به نقل از «ایرنا»

شوری منابع آب بزرگترین تهدید آبی خراسان جنوبی است

تاریخ انتشار: ۲ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۸۳۳۰۸۶

بیرجند - ایرنا - مجری طرح مطالعات سند آمایش سرزمین خراسان جنوبی گفت: بزرگترین تهدید آبی استان در سند آمایش سرزمین، کاهش کمی و افزایش شوری منابع آب زیرزمینی تعیین و در این زمینه راهکارهایی نیز ارایه شده است.

به گزارش ایرنا محمد مهدی خطیب چهارشنبه شب در نشست شورای برنامه ریزی و توسعه استان افزود: در این زمینه افزایش راندمان و بهره وری آب کشاورزی با بکارگیری روش های نوین آبیاری ( آبیاری کم فشار با رویکرد بدون افزایش سطح زیر کشت) و ذخیره آب مازاد در آبخوان زیرزمینی در راستای تعادل بخشی منابع آب ضروری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی بیان کرد: استفاده مجدد از پساب های تصفیه شده فاضلاب شهری در کشاورزی و صنعت و معدن به عنوان یک منبع آب دائمی و پایدار و جلوگیری از هدررفت آب در بخش توزیع با ترمیم شبکه فرسوده شهری و روستایی از دیگر راهکارهای پیشنهادی است.
مجری طرح مطالعات سند آمایش سرزمین خراسان جنوبی ادامه داد: تعادل بخشی منابع آب استان با مدیریت تجارت آب مجازی، بهینه سازی مصارف آب خانگی و بهداشتی با استفاده از شیرهای کم فشار هواده و کم مصرف، استفاده از پتانسیل آب های ژرف استان در شرایط مدیریت بحران خشکسالی از دیگر راهکار اجرایی در موضوع آب استان ارایه می شود.
وی بر انتقال آب بین حوضه ای استانی و فرا استانی با نگاه خاص به دریای عمان تاکید کرد و یادآور شد: همچنین راه اندازی بازار آب، توجه به مهندسی تاب آوری اجتماعی برای مواجه با شرایط کمبود شدید آب و استفاده از پتانسیل های سیلاب در طرح های پخش سیلاب، تغذیه مصنوعی و آبخوان داری با هدف جبران افت مخازن آب زیرزمینی ضروری است.
مسئول پژوهش های بخش آب سند آمایش سرزمین خراسان جنوبی هم در این نشست گفت: مجموع میزان آب تجدید شونده استان بیش از یکهزار و 63 میلیون متر مکعب در سال است که از این میزان سهم منابع آب زیرزمینی تجدید شونده حدود 92.4 درصد است.
خاشی افزود: به دلیل پتانسیل پایین آب های سطحی در استان حدود پنج درصد از کل منابع تجدید شونده به منابع آب سطحی اختصاص دارد.
وی ادامه داد: میانگین بارندگی درازمدت استان 98.8 میلی متر و حجم این میزان بارندگی حدود 14.93 میلیارد متر مکعب است این در حالیست که با توجه به اقلیم خشک و کویری استان حجم تبخیر و تعرق سالانه در استان معادل 13.6 میلیارد متر مکعب است.
مسئول پژوهش های بخش آب سند آمایش سرزمین خراسان جنوبی میزان برداشت آب زیرزمینی در سال را بیش از یکهزار و 206 میلیون مترمکعب اعلام کرد و افزود: این میزان 323 میلیون متر مکعب بیشتر از حجم آب تجدید شونده در سال است.
وی اظهار داشت: سهم مصارف بخش کشاورزی در استان حدود 91 درصد و سهم مصارف شرب و صنعت به ترتیب پنج و 2 درصد است.
خاشی به وجود 23 دشت ممنوعه و بحرانی در استان اشاره کرد و گفت: برداشت بی رویه از منابع آبی استان سبب شده 164.5 میلیون متر مکعب کسری مخزن در دشت های استان داشته باشیم.
وی ادامه داد: در استان 40 محدوده مطالعاتی داریم که 19 دشت دارای وضعیت بهره برداری آزاد است و دشت های سده آرین شهر و سرایان وضعیت خیلی بحرانی تری نسبت به سایر دشت ها دارند.
مسئول پژوهش های بخش آب سند آمایش سرزمین خراسان جنوبی عنوان کرد: وضعیت برداشت و میزان تخلیه منابع آب سبب افت آبخوان، فرونشست زمین، تشکیل سیلاب، تنش در تخصیص منابع آبی و شوری منابع آب شده است.
وی متوسط شوری منابع آب استان را بالای 4.5 مینی موس دانست و یادآور شد: از آنجایی که بسیاری از محصولات استراتژیک هم تا حدودی به شوری حساس است و شاید ما را در آینده با مشکل جدی مواجه کند.
خاشی با بیان اینکه سالی دو مرتبه از آبهای زیرزمینی و دشت ها نمونه برداری می شود گفت: معمولا در فصل پاییز بیشترین شوری آب را داریم وقتی آب شور شود در آینده خاک های زراعی با ارزش استان را از دست خواهیم داد.
وی افزود: مهمترین تهدید آبی استان برداشت بی رویه از منابع آب و کم شدن کیفیت آن است اما با توجه به کمبود آب سطح زیرکشت محصولات باغی استان در سال های اخیر افزایش یافته است و از این فرصت می توانستیم بهتر استفاده کنیم.
مسئول پژوهش های بخش آب سند آمایش سرزمین خراسان جنوبی بیان کرد: عدم توجه به پدیده تغییر اقلیم، فرونشست زمین، خطر سیلابی شهرها، عدم توجه به آب از منظر پدافند غیرعامل و شور شدن اراضی کشاورزان و لم یزرع شدن آن در درازمدت از مهمترین تهدیدهای حوزه آب است.
وی اظهار داشت: در طرح آمایش بحث سناریوسازی را در 2 بحث ثبات تراز سطح آب زیرزمینی و کاهش سطح آب و کاهش و افزایش کارایی مصرف آب اعمال کردیم و چهار سناریو در این زمینه بررسی شد.
خاشی یادآور شد: 2 راهکار مهم تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی و ارتقای بهره وری آب در بخش کشاورزی مورد توجه قرار گرفته که در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت راهکارهایی ارایه شده است.
7557 * 6054

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اقتصاد شوري آب سند آمايش كمبود آب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۸۳۳۰۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اُفت ۴۰ سانتی متری آب از سفره‌های زیرزمینی خراسان شمالی/ ابلاغ دستورالعمل مهار اضافه برداشت آب از چاه‌های کشاورزی

به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از خراسان شمالی، وحید واسطه در گفت‌وگو با خبرنگار استانی ایسکانیوز در خراسان شمالی اظهار کرد: مبتنی بر داده‌های ایستگاه سنجش شرکت آب منطقه‌ای استان، از ابتدای سال آبی جاری (یکم مهر ماه ۱۴۰۲ تا ۲۶ فروردین ماه ۱۴۰۳) در مجموع ۱۸۵.۳ میلی متر بارندگی در استان رخ داده است.

وی گفت: در مدت مشابه سال گذشته (یکم مهر ۱۴۰۱ تا ۲۶ فروردین ۱۴۰۲) ۱۴۱.۵ میلی متر بارش در استان اتفاق افتاد که میزان بارش باران در سال آبی جاری در مقایسه با میزان بارش باران در دوره آبی سال گذشته، ۳۰ درصد افزایش یافته است.

واسطه افزود: بیشترین بارش‌ها در سال آبی جاری در شهرستان شیروان رخ داد.

وی همچنین با اشاره به اینکه میانگین بارش دوره دراز مدت ۳۰ ساله در استان ۱۹۰ میلی متر بوده است، خاطرنشان کرد: در استان میزان بارش سال آبی جاری در مقایسه با دوره بلندمدت ۳۰ ساله تا ۲.۵ درصد کمتر رخ داده است.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی در ادامه به وضعیت ذخیره آبی در مخازن هشت سد در مدار بهره برداری استان اشاره و بیان کرد: از ابتدای مهر ۱۴۰۲ تا ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ در حدود ۳۹ میلیون متر مکعب آب در مخازن این سدهای استان وارد شد.

وی گفت: میزان ورودی آب در این سدها در مدت مشابه آن در سال گذشته (یکم مهر ۱۴۰۱ تا ۲۶ فروردین ۱۴۰۲) ۲۹ میلیون متر مکعب بود.

فقط ۲۳ درصد از مخازن سدهای استان آب دارد

واسطه با یادآوری این مطلب که ظرفیت مخازن ذخیره سازی آب هشت سد استان در مجموع ۲۲۲.۸ میلیون متر مکعب است، اعلام کرد: در حال حاضر ۵۰ میلیون متر مکعب آب در مخازن سدهای استان ذخیره سازی شده است.

وی افزود: در حال حاضر ۲۳ درصد از مجموع ظرفیت مخازن هشت سد استان ذخیره سازی آب را دارا است.

با این وجود، معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی تصریح کرد: در ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ میزان ذخیره آبی در مخازن این سدهای استان ۵۵ میلیون متر مکعب بود.

وی با بیان اینکه میزان ذخیره سازی آب در مخازن سدهای استان در ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ در مقایسه با ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ تا هشت درصد کمتر است، اظهار کرد: مقداری از بارش های فروردین ماه جاری در پایین دست سدها و نه در بالادست سدها رخ داد که میزان ورودی روان آب‌ها به داخل مخازن سدها که مورد انتظار بود، رخ نداد.

در عین حال، واسطه بیان کرد: در سال آبی گذشته (یکم مهر ۱۴۰۱ تا ۲۶ فروردین ۱۴۰۲) به میزان ۱۶.۵ میلیون متر مکعب آب از سدهای استان به مصرف شرب خانگی، مصرف کشاورزی و مصرف صنعتی رسیده است.

وی افزود: در سال آبی جاری (یکم مهر ۱۴۰۲ تا ۲۶ فروردین ۱۴۰۳) ۱۴.۸۱ میلیون متر مکعب آب به مصارف شرب خانگی، کشاورزی و صنعتی رسید.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی در ادامه اعلام کرد: در سال جاری اولویت اصلی تحویل حق آبه از سدها، به مصارف شرب خانگی است که سهم آن تعریف شده است، در عین حال، تحویل حق آبه کشاورزی از سدهای بیدواز، بارزو و شیرین دره محدود خواهد بود و به اندازه‌ای که امکان پذیر باشد، انجام می‌شود.

وی تاکید کرد: کشاورزان استان باید مدیریت کشت را در سطوح کشاورزی خود رعایت و اعمال کنند.

اُفت سطح آب‌های زیرزمینی استان به علت اضافه برداشت بخش کشاورزی

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی در بخش دیگری از سخن خود درباره برداشت آب از منابع آبی سفره‌های زیرزمینی استان نیز اظهار کرد: مبتنی بر انجام رصد و پایش های سالانه در سطح استان، مشخص شده است که هر ساله به طور میانگین ۴۰ سانتی متر از سطح آب‌های زیرزمینی استان، دچار اُفت می‌شود.

وی گفت: این اُفت ۴۰ سانتی متری از سطح آب سفره‌های زیرزمینی استان به میزان ۹۶ میلیون متر مکعب آب است که از این سفره‌ها برداشت می‌شود.

واسطه تصریح کرد: این میزان برداشت آب به آن معنا است که علاوه بر استفاده از آب‌های سطحی که حاصل بارش‌ها و روان آب‌های جاری در بستر رودخانه‌ها و مسیل‌ها است، سالانه تا ۴۰ سانتی متر نیز از ذخایر آبی استراتژیک در سفره‌های زیرزمینی استان نیز بهره برداری می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: بهره برداری از ذخایر آبی استراتژیک استان در سفره‌های زیرزمینی آب استان از محل اضافه برداشت آب از چاه‌های مجاز کشاورزی است که صرف کشت محصولات می‌شود.

در عین حال، معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی به برداشت آب از چاه‌های غیرمجاز کشاورزی استان نیز اشاره و اظهار کرد: چهار هزار حلقه چاه غیرمجاز کشاورزی در استان شناسایی شده است.

وی گفت: با توجه به اینکه چاه‌های غیرمجاز کشاورزی استان که تاکنون شناسایی شده‌اند، عمیق نیستند، سالانه مجموع برداشت آبی این چاه‌ها از سفره‌های آبی زیرزمینی ۳۰ تا ۳۵ میلیون متر مکعب است.

اضافه برداشت آب چاه‌های مجاز به طور متمرکز قطع می‌شود

علاوه بر این، واسطه به چاه‌های کشاورزی استان نیز اشاره و عنوان کرد: میزان مصرف برق موتورهای هوشمند چاه‌های کشاورزی متناسب با میزان دبی آب برداشتی از چاه‌های کشاورزی تنظیم شده است.

وی گفت: درصورتیکه دبی آب برداشتی از چاه‌های کشاورزی بر اساس پروانه برداشت آب از چاه کشاورزی رعایت شود، میزان مصرف برق موتورهای هوشمند کشاورزی نیز رعایت می‌شود.

این مسئول گفت: در سال گذشته با اضافه برداشت آب از چاه‌های کشاورزی قطعی برق موتورهای هوشمند چاه‌های کشاورزی اعمال و مشمول جریمه می‌شدند.

وی اعلام کرد: در سال جاری جریمه اعمال نمی‌شود بلکه مبتنی بر مصوبه هیات وزیران که به استان‌ها ابلاغ شده است، جلوی اضافه برداشت آب از چاه‌های مجاز بخش کشاورزی از طریق سیستم مرکزی فهام که رصد و پایش می‌شود، قطع خواهد شد.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی بیان کرد: در صورتیکه اضافه برداشت آب از چاه مجاز بخش کشاورزی رخ دهد، به صورت متمرکز کنتر برق موتور هوشمند چاه کشاورزی و اضافه برداشت آب از چاه کشاورزی قطع می‌شود.

در عین حال، واسطه عنوان کرد: در سال گذشته ۲۳۲ حلقه چاه غیر مجاز شناسایی شده در استان نیز مسدودسازی شدند و این رویکرد در سال جاری نیز ادامه دارد.

خبرنگار : سمانه قهرمانی

انتهای خبر/

کد خبر: 1228220 برچسب‌ها کشاورزی ایسکانیوز سد آبی