به نقل از «خبرگزاری آریا»

فرونشست زخمي عميق بر دل زمين

تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۲۵۶۹۷

خبرگزاري آريا - سمنان- ايرنا- مقابله با فرونشست زمين به عنوان پديده اي تدريجي نيازمند عزم جدي، انسجام ملي و فرهنگسازي براي کاهش مصرف آب به منظور تقويت سطح سفره آب هاي زيرزميني است.

به گزارش ايرنا، پديده فرونشست زمين نوعي زلزله خاموش و حادثه اي تدريجي تلقي مي شود که بي توجهي به آن خسارت هاي جبران ناپذيري را در سطوح مختلف به همراه دارد، اما با اين اوصاف، روند اين پديده قابل کنترل و پيشگيري است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فرونشست در اثر کاهش رطوبت زمين رخ مي دهد و فشرده شدن خاک و از بين رفتن لايه نفوذپذير از پيامدهاي اصلي آن برشمرده مي شود و به گفته کارشناسان پيامد متراکم شدن زمين نفوذ نکردن آب هاي جاري به عمق است.
تغييرات اقليمي و خشکسالي هاي پياپي و بلندمدت، نبود مديريت در مصرف آب در بخش هاي مختلف شهري و صنعت و استفاده از روش هاي سنتي آبياري در بخش کشاورزي، طي سال هاي گذشته موجب شده است تا بخش قابل توجهي از منابع آبي کشور خشک شود و پيامد اين اتفاق ها و افت سطح آب هاي زيرزميني، فرونشست زمين است.
به باور کارشناسان، برداشت بي رويه از منابع آب هاي زيرزميني در سمنان، کاهش بارندگي و افزايش دما منجر به خشکسالي ها در استان شده، که خطر فرونشست در دشت هاي سمنان را تشديد کرده است.
اصلاح الگوي مصرف در بخش کشاورزي، صنعت و آشاميدني، فرهنگ سازي در استفاده بهينه از منابع آبي، آبياري زمين هاي کشاورزي به روش هاي نوين، کاهش برداشت آب از سفره هاي زيرزميني، پرهيز از بخشي نگري و نگاه سليقه اي و اجراي طرح هاي آبخيزداري از عوامل تاثيرگذار در مقابله و پيشگيري از پديده فرونشست زمين است.
مجهز شدن چاه هاي آب به کنتور هوشمند، اجراي طرح هاي آبخيزداري و اصلاح الگوي کشت و ايجاد کشاورزي گلخانه اي از اقدام هاي موثر انجام شده به منظور مقابله با فرونشست زمين در استان سمنان است.
به گفته کارشناسان، در بيش از 150 کشور جهان پديده فرونشست رخ داده است و اين پديده مختص ايران نيست، طبق تحقيقات، پديده فرونشست زمين 209 دشت از دشت‌هاي کشور از جمله دشت‌هاي کاشمر، تهران، مشهد، کاشان، سمنان، دامغان، گرمسار و رفسنجان را با مشکل مواجه کرده است.
بيشترين نرخ فرونشست زمين 30 سانتيمتر بر سال مربوط به دشت هاي رفسنجان و کاشمر و کمترين نرخ فرونشست زمين چهار و سه دهم سانتي متر بر سال متعلق به دشت‌هاي جمکران قم و کاشان است.
در حالي که در جهان نشست زمين بيش از چهار ميليمتر در سال بحران ناميده مي شود، به طور ميانگين سالانه 10 تا 12 سانتيمتر در دشت سمنان، در دشت گرمسار هشت سانتي متر و 12 سانتي متر در دشت اِيوانَکِي نشست زمين در دشت هاي استان رخ مي دهد.
با توجه به اهميت موضوع، خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) استان سمنان ميزگردي با عنوان «بررسي فرونشست زمين» با حضور ايرج رئيسيان مديرکل مديريت بحران استانداري، علي اصغر ذوالفقاري مدير گروه دانشکده کويرشناسي دانشگاه سمنان، محمدابراهيم ذاکري رئيس گروه تلفيق و بيلان شرکت آب منطقه اي استان و فرهاد عبدالشاه معاون اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان سمنان برگزار کرد و شرکت کنندگان به مقوله فرونشست و راهکارهاي مقابله با آن پرداختند.
** مقابله با فرونشست زمين با مديريت مصرف آب
مديرکل مديريت بحران استانداري سمنان گفت: خشکسالي، تغيير اقليم، برداشت بي رويه آب و کم آبي، علت اصلي بروز مخاطره هاي طبيعي مانند پديده فرونشست است.
رئيسيان ادامه داد: مديريت و برنامه ريزي بلندمدت و کاربردي، تعديل و کاهش مصرف آب و تقويت سفره آب هاي زيرزميني راهکار مقابله با فرونشست است.
