فراز و فرودهای یک رابطه پر تنش
تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۶۲۶۴۴۴
لندن - ایرنا - هر چند روابط ایران و انگلیس پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 به این سو، شاهد افت و خیزهای بسیار در مناسبات دو کشور بوده، به نظر می رسد برخی رویدادهای معاصر منطقه ای و جهانی چشم انداز گسترش تدریجی روابط تهران و لندن را ترسیم می کنند.
به گزارش ایرنا، به فاصله کوتاهی پس از پیروزی انقلاب، سفارت ایران درلندن توسط یک گروه تروریستی که بعدها روشن شدگروهی از جدایی طلبان خوزستان بودند، اشغال شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
** حمایت از صدام در جنگ علیه ایران
دولت انگلیس پس از انقلاب اسلامی روابط دیپلماتیک خود را با ایران تعلیق کرد و سفارتخانه خود را در تهران بست. سفارت انگلیس در تهران تنها پس از پایان جنگ ایران و عراق در سال 1367 بازگشایی شد اما بدون حضور سفیر.
در طول جنگ، انگلیس به تبع سایر کشورهای غربی در جبهه حامیان صدام قرار داشت.
از جمله میتوان به گزارش روزنامه گاردین در مارس 2003 اشاره کرد که در آن از ساخت یک کارخانه شیمیایی در فلوجه، در نزدیکی بغداد توسط انگلیس پرده برداشت.این کارخانه که به «فلوجه 2» معروف بود، پس از اشغال عراق از سوی نیروهای آمریکایی بهعنوان یکی از کارخانههای اصلی تولید تسلیحات شیمیایی معرفی شد.
پس از بازگشایی کوتاهمدت سفارت انگلیس، طولی نکشید که روابط دیپلماتیک دو کشور دوباره تیره شد. این بار انگلیس به بهانه فتوای حضرت امام خمینی (ره) در مورد ارتداد سلمان رشدی، روابط دیپلماتیک را متوقف کرد. دو سال بعد یعنی در 1370 انگلیس دو دیپلمات و یک دانشجوی ایرانی را به ظن برنامهریزی برای قتل سلمان رشدی اخراج کرد و بدین ترتیب روابط ایران و انگلیس تا شهریور 1377 که سفارت این کشور دوباره بازگشایی شد، همچنان تیره ماند.
**اولین تبادل سفیر بعد از انقلاب
سال 1378شاهد اولین تبادل سفیر بین دو کشور بعد ازانقلاب اسلامی بود.درشهریور 1380 و با سفر جک استراو، وزیر خارجه وقت انگلیس به تهران، روابط دو کشور وارد دوره جدیدی شد. این اولین سفر یک مقام انگلیسی در سطح وزیر خارجه به ایران، پس از انقلاب اسلامی بود. در این سفر که پس از حملات یازده سپتامبر انجام میشد، هدف اصلی جک استراو را گفتگو درباره موضوع مقابله با طالبان در افغانستان تشکیل میداد. همچنین بازدید سرزده پرنس چارلز، ولیعهد انگلیس از شهر زلزله زده بم در سال 1382 نه در مقام ولیعهد، بلکه در کسوت رئیس صلیب سرخ این کشور نیز ازجمله نقاط مهم در تاریخ روابط دو کشور در بعد از انقلاب بهحساب میآید که بیشتر اهمیت نمادین دارد تا سیاسی.
** ایستادن کنار واشنگتن
شهریور 1382 هم زمان بود با شدت گرفتن مناقشه اتمی بین ایران و قدرتهای جهانی. با انتشار گزارش سازمان بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای ایران، انگلیس اعلام کرد که با نظر آمریکا که نیت ایران دستیابی به سلاح اتمی است، موافقت دارد. ایران به فاصله کوتاهی پس از این گزارش با بازدیدهای بیشتر از سوی آژانس موافقت کرد. با اینحال در خرداد 1383 گزارش آژانس که بر اساس پیشنویس پیشنهادی انگلیس، آلمان و فرانسه تدوینشده بود، مجدداً ایران را درزمینهٔ فعالیتهای اتمی خود محکوم کرد.
**بازداشت 15ملوان انگلیسی
دراسفند 1385نیروهای ایرانی پانزده ملوان انگلیسی از خدمه کشتی «اچ ام کورنوال» را که در حال گشت زنی در آبهای مرزی ایران با عراق بودند، به دلیل تجاوز به آبهای ایران دستگیر کردند. دستگیری ملوانهای انگلیسی در آن سال یکی از پر سروصدا ترین اتفاقات در عرصه روابط دو کشور بود.پس از تلاشها و گفتگوهای دیپلماتیک دو طرف، سرانجام در فروردین 1386این پانزده ملوان طی مراسمی درتهران توسط رئیس جمهوری سابق، آزاد شدند.
