«سپندارمزگان» جشنی ایرانی با نشانه گل بیدمشک در بزرگداشت زن/ سپندارمز را زنده کنیم
تاریخ انتشار: ۵ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۸۶۶۹۳۹
سازمان ملل متحد در سال۱۹۷۷ میلادی ۸ مارس (۱۷اسفند) را در بزرگداشت بستنشینی کارگران زن کارخانهی کتانبافی نیویورک روز زن نام نهاد. از اینرو کمتر از پنجاه سال است روز جهانی زن برگزار میشود. همچنین هرساله در۱۴ فوریه (۲۵بهمن) عشاق بر پایهی افسانهی فداکاری والنتین کشیش رومی در ۷۰۰ سال پیش٬ به پیشواز جشن ولنتاین رفته٬ دلدادگی را ارج میگزارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بیگمان بیشتر مردم جهان نمیدانند ایرانیان نخستین مردمانی بودند که در روز سپندارمز به سپاسگزاری زنان پرداخته٬ مهرورزی و دوستداشتن را گرامی میداشتند.
سپندارمز یا اسفند به چم (معنای) فروتنی٬ بردباری و فداکاری است که در جهان مینوی از ویژگیها و امشاسپندان خداوند بوده و در جهان خاکی نگاهبان زن و زمین بهشمار میآید. زیرا هر دو نماد زایش و باروری هستند که بیهیچ چشمداشتی بامهربانی و فروتنی هرچه دارند به دیگران میدهند.
سپندارمز٬ روز پنجم هرماه و دوازدهمین ماه سال است که برپایهی گاهشماری ایران باستان در پی برابری نام روز و نام ماه آن را جشن میگرفتند. از این رو میتوان گفت، ۵ اسفند سپندارمزگان است. اما پس از اسلام این گاهنما از بین رفت و سرگردانی در ماهها و چرخش در جشنها و آیینها پدید آمد که این جستار (موضوع)٬ خود کاستیها و دشواریهای بسیاری را در زمینهی مالیاتگیری٬ کاشت و برداشت فراوردههای کشاورزی در پی داشت.
بدینگونه در سال ۴۷۱ هجری قمری به فرمان ملکشاه سلجوقی٬ خیام دانشمند بزرگ ایرانی به همراه چند تن از دستیارانش٬ گاهشماری نوینی را با الگوبرداری از گاهشماری یزدگردی ساختند که به نام سلطان ملکشاه سلجوقی «تقویم جلالی٬ تقویم سلطانی و تقویم ملکی» میگفتند. در این گاهشماری جشن سپندارمز به روز ۲۹ بهمن جابهجا شد. اکنون نیز هممیهنان زرتشتی سپندارمزگان را در چنین روزی گرامی میدارند.
سپندارمزگان یا اسفندگان جشنی ایرانی است که هزاران سال پیش با نشانهی گل بیدمشک در ستایش و بزرگداشت زن برپا میشد و بدان مزدگیران یامژدگیران نیز میگفتند. دراین روز مردان به جای همسران خود در خانه کار میکردند درحالی که زنان رخت نو پوشیده بودند درکنار شوی خود شادی کرده از آنها پیشکشی و دهش میگرفتند.
ابوریحان بیرونی٬ عبدالحی گردیزی خلف تبریزی و مسعود سعدسلمان در دستنوشتههای خود از این جشن نام بردهاند. بزرگداشت جایگاه زن در ایران باستان تنها در روز سپندارمز نبود و همواره در کردار بدان ارج میگذارد. چنانکه به گواه گلنبشتههای تختجمشید زنان در کارگاهها درکنار مردان کار کرده٬ گاه سر کارگر بوده و از دستمزدی برابر٬ برخوردار بودند. به آنان ۵ ماه مرخصی زایمان داده میشد که در هنگام انجام دادن کار میتوانستند دست از کار کشیده به فرزندان خود شیر دهند. بانوان باداشتن شایستگی به سرپرستی و جایگاههای بالاتری نیز دست مییافتند٬ چنانکه «آرتیمیس» به دریاسالاری ارتش هخامنشی و «آرتادخت» به سرپرستی خزانهداری اشکانیان رسیدند.
از همه مهمتر «آزرمی دخت و پوران دخت» دو شاهزادهی ساسانی نیز به پادشاهی برگزیده شدند. در نگاه اسطورهای نیز٬ زنان نامدار شاهنامه مانند« سیندخت»٬ «رودابه»٬ «فرانک»، «گردآفرید»، «تهمینه» و....هریک نمونهی برجستهای از دانایی٬ مردانگی و پاکدامنی بودند که همهجا یار و یاور همسران خود هستند.
یکی از ویژگیهای برجستهی زن ایرانی در روزگار باستان برخورداری از پوشش و حجاب بود که هردوت و استرابون تاریخنگاران یونانی و رومی از آن یاد کردهاند.
به گفتهی پلوتارک، زنان هخامنشی از «چادر» بهره میبردند زیرا به باور آنان نپوشاندن هریک از اندامها دور از ادب و اخلاق بود٬ زنان اشکانی نیز روسرییی بر سر میگذاشتند که به آن (مگنه) میگفتند که پس از اسلام٬ اعراب به شوند (دلیل) نداشتن «گ» آن را مغنعه خواندند.
از همینرو است که ویلدورانت میگوید: پوشش در میان زنان ایران باستان بسیار برجسته بود که میتوان ایران را منشا اصلی پراکندن حجاب در جهان دانست.
در هنگامهای که پیرامون ایران داشتن٬ دختر ننگ به شمار آمده٬ گاه زنده به گور میشدند و در گوشهای دیگر نیز زنان ابزاری برای هوسرانی بودند٬ باید بر خود ببالیم که نیاکان ما پیش و بیش از دیگران نگاه ستایشگرانهیی به زن داشته٬ در گاهشماری خود روزی را بهنام آنان جشن میگرفتند٬ اما باید شرمسار نیز باشیم درحالی٬ چهل سالِگذشته از مبارزه با فرهنگ غرب سخن گفتهایم٬ اما امروز فرزندان انقلاب با ناآگاهی از تاریخ سرزمین مادری و پیشینهی نیاکانی «مشتاقانه» چشم به آیینهای فرنگی دوخته٬ جشنهای هالوین٬ تنکسگیوینگ و ولنتاین را برپا میکنند.
یادمان باشد ایرانیان بر خلاف سایر کشورهای مسلمان از دو فرهنگ ایرانی و اسلامی برخودار هستند که نه تنها هیچگاه در ستیز با یکدیگر نبوده٬ که ایرانیت و اسلامیت در هزارتوی تاریخ ایران زمینهی شکوفایی و دگرگونیهای بسیاری را پدید اورده است. از این رو بزرگداشت زن را میتوان هم در زادروز حضرت فاطمه «س» و هم روز اسفندگان برگزار نمود.
پس جشن سپندارمز را زنده کنیم تا آموزههای انسانی و اخلاقی فرهنگ ایرانی و رازماندگاری این سرزمین اهورایی برجوانان این مرز وبوم آشکار شود.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: هخامنشیان بزرگداشت زن زن ایرانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۸۶۶۹۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
900 برنامه ویژه برای بزرگداشت دهه کرامت/ جشن روز دختر در هزار شهر کشور
به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب،حجتالاسلام والمسلمین کمال خداداده رئیس ستاد مرکزی بزرگداشت دهه کرامت در این جلسه بر اهمیت و نقش انجام کارهای هماهنگ، فراگیر و سراسری در جهت فرهنگ سازی عمومی در مناسبت های مذهبی از جمله دهه کرامت تاکید کرد و گفت: وقتی جشن ها و برنامه های ویژه دهه کرامت در کنار هم قرار بگیرند و به طور هماهنگی و همزمان در نقاط مختلف کشور برگزار شوند، به یک جریان تاثیرگذار تبدیل شده و می توانند نقش مهمی در جریان سازی عمومی در جامعه ایفا نمایند.
رئیس ستاد بزرگداشت دهه کرامت با اشاره به اینکه امسال مردمیسازی جشنها در اولویت قرار دارد، گفت: حجم برنامههای فرهنگی و هنری که امسال برنامهریزی شده است با سالهای گذشته قابل مقایسه نیست.
وی با اشاره به اهمیت و تاثیرگذاری کارهای خرد فرهنگی اظهار داشت: کارهای خرد فرهنگی وقتی به صورت هماهنگ و هدفمند در کنار هم قرار بگیرد، تاثیرگذاری آن بیشتر و مضاعف خواهد شد، بنابراین امسال جشن های مشترک روز دختر، به صورت سراسری و با مشارکت مساجد، مدارس و اماکن عمومی در محلات برگزار می شود.
رئیس ستاد مرکزی بزرگداشت دهه کرامت گفت: تاکنون ۹۰۰ برنامه ویژه به مناسبت دهه کرامت در نظر گرفته شده است و تعداد آن افزایش خواهد یافت.
حجت الاسلام والمسلمین خداداده افزود: امسال اجتماع بزرگ دختران در روز ولادت
حضرت فاطمه معصومه(س) در حرم ایشان برگزار می شود و همزمان، مراسم های مشابهی نیز در هزار نقطه از کشور با حضور دختران و خانواده ها برگزار خواهد شد تا رسانه ها نیز بتوانند به خوبی شور و عشق و ارادت دختران ما به حضرت معصومه(س) را به تصویر بکشند و منعکس نمایند.
رئیس ستاد مرکزی دهه کرامت با بیان این که امروز نیازمند الگوسازی صحیح در جامعه هستیم گفت: لازم است این الگوها با زبان و رفتار و روش های جدید به جوانان معرفی شوند.
حجت الاسلام والمسلمین خداداده در ادامه بر اهمیت تولید محتوای غنی و پربار در فضای مجازی تاکید کرد و گفت: این محتواهای مناسبتی و غنی در فضای مجازی توسط اقشار مختلف جامعه از جمله اقوام و همسایه ها و گروههای همکار و هم کلاسی و غیره بازنشر می شود و در مناسبت ها می تواند جریان ساز و تاثیرگذار باشد.
وی گفت: مکتب ما مکتب توحید و اسلام است و بر انسجام و تقویت نهاد خانواده تاکید و توصیه بسیاری کرده است.
حجت الاسلام والمسلمین خداداده بیان داشت: دشمن امروز تمام سرمایه خود را بر تخریب مکتب و آموزه های معنوی و تضعیف نهاد خانواده معطوف کرده است. بنابراین نباید اجازه دهیم تا میان خانواده و اقوام و فامیل فاصله ایجاد شود و مناسبت های مذهبی پیش رو و دهه کرامت فرصت خوبی برای در کنار هم قرار دادن خانواده و تکریم این نهاد است.
حجتالاسلام والمسلمین مهدی عربانصاری، معاون استانها و هماهنگی ستادهای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی در این جلسه گفت: برنامههای فرهنگی ویژه دهه کرامت برای فضاسازی معنوی و تقویت روحیه اخوت است.
حجت الاسلام والمسلمین عربانصاری افزود: امسال توجه ویژهای به اعتاب مقدسه شده است و برنامههای بسیاری را در آستانهای مقدس شاهد خواهیم بود. پیشنویس نامگذاری روزهای دهه کرامت انجام شده است، اما ممکن است که تغییرات اندکی را در عناوین شاهد باشیم.
در ادامه این نشست، «حجت الله طلایی»، معاون اجتماعی، فرهنگی و تبلیغات آستان حضرت شاهچراغ (ع) از برگزاری جشن های این ایام از ۲۰ اردیبهشت ماه خبر داد و گفت: مراسم راهپیمایی به مناسبت ولادت حضرت کریمه اهل بیت (ع) از بقعه ام احمد (ع) تا آستان حضرت شاهچراغ (ع) همراه با سخنرانی و اجرای برنامه های شاد برگزار می شود؛ همچنین اهتمام به ترویج ولایت مداری حضرت شاهچراغ (ع)، اجرای ویژه برنامه خادمان خدمت در قالب چاوش خوانی، مناجات خوانی، خطبه خوانی، برپایی محافل انس با قرآن کریم، نورافشانی، نقاره خوانی به مناسبت سالروز ولادت امام رضا (ع) از دیگر برنامه های مورد توجه توسط این آستان است.
حجت الاسلام «مشکاتی»، نماینده جامعه المصطفی(ص) العالمیه در ستاد بزرگداشت دهه کرامت از تدارک برنامه هایی از سوی کارگروه بین الملل جامعه المصطفی(ص) العالمیه با مشارکت دستگاه های مختلف خبر داد و افزود: جامعه المصطفی با مکاتبه با مراکز خارج و داخل کشور برنامه های ویژه ای از سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه (س) تا سالروز ولادت امام رضا (ع) تدارک دیده است؛ ضمن اینکه انتشار محتوای فرهنگی به ۱۰ زبان زنده دنیا نیز در این ایام مورد توجه قرار گرفته است.
«حاجی رضا»، نماینده جمعیت هلال احمر در ستاد بزرگداشت دهه کرامت نیز با اشاره به تقارن هفته هلال احمر با دهه کرامت، گفت: برنامه های ویژه ای در این ایام با محوریت دهه کرامت برگزار می شود. همچنین، حضور در مراسم خطبه خوانی در حرم حضرت فاطمه معصومه(س)، اجتماع دختران، برپایی کاروان سلامت، اجتماع «طرح یاس» در سالروز ولادت امام رضا (ع) مورد توجه قرار می گیرد.
«بشارتی»، نماینده معاونت فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح نیز از فضاسازی معنوی و تبلیغاتی در فضاها و مجتمع های مسکونی نیروهای مسلح خبر داد و گفت: تولید محتوا در شبکه های اجتماعی، برگزاری برنامه های ویژه در مجتمع های مسکونی، اجرای سرود، برپایی ایستگاه های صلواتی، تدارک ویژه برنامه های دهه کرامت در پادگان ها همراه با سخنرانی، تکریم روز دختر در خانه های سازمانی و اعزام کاروان به مشهد و قم از جمله این برنامه ها است.
همچنین در این نشست، «مهدوی منش»، نماینده مجمع جهانی اهل بیت (ع) در ستاد بزرگداشت دهه کرامت با اشاره به اهتمام این مجمع به بحث قرآن و عترت گفت: با توجه به بیان مبحث تکریم در زیارت جامعه کبیره و نیز در حدیث ثقلین به همین جهت اهتمام بزرگداشت جشن های دهه کرامت در این مجمع مورد توجه بوده است و در همین راستا اولین کارگروه بین الملل مجمع جهانی اهل بیت (ع) اخیرا برگزار و بنا داریم با بهره گیری از ظرفیت فضای مجازی به مخاطبان تولید محتوا داشته باشیم.
وی از برگزاری جشن تکلیف دختران و پسران در نمایندگی های این مجمع در خارج از کشور خبر داد و اظهار کرد: نامگذاری ایام دهه کرامت با زبان های مختلف انجام خواهد شد و بنا داریم از ظرفیت خبرگزاری ابنا که دارای ۲۰ زبان است در حوزه بین الملل برای بزرگداشت این ایام بهره بگیریم.
برگزاری ویژه برنامه روایت دیجیتال
«حمید سلیمی»، نماینده اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان در ستاد بزرگداشت دهه کرامت از تدارک برنامه های ویژه ای توسط این اتحادیه در حوزه دختران خبر داد و افزود: با توجه به همزمانی ایام دهه کرامت با نمایشگاه بین المللی کتاب ویژه برنامه جشنی در نمایشگاه کتاب برگزار می شود و در مدارس تحت پوشش نیز برنامه ها و جشن های باشکوهی برپا خواهد شد؛ ضمن اینکه کتابهای با محوریت دختران انتشار خواهد یافت.
وی از ویژه برنامه روایت دیجیتال خبر داد و ابراز کرد: این برنامه بازخوانی روایت های دختران است و در همین راستا ۳۰۰ مربی به منظور روایتگری در روز دختر در مدارس از دوره های ویژه بهره مند شده اند.
برگزاری جشنواره رضوی
«شاهمرادی»، نماینده حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در ستاد بزرگداشت دهه کرامت نیز با اشاره به رویکرد حوزه هنری در اتکای به هنرمندان متعهد و حقیقت گفت: حوزه هنری با توجه به اقتضائاتی که دارد، تلاش دارد در بستر هنری متناسب با هر منطقه و بوم آثاری را منعکس کند تا از این طریق هنرمندان را نسبت به مناسبت ها حساس نماید.
وی ادامه داد: اهتمام به تولید آثار رضوی یکی از موضوعات مورد توجه هنرمندان است، از همین رو گعده هایی را با حضور هنرمندان برگزار کرده ایم و بنا داریم در ایام دهه کرامت محافل شعر در شهرهای اصفهان، قم، مشهد و شیراز برگزار شود.
تدارک ۱۴ برنامه در دانشگاهها
«امیر حسینی طلب»، نماینده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز در این ستاد از تدارک ۱۴ برنامه همزمان با ایام دهه کرامت خبر داد و اضافه کرد: گردهمایی دختران دانشجو در حرم حضرت کریمه (ع) با حضور پنج هزار دانشجو، اجتماع دختران در دانشگاه ها، برپایی جشن تکلیف فرزندان اساتید و کارکنان، تدارک وبینارهای مختلف علمی با عنوان حضرت فاطمه معصومه (س) الگوی زن مسلمان و نیز اعلام اعتراض به بحث جنایت های غزه و نیز تقدیر از پاسخ قاطعانه به رژیم صهیونیستی از موضوعات مهمی است که ضرورت دارد مورد اهتمام قرار گیرد.
«حجت الاسلام احمد قادری»، نماینده نمایندگی ولی فقیه در جهاد دانشگاهی در این شورا نیز گفت: این نهاد تلاش دارد با رویکردهای فرهنگی برای ۶۵ هزار نیرو و خانواده هایشان برنامه هایی در این ایام تدارک ببینند. از طرفی با توجه به اینکه یکی از جامعه مخاطبان ما کشاورزان، دامداران، روستاییان و عشایر هستند برای آنها نیز در این ایام برنامه هایی تدارک دیده شده است.
برگزاری جشنواره قرآنی روستایی و عشایری
حجت الاسلام قادری از برگزاری مسابقات قرآنی روستایی و عشایری با مشارکت هفت هزار نفر در سال گذشته خبر داد و اضافه کرد: پیش بینی می کنیم امسال در این مسابقات ۱۰ هزار نفر شرکت کنند. همچنین در ایام دهه کرامت برگزاری جشنواره سرود رضوی دختران و پسران روستایی برگزار و پویش ملی دختران روستایی برای ۴۰۰ هزار مخاطب راه اندازی خواهد شد.
وی برپایی ایستگاه های صلواتی و معرفی دستاوردهای مرکز تعاونی روستایی و عشایر را از دیگر برنامه های تدارک دیده شده توسط این نهاد دانست.
«خسروجردی»، نماینده آستان امام رضا (ع) در ستاد بزرگداشت دهه کرامت نیز در این نشست از برگزاری کنگره بین المللی امام رضا (ع)، برپایی کاروان های زیر سایه خورشید و تدارک ویژه برنامه های مختلف و تولید محتوا با همکاری اعتاب مقدسه و نیز فعالیت های رسانه ای به عنوان برنامه های این آستان مقدس در ایام فرخنده نام برد.
آغاز جشنهای دهه کرامت با حضور رئیسجمهور
در ادامه این نشست، حجت الاسلام «مشکاتی»، نماینده آستان حضرت فاطمه معصومه (س) در ستاد بزرگداشت دهه کرامت گفت: جشن های دهه کرامت از ۲۰ اردیبهشت یک روز قبل از سالروز کریمه اهل بیت (ع) همراه با آیین خطبه خوانی با حضور تولیت اعتاب ایران و عراق و با حضور رییس جمهور آغاز میشود.
وی از برگزاری جشن های ولادت حضرت فاطمه معصومه (س) و اجتماع در اولین روز دهه کرامت در شهر مقدس قم و دیگر استان ها خبر داد و تصریح کرد: جشن محوری دیگری نیز در عصر روز ۲۰ اردیبهشت در میدان امام خمینی(ره) در جوار حرم حضرت فاطمه معصومه (س) و نیز چند نقطه از کشور برگزار می شود.
تدارک ۵۰ برنامه ویژه ملی و استانی
وی همچنین به تدارک ۵۰ برنامه ویژه ملی و استانی از طرف آستان حضرت فاطمه معصومه (س) با مشارکت نهادها و دستگاه ها اشاره کرد و گفت: بنا داریم دبیرخانه دایمی ستاد ملی تکریم دختران در حرم کریمه اهل بیت (ع) راه اندازی نماییم.
در ادامه این نشست، «خانم موسوی»، نماینده حوزه بانوان وزارت ورزش و جوانان با اشاره به تدارک همایش بانوان در ایام دهه کرامت با حضور ۸۰۰ نفر گفت: تجلیل از زنان تاثیرگذار و برپایی مراسم پیاده روی خواهران در قم از جمله این برنامه ها است.
نماینده وزارت ورزش و جوانان در این ستاد گفت: برگزاری همایش بانوان در سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه (س)، تقدیر از افتخارآفرینان ورزشی، انجام رویداد ورزش پهلوانی در برخی از زورخانه ها در شب ولادت امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) از برنامه های پیش بینی شده در این ایام است.
مشاوره خانواده و میز خدمت
«طاوسی»، نماینده سازمان بسیج مستضعفین در ستاد بزرگداشت دهه کرامت نیز از برگزاری جشنواره بشری به همت حوزه بسیج خواهران در محورهای مختلف خبر داد و گفت: پویش محبت و برکت خانه به منظور روایت پدران و مادران از فرزندان شان و نیز برگزاری جشن های دهه کرامت در ۵۴۰ نقطه توسط نواحی بسیج، برپایی میزهای خدمت، مشاوره خانواده، برپایی بازارچه های خیریه، تدارک مسابقات فرهنگی و اجرای سرود و شناسایی خواهران و برادران حافظ قرآن و هنرمند و تقدیر از آنها از دیگر برنامه های تدارک دیده شده در ایام دهه کرامت است.
انتهای پیام/