وي با اشاره به درگير بودن کشور با تغيير اقليم و خشکسالي اظهار داشت: آب به منزله کالايي است که جايگزين ندارد و مصرف بهينه آب در درازمدت نقش مهمي در جلوگيري از افزايش فرونشست دارد.
مدير گروه دانشکده کوير شناسي دانشگاه سمنان نيز از فرونشست به عنوان پديده اي تدريجي ياد کرد و کاهش رطوبت خاک به واسطه افت سطح سفره آب هاي زيرزميني به دليل برداشت بي رويه را علت اصلي بروز پديده فرونشست زمين مطرح کرد.
ذوالفقاري با بيان اين که بيشترين مصرف آب مربوط به حوزه کشاورزي است، افزود: استفاده بهينه و مديريت مصرف آب در اين بخش نقش مهمي در تقويت سفره آب هاي زيرزميني و جلوگيري از بروز فرونشست دارد.
** دشت هاي رُسي سمنان ميزبان فرونشست
رئيس گروه تلفيق و بيلان شرکت آب منطقه اي سمنان از فرونشست به عنوان زلزله خاموش ياد کرد و گفت: فرونشست بيشتر در مناطقي که جنس خاک رسي است اتفاق مي افتد.
ذاکري بيان کرد: کم شدن رطوبت خاک به واسطه استفاده بيش از حد از سفره هاي آب زيرزميني موجب از بين رفتن شناوري خاک و زمينه ساز بروز فرونشست زمين مي شود.
وي ادامه داد: بخش بزرگي از دشت هاي استان سمنان و ديگر دشت هاي کشور از جنس رس است و بروز فرونشست در اين مناطق با توجه به خشکسالي و افت سطح سفره آب هاي زير زميني دور از انتظار نيست و حتي در اين مناطق بروز پديده فرونشست شدت دارد.
وي تصريح کرد: کاهش رطوبت خاک موجب فشرده شدن آن مي شود و پيامد فشرده شدن خاک به دليل کاهش رطوبت و برداشت بي رويه از آب زيرزميني، فرونشست است.
به گفته رئيس گروه تلفيق و بيلان شرکت آب منطقه اي سمنان، تنها راهکار مقابله با بروز پديده فرونشست تقويت سفره آب هاي زيرزميني و جلوگيري از افت سطح آن است.
معاون اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان سمنان گفت: پديده فرونشست به صورت تدريجي رخ مي دهد و کشور از 40 سال پيش دچار اين مشکل شده است.
عبدالشاه با بيان اين که يک سوم مساحت کشور درگير بحران پديده فرونشست است، افزود: کاهش سطح آب هاي زيرزميني از علت هاي اصلي بروز اين پديده و کنترل پديده فرونشست در کشور نيازمند برنامه ريزي کوتاه مدت و بلند مدت است.
وي اصلاح الگوي مصرف، اجراي طرح هاي آبخيزداري و حفظ پوشش گياهي را از راهکارهاي مقابله با فرونشست زمين و بهره برداري بي رويه از منابع آب زيرزميني، تخريب اراضي ملي و از بين بردن پوشش گياهي را عامل تشديد فرونشست عنوان کرد.
عبدالشاه ابراز داشت: بيش از 9 ميليون هکتار از وسعت استان سمنان را عرصه هاي منابع طبيعي تشکيل مي دهد و از اين ميزان پنج و نيم ميليون هکتار حوزه آبخيز و 2.5 ميليون هکتار مستعد سيل خيزي است.
** سهم 210 ميليارد ريالي سمنان براي آبخيزداري
معاون اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان سمنان خاطرنشان کرد: اجراي طرح هاي آبخيزداري در مناطق سيل خيز و حوزه هاي آبخيز نقش مهمي در تقويت سفره آب هاي زيرزميني دارد.
وي گفت: امسال با توجه به اهميت اجراي طرح هاي آبخيزداري در تقويت سفره آب هاي زيرزميني و جلوگيري از فرونشست زمين از محل صندوق توسعه ملي 200 ميليون دلار براي اجراي اين طرح ها اختصاص يافت.
معاون اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان سمنان با بيان اين که سهم استان از محل صندوق توسعه ملي براي اجراي طرح هاي آبخيزداري 210 ميليارد ريال است، خاطر نشان کرد: طرح هاي آبخيزداري به منظور تقويت سفره آب هاي زيرزميني در 14 حوزه آبخيز استان سمنان اجرايي شده است.
** مقابله با فرونشست در سايه مشارکت مردمي
مديرکل مديريت بحران استانداري سمنان گفت: پديده فرونشست زمين يک شبه اتفاق نمي افتد و فقدان نظارت و مديريت برداشت آب در گذشته عامل بروز فرونشست در زمان حال است.