پس از آن، ناآرامیهای تابستان 1388 و مناقشه اتمی دو محور عمده روابط سیاسی دو کشور در طول ماههای آینده را تشکیل دادند، تا اینکه در 30 آبان 1390، دیوید کامرون، نخستوزیر وقت انگلیس در اقدامی یکجانبه تحریمهای مالی علیه ایران را اعلام کرد. این اقدام که آغازگر تحریمهای مالی بود و بعدها شدت بیشتری یافت منجر به بسته شدن بانکهای ایرانی مقیم انگلیس شد. ازجمله بانک ملی و سپه که هرکدام از سالهای پیش از انقلاب در انگلیس و بهویژه در لندن شعبه داشتند، مجبور به تعطیل کردن فعالیتهای خود شدند.
در این زمان شرکتهای انگلیسی حتی از سوخترسانی به هواپیماهای مسافری ایرانی امتناع کردند.
** تحریم های مالی علیه ایران
در ادامه تحریمهای مالی ایران توسط انگلیس، مجلس ایران با یک طرح دوفوریتی به کاهش روابط دیپلماتیک با انگلیس و اخراج سفیر این کشور رأی داد.این طرح در 6 آذر 1390 برابر با 27 نوامبر 2011 تصویب شد. فردای آن روز یعنی 7 آذر و 28 نوامبر، روزنامهها از قول ویلیام هیگ، وزیر خارجه وقت انگلیس نوشتند که ایران باید منتظر عواقب تصمیم خود مبنی بر اخراج سفیر انگلیس باشد.
یک روز بعد از این یعنی روز 8 آذر، سفارت انگلیس در تهران موردحمله و سپس اشغال تظاهرات کنندگان قرار گرفت. از این به بعد روابط دو کشور با سرعت زیادی تیره شد. انگلیس بهعنوان عضو دائم شورای امنیت، این موضوع را در شورای امنیت سازمان ملل مطرح کرد و آن شورا نیز با انتشار بیانیهای 'به شدیدترین نحو ممکن' این اقدام را محکوم کرد. نروژ سفارت خود را تعطیل کرد، فرانسه سفیر خود را فراخواند و کشورهای عضو اتحادیه اروپا به سمت تعطیل کردن سفارتهای خود حرکت کردند.
دولت انگلیس تقریباً بلافاصله یعنی فردای حادثه دربیانیهای به تمام کادر دیپلماتیک سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن، 48 ساعت مهلت داد که کشور را ترک کنند. بهاینترتیب دو روز بعد، یعنی در 11 آذر سفارت ایران و سایر نمایندگیهای دیپلماتیک و کنسولی ایران درانگلستان تعطیل شده بودند. علاوه بر آن در ادامه یک درگیری حقوقی، سرانجام مجوز پخش پرس تی وی در انگلیس در 30 دی 1390، 20 ژانویه سال 2012، لغو شد.
**برجام ومسیر جدیدبهبود روابط
پس از انتخابات ریاست جمهوری 1392 و سرکار آمدن دولت حسن روحانی و امضای برجام در تیرماه 1394، روابط دو کشور دوباره مسیر بهبود را طی کرد. اندکی بعد از امضای برجام، فیلیپ هاموند، وزیر خارجه وقت انگلیس با سفر به تهران در مراسم بازگشایی سفارت این کشور و به اهتزاز درآمدن پرچم آن شرکت کرد.
این دومین سفر یک وزیر خارجه انگلیس به تهران پس از انقلاب اسلامی بود. در این سفر هاموند به 'میراث عدم اعتماد' بین دو کشور اشاره کرد و اذعان داشت که اعتماد متقابل را فقط باتجربه میتوان بازسازی کرد.
پس از آن، در شهریور 1395 سطح روابط دیپلماتیک دو کشور از کاردار به سفیر ارتقاء یافت و نیکلاس هاپتون به عنوان سفیر انگلیس در تهران و حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن شد. انگلیس اردیبهشت گذشته «راب مَکِر» را جایگزین هاپتون کرد و او پیش از عزیمت به تهران، در مصاحبه ای با ایرنا ابراز امیدواری کرد که در دوره مأموریت خود سطح روابط میان دو کشور را بهبود بخشد. وی همچنین برجام را دستاوردی مهم دانست و گفت که لندن از تمام ظرفیتها برای حفظ آن استفاده میکند.
به رغم خروج آمریکا از برجام، انگلیس به همراه سایر امضاء کنندگان از جمله فرانسه و آلمان به این توافق پایبند مانده است. وزیر امور خارجه و نخستوزیر این کشور در موارد متعدد ازجمله طی ملاقات دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا از انگلیس به پایبندی این کشور به برجام پافشاری کردند.
