روایتی انسانی از بحرانی ایدئولوژیک
تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۶۱۱۵۳۹
به گزارش خبرگزاری بسیج، در سینمای ایران در طول چهار دهه گذشته هر فیلمی دست روی سوژه‌ای ایدئولوژیک‌تر و ملی‌تر می‌گذاشت می‌توانستیم مطمئن باشیم که با فیلمی شعاری طرفیم که از روایت یک خط قصه ساده و پرداخت شخصیت معمولی هم عاجز است. به جز معدود استثنائاتی مانند آقای ابراهیم حاتمی‌کیا و ... . فیلم‌هایی که بعدها با عناوین دستمالی شده «استراتژیک» و «فاخر» به یک ژانر از پیش باخته در سینمای ایران تبدیل شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
طبق همین عرف سینمای ایران سوژه «ریگی» و تفکر تکفیری‌ها، اگر دست کارگردانی در تراز ابراهیم حاتمی‌کیا و با جهت‌گیری ساخت یک فیلم جاسوسی- پلیسی هالیوودی نبود روی کاغذ شکستش قطعی به حساب می‌آمد. اما شاهکار نرگس آبیار دقیقاً همینجاست. جایی که دست روی سوژه‌ای کاملاً مردانه می‌گذارد که پتانسیل شعاری شدن و از بین رفتنش بسیار بالاست، سراغ روایت جاسوسی- پلیسی هم نمی‌رود و آن را تبدیل به یک فیلم انسانی درجه یک می‌کند. نرگس آبیار نویسنده است و می‌داند که وجه مشترک سینما و ادبیات این است که در هردو باید «انسان» خلق کرد. کاراکتری با پوست و گوشت و خون و روح که همدلی مخاطب را برانگیزد و تصمیماتش منطق داستانی و شخصیتی درستی داشته باشد. آثار هنری عموماً با کاراکترهای ماندگاری که خلق می‌کنند ماندگار می‌شوند. شکست فیلم‌هایی با موضوعات این‌چنینی در طول سالیان گذشته دقیقاً در جایی اتفاق افتاده که فیلمساز فراموش کرده حتی در ایدئولوژیک‌ترین سوژه‌ها- که ظاهراً همه مردم هم بر آن توافق دارند- باید در جهان فیلم منطق عملکرد شخصیت‌ها کاملاً برای مخاطب روشن باشد و چالش ایدئولوژیک ماجرا به یک بحران و چالش انسانی تبدیل شود تا مخاطب عام را با خود همراه کند.
به یاد بیاورید که در فیلم‌های شکست‌خورده این سال‌ها چطور سازندگان بد بودن/خوب بودن کاراکترها را پیش‌فرض مخاطب دانسته و هیچ لزومی برای توضیح/نمایش تفکر کاراکترهای منفی قصه و چرایی بد بودن این تفکر به خود نداده‌اند. پس ما عموماً با کاراکترهای تک‌بعدی طرفیم که هیچ وجوه انسانی ندارند. آن‌ها مثلاً اگر داعشی‌اند از هیچ حس انسانی در هیچ بعدی برخوردار نیستند. عاشق نمی‌شوند. کثیفند. احمقند و .... و طرف مقابل چون در جبهه حق هستند پس هیچ اشتباهی ندارند و بی‌دلیل مخاطب باید طرف آن‌ها باشد.
تفاوت در همین نکته، بزرگ‌ترین دستاورد فیلم نرگس آبیار است. اینکه در «شبی که ماه کامل شد» با وجود نمایش سبوعیت گروهک ریگی ما با «عبدالحمید»ی طرفیم که دارای وجوه انسانی است. واقعاً عاشق است. اهل خانواده است. اهل شعر و شاعری است. اهل موسیقی است و فیلم درواقع ترسیم سیر تغییر اوست. نه تغییری خلق‌الساعه و لحظه‌ای مانند نود درصد آثار سینمای ایران. تغییری که مخاطب آن را به درستی درک می‌کند و نکته هولناک فیلم هم همینجاست. اینکه هرکدام از ما/مخاطب می‌تواند یک «عبدالحمید» باشد و این مسیر را از یک شاعرِ عاشق به یک قاتلِ تکفیری به سرعت طی کند.
«شبی که ماه کامل شد» به درستی به جای روایت ماجرا از منظر شخصیت اصلی- عبدالمالک ریگی- سراغ یک شخصیت فرعی رفته و داستان را از منظر او روایت می‌کند. شخصیتی که به درستی یک زن انتخاب شده است تا هم به فضای فکری و کاری سازنده اثر نزدیک‌تر باشد و هم همدلی مخاطب را بیشتر برانگیزد. این اتفاق برای فیلم حسن دیگری هم دارد. اینکه داستان را از یک قصه لو رفته امنیتی که همه مخاطبین پایان آن و نحوه وقوعش را می‌دانند به یک داستان بکر و ناگفته در حاشیه داستان اصلی تبدیل کرده است. قصه‌ای که تا انتها تعلیق را در مخاطب حفظ می‌کند.
آبیار اما جز طراحی شخصیت و خلق درست کاراکتر، فیلم به فیلم یاد گرفته است که سینما هنر نمایش چالش‌های بیرونی و عینی شخصیت‌هاست و نه درگیری‌های ذهنی و درونی.
او حالا در «شبی که ماه کامل شد» در اوج پختگی داستان‌گویی و تسلط بر تکنیک سینمایی در طول دوران کاری خودش است. صحنه‌های درگیری، صحنه‌های شلوغ پاکستان و همچنین زابل، پلان‌هایی هستند که قطعاً به جز یکی دو چهره، هیچ کارگردان مردی در سینمای ایران هم قادر به گرفتن آن‌ها نیست. جز گرفتن صحنه‌های شلوغ و سخت اما اوج هنر کارگردانی آبیار در ساده برگزار کردن همه‌چیز است. مثلاً دقت کنید به سکانس شام خانواده و انتظار برای نمایش تصویر پسر از العربیه(بیان جزئیات بیشتر باعث اسپویل یکی از غافلگیری‌های اثر می‌شود) دقت کنید که چطور اجرای ساده و بی‌تأکید و بدون اغراق این سکانس، تأثیرگذاری آن را چندین برابر کرده است، تا جایی که اثر آن ممکن است مدت‌ها بعد از پایان فیلم بر مخاطب باقی بماند. این برگزاری ساده، اما دقیق. این نزدیک شدن به شخصیت‌ها با نزدیک شدن به فرم مستند در اجرا، نشان از یک پختگی در کارگردانی دارد که تأثیر حسی فیلم را بسیار ارتقاء داده است.
جز اینها، فیلم با رعایت جزئیات درست در فیلمنامه از بسیاری از پرتگاه‌ها در روایت این سوژه هم به خوبی عبور کرده.
مثلاً فاصله‌گذاری دقیق بین مردم بومی سیستان و بلوچستان با خانواده ریگی و عدم تعمیم این تفکر به مردم منطقه به خوبی در فیلم اتفاق افتاده. از آن مهم‌تر فاصله‌گذاری بین تفکر تکفیری گروهک ریگی و باقی اهل سنت. همین‌طور نمایش ظریف و به‌دور از شعار ارتباط گروهک ریگی با آمریکا، عربستان، پاکستان و افغانستان.
پیش از این هم در جایی نوشتم که بزرگ‌ترین دستاورد «شبی که ماه کامل شد» برای سینمای انقلاب این است که حالا یک الگوی درست برای روایت سوژه‌های این‌چنینی وجود دارد. حالا دیگر می‌توان فیلم‌هایی با موضوعات مهم و ملی را آثاری از پیش باخته تصور نکرد. می‌توان با الگو قرار دادن «شبی که ماه کامل شد» مسیر تازه‌ای در پرداخت به مسائل استراتژیک باز کرد.
منبع: صبح نو / امیر ابیلی
منبع: بسیج نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت basijnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بسیج نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۶۱۱۵۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وضعیت بحرانی رزیدنت‌ها و پزشکان طرحی/ شرایط را سخت‌تر کرده ایم
به گزارش خبرگزاری مهر، محمد رئیس زاده، در برنامه کشیک سلامت در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه مساله رزیدنت‌ها تا چه حد در اولویت است، گفت: من هیچ اولویتی را برای سیاست گذاران و مسئولین اصلی نمی بی نم که وضعیت نیروهای طرحی و رزیدنت ها را در اولویت قرار بدهند. حداقل در این دو سال که درگیر مسائل رزیدنت‌ها و پزشکان طرحی هستم، برای حل مشکلات رزیدنت‌ها و پزشکان طرحی به شکل کلان فکری نشده است، برعکس اقدامات سلبی هم تشدید شد.
وی افزود: در حوزه تأمین نیروی تخصصی در منطقه محروم با درخواست بیشتری مواجه هستیم، چون نیازها روز به روز بیشتر هم می‌شود با این وجود سیستم نظام ارجاع و برنامه پزشکی خانواده را هم نتوانستیم خوب پیاده کنیم. از طرفی جمعیت هم در حال افزایش است بنابراین نیاز به نیروی تخصصی و دسترسی به پزشک متخصص هم در حال افزایش است.
رئیس زاده در پاسخ به سوال مجری برنامه درباره چرایی صفر خواندن اولویت مسئله رزیدنت‌ها و پزشکان طرحی از نگاه مسئولین و سیاست گذاران، گفت: اقدامات ایجابی برای تأمین این نیاز انجام نمی‌شود. برای مثال وقتی ما در شهرستانی نیاز به پزشک متخصص زنان و زایمان داریم باید هزینه کنیم اما هزینه نمی‌کنیم و با نیروی طرحی ارزان قیمت با ماهیانه ۱۲ تا ۱۳ میلیون تومان جبران می‌کنیم برای اینکه جبران نیرو از این مسیر انجام شود با اقدامات سلبی مسیر را برای هرگونه اقدام به ترک محل طرح تنگ کردیم. به شدت شرایط را سخت‌تر کردیم نیرو با همه مصیبت‌ها در آنجا بسازد اما از طرفی حاضر نیستیم منابع حوزه سلامت را در این مسیر قدری بیشتر هزینه کنیم که نیرو با اشتیاق در این مناطق بماند.
وی افزود: در حوزه رزیدنت‌ها نیز وضعیت همین گونه است قبلاً رزیدنت‌ها فقط یک تعهد محضری می‌دادند الان رزیدنت‌ها را بر خلاف رأی دیوان موظف می‌کنیم ضامن بیاورند این هم نوعی اقدام سلبی است. از طرفی شرایط انصراف را هم به قدری سخت کرده ایم همه اینها منجر به این شد که در حال حاضر در برخی رشته‌های تخصصی با کمبود شدید ورودی مواجه هستیم. اگر اولویت بود که مسئولین کشور از ما سوال می‌کردند که یعنی چه ظرفیت رشته بیهوشی زیر ۲۰ درصد پر می‌شود.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران گفت: امسال ورودی رشته طب اورژانس زیر ۵ درصد و اطفال ۳۶ درصد پر شد و ظاهراً هیچ کسی این حرف را جدی نمی‌گیرد البته ما آمار می‌دهیم اما اتفاق خاصی رخ نداده است ربطی هم به این دولت و آن دولت ندارد.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر علت روند افزایشی خودکشی در بین جامعه فرهیخته پزشکی، گفت: علت کاملاً مشخص است. قوانین، برخورد و انتظارات از نیروهای در حال تحصیل، انترن ها، پزشکان عمومی در حال طرح و رزیدنت‌ها مربوط به چهاردهه قبل است در حالی که شرایط چهار دهه است که عوض شده است یعنی ما رزیدنت را با شرایط ۲۰ سال قبل مدیریت کنیم و همان انتظارات را داریم از طرفی قوانین را سخت‌تر و پرداختی‌ها را هم کم کردیم.
رئیس زاده افزود: در اواخر سال گذشته به رئیس مجلس شورای اسلامی عرض کردم، بنده اواخر سال ۸۲ که رزیدنت جراحی بودم کمک هزینه‌ای که دریافت می‌کردم معادل ۳۰ میلیون تومان الان بود. الان با این افزایش که ارزشمند هم است دریافتی رزیدنت‌ها را که دوستان وزارتخانه هم پیگیری کردند به ۱۵ میلیون تومان رسید. پرداختی را حداقل یک دوم کردیم، فشار کار قطعاً بیشتر است چون ظرفیت رزیدنتی ما خیلی گسترش پیدا نکرده است از طرفی تمایل هم کمتر شده ولی بار مراجعات که کمتر نشده است، کار زیادتر شده، انتظارات بیشتر، پرداختی‌ها کمتر و قوانین را سخت‌تر کردیم.
وی گفت: ما می‌خواهیم رزیدنت سال ۱۴۰۳ را همانند رزیدنت سال ۷۰ و ۸۰ داشته باشیم در حالی که شرایط کار را هم سخت‌تر کرده و قوانین را هم سخت‌تر کرده ایم و انتظاراتمان بالاتر رفته و در عوض پرداختی‌ها را هم کم کرده ایم.
رئیس زاده افزود: در حال حاضر عزم ملی از سوی مجلس، دولت و نهادهای تصمیم گیر کلان برای حل معضل رزیدنت‌ها و پزشکان طرحی نمی‌بینیم. دلیلش هم این است صحبت‌های دلسوزان و کارشناسان این حوزه نه در وزارت بهداشت، فرهنگستان علوم پزشکی و سازمان نظام پزشکی و انجمن‌های علمی به خوبی شنیده نمی‌شود.همین چند روز پیش بود که رهبر معظم انقلاب در دیدار با کارگران فرمودند ما در پزشکی و سلامت جزو پیشتازان هستیم پزشکی ما در منطقه نظیر ندارد و در دنیا جزو کشورهای پیشرفته هستیم.
وی با طرح این پرسش که این پیشتازی و برجستگی را در طی چهار دهه چه کسی ایجاد کرد، عنوان کرد: مگر غیر از این است که همین اساتید و رزیدنت‌ها و پزشکان و وزرای سابق و پزشکان ما ایجاد کردند؟ برای تداوم این رشد افتخارآمیز مگر راهی به غیر از ارجاع به نظرات همین متخصصین و کارشناسان داریم؟ وقتی به کرات می‌بینیم هشدارهای ما نه تنها جدی گرفته نمی‌شود بلکه نظرات افراد غیر تخصصی بر نظرات ما غالب می‌شود. وقتی مطالب را با استدلال و منطق بیان می‌کنیم شنیده نمی‌شود حق داریم مشکوک شویم؟
رئیس زاده با بیان اینکه نظرات خلاف بر نظرات و بیانات ما غالب می‌شود، گفت: گاهی این نظرات خلاف از موضع دلسوزی غیر عالمانه است مقداری را هم حق بدهید شک کنیم که نکند جریانی می‌خواهد بازوی توانمند کشور را در حوزه حیات بخش سلامت زمین بزند.
وی در ادامه به بیان مثال ساده ای در همین زمینه اشاره کرد و گفت: ما بالای صد هزار پزشک عمومی در کشور داریم درصد ورود به برخی رشته‌ها را هم قبلاً گفتم در حالی که ۱۰ سال قبل که نصف این تعداد پزشک عمومی داشتیم همین رشته‌ها با همین طرفیت با رقابت شدید صد درصد پُر می‌شد. آیا واقعاً راه حل تأمین نیروی تخصصی که مورد مطالبه درست مردم و مسئولین است تسهیل ورود این صد هزارتا به رشته تخصصی است یا افزایش ظرفیت پزشکی؟ که آن هم در خوش بینانه ترین حالت ۱۲ سال بعد در حوزه سلامت نتیجه خواهد داد.
رئیس زاده با تاکید بر اینکه عزم جدی برای حل این مساله وجود ندارد، عنوان کرد: وضعیت نیروهای طرحی و رزیدنت‌ها تغییری در طی این سال‌ها نکرده است. عزمی هم اگر وجود دارد از مسیر نادرست و غیر کارشناسی است. دو تا بحث وجود دارد؛ ساده سازی پزشکی که به شدت مطرح و به شدت اشتباه راهبردی و غیر قابل جبران است. برخی‌ها معتقدند پزشکی هم همانند بقیه رشته‌ها است مگر چقدر به فلان رشته حقوق می‌دهیم؟ این یعنی ساده انگاری پزشکی. نکته دوم فکر می‌کنیم که با ساده‌ترین راه حل‌ها اگر روی کاغذ قلم ما را بالا و پایین کنیم مشکل حل می‌شود. در یکی از پیچیده‌ترین رشته‌ها ساده‌ترین کار بی زحمت را انتخاب می‌کنیم معلوم است که مشکلات حل نمی‌شود. کتمان کردن مشکلات، کاری را هم حل نمی‌کند با صدای رسا و شفاف اعلام می‌کنم در چهار سال آینده هزار نفر کمبود متخصص بیهوشی در کشور خواهیم داشت. ۵ سال دیگر چگونه مریض را جراحی می‌کنیم؟ اگر عزم جدی وجود داشت که از سال ۹۲ تا الان ورودی رشته بیهوشی باید تغییر می‌کرد اما نکرده است.
وی گفت: بحث من کلان و فراتر از وزارت بهداشت است و مربوط به سلامت مردم است. نیروی طرحی ما در منطقه محروم تا ۱۴ ماه ۱۲ میلیون تومان حقوق می‌گیرد. فوق تخصص گوارش در منطقه طرحی حقوق ۱۲ میلیون تومانی می‌گیرد کارانه هم که نمی‌دهند در سال ۱۴۰۳ این حرف را از فوق تخصص گوارش می شنوم.
رئیس زاده در پایان افزود: نکته اول آنکه اگر حوزه سلامت کشور ما به جایگاه رفیع رسیده است با کمک همه بخش‌های کشور بوده است. نکته دوم و بسیار مهم این است، قطعاً بن بست برای جامعه پزشکی وجود ندارد و راهکار وجود دارد. در دهه ۶۰ با شرایط آن زمان کارهایی انجام شد که نتیجه اش را می‌بینیم معلوم است بن بستی وجود ندارد، ما می‌توانیم در حوزه پزشکی همچنان پیشتاز باشیم آن هم با این شرط که گروهی از مجلس و دولت مشکلات حوزه سلامت را با روش علمی و حقیقی و واقعی و درست، تحلیل و درک کنند. و دیگر اینکه وضعیت نیروهای طرحی و رزیدنت‌ها را از نزدیک ببینند و با استفاده از نظرات صاحبنظران راهکارها را جمع بندی و اجرا کنند.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران تاکید کرد: باید امید به آینده رزیدنت‌ها و پزشکان طرحی را تقویت کنیم، تا شاهد مهاجرت و اقدامات خطرناک پزشکان نباشیم.
کد خبر 6095485
ورود دادستان کلاله به موضوع مفقودی «یسنا»