رئيسيان حفظ پوشش گياهي، فرهنگ سازي، تقويت مشارکت مردمي و پرهيز از نگاه سليقه اي را از راهکارهاي مقابله با پديده فرونشست زمين مطرح کرد.
وي تداخل و موازي کاري در مديريت و تغيير رويکرد و برنامه ريزي را از چالش هاي اصلي در تحقق اهداف عنوان کرد و افزود: ارائه نظر کارشناسي و منطقي، بازنگري در قانون و ايجاد انسجام و همدلي بين دستگاه هاي اجرايي مربوطه را راهکار مقابله با فاجعه فرونشست است.
** بررسي فرونشست اولويت پژوهش ها شود
مديرگروه دانشکده کويرشناسي دانشگاه سمنان گفت: براي مقابله با پديده فرونشست زمين بايد انجام کارهاي تحقيقاتي در اولويت کارهاي پژوهشي قرار بگيرد.
ذوالفقاري افزود: تغيير الگوي کشت در کشاورزي راهکار مديريت مصرف آب و مقابله با فرونشست زمين است و بايد اين مهم با نگاه کارشناسانه مدنظر مسوولان قرار بگيرد.
وي ادامه داد: براي دستيابي به بهره وري مطلوب بر مبناي کاهش مصرف آب به منظور جلوگيري از افت سطح سفره آب هاي زيرزميني و فرونشست زمين ضرورت دارد از ظرفيت شرکت هاي دانش بنيان براي طراحي کشاورزي گلخانه اي به منظور افزايش بهره وري و کمترين ميزان مصرف آب بيش از بيش مورد توجه قرار بگيرد.
ذوالفقاري، تجهيز چاه هاي آب به کنتور هوشمند را اقدامي موثر براي تقويت سفره آب هاي زيرزميني ارزيابي کرد و افزود: مديريت منابع آبي در سايه استفاده از دانش و انجام کارهاي پژوهشي و اجرايي محقق مي شود.
** سمنان درگير چالش اضافه برداشت از آب ها
مديرگروه تلفيق و بيلان شرکت آب منطقه اي سمنان گفت: در استان چاه هاي غيرمجاز وجود ندارد و 90 درصد چاه هاي اين استان مجهز به کنتور است.
ذاکري اضافه برداشت از چاه هاي آب را چالش اصلي استان سمنان در مديريت منابع آبي عنوان کرد و افزود: تغيير اقليم و خشکسالي عامل اصلي اضافه برداشت از چاه هاي آب اين استان است.
وي خاطر نشان کرد: به منظور بررسي سطح سفره آب هاي زيرزميني 400 حلقه چاه در استان سمنان حفر شده و بر اساس نوسان آب در اين چاه ها، سطح سفره آب هاي زيرزميني بررسي و رفتارسنجي مي شود.
وي ابراز داشت: براي مقابله با فرونشست زمين بايد تا جاي ممکن برداشت و استفاده از آب هاي زيرزميني به حداقل برسد.
به گفته ذاکري، کاهش ميزان برداشت از آب هاي زيرزميني نيازمند فرهنگ سازي، زمينه سازي قانوني و فني است.
معاون اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان سمنان گفت: هرچه از آب هاي زيرزميني کمتر برداشت شود، پديده فرونشست کمتر رخ مي دهد.
عبدالشاه با بيان اين که اين اداره کل به منظور تقويت سفره هاي آب زيرزميني 240 هزار مترمکعب پشت بند مخزني ساخته است، افزود: به طور ميانگين اين پشت بندها 2 تا سه بار در سال در اثر بارش باران آبگيري مي شود که بر اساس برآوردها در حدود 720 هزار متر مکعب سيلاب در اين سازه ها جمع آوري مي شود.
وي ادامه داد: تاخير در جاري شدن اين حجم از سيلاب در پشت بندها کمک زيادي به تقويت سفره آب هاي زير زميني مي شود.
** سرانه مصرف آب اصلاح شود
مديرکل مديريت بحران استانداري سمنان گفت: سرانه مصرف آب کشور 155 ليتر در شبانه روز است، ولي در استان سمنان با توجه به کم آبي، سرانه مصرف بيشتر از شاخص کشوري و در حدود 163 ليتر در شبانه روز است و تلاش مي شود که مصرف سرانه به شاخص کشوري نزديک شود.
رئيسيان افزود: استان سمنان با کمبود آب مواجه است و بايد براي کاهش سرانه مصرف و استفاده درست و بهينه از منابع آبي در اين استان فرهنگ سازي شود.
وي با بيان اين که حدود 85 درصد منابع آبي استان سمنان در بخش کشاورزي صرف مي شود، بيان کرد: کشاورزي در اين استان بايد به سمت علمي شدن پيش برود و مديريت ها کارشناسي باشد.
