به نقل از «صراط نیوز»

یک باستان شناس آلمانی که دست کاوش­‌های غیرقانونی در ایران را قطع کرد

تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۵۰۳۹۲

صراط:

ارنست هرتسفلد در 23 جولای 1879 در سل (Celle) آلمان متولد شد. دیپلم دبیرستان خود را در برلین و به سال 1897 گرفت. سپس دانشجوی رشتۀ معماری شد و همزمان آشورشناسی، تاریخ هنر و فلسفه را نیز فراگرفت. در 1903 در امتحان مهندسی ساختمان شرکت کرد. سپس، دو سال در محوطۀ باستانی آشور به عنوان دستیار والتر آندره (Walter Andrae)(1956-1875) کار کرد و در راه بازگشت به برلین، سفرهای بسیاری در ایران و عراق داشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او علاوه بر مهارت­های فوق، قادر بود از منابع لاتین، یونانی، عربی، فارسی، سریانی و خط میخی نیز به خوبی بهره ببرد. هرتسفلد پایان­ نامۀ دکترای خود را در برلین در مورد پاسارگاد نوشت.

به گزارش  تسنیم، هرتسفلد برنامه­ ای نظام­ مند برای لغو امتیاز انحصاری فرانسویان در کاوش­‌های باستان­شناسی ایران ریخت. خطابه­ های شورانگیز او در عمارت مسعودیه، همراه با تربیت جمعی از دانشوران ایرانی و نیز همزمان کسب حمایت دولتمردان متنفذ، او را به هدف نزدیک کرد و با کمک آرتور آپهام پوپ آمریکایی و شماری از دانشوران ایرانی، انجمن آثار ملی را در 1302 بنیان نهاد.

او در یکی از خطابه­‌ها چنین گفت: «برای جلوگیری از بی­ حرمتی به ابنیۀ تاریخی؛ اولاً از طرف دولت احکام اکیده صادر و به تمام ایالات و ولایات غدغن شود که ابنیه ملی و تاریخی را خراب و ضایع ننمایند و آثار ملی را محترم شمارند. در ضمن به وسایل مختلفۀ دیگر مثلاً به توسط جراید مردم را به این مفاخر ملی متوجه ساخته و حفظ و احترام ابنیه و آثار را به عامه بفهمانند».

هرتسفلد زیرکانه از فضای ملی­ گرایانه در اواخر دورۀ قاجار و اوایل دورۀ پهلوی برای نیل به مقاصد خود استفاده کرد و اندکی بعد از تیر 1306 رسماً به مدت سه سال در سمت متخصص مطالعات شرقی به استخدام دولت ایران درآمد. در این منصب، او دستور به نظارت دقیق بر عتیقاتی داد که از کشور خارج می­ شدند.

همچنین او مایل بود که بازرسان دولتی را به محل­ های کاوش بفرستد و این اقدامات خوشایند فرانسویان نبود به گونه­ ای که دومکنم - رئیس هیأت فرانسویان در شوش چنین نوشت «حضور یک ایرانی در حفریات برای ما که 24 سال بدون نظارت کار کرده ­ایم توهین­ آمیز است».

عصا، پیپ و موی طلایی؛ سه‌گانه‌های مرد پشت صحنه‌های هزار دستان / سرنوشت اشیای ایرانی موزه لوور

سرانجام اقدامات هرتسفلد نتیجه داد و تفاهم­نامۀ لغو امتیاز انحصار کاوش ­های باستان­شناسی فرانسه در ایران در تاریخ 18 اکتبر 1927 مطابق با 25 مهر 1306 در تهران به امضای طرفین رسید.

اندکی بعد و در فرودین 1307 او در پاسارگاد کاوش کوتاهی انجام داد اما آرزویش کاوش در تخت جمشید بود. ولی بدون وجود قانون، کاوش در تخت جمشید ممکن نبود. او پیش­نویس قانونی را برعهده گرفت که با مخالفت وزیر معارف وقت یحیی خان قره گوزلو روبرو شد چرا که پیش­نویس هرتسفلد دست او را در کاوش­‌های غیر قانونی می­‌بست.

وزیر معارف خود پیش­نویس دیگری تهیه کرد که به ملاکان و تجار اجازه می­‌داد تا به هر میزان که می­‌خواهند اقدام به حفاری کنند. واکنش هرتسفلد به آن بسیار جالب بود. او به وزیر دربار گفت که «برای دنیا چنین قانونی نشانۀ این خواهد بود که ایران کشور بی­‌تمدنی است».

در نهایت با حمایت­ های تیمورتاش، وزیر معارف از طرح خود عقب نشست و در نهایت در 13 آبان 1309 قانون عتیقات به تصویب مجلس رسید. او جیمز هنری برستد - رئیس موسسۀ شرق­ شناسی دانشگاه شیکاگو را مطلع کرد که برای کسب مجوز کاوش تخت­ جمشید اقدام کند.