**مذاکرات ادواری ایران و انگلیس
مذاکرات ادواری ایران و انگلیس درباره روابط دوجانبه و تحولات منطقه از دیگر مواردی که پس از امضای برجام در جریان است. در همین چارچوب بود که جرمی هانت وزیر امور خارجه انگلیس آبان ماه گذشته برای ملاقات با همتای ایرانی خود به تهران سفر کرد.
وزیران خارجه آلمان، فرانسه و انگلیس نیز یازدهم بهمن ماه جاری در حاشیه نشست اتحادیه اروپا اعلام کردند کانال ویژه پرداخت اروپا و ایران تحت عنوان «سازوکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا(اینستکس - INSTEX)به ثبت رسمی رسیده است.
براساس گزارش رسانه های آلمان، مقر این گروه در پاریس فرانسه مسقر خواهد بود و انگلیس ریاست کمیته نظارت را بر عهده خواهد داشت.
وزیر امور خارجه انگلیس راهاندازی این کانال مالی را نماد عملی تعهد اتحادیه اروپا به توافق هستهای با تهران عنوان کرد و افزود که پس از فعال شدن، همکاری های تجاری مشروع با ایران را تسهیل میکند.
از مجموع موضعگیریهای صورت میتوان اینگونه برداشت کرد که این کشور بهرغم دیدگاه دولت آمریکا، همچنان منافع خود را در پایبندی به برجام و گسترش روابط با ایران میبیند.
**سفیرانگلیس: فضای عدم اعتماد کاهش پیدا کرده است
سفیر انگلیس در تهران درباره روابط کنونی دو کشور به ایرنا گفت: 'متوجه شده ام که رابطه بین مردم ایران و انگلیس چقدر گرم و صمیمی است. اما روابط دیپلماتیک بین دولت های ما همواره پیچیده بوده است و در طول چهل سال گذشته هر دفعه که به نظر می رسید قرار است خیلی زود در روابط بین دو کشور گشایش چشم گیری حاصل شود، اتفاقی افتاده است که باعث شده آن روابط سرد شوند. با وجود این، خوشحالم بگویم که فضای عدم اعتماد رفته رفته در هر دو طرف کاهش پیدا کرده است به خصوص در جریان مذاکرات موفقی که منجر به عقد توافقنامه برجام شد.'
وی افزود:'مکانیسم جدید 'اینستکس' به وضوح نشان دهنده تعهد قدرتمند انگلیس نسبت به این توافقنامه تاریخی است. به اعتقاد من چنانچه ما با یکدیگر صادق باشیم، می توانیم به کمک یکدیگر حس اعتماد بین دو طرف را تقویت کنیم تا حتی اگر با یکدیگر در مورد مسایل خاصی نظرهای متفاوتی داشته باشیم، بازهم بتوانیم در جهت ارتقای صلح، امنیت و شکوفایی منطقه خاورمیانه همکاری کنیم.'
سفیر انگلیس درپایان اضافه کرد:نباید به سخنان آنهایی که تلاش می کنند تا رابطه میان دو کشور را غلط جلوه دهند و خصومت بین ایران و انگلیس را افزایش دهند توجه کرد.
اروپام ** هـ ن **1590
منبع: ایرنا
کلیدواژه: سياسي انگليس ايران انقلاب 97
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۶۲۶۴۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وزیر دفاع انگلیس به تحریم ایران واکنش نشان داد
وزیر دفاع انگلیس در واکنش به قرار گرفتن نام خود در لیست تحریمهای ایران، اتهامهای تکراری درباره نقش منطقهای ایران را بر زبان آورد.
به گزارش ایسنا، «گرنت پایس» وزیر دفاع انگلیس روز جمعه و پس از قرار گرفتن نام خود در لیست تحریمهای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، تهران را به «بیثباتکردن منطقه» متهم کرد.
وزارت امور خارجه ایران روز پنجشنبه اعلام کرد در اقدامی متقابل هشت فرد و پنج نهاد انگلیسی را به دلیل اقدامات عامدانه در حمایت و تسهیل اقدامات رژیم صهیونیستی از جمله در ارتکاب اعمال تروریستی علیه صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی تحت تحریم قرار میدهد.
نام گرنت شاپس، وزیر دفاع انگلیس نیز در این لیست به چشم میخورد.
شاپس در واکنش به این تحریم، ایران و نیروهای مقاومت منطقه را به بیثباتکردن منطقه متهم کرد و مدعی شد: «اگر ایران فکر میکند این تحریمها کسی را میترساند، کاملا در اشتباه است».
انگلیس در حالی ایران را به دامن زدن به ثباتی در منطقه متهم کرده که خود حامی اقدامات رژیم صهیونیستی در غزه بوده و به همراه آمریکا چندین بار به خاک یمن حمله کرده است.
انتهای پیام