رئيسيان تصريح کرد: در نظر گرفتن اعتبار، هماهنگي بين دستگاه هاي اجرايي لازمه مديريت منابع آبي و مقابله با فرونشست زمين است.
وي، کارها و برنامه ريزي هاي انجام شده براي مقابله با فرونشست زمين را مطلوب ارزيابي کرد و افزود: شاخص شتاب در اجرا و برنامه ريزي براي مقابله با فرونشست زمين و مديريت منابع آبي بايد مدنظر مسوولان قرار بگيرد و اکنون شتاب در اجرا کم است.
**جاي خالي مطالعات در مقابله با فرونشست زمين
مدير گروه دانشکده کوير شناسي دانشگاه سمنان گفت: آبياري قطره اي نمونه اي از مديريت منابع آبي براي جلوگيري از فرونشست زمين است، اما همچنان به دليل آبياري بيش از حد نياز گياهان، هدررفت آب وجود دارد.
ذوالفقاري تصريح کرد: مقابله با پديده فرونشست نيازمند انجام کاري هاي مطالعاتي و پژوهشي است، اما در اين بخش در کشور ضعف وجود دارد و تحقيقات کاربردي نيست.
رئيس گروه تلفيق و بيلان شرکت آب منطقه اي استان سمنان گفت: کاهش برداشت از سفره آب هاي زيرزميني تنها راه مقابله با فرونشست زمين است و براي تحقق اين راهبرد بايد مديريت مصرف انجام شود.
ذاکري افزود: تعريف الگوي کشت اقدامي عملي در مديريت مصرف است اما الگوي کشت زماني موثر است که منجر به کاهش برداشت از سفره آب هاي زيرزميني شود.
به گفته وي، اکنون در کشور آب بهره وري نمي شود بلکه استخراج مي شود و همين مساله موجب تشديد فرونشست زمين مي شود.
وي خاطرنشان کرد: به دليل برداشت بي رويه از سفره هاي آب زيرزميني سطح آب افت کرده و لايه هاي رسوبي فشرده شده و راه براي نفوذ آب به زمين مسدود شده است .
ذاکري با بيان اين که فقدان نفوذپذيري خاک پس از فرونشست از مهمترين عواقب اين پديده محسوب مي شود، اضافه کرد: بزرگترين خطر فرونشست از بين رفتن توان سفره آب هاي زيرزميني در جذب آب هاي سطحي است.
وي گفت: از بين رفتن توان جذب سفره آب هاي زيرزميني مانند کويري است که آبرفت ندارد، سطح زمين مخزني است که آب باران بدون کمترين نفوذي در خاک جمع و تبخير شود.
** مديريت مزرعه راهکار حفظ آبخوان ها
رئيس تلفيق و بيلان آب منطقه اي سمنان گفت: اجراي سياست مديريت مزرعه نقش مهمي در تقويت و حفظ آبخوان ها دارد.
معاون اداره کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان سمنان گفت: ضعف مطالعاتي و کمبود اعتبار چالش اصلي در مقابله با فرونشست زمين است.
عاليشاه افزود: از سال 92 تا 96 براي اجراي عمليات آبخيزداري براي تقويت سفره آب هاي زيرزميني در استان سمنان 180 ميليارد ريال اعتبار صرف شده است.
وي ادامه داد: در برخي حوزه هاي آبخيز استان سمنان به دليل کمبود اعتبار کارهاي مطالعاتي به مرحله اجرا نرسيده و يا در برخي حوزه ها اصلا کار مطالعاتي انجام نشده است.
عاليشاه خاطرنشان کرد: براي تکميل طرح هاي ناتمام حوزه آبخيزداري در استان سمنان ‌سه هزار ميليارد ريال اعتبار نياز است.
7342/6103/7408
انتهاي پيام /*

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۲۵۶۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیگیری اعطای زمین و تسهیلات مسکن در روستاهای دامغان

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ در بخش اتاق خبر صداوسیمای مرکز سمنان، تلفن‌ها و تصاویر ارسالی شما برای اطلاع رسانی بدون واسطه و مستقیم به مسئولان پخش می‌شود.
شما هم استانی‌های عزیز می‌توانید از سوژه ها، مشکلات و اتفاق‌های مهمی که در شهر و روستای شما رخ می‌دهد، تصویر بگیرید و به شماره ۰۹۱۰۸۹۹۴۶۹۷ ارسال کنید.
این تصاویر در قالب بخش شهروند خبرنگار با نام شما در بخش خبری، سایت و کانال خبرگزاری صداوسیمای استان سمنان منتشر می‌شود.
مشکلاتی که از طریق شهروند خبرنگار به اطلاع ما برسد در فهرست برنامه اتاق خبر قرار گرفته و پیگیری می‌شود.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی