که باعث رشد بالای نرخ ارز شده بود، کاسته شد. در اواخر مهرماه نیز با اختیارات ویژهای که سران سه قوه در شورای عالی هماهنگی اقتصادی برای ساماندهی بازار ارز و اصلاح نظام بانکی به رئیسکل جدید بانک مرکزی دادند این روند کاهنده تقویت شد بهطوری که هفتههاست نرخ دلار در کانال ۱۰ هزار تومان باقیمانده است.
121 درصد بازدهی در بازار سکه و طلا
آندسته از افرادی که از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه، سرمایه خود را در بازار طلا و سکه سرمایهگذاری کردهاند، توانستهاند سودی 121 درصدی کسب کنند. براساس آمار موجود، قیمت سکه تمام بهار آزادی از یکمیلیون و 570 هزار تومان در نخستین روز فروردینماه 97 به سهمیلیون و 480 هزار تومان در روز پایانی پاییز رسیده است. همچنین در این بازار هر گرم طلای ۱۸عیار با بازدهی 3/97 درصدی همراه بوده است. قیمت این کالا که در روز پایانی سال گذشته ۱۵۳ هزار و ۳۴۱ تومان بود در پایان آذر به ۳۰۲ هزار و ۶۷۰ تومان رسید. در این بازار نیز همراه با ارز در نیمه نخست سال شاهد نوسانات قیمتی بالایی بودیم که قیمت هر قطعه سکه بهار آزادی را به بیش از چهارمیلیون و ۶۰۰ هزار تومان افزایش داد و در آن دوره بازدهی این محصول نیز به بیش از ۱۸۰ درصد رسید؛ اما با افت التهابات در بازار ارز این بازار نیز رو به آرامش گذاشت. با وجود این، قیمت فعلی انواع سکه و طلا نسبت به سال گذشته با افزایش قابلتوجهی همراه بوده است.
رقابت بازار مسکن و بورس
فروردینماه سال جاری، اتفاق قابلتوجهی در حوزه نرخگذاری ارز رخ داد و معاون اول رئیسجمهوری، در یک اقدام پیشبینی نشده، نرخ ارز را بهصورت تکنرخی 4200 تومان اعلام کرد. تکنرخی شدن ارز، سایر بازارهای اقتصادی کشور را نیز تحتتاثیر قرار داد. یکی از این بازارها، بازار سرمایه بود که پس از تکنرخی شدن ارز اثرات متفاوتی بر نمادهای معاملاتی بازار سهام گذاشت. برای مثال با افزایش نرخ دلار تا ۶ هزار تومان، صفهای خرید در نماد معاملاتی مربوط به شرکتهای صادراتمحور تشکیل شد و در مقابل در برخی نمادها که مواد اولیه آنها از خارج کشور تامین میشود ازجمله خودروییها، صفهای طولانی فروش در تالار شیشهای تشکیل شد.
بهعبارت دیگر، این بازار تحتتاثیر نوسانات نرخ ارز تحولات قابلتوجهی را تجربه کرد و توانست بازدهی بیش از ۱۰۰ درصدی را برای سهامداران خود به ارمغان آورد. اما با افت نرخ ارز و همچنین تغییر شرایط اقتصادی شاخص کل بورس با ریزشهای زیادی همراه شد. به این ترتیب شاخص کل بورس که خود را برای دستیابی به ۲۰۰ هزار واحد آماده میکرد با ریزشهای پیدرپی به کانال ۱۵۶ هزار واحدی رسید. در روز پایانی سال گذشته پرونده بورس تهران با شاخص ۹۶ هزار و ۲۸۹ واحدی بسته شد که این عدد در پایان پاییز امسال به ۱۵۶ هزار و ۸۳ واحد رسید.
بازار سهام طی مدت مذکور، متاثر از رشد قیمت در بازار مسکن با تغییراتی همراه شد. تا پیش از افزایش قیمت مسکن، بازار سهام سومین بازار پربازده محسوب میشد، اما بازدهی 125 درصدی بازار مسکن، جایگاه نخست بازارهای پربازده کشور را به این بازار اختصاص داد.
براساس آمار ارائهشده از سوی بانک مرکزی، میانگین قیمت یکمتر مربع واحد مسکونی در تهران در ابتدای فروردینماه سال 97، چهارمیلیون و 260 هزار تومان بوده که این رقم در پایان آذرماه به 9 میلیون و 600 هزار تومان رسیده است که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل از آن به ترتیب 4.1 و 91.8 درصد افزایش نشان میدهد. تعداد معاملات انجامشده آپارتمانهای مسکونی شهر تهران نیز در آذرماه سال ۱۳۹۷ به 6.8 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 0.6 و 61.7 درصد کاهش نشان میدهد.
بازار کمرمق سپردههای بانکی
بازدهی بازار پول و سپردههای بانکی بهدلیل نرخ سود ثابتی که دارد همواره باعث شده است این بازار در نوسانات بالای قیمتی که سایر بازارها دارند، در انتهای جدول بازدهی قرار گیرد. بنابراین در پایان آذرماه امسال بازدهی این بازار با محاسبه نرخ سود ۲۰ درصدی برای سپردههای بانکی به نزدیک ۱۵ درصد میرسد. این در حالی است که طی ماههای اخیر، بانک مرکزی برنامههای متعددی را برای کاهش نرخ سود بانکی در این بازار آغاز کرده است. بر همین اساس در اولین گام این بانک نرخ سود سپردههای روزشمار را به ماهشمار تغییر داد. تا پیش از آن سپردههای کوتاهمدت سود روزشمار دریافت میکردند که با این مصوبه میانگین مانده حساب در پایان هر ماه ملاک پرداخت سود با نرخ ۱۰ درصد خواهد بود.
سود 69 درصدی بازار خودرو
در کنار بازارهای پنجگانه پربازده کشور که معمولا صاحبان سرمایه را بهسوی خود جلب میکند، بازار خودرو نیز در ایران یکی از بازارهایی بود که طی 9 ماه گذشته سرمایهگذاری قابلتوجهی در آن انجام شده است. کارشناسان اقتصادی معتقدند سرمایهگذاری در بازار خودرو، آنهم خودرویی که از نظر استانداردهای کمی و کیفی اما و اگرهای زیادی دارد، سرمایهگذاری پربازدهای محسوب نمیشود و بیشتر شبیه هدررفت سرمایه است. به هر حال بهدنبال بحرانهای اقتصادی اخیر، دو شرکت خودروسازی کشور با اجرای طرح پیشفروش خودرو، حجم قابلتوجهی از نقدینگی را جذب کردند. براساس آمار موجود، قیمت یک خودروی داخلی مانند پراید، در ابتدای سال جاری 21 میلیون و 300 هزار تومان بود در حالی که قیمت همان پراید در پایان آذرماه با 69 درصد افزایش قیمت به 36 میلیون و 100 هزار تومان رسیده است. نکته قابلتوجه اینکه قیمت پراید در یک بازه زمانی هرچند کوتاه، تا سقف 40 میلیون تومان نیز افزایش یافت. این موضوع نشان میدهد بازار خودرو در کشور همانند سایر بازارها توانسته جایی میان سایر بازارهای پربازده باز کند.
منبع: فرهیختگان
منبع: فردا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۳۳۱۴۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راهکارهای اقتصاد دایرهای برای بهینهسازی مدیریت پسماند
مدیریت نادرست پسماند منجر به آلودگی اقیانوسها و جنگلها، انتقال بیماریها و انتشار سریع دیاکسیدکربن در فضا میشود. بر اساس شاخصهای بانک جهانی، رشد اقتصادی و جمعیتی موجب افزایش 70 درصدی تولید زباله طی 30 سال آینده خواهد شد و همین موضوع نشاندهنده نیاز روزافزون به بهینهسازی مدیریت پسماند است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، اهمیت برنامه R4 شامل کاهش میزان استفاده، استفاده مجدد، بازیافت و بازیابی مواد، بهطور فزایندهای در دستور کار سیاسی شهرهای سراسر جهان افزایش پیدا کرده است. مدیریت مؤثر پسماند تنها شامل جداسازی زباله برای بازیافت نیست، بلکه رویکردهای مختلف استفاده جدید از مواد را در بر دارد که در شهرهای گوناگون به شیوههای مختلف انجام میشود.
سال ۲۰۱۷ نمایندگان بینالمللی شهرهای مختلف در خیرونا (ژیرونا) اسپانیا گرد هم آمدند تا تجربیات و راهحلهای خود را در این زمینه به اشتراک بگذارند. برای مثال سانفرانسیسکو که فرایند بازیافت را از سال ۱۹۸۹ آغاز کرده است، موفقیت خود را بر اساس فرهنگ ایجاد و افزایش آگاهی مردم از محیط زیست میداند که موجب کاهش ۸۰ درصدی میزان پسماند ارسالی به کارخانههای بازیافت شده است. دستاوردهای بازیافت در شهری همچون سئول نیز نتیجه اقدامات سختگیرانهتر و نرخ بازیافت در آن بیش از ۶۰ درصد است. ساکنان این شهر بر اساس میزان زبالههای آلی که تولید میکنند، مالیات میپردازند.
اقتصاد دایرهای و ابتکارات ضایعاتصفرمدلهای کسبوکار دایرهای ثابت میکنند که چگونه یک استراتژی تجاری مناسب دسترسی به بازارهای جدید را تسهیل، راهحلهای نوآورانه را هدایت میکند و هزینههای تولید را کاهش میدهد. شهر ساحلی عقبه در اردن، از رویکرد اقتصاد دایرهای برای تبدیل زباله به فرصت استفاده میکند. این شهر که روزانه حدود ۱۵۰ تن زباله جامد تولید میکند، طی پروژهای که به تصویب سازمان ملل و اتحادیه اروپا رسیده است، متعهد به کاهش این ارقام شد. اولین اقدام در این پروژه، تقویت فرایند بازیافت و بهینهسازی منابع در هتلها بود که علاوه بر مزیتی که برای کاهش تولید پسماند داشت، منجر به ایجاد شغل برای اعضای آسیبپذیر جامعه شد.
ابتکارات قابلتوجهی نیز در این زمینه در کشورهای شمال اروپا وجود دارد، برای مثال کشور سوئد در سال ۲۰۱۷ سیستم مالیاتی خود را اصلاح کرد تا قیمت تعمیر اقلام مستعمل را کاهش دهد. این کشور همچنین دارای سیستمی است که پول قوطیها و بطریهای خالی را به مردمی میدهد که آنها را به فروشنده باز میگردانند و به این ترتیب هزار و ۸۰۰ میلیون قوطی و بطری در سال برای استفاده مجدد بازیابی میشود.
شهر برگن در نروژ، به دلیل سیستم جمعآوری زباله وکیوم، متمایز از دیگر شهرها است. این سیستم زبالهها را از طریق اجزای مختلف متشکل از لولههای زیرزمینی، دستگاههای متصل، ابردادهها و هوش مصنوعی مدیریت و بازیافت میکند.
با این حال میزان بازیافت و استفاده مجدد در سایر شهرهای جهان وضعیت متفاوتی دارد و حتی بسیار اندک است. طبق گزارش بانک جهانی، در کشورهای کمدرآمد که به جز صربستان بقیه در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین قرار دارند، تنها چهار درصد زبالهها بازیافت میشود. مدیریت ضعیف پسماند در این کشورها، تهدیدی برای سلامت انسان و محیط زیست به شمار میرود.
بانک جهانی بهمنظور مبارزه با این وضعیت، برنامهای برای تأمین مالی سیستمهای مدیریت پسماند این کشورها ارائه کرده است. در ادامه به معرفی چند نمونه از راهحلهای اقتصاد دایرهای میپردازیم که به مدیریت صحیح و بهینه پسماند کمک میکند.
سیستم پیشپرداخت و برگشت قوطیها و بطریهای نوشیدنیدانمارک در سال ۲۰۲۱، با بازیافت ۱.۹ میلیارد قوطی و بطری برای استفاده مجدد، میزان بازگشت و استفاده مجدد از بستهبندی خود را به ۹۳ درصد رساند که تا حد زیادی حاصل اجرای سیستم سپرده و بازگشت دانمارکی بود. این سیستم برگشت دایرهای رایج، امکان تحویل ظروف نوشیدنی مصرفشده را در سوپرمارکتها و کیوسکهای موجود در خیابانهای سراسر دانمارک مهیا میکند و در ازای آن مبلغی به مصرفکنندگان پرداخت میشود.
این سیستم بهنوعی اقتصاد دایرهای محسوب میشود، زیرا تولید قوطی از مواد بازیافتی ۹۵ درصد انرژی کمتری نسبت به مواد اولیه مصرف میکند. بازیافت قوطیها به این معنی است که بوکسیت کمتری برای تولید آلومینیوم استخراج و استفاده میشود و از این طریق آسیب کمتری به محیط زیست میرسد. همکاری مؤثر بین تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و سیستم بازگشت دانمارکی نرخ بازگشت را بسیار افزایش داده است. این سیستم میتواند بهعنوان یک منبع الهامبخش برای افزایش نرخ بازیافت و حمایت از اقتصاد دایرهای، بهویژه برای رسیدن به هدف اتحادیه اروپا برای جمعآوری ۹۰ درصد بطریهای پلاستیکی تا سال ۲۰۲۹ عمل کند.
پروژه مسکن اجتماعی دایرهایصنعت ساختمان مسئول مقدار قابلتوجهی از انتشار جهانی دیاکسید کربن نزدیک به ۳۹ درصد است و همین امر نیاز به یک رویکرد دایرهای برای ساخت و ساز و طراحی را ضروری میکند. یکی از راههای انجام این کار، بازیابی یا استفاده مجدد از مصالح ساختمانی است که طول عمر و قابلیت استفاده مجدد آنها را به حداکثر میرساند. نمونه بارز این راهحل، پروژه مسکن دایرهای در شمال شهر آرهوس دانمارک است که ۹۰ درصد مصالح ساختمانی آن را میتوان جدا کرد و مجدد مورد استفاده قرار داد یا بدون از دست دادن ارزش به فروش رساند.
این پروژه ساختمانی علاوه بر استفاده از بتن و سیمان بهعنوان مصالح اصلی ساختمان، با استفاده از مواد جایگزین، ردپای دیاکسیدکربن خود را به حداقل رسانده است. از جمله این مواد میتوان به چوبپنبه و روزنامههای قدیمی برای نمای ساختمان یا گیاهانی مانند علف مارماهی و گرانول بهمنظور عایقکاری ساختمان اشاره کرد. لاستیکهای ماشین مستعمل نیز برای ساخت کفپوش آن به کار رفته است.
این ساختمان اولین مسکن دایرهای جهان است که میتواند آموختههای ارزشمندی را در مورد نحوه عملکرد ساختمانهای دایرهای در زندگی روزمره و راهی برای کاهش ردپای کربن در بخش ساختوساز به شهرهای دیگر ارائه دهد. تخمین زده میشود که استفاده از رویکرد دایرهای در صنعت ساختمان تا سال ۲۰۵۰، انتشار دیاکسید کربن را تا ۳۸ درصد کاهش دهد.
بازیافت چمن مصنوعیRe-Match اولین ثبت اختراع در جهان است و از فناوری پیشرفته برای جداسازی چمن مصنوعی فرسوده به اجزای خام و تمیز استفاده میکند که میتواند مجدد در صنعت چمن یا سایر صنایع مورد استفاده قرار گیرد یا بازیافت شود. این اختراع قادر است هر قسمت از چمن مصنوعی فرسوده را به دانههای لاستیکی، ماسه و الیاف پلاستیکی جدا کند و تقریباً صددرصد مواد را بازیافت کند یا برای استفاده مجدد آماده سازد. Re-Match اکنون با استفاده از فناوریهای نوین موفق شده است محصولات بازیافتی خود را در نخهای چمن مرغوب، پنلهای آکوستیک و دیگر محصولات مشابه استفاده کند. هر زمین چمن مصنوعی که با استفاده از این فناوری بازیافت میشود، نسبت به سوزاندن زمین فرسوده که معادل سوزاندن ۱.۴ میلیون کیسه پلاستیکی یا ۲۵۰ تن زباله است، با کاهش ۴۰۰ تنی، کمتر از ۲۰ تن دیاکسید کربن در هر زمین تولید کند.
سیستم حلقهبسته استفاده مجدد از بستهبندیالزامات امروزی برای پایداری در هر مرحله از بستهبندی در حال افزایش است و گروههای مختلف به دنبال راههای جدیدی برای کاهش مصرف بستهبندی و ضایعات هستند. یکی از این راهها ارائه مدلهای دایرهای استفاده مجدد برای بستهبندی مواد غذایی است. یک شرکت بستهبندی با همکاری مدیران شهری، خدمات بستهبندی دایرهای برای مواد غذایی را ارائه کرده است که بر توسعه یک سیستم منحصربهفرد و راهحلهای دیجیتال برای مدیریت بستهبندی در یک حلقه بسته متمرکز است.
این مشارکت بر چند حوزه استفاده مجدد از بستهبندی بهعنوان یک خدمت متمرکز شده است که شامل طراحی و تولید بستهبندی مواد غذایی برای استفاده مجدد، ردیابی بستهبندی در طول مسیر استفاده از آن و تضمین ایمنی، کیفیت و بهداشت مواد غذایی در تمام مراحل میشود. این راهحل دایرهای با کاهش بستهبندی مورد نیاز و در نتیجه ضایعات آن همراه است و در مقایسه با بستهبندیهای یکبارمصرف، پتانسیل کاهش انتشار دیاکسید کربن تا ۶۰ درصد را دارد.
بازیافت پرههای توربین بادیتوربینهای بادی اولیه در حال رسیدن به پایان عمر خود هستند و هرچند بعضی از آنها قابلیت تعمیر و نوسازی دارند، اما بیشتر توربینها در سالهای آینده از رده خارج خواهند شد. برای مقابله با این مشکل، یک پروژه نوآوری دانمارکی متعهد شده است که راهی پایدار برای دفع توربینهای بادی با توجه به محیط زیست، سلامت و ایمنی کارگران پیدا کند و تا به امروز پیشرفت قابلتوجهی در این مسیر به دست آورده است.
این پروژه موفق به استخراج و پردازش الیاف شیشهای با کیفیت بالا از توربینهای بادی ۳۷ متری شده است که بخش اصلی پرههای توربین هستند. پس از تأیید کیفیت موفقیتآمیز الیاف شیشهای به دست آمده از پرههای از کار افتاده توربین بادی، این ماده برای استفاده در تأسیسات دیگر ذوب میشود که مزایای بسیاری برای هر دو صنعت دارد.
استفاده مجدد از آجرهای قدیمیبهمنظور جلوگیری از هدر رفتن منابع آجرهای طبیعی، یک شرکت تولید فناوری پاک اختراعی ثبت کرده است که تضمین میکند زبالههای ساختمانی را بدون استفاده از هیچ گونه مواد شیمیایی، مورد استفاده مجدد قرار دهد. در این روش ثبتشده آجرهای قدیمی جمعآوری، با فناوری ارتعاش تمیز، بهصورت دستی یک به یک بررسی و در نهایت قبل از ارسال به محلهای جدید، توسط روباتها روی هم چیده میشوند. این روش استفاده مجدد از آجرهای قدیمی با صرفهجویی بیش از ۹۵ درصد از انرژی مورد استفاده برای تولید آجرهای جدید، نمونهای از اقتصاد دایرهای کامل است که منابع یک نسل را به نسل جدید منتقل میکند و انتشار دیاکسیدکربن را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
کد خبر 750811