با تأیید هیأت وزیران چند ماه بعد کاوش در تخت جمشید آغاز شد اما جوی که هرتسفلد از آن برای صعود خود بهره برده بود، به تدریج دامن خود او را هم گرفت. زیرا دولت مصمم به نظارت شدید بر فعالیت خارجیان بود.

با  قدرت گرفتن نازی‌ها او حمایت دولت آلمان را نیز از دست داد و سرانجام با زمینه­ چینی­‌های رقبای دیرینۀ خود همچون پوپ آمریکایی و گدار فرانسوی، از سرپرستی هیأت تخت جمشید کنار گذاشته شد و اریک فردریش اشمیت، دیگر باستان­شناس آلمانی جای او را گرفت.

هرتسفلد در پاییز 1313/ 1934 ایران را برای همیشه ترک کرد و تا 1936 در لندن ماند. سلسله سخنرانی‌­های او بعدها به نام تاریخ باستان­شناسی ایران به چاپ رسید. سپس استاد دانشگاه پرینستون در آمریکا شد و در 1947 به میل خود از آن کناره گرفت. وی در 20 ژانویۀ 1948 در شهر بازل سوئیس درگذشت.

به گزارش جامعۀ باستان شناسی ایران - هرتسفلد باستان­شناسی جسور، طراح و نقشه­ کشی ماهر و زبان­شناسی خبره بود. افکار و طرح­‌های او در زمینۀ تاریخ، باستان­شناسی و زبان­شناسی، مطالعات ایران­شناسی را وارد مرحله­‌ای تازه کرد.

او به تنهایی بیشتر مقالات دورۀ قدیم مجلۀ آلمانی «گزارش­های باستان­شناسی ایران» را نوشته و از بنیانگذاران آن محسوب می­‌شود. اقدامات عملی او قانون­ مداری را وارد باستان­شناسی ایران کرد. بسیاری از افکار و نظرات هرتسفلد بعد از گذشت 70 سال همچنان معتبر و محل رجوع دانشمندان است.

 

منبع: صراط نیوز

کلیدواژه: آثار باستانی سازمان میراث فرهنگی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.seratnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صراط نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۵۰۳۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شهرداری قزوین پاسخگوی مکاتبات شورا درباره جذب نیروی غیرقانونی باشد

عضو شورای اسلامی شهر قزوین بر لزوم پاسخگویی مدیریت شهری نسبت به مکاتباتش مبنی بر جذب نیروی غیرقانونی تأکید کرد و گفت: شهرداری قزوین همچنین درباره استفاده از نیروهای بازنشسته پاسخگو باشد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از قزوین، قاسم الله‌یاری امروز _چهارشنبه پنجم اردیبهشت_ در جلسه علنی شورای شهر در طرح دیدگاه خود پیرامون لایحه دریافت تسهیلات از بانک شهر برای تکمیل پروژه‌های عمرانی اظهار کرد: دریافت تسهیلات اتفاق خوبی است که می‌تواند منجر به تکمیل و بهره‌برداری بسیاری از پروژه‌های نیمه‌تمام شود.

وی افزود ضرورت دارد تا به مانند دیگر کلان‌شهرها بتوانیم از ظرفیت بانک شهر برای اخذ تسهیلات بیشتر استفاده کنیم و نباید این تسهیلات صرف پرداخت حقوق و هزینه‌های جاری شود؛ در ضمن مدیریت شهری قزوین باید پرداخت مطالبات و اجرایی شدن مصوبات کمیسیون فرهنگی در حوزه مساعدت‌ها را تسریع کند.

عضو شورای اسلامی شهر قزوین همچنین بر لزوم پاسخگویی مدیریت‌شهری قزوین نسبت به مکاتبات مبنی بر جذب نیروی غیرقانونی تأکید کرد و گفت: شهرداری قزوین درباره استفاده از نیروهای بازنشسته در شهرداری و موارد دیگر که به شهرداری اعلام شده پاسخگو باشد.

الله‌یاری همچنین به موضوع ساخت مستند ایران‌گرد توسط جواد قارایی اشاره کرد و افزود: با نظر و موافقت شورای اسلامی شهر قزوین در سال گذشته ساخت مستند از جاذبه‌های گردشگری فرهنگی و تاریخی قزوین توسط جواد قارایی تهیه‌کننده مستند ایران‌گرد به تصویب رسید، اما متأسفانه تاکنون قرارداد کار منعقد نشده است.

وی در تذکری خواستار تسریع در روند انعقاد قرارداد ساخت مستند ایران‌گرد توسط مدیریت شهری قزوین شد و ادامه داد: با توجه به اینکه ممکن است فصل کاری برای تصویر برداری را از دست بدهیم، به همین خاطر ضرورت دارد تا در اسرع وقت قرارداد این مستند منعقد شود و کار عوامل اجرایی مستند کلید بخورد.

کد خبر 747664