چهار بازیساز بورس سال ۹۸
تاریخ انتشار: ۲۵ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۱۲۴۰۴۴
متغیرها در چهار سرفصل سیاست خارجی، سیاست اقتصادی داخلی، نرخ ارز و قیمتهای جهانی میتواند تصویر دقیقتری به سهامداران ارائه کند. بررسی عوامل مزبور نشان میدهد بورس تهران که نسبت به سایر بازارها در سال جاری ضعیفتر عمل کرده بود، شانس مناسبی برای کسب یک بازدهی قابل تامل در سال ۹۸ خواهد داشت و شاخص سهام یک ابرکانال دیگر جابهجا خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بورس تهران در حالی به پایان سال ۹۷ نزدیک میشود که شرایطی نسبتا پرالتهاب را در ۱۲ ماه اخیر پشتسر گذاشته است؛ دورهای که با کاهش ۶۵ درصدی ارزش ریال در بازار آزاد همراه شد و ارزش بازار بورس و فرابورس طی آن، بهرغم ورود برخی شرکتهای جدید، از ۱۱۱ میلیارد دلار به ۶۳ میلیارد دلار بر اساس نرخهای بازار آزاد کاهش یافت. به عبارت دیگر، رشد ۵۵ درصدی شاخصقیمت (وزنی-ارزشی) نتوانست بخش مهمی از آثار کاهش ارزش پول ملی را در قیمت سهام شرکتها جبران کند. در اوایل سال، همگام با رشد برابری ارزهای خارجی در برابر ریال، مقاومتهای مهمی از سوی سیاستگذاران در تعیین نرخ تبدیل ارزصادرکنندگان و نیز قیمتگذاری محصولات در بورس کالا و خارج از آن صورت گرفت؛ تلاشهایی که میکوشید تا موج تورماحتمالی ناشی از تضعیف ارزش ریال را مهار کند. با این حال، با مشخص شدن کم اثر بودن این سیاستها، انعطاف دولت در گذر زمان بیشتر شد تا جایی که یک سامانه مستقل برای مبادلات ارز صادرکنندگان و واردکنندگان موسوم به «نیما» شروع بهکار کرد؛ دربورس کالا نیز محدودیتهای قیمتی به تدریج برداشته شد. در سایر محصولات هم به تدریج مجوزهای افزایش نرخ بهطور محدود و طی چند مرحله اعطا شد. در نتیجه این اقدامات، درآمد ریالی فروش شرکتها شروع به جهش کرد، هر چند به دلیل آثار تحریمهای آمریکا در محدود کردن صادرات و فاصله حداقل ۳۰ درصدی نرخهای سامانه نیما از قیمت ارز در بازار آزاد، این رشدها در تناظر با افزایش ارز آزاد نبوده و به همین دلیل، سهام شرکتها هم از قافله رشد عقب مانده است. اکنون درآستانه سال جدید، پرسش بسیاری از اهالی بازار سرمایه این است که چشمانداز آتی چگونه است و آیا بورس تهران در سال جدید قادر به جبران عقبماندگی بازدهی خود خواهد بود؟
برای پاسخ به این سوال باید عوامل موثر بر بازدهی بازار سهام در سال آینده به تفکیک بررسی شود. موارد مزبور در چهار سر فصل بررسی شده است:
۱- سیاست خارجی: پس از خروج ایالاتمتحده از توافق برجام و بازگشت تحریمهای ثانویه آمریکا از ماه آبان، روند تجارت خارجیایران با دشواریهایی روبهرو شده است. در حوزه مرتبط با بورس، دو مورد قابل ذکر است: اول؛ کاهش تقریبا ۵۰ درصدی صادرات نفت و میعانات گازی نسبت به ماههای آغازین سال جاری و دوم؛ اختلال در صادرات کالاهای پتروشیمی و فلزات اساسی که منجر به کاهش حجم فروش و نیز پیشنهاد تخفیفات به مشتریان برای حفظ آنها شده است. پس از تمدید معافیت خریدهای نفتی برای چند کشور در ماه آبان، منابع مختلف خبری از صادرات بیش از یک میلیون بشکه نفت خام برای ایران در ماههای اخیر گزارش میدهند که البته باید رقمی حدود۲۰۰ هزار بشکه میعانات گازی را به آن افزود. در این میان، صادرات غیرنفتی کشور در سطح ماهانه سه میلیارد دلار باقی مانده و افت کمتر از ۱۰ درصد را نسبت به سال قبل نشان میدهد که نشاندهنده تاثیرگذاری محدود تحریم بر این بخش از تجارت ایران است. (نمودار شماره یک) جالب است که این رقم، با افزودن سهم میعانات به صادرات، تقریبا پاسخگوی کامل نیاز واردات رسمی (با عنایت به افت تقاضای واردات) خواهد بود. بنابراین میتوان گفت به لحاظ موازنه تجاری، به دلیل افت قابلتوجه واردات و انقباض کمتر از حد انتظار صادرات غیرنفتی، شرایط متعادلی در تجارت خارجی برقرار است و بانک مرکزی نیز با استفاده از منابع خود ناشی از صادرات نفت میتواند پاسخگوی سایر نیازهای ارزی باشد.
اما این وضعیت در سال آینده از دو منظر میتواند تحتتاثیر قرار گیرد. نخست؛ تصمیم آمریکا در عدم تمدید یا محدود کردن سقف مجاز خرید مشتریان نفت از ایران و دوم؛ سرنوشت تصویب لایحههای موسوم به گروه اقدام مالی (FATF) در اواخر فصل بهار. درخصوص مورد اول، با توجه به قیمتهای فعلی نفت و در پیش بودن انتخابات آمریکا و حساسیت رئیسجمهور این کشور بر تمدید معافیتها، اکثر تحلیلگران بر این باورند که بخش مهمی از معافیتها در این مقطع زمانی برای خریداران نفت ایران تمدید خواهد شد. در مورد FATF هم با عنایت به تاثیر منفی قرار گرفتن در لیست سیاه بر مبادلات مربوط به فروش نفت و واردات کالاهای ایران، احتمال این امر وجود دارد که تحولات از سمت دو طرف به گونهای پیشرود که نام کشور وارد لیست سیاه نشود. در صورت تحقق این امر میتوان انتظار داشت که تاثیرات واقعی سیاست خارجی بر شرایط کلان اقتصادی با تحول جدیدی روبهرو نشود؛ بهویژه آنکه دولت آمریکا نیز با نزدیک شدن به انتخابات سال ۲۰۲۰، بیشتر بر شرایط داخلی خود و مهار رقبای بالقوه تمرکز خواهد کرد.
۲- سیاستهای اقتصادی داخلی: دولتها با سیاستهای مالی و بودجهای و بانکهای مرکزی با سیاستهای پولی و اعتباری بر وضعیت اقتصاد یک کشور تاثیرگذار هستند. مطالعه واکنش دولت و بانک مرکزی ایران به دور جدید تحریمها و کاهش درآمدهای ملی نشان میدهد که این دو نهاد، با تشخیص درست از مختصات دو انتخاب دشوار، گزینه بهتر اما سختتر را برگزیدهاند. انتخاب اول در چنین شرایطی میتوانست سیاستهای انبساطی بودجهای و پولی باشد که با وسوسه خروج از رکود و جبران قدرت خرید مردم، عمدتا منجر به تحریک موج تورمی در شرایط کمبود عرضه میشد. راه دوم عبارت از انقباض بودجهای و پولی است که پیگیری آن، بهخوبی در عملکرد دولت و بانک مرکزی قابل رصد است. بر این اساس، دولت در پیشنهاد بالابردن حقوق کارکنان و نیز بودجه عمرانی بسیار محتاط بوده است. نمودار شماره دو هم نشان میدهد که نرخ رشد نقدینگی نه تنها از متوسطهای تاریخی بلندمدت (۲۶ درصد) فراتر نرفته بلکه در سال جاری بهطور پیوسته کمتر از مدت مشابه سال قبل بوده است. در همین حال، با تصدی مدیریت جدید بانک مرکزی، روند کاهش معنادار در بدهی بانکهای خصوصی در فصل پاییز به بانک مرکزی آغاز شده که میتواند یکی از عوامل اصلی مهار رشد پایه پولی در سال آینده باشد. این رویکرد، هرچند آثار انقباضی و رکودی دارد، ولی میتواند از یکسو موج تورم کنونی در بازار کالاهای مصرفی را مهار کند و از سوی دیگر، با محدود کردن رشد پایه پولی در سال آینده، از شتابگیری رشد نقدینگی جلوگیری کند. تلفیق این مساله با رویکرد انقباضی در مخارج دولت موجب میشود انتظار کاهش تورم نقطه به نقطه از سطح نزدیک به ۵۰ درصدی به محدوده ۳۰ درصدی و نیز رکود تقاضا در بازارهای سرمایهگذاری به دلیل انقباض پولی، سناریویی محتمل جلوه کند.
۳- نرخ ارز: با توجه به آنچه طی دو سرفصل قبلی مطرح شد، تحلیل شرایط ارز در سال آتی با مفروضات پیش گفته امکان پذیر خواهد بود. در مطلب قبلی نگارنده مورخ ۲۴ شهریورماه با عنوان «چشم انداز بورس از سه دوربین»، با عنایت به چند متغیر تحلیلی مطرح شد که افزایش قیمت ارز از سطح ۱۳ هزار تومان به ازای هر دلار فاقد مبانی تحلیلی بر اساس نسبتهای مقایسهای است. گذشت زمان نشان داد که بهرغم عبور مقطعی ارز از محدوده مزبور، قیمتها بار دیگر به سطوح منطبق با دیدگاه تاریخی مقایسهای بازگشت. برای سال آینده هم از یکی از مهمترین متغیرهای مقایسهای برای تخمین سقف قیمت ارز استفاده میکنیم. نمودار شماره سه ارزش نقدینگی کشور با نرخ تبدیل دلار آزاد را در یک دهه اخیر نشان میدهد. همانطور که از نمودار پیداست، این رقم اکنون در سطح حداقل تاریخی خود قرار گرفته یعنی از منظر تئوریک، برای تبدیل کل نقدینگی موجود به ارز خارجی، کمترین میزان عرضه بهطور تاریخی مورد نیاز است. با فرض کارکرد این الگوی تاریخی (کف نقدینگی ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلاری) در سال آینده میتوان انتظار داشت که با رشد ۲۲ درصدی نقدینگی و عدم تغییر شرایط محیطی به لحاظ تحریمها و سایر عوامل، دلار نیزتوان چندانی برای رشد نسبت به سطح کنونی نداشته باشد(حداکثر در محدوده تورم). این محدودهای است که بهطور تاریخی کمترین ارزش دلاری نقدینگی در کشور وجود داشته و طبیعتا شکستن آن با مقاومت زیادی توام میشود. البته باید توجه کرد که در این پیشبینی، مفروضات پیش گفته در زمینه سیاست خارجی و نیز رویکرد انقباضی پولی و مالی دولت مهم هستند و در صورت تغییر آنها، شرایط متفاوت خواهد بود.
۴- قیمتهای جهانی: ارزش جهانی کالا پس از یک سقوط سخت ۳۰ درصدی در فصل چهارم سال گذشته میلادی (بر اساس شاخص موسسه اساند پی) در سال جدید مسیر کاملا متفاوتی در پیش گرفتهاند. بر این پایه شاخص مزبور که متوسط قیمت طیف وسیعی از مواد خام را دربرمیگیرد، حدود ۱۲ درصد از ابتدای سال میلادی بالا رفته و روند مثبت ملایمی را طی کرده است. تلفیق سیاستهای انبساطی چین و آمریکا و نیز قوت گرفتن بازارهای نوظهور ناشی از ضعف دلار دست به دست هم داده تا گمانهها مبنی بر تداوم این روند لااقل در افق کوتاهمدت تقویت شود.
تثبیت مناسب ارزش هر بشکه نفت اوپک بالای ۶۰ دلار در کنار افزایش قیمتهای جهانی مس و روی به بالاترین سطوح فصلی سیگنال مثبتی را به بورس تهران فرستاده است. از آنجا که بسیاری از تحلیلگران ادامه مسیر رشد ملایم یا حداقل تثبیت قیمتهای جهانی کالا در اکثر بخشها را در سال جاری میلادی محتمل میدانند، میتوان گفت این سرفصل بهعنوان یکی از عوامل رونق بازارسرمایه کشور در سال ۹۷ فعال خواهد بود. هر چند از آنجا که بسیاری از مراجع تحلیلی خطر رکود اقتصاد جهانی در مقطعی از سال ۲۰۲۰ را مطرح کردهاند، باید به این عامل ریسک در چشم انداز سرمایهگذاری میان مدت توجه داشت. بورس تهران از منظر تاریخی همواره نسبت به موجهای تضعیف ارزش ریال حساس بوده است. مطالعه آخرین دور از این اتفاقات در سالهای ۹۰ تا ۹۲ نشان میدهد در شرایط ناطمینانی از سایر عوامل غیر اقتصادی، واکنش شاخص کل به جهش ارزی بهصورت تقریبا دو سوم افزایش ارز ترجمه شده و با تثبیت عوامل محیطی و ایجاد چشم انداز گشایش خارجی، بورس تهران توانسته تا کل ارزش دلاری خود را در سطح قبل از تضعیف پول ملی تثبیت کند. با عنایت به مختصات مشابه شرایط فعلی این احتمال وجود دارد که بورس تهران در این دوره نیز از الگوی رفتاری مشابهی پیروی کند. از این جهت، میتوان انتظار داشت که با عنایت به جهش اخیر نرخ ارز نسبت به پاییز سال ۹۶ (و پیشبینی ارائه شده در سرفصل سوم)، شاخص بورس در سال ۹۸ برای تطبیق با عوامل بنیادی و حفظ کفهای تاریخی ارزش دلاری خود به سمت بازه ۲۳۰ تا ۲۴۰ هزار واحد حرکت کند که انتظار بازدهی ریالی ۴۰ تا ۵۰ درصدی نسبت به ارقام کنونی را در افق سال آینده ایجاد میکند. در این صورت، ارزش دلاری بازار اندکی از سطوح فعلی بالاتر میآید اما کماکان در محدوده ۳۰ درصد کمتر از میانگین بلند مدت ۱۰۰ میلیارد دلاری (بدون لحاظ اثر ورود شرکتهای جدید) قرار میگیرد که یک کف حمایتی معتبر به لحاظ تاریخی در شرایط نااطمینانی از عوامل غیر اقتصادی است. (نمودار شماره چهار) به این ترتیب، با اتکا بر شواهد تاریخی میتوان گفت سرمایهگذاری در بورس در سطوح فعلی شاخص یک گزینه مناسب برای جبران هر گونه احتمال در کاهش