«سی حاج محند الطیب»؛ مترجم قرآن و مفسری از الجزایر/ تفسیر آمازیغی؛ یادگاری ماندگار
تاریخ انتشار: ۱۳ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۹۷۱۶۴۹
به گزارش ایکنا؛ آمازیغی (تامازیغت) یا زبان بربری یک زبان است که بیشتر در میان مردم قاره آفریقا به‌ویژه مراکش، الجزایر و به مقدار کمتر در لیبی و تونس و مالی و چند کشور دیگر گویشور دارد. ریشه این زبان آفریقا ـ آسیایی است. در سال‌های اخیر طرفداران سازمان جهانی آمازیغ تلاش‌های خود را منسجم‌تر کرده‌اند تا در کشورهای شمال آفریقا، به‌عنوان زبان رسمی به رسمیت شناخته شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حفظ قرآن، یادگیری زبان عربی و ترجمه قرآن به آمازیغی به ترتیب مراحلی است که «سی حاج محند الطیب»، برای ارائه نخستین تفسیر قرآن به زبان آمازیغی پشت سر گذاشته است.
تفسیر قرآن به زبان آمازیغی
در همین راستا، بخش عربی خبرگزاری آناتولی گفت‌وگویی با این مفسر و مترجم قرآن انجام داده است که ترجمه فارسی این گفت‌وگو تقدیم می‌شود.
سی حاج محند طیب درباره چگونگی حفظ قرآن گفت: «قرآن را در دوران کودکی و بدون هیچ گونه شناختی نسبت به زبان عربی حفظ کردم. زیرا در آن زمان معتقد بودم که قرآن برای تلاوت است نه برای فهمیدن».
زاویه؛ نقطه شروع حفظ قرآن
طیب در سال 1934 میلادی در شهر «ایفرحونن» استان «تیزی وزو» الجزایر به دنیا آمد. او در همان دوران کودکی برای حفظ قرآن به زاویه(مکتب‌خانه‌های سنتی آموزش حفظ قرآن در الجزایر) رفت. وی در زاویه با برخی واژگان عربی که به او در فهم آیات کمک می‌کرد، آشنا شد و در سال 1948میلادی برای یادگیری دروس بیشتر به استان «بجایه» رفت.
این مترجم و مفسر قرآن الجزایری در سال 1953 میلادی به آموزشگاه «ابن بادیس» در شهر «قسنطینه» الجزایر رفت و پس از چندی به انقلاب (1962- 1954) برای مبارزه با استعمار فرانسه پیوست که به همین دلیل در سال 1958 محکوم به حبس شد تا اینکه کشورش در سال 1962 میلادی به استقلال رسید.
وی در دورانی که در حبس بود نیز از مسیر خود در فهم قرآن جدا نشد. او همچنین در دانشگاه نیز تحصیلات خود را در رشته ادبیات عرب ادامه داد و در سال 1966 میلادی فارغ‌التحصیل شد و از آن پس در چندین سمت از جمله استادیار دانشگاه «تیزی وزو» مشغول به فعالیت شد و در سال 1985 نیز به عنوان بازرس امور اقلیت‌های مسلمان به فرانسه رفت و 4 سال در این سمت باقی ماند.
در همه این روزها، ایده ترجمه قرآن به زبان آمازیغی بارها به ذهن او خطور کرده بود، به‌ویژه در زمان تحصیل در آموزشگاه «ابن بادیس»، اما پس از فارغ‌التحصیلی چندان توجهی به این ایده نکرد.
وی درباره عدم توجه به این ایده در آن ایام می‌گوید: «زبان آمازیغ به‌ویژه لهجه قبایلی، زبانی محدود است که در محیطی محدود رواج دارد و این مسئله باعث می‌شود ترجمه معانی و انتقال مفاهیم از زبان عربی به این زبان سخت و دشوار باشد».
سی حاج محند طیب
ترجمه قرآن
طیب درباره اینکه چطور شد دوباره به این ایده به صورت جدی فکر کرد، گفت: «در سال 2000 میلادی در پی درخواست ابوعبدالله غلام الله، وزیر امور دینی وقت الجزایر، دوباره این ایده به سراغم آمد. اما هنگامی که این ایده از سوی وزیر مطرح شد، ترس و نگرانی من از بین رفت، زیرا قرار بود با مقامات رسمی کار کنم».
وی همچنین در زمینه شروع ترجمه قرآن به زبان آمازیغی گفت: «این ترجمه را در سال‌های 2000 تا 2005 میلادی انجام دادم و نخستین چاپ این ترجمه در سال 2010 میلادی در عربستان انجام شد».
تفسیر آمازیغی
چاپ ترجمه قرآن به زبان آمازیغی، انگیزه‌ای قوی بود تا طیب به سمت تفسیر قرآن به این زبان سوق داده شود، زیرا معتقد بود که تفسیر برای توضیح متون ضروری است، به‌ویژه اگر این متون از زبان دیگری ترجمه شده باشند.
وی پس از آن، شروع به تفسیر قرآن به زبان آمازیغی کرد و نام آن را «التفسیر المیسر لکلام الله الموقر» (تفسير آسان برای کلام والای خداوند) گذاشت و این تفسیر در 12 ژانویه سال جاری میلادی در مراسمی همزمان با آغاز سال جدید آمازیغی(2969) رونمایی شد و نخستین تفسیر در نوع خود در الجزایر و مغرب عربی به شمار می‌رود.
این مفسر الجزایری هنگام تفسیر قرآن با مشکلات و موانع زبانی بسیاری مواجه شد به همین دلیل برای حل این مشکل به شنیدن آهنگ‌ها و اشعار به زبان آمازیغی روی آورد تا به کمک آنها بتواند اثرش را تکمیل کند و با کاربردهای زبانی واژگان آشنا شود.
او در توضیح هدفش از شنیدن آهنگ‌ها و اشعار آمازیغی و کاربرد زبانی الفاظ تأکید کرد: «هدف از این کار آن بود که اسرار، گنجینه معانی والا و ارزشمند قرآن کریم به آمازیغی به کسانی که با زبان عربی آشنایی نداشتند، یاد داده شود».
طیب همچنین درباره اینکه چرا از حروف عربی در نوشتن متن آمازیغی استفاده کرده، اظهار کرد: «بعد از اینکه حروف تفینیاگ(خط مورد استفاده آمازیغ‌ها) و لاتین را امتحان کردم، ترجیح دادم که از حروف الفبای عربی استفاده کنم. زیرا اگر این تفسیر با حروف تفینیاگ نوشته شده بود، بسیاری از مردم الجزایر نمی‌توانستند آن را بخوانند و وقتی هم که از حروف لاتین استفاده کردم متوجه شدم که تفاوت زیادی با صوت (آواهای) آمازیغی دارد و من باید 17 حرف برای نوشتن متن آمازیغی با حروف لاتین، اختراع می‌کردم».
وی در ادامه این مطلب افزود: «به همین دلیل سراغ حروف عربی رفتم و آن را با آواهای آمازیغی تطبیق دادم و متوجه شدم که این دو با هم کاملا مطابقت ندارند؛ اما این تفاوت‌ها به اندازه استفاده از حروف لاتین نبود و تطبیق دادن حروف عربی با زبان آمازیغی تلاش کمتری نیاز داشت و این کار نسبت به سازگاری با حروف لاتین آسان‌تر است».
طیب با دعوت به استفاده از حروف عربی در نگارش آمازیغی تأکید کرد: «این کار باعث تقویت وحدت ملی و باعث ترویج آموزش زبان آمازیغی به شکل گسترده در سطح جامعه به‌ویژه در مدارس می‌شود».
وی در پایان از تصمیمش برای تألیف اثری با موضوع «داستان‌ها و فولکلورهای آمازیغی» به زبان آمازیغی و با حروف عربی خبر داد.
ترجمه و تنظیم گزارش: سعیده بیرجندی
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: آمازیغی تفسیر قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۹۷۱۶۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دیدار شیخ الازهر و رئیس جمهور بوسنی و تاکید بر اتحاد مسلمانان
شیخ الازهر و رئیس جمهور بوسنی هرزگوین در بیانیه مشترکی تحولات جاری در غزه را لکه ننگی بر پیشانی بشریت دانستند.
به گزارش ایسنا، «احمد الطیب» شیخ الازهر روز دوشنبه میزبان «دنیس بچروویچ» رئیس جمهور بوسنی هرزگوین بود و در این دیدار دو طرف به بررسی مهمترین مسائل و چالش‌های پیش روی جهان اسلام پرداختند.
شیخ الازهر اظهار کرد: این دیدار برای ما بسیار ارزشمند است و تاثیر بسیار ویژه‌ای بر ما دارد چرا که همزمان با کشتار جمعی انجام شد که رژیم صهیونیستی در حق برادران ما در غزه انجام می‌شود و این به عنوان لکه ننگی بر پیشانی بشریت، یادآور جنایت کشتار جمعی است که در حق مسلمانان بوسنیایی در بوسنی هرزگوین انجام شد و به ما مسلمانان یادآور می‌شود که اتحادمان تنها راه بیرون آوردن امت‌مان از این بحران‌ها است.
الطیب در ادامه گفت: مشکل اصلی در تمام اتفاقاتی که برای ما رخ می‌دهد، واکنش ضعیف جهان اسلامی و عربی است و اساس این مشکل ضعف ناشی از تفرقه و پراکندگی است که ملت ما دچار آن است.
رئیس جمهور بوسنی هرزگوین نیز ضمن ابراز خرسندی از حضور خود در الازهر و دیدار با شیخ الطیب، تاکید کرد: آنچه در غزه در حال وقوع است لکه ننگی بر پیشانی بشریت است و این در درجه اول بحرانی اخلاقی است.
او با اشاره به اهمیت بسیار «برادری انسانی که شیخ الطیب و پاپ فرانسیس آن را ایجاد کرده به عنوان مهمترین اصل اخلاقی در عصر کنونی»، گفت: ما باید به این اصول پایبند باشیم و آنها را به ویژه در این شرایط که با بحران‌های انسانی، اقتصادی و اجتماعی در مناطق مختلف جهان روبرو هستیم، به کار گیریم.
رئیس جمهور بوسنی در پایان به صورت رسمی از شیخ الازهر برای سفر به این کشور دعوت کرد و الطیب نیز از این دعوت استقبال و تاکید کرد که در اولین فرصت به بوسنی سفر خواهد کرد.
انتهای پیام
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور