به نقل از «ایرنا»

خلا آموزش حقوق شهروندی در کتاب های درسی

تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۰۵۶۷۷۹

تهران- ایرنا-با توجه به اهمیت نقش آموزش و پرورش در فرایند جامعه پذیری کودکان و آموزش حقوق شهروندی و نیز وجود ضعف هایی در این زمینه، تغییر محتواهای درسی، تهیه بسته های آموزشی و تربیت معلمان خلاق، با تجربه و نوآور در این عرصه ضروری است.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، آموزش شهروندی عبارت است از رشد و پرورش دادن ظرفیت های افراد و گروه ها برای مشارکت و تصمیم گیری و عمل آگاهانه در زندگی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکی از اموری که می توان از طریق آن حقوق شهروندی را آموزش داد، آموزش و پرورش است. زیرا کلیدی ترین نهاد آموزشی درجهت توسعه همه جانبه به شمار می رود.
مهناز احمدی دستجردی مشاور وزیر آموزش و پرورش در امور حقوق شهروندی در همایش بانوان فاطمی و نخستین همایش حقوق شهروندی در قزوین ، گفت: آشنا کردن دانش آموزان با حقوق و تکالیف خود، انسان های مسئولیت پذیر به بار می آورد و موجب می شود در آینده در جایگاه های خدمتی خود، وظایف و نقش ها را به درستی ایفا کنند.
وی اضافه کرد:حقوق شهروندی به نوعی حق الله، حق الناس و حق النفس است و باید به دانش آموزان آموزش داده شود که نسبت به حقوق مردم حساس باشند؛ چون وقتی کسی در برابر مردم، بیت المال و مسئولیت اجتماعی خود حساس نباشد از حق و حقوق مردم به راحتی عبور می کند.
احمدی با بیان اینکه حقوق شهروندی از وعده های دولت تدبیر و امید در سال 92 بود که به دستگاه ها ابلاغ شد، افزود: در این راستا میزهای خدمت در آموزش و پرورش برای تکریم ارباب رجوع مستقر شدند که کاهش میزان مراجعات مردم به ادارات بدون تحمیل هزینه ای به مردم یا دولت از نتایج آن بود.
وی در ادامه با تاکید بر جایگاه معلمان در جامعه گفت: این قشر فرهیخته از افراد مورد وثوق و اعتماد مردم هستند و وظیفه دولت ها است که قدر فرهنگیان را دانسته و حقشان را ادا کنند.
با توجه به اهمیت موضوع پژوهشگر ایرنا با انسیه جوزانی معلم و دکتر مهین برخورداری، مدرس دانشگاه به گفت و گو نشست.

** مباحث حقوق شهروندی در کتب درسی
جوزانی در خصوص مباحث حقوق شهروندی در کتاب های درسی گفت: کتابی در خصوص آموزش شهروندی نداریم که در آن در این خصوص توضیحی داده شده باشد. اما در کتاب های اجتماعی، هدیه های آسمانی و گاها قرآن به برخی از مباحث شهروندی توجه شده است. مخصوصا در کتاب ششم ابتدایی حقوق شهروندی نه بصورت واژه ای اما بصورت مباحث درسی و در قالب داستان مطرح شده است. مثلا در کتاب قران اشاره هایی مبنی بر اینکه در کار یکدیگر جست و جو نکنید شده است یا مثلا در کتاب اجتماعی ذکر شده است که همسایه ها یکدیگر را آزار ندهند و یا از قوانین پیروی کنند. در کتاب های اجتماعی معمولا این نوع مباحث بیشتر مطرح شده اند.
برخورداری در این خصوص گفت: ما کتاب متمایز و جدایی در رابطه با حقوق شهروندی در دوره های مختلف ابتدایی و دبیرستان نداریم. آموزش شهروندی اعم از حقوق شهروندی است. بحث آموزش شهروندی بحث آموزش حق و مسوولیت شهروندی است. یعنی شهروندی دو معنا و مفهوم توامان را با خود حمل می کند. هم حق شهروندی و هم مسوولیت شهروندی و البته باید بدانیم که حق بر مسوولیت مقدم است. یعنی یکسری حقوق هستند که انسان ها آنها را ذاتا دارند مثل حق کرامت، حق بر حیات، حق بر محیط زیست. این موارد قبل از مسوولیت شهروندی وجود دارند. اما در کتاب های درسی چنین بحثی به صورت مجزا وجود ندارد.
برخورداری افزود: در برخی از کتب نظیر کتاب های اجتماعی پاره ای از مباحث حقوق شهروندی شرح داده می شود. منتها طی تحلیل محتوایی که از کتب درسی در سال های مختلف در خصوص بحث های شهروندی شده، مشخص شده است که آنچه تحت نام شهروندی و مباحث مربوط به شهروندی مانند مشار کت، تعاون، مردم سالاری و قانون مداری شده عموما از زاویه حق نگریسته نشده اند و تنها از زوایه طرح مسوولیت دیده شده اند. اموری مثل به قانون احترام بگذارید و باید از چراغ قرمز عبور نکنید و... همگی موید این امر هستند.
وی افزود: در مورد حقوق شهروندی به جامعه پذیر کردن فرد توجه می شود به اینکه فرد تابع باشد اما به مبحث منتقد بودن فرد و اینکه شهروند حق دارد دیدگاه های مختلف را نقد کند و آزادی بیان داشته باشد توجه نمی شود. یعنی بحث های شهروندی ما بحث های یک جانبه و یک طرفه هستند.
** ضرورت آموزش حقوق شهروندی
جوزانی در خصوص ضرورت آموزش حقوق شهروندی در مدارس گفت: به نظر من این امر را باید جدی در نظر گرفت چون حقوق شهروندی یکی از مهارت های زندگی است که به ما کمک می کند تا بتوانیم با انسان هایی که در کنارمان هستند زندگی کنیم، با آنها تعامل داشته باشیم و آزارشان ندهیم و آزار نیز نبینیم. در ایران بطور کلی به بحث های حقوق شهروندی خیلی کم رنگ نگریسته شده است. به آنها زیاد پرداخته نمی شود و زیر ساخت های آن بسیار ضعیف است.
وی افزود: مثلا اموری که باید توسط رسانه آموزش داده شود و اطلاع رسانی شود کم است و در آموزش و پرورش هم بطور ضعیف توجه می شود. این امر سبب می گردد شکاف و عقب ماندگی فرهنگی بسیار شود و حقوق و تکالیف افراد در قبال یکدیگر رعایت نشود.
برخورداری در این خصوص گفت: یکی از ضروری ترین نیازهای ما در حوزه آموزش، آموزش شهروندی است یعنی آموزش مهارت های زیست اجتماعی سالم در یک جامعه. نکته مهم این است که فاصله ای بین شهرنشین بودن و شهروند شدن یک فرد وجود دارد. یعنی هر کسی از هر جایی که وارد شهر شود و انجا سکنی گزیند شهرنشین محسوب می شود، ولی شهروند نیست. شهروندی و آموزش آن طی یک پروسه صورت می گیرد و زمان بر است. علت اینکه خطاهای انسانی زیاد است به این خاطر است آموزش های شهروندی صورت نگرفته است. ما هنوز هم در جامعه کسانی داریم که لیسانس و فوق لیسانس دارند و زمانی که برایشان اتفاقی می‌‌افتد نمی دانند به کجا مراجعه کنند و حقوقشان را از کجا مطالبه کنند. مدت ها ممکن است حتی مسیر را نیز اشتباه بروند و تا مدت ها هزینه کنند تا مسیر را بیایند. علت اینکه این همه فریب در حوزه اقتصادی خرید و فروش خانه و ملک وجود دارد این است که فرد به حقوق خودش آگاه نیست.
وی افزود: بیشتر خشونت ها و حوادثی که در جامعه رخ می دهد ناشی از این است که افراد نسبت به حقوق و مسوولیت شهروندی خود آگاه نیستند. افراد از حقوق و مسوولیت های شهروندی خود آگاه نیستند و به عنوان یک عضو مفید در جامعه نمی دانند که باید چه رفتارها و مسوولیت هایی داشته باشند که سبب آزار دیگران نشوند. پس یکی از مهمترین مسائل در جامع ما آموزش حقوق شهروندی است که به آن به اندازه کافی پرداخته نشده است.
برخورداری افزود: یکی از نقد هایی که به آموزش و پرورش وارد است این است که آموزش و پرورش در زمینه آموزش حقوق شهروندی درست رفتار نکرده و مهارت های مشارکت و نه گفتن به اندازه کافی آموزش داده نشده است. در واقع ما یک آموزش و پرورش کهنه، قدیمی و ابتر داریم. محتوای آموزش و پرورش حفظی است در حالی که آموزش های شهروندی و مهارت های زندگی در حوزه عمل هستند. فرد باید به سطحی برسد که در واقع بتواند مسائل را بازشکافی، نقد و بررسی کند.
برخوردار گفت: دانش آموزان ما معمولا در سطح دانش هستند و دانش هایشان کاربردی نیست. البته در حوزه محتوا هم مشکل داریم بالفرض اینکه در سطح محتوا هم آگاه باشیم سایر عناصر آموزش در واقع معلم آموزش دیده محتوای عملی و روش تدریس مناسب نداریم. آموزش و پرورش ما نمی تواند بچه های ما را به سمت آموزش کاربردی با حقوق شهروندی آشنا کند. در حالی که آموز ش های شهروندی با یادگیری و عمل عجین شده است.
** راهکارهایی برای توجه به حقوق شهروندی
جوزانی در این خصوص گفت: معمولا توضیحات معلمان کافی نیست، چون کودکان از طرف خانواده هم باید این امور را درک کنند. آموزش هایی که در این خصوص به دانش آموزان داده می شود باید از طرف خانواده هم پشتیبانی شود تا کودکان دچار دوگانگی در یادگیری مفاهیم نشوند.
وی افزود: از طرفی برخی آموزش ها از طریق برخی برنامه های تلویزیونی نمایش داده می شوند که خیلی جذاب هستند و در یادگیری فرد می توانند موثر باشند. من خودم معتقد هستم آموزش ها در مدارس باید با آموزش ها از طریق رسانه همزمان باشد. تا فرد خود را در موقعیتی احساس کند که انگیزه بیشتری برای دریافت مطالب د ارد.
برخوردار در این خصوص افزود: اولا نظام آموزش و پرورش ما باید قبول کند که محتوای آموزش ما به درد جامعه امروز ما نمی خورد. برای بهبود ابتدا محتوای کتاب ها باید درست تدوین شود. با توجه به اینکه جهان مدام در حال تغییر است نمی توان کتاب های درسی چند سال پیش را دوباره تدریس کرد باید محتواهای آموزشی به روز شوند. از طرفی ما نیاز به بسته های آموزشی داریم که شامل بازی، قصه، داستان و انواع وسایل کمک آموزشی، سی دی های آموزشی، بازی و روش های مختلف در سنین مختلف می شود. ما باید بسته های آموزشی مختلف فراهم کنیم.
وی افزود: دومین نکته ما نیاز به معلمان جوان، با تجربه و اهل نوآوری و روشنگر است. معلمی که حافظ وضع موجود باشد و کتابی که خوانده باشد برای 5 سال پیشش باشد و تنها یاد گرفته بصورت حفظی آموزش بدهد، نمی تواند در حوزه آموزش شهروندی موفق عمل کند. یعنی ما نیاز داریم که معلمان جدید آموزش دهیم. البته می توانیم این را به بخش خصوصی هم واگذار کنیم.
برخورداری افزود: آموزش و پرورش باید با نهادهای دیگری مثل شهرداری ها که وظیفه آموزش شهروندی دارند و وزارت فرهنگ و ارشاد و سمن ها تفاهم نامه هایی منعقد کند و همکاری هایی بطلبد تا بتواند بهبودی در حوزه شهروندی پیدا کند. پس یک تغییر محتوا و تغییر نگاه به انسان باید متفاوت باشد که هم حق دارد و هم مسوولیت و تنها در این صورت است که می تواند موفق عمل کند.
پژوهشم**م.ا.

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اجتماعي آموزش شهروندي حقوق

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۰۵۶۷۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«هدیه روز معلم» امسال چیست و کی به حساب فرهنگیان واریز می‌شود؟

وزیر آموزش و پرورش درباره رای دیوان عدالت اداری برای ابطال کسر ۴۵ درصد از حقوق دانشجو معلمان با بیان اینکه پیوستی که در کنار نامه بنده در فضای مجازی منتشر شده است، از جانب بنده نبوده و مورد تایید نیست ادامه داد: هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان باید رای دیوان عدالت اداری را اجرا کند و هرفردی به میزانی که از خدمات دانشگاه بهره مند می‌شود از حقوق او کسر شود.

به گزارش ایسنا، رضا مراد صحرایی با حضور در مرکز سامد و پاسخگویی نهاد ریاست جمهوری با بیان اینکه حضور در مرکز سامد فاصله را با مردم کم می‌کند گفت: برای ما افتخاریست ارتباط با مردم بی‌واسطه باشد تا به عنوان خدمتمگذار در خدمت آنها باشیم و به لحاظ توانایی و شرایطی که در اختیارمان است بتوانیم کاری برای آنها انجام دهیم.

وی با بیان اینکه باید احترام معلم را نگه داریم افزود: گوهر ملت در دست معلم امانت است.

صحرایی گفت: سیمای آینده کشور در آموزش و پرورش شکل می‌گیرد، کانون خلق آینده هر کشور در آموزش و پرورش است.

وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به دانشجومعلمی که درباره ابطال کسر ۴۵ درصد از حقوق دانشجو معلمان سوال کرد، گفت: رای دیوان شیوه گرفتن را ابطال کرده است؛ مصوبه مربوط به سال ۹۱ است که براساس قانون متعهدین خدمت گفته است ۴۵ درصد برای ارائه خدمات رفاهی کسر شود و همین موضوع باعث شده به دانشگاه فرهنگیان به اندازه سایر دانشگاه‌ها بودجه ندهند.

وی با بیان اینکه وقتی رای به ما ابلاغ شد از استان‌ها خواستم تا این شیوه کسورات را نگه دارند افزود: باید هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان تصمیم بگیرد. همچنین به دانشگاه گفتیم به ما جدول ارائه داده و وضعیت کسر از حقوق دانشجو معلمان به ازای وضعیت هر دانشجو متفاوت است.

صحرایی با بیان اینکه پیوستی که در کنار نامه بنده در فضای مجازی منتشر شده است، از جانب بنده نبوده و مورد تایید نیست ادامه داد: به پلیس فتا گفته‌ایم این موضوع را پیگیری کند. هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان باید رای دیوان عدالت اداری را اجرا کند و هرفردی به میزانی که از خدمات دانشگاه بهره مند می‌شود از حقوق او کسر شود.

به دنبال احیای پرداخت حق ایاب و ذهاب به معلمان هستیم

وزیر آموزش و پرورش در ادامه به معلمی که در مدارس روستایی تدریس و نسبت به حقوق پایین نومعلمان گلایه داشت گفت: امسال ۸ نفر از معلمان نمونه کشوری از میان معلمان روستایی بودند که این نشان دهنده توجه به آنهاست.

وی با بیان اینکه به دنبال احیای پرداخت حق ایاب و ذهاب به معلمان هستیم افزود: معلمان فوق العاده ویژه دریافت می‌کنند، اما درصد آنچه مورد انتظار ما است، نبوده و طبق قانون برای ۲۰ درصد کارمندان پیش‌بینی شده است. اگر وزارتخانه‌ای مانند نفت فوق‌العاده ویژه را اجرا می‌کند، درآمد اختصاصی دارد؛ البته از وقتی که وزارت آموزش و پرورش مصوبه رتبه‌بندی را دریافت کرد، اکنون دستگاه‌های دیگر مانند نیرو‌های مسلح هم خواستار رتبه‌بندی هستند.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه به حوصله نیاز است تا فوق العاده ویژه را برای گروهی از معلمان جا بیندازیم ادامه داد: البته در داخل وزارت آموزش و پرورش تا ۱۰۰ درصد فوق‌العاده ویژه هم داریم به عنوان مثال کارکنان حقوقی و آی تی که معلم نیستند؛ البته آنها هم حاضرند این حقوق را بدهند و رتبه‌بندی را بگیرند.

معلمان محدودیت حقوق دریافتی خود را با اضافه کار و حق التدریس جبران کنند

وی افزود: بعد از اجرای رتبه بندی معلمان میانگین حکم آنها از دستگاه‌های دیگر بالاتر است، البته معلمان باید محدودیت حقوق دریافتی خود را با اضافه کار و حق التدریس جبران کنند. تلاش می‌کنیم به معلمان خدمت کنیم.

دانشجومعلم دیگری نیز در خصوص رفاهیات معلمان، واریز حق التدریسی‌ها و فوق‌العاده ویژه معلمان پرسید که وزیر آموزش و پرورش در جواب گفت: رفاهیات فرهنگیان در سال گذشته هم نداشتیم، اما امسال پاداشی به عنوان روز معلم برای فرهنگیان امشب واریز می‌شود.

وی گفت ساماندهی حق‌التدریسی‌ها امسال بهتر از سال‌های قبل بوده که سه ماه آن واریز شده و طی ۲ هفته دیگه ۳ ماه دیگر هم واریز می‌شود و تا قبل از آغاز سال تحصیلی جدید هم کلا از این بابت تسویه می‌کنیم. فوق العاده ویژه را هم همه دریافت می‌کنند، اما فوق العاده ویژه ۵۰ درصدی به همه تعلق نمی‌گیرد بلکه به معلم چند پایه، روستایی و شبانه روزی تعلق می‌گیرد.

پاداش بازنشستگان هر ساله در نیمه دوم سال بعد واریز می‌شود

معلم بازنشسته دیگری از تاخیر در پرداخت پاداش و سنوات بازنشستگان گفت و از وزیر خواستار پرداخت به موقع شد تا گوشه‌ای از مشکلات زندگی را بگیرد که صحرایی در جواب گفت: سال گذشته ۲۲.۷ همت پاداش بازنشستگان ۱۴۰۱ قبل از عید پرداخت شد، هرسال پاداش بازنشستگان نیمه دوم سال بعد واریز می‌شود و امیدواریم پاداش بازنشستگان سال ۱۴۰۲ زودتر پرداخت شود.

tags # معلم سایر اخبار اسرار تکامل آلت‌ جنسی؛ رابطه جنسی انسان‌های اولیه مثل گوریل‌ها بود؟ (تصاویر) «زو»؛ گاو عقیم و غول‌پیکری که توسط انسان‌ها به وجود آمد! (تصاویر) عجیب و باورنکردنی؛ اجساد در این شهر خود به خود مومیایی می‌شوند (تصاویر) کشف پرنده‌ عجیبی که سمت راست بدنش نر است و سمت چپش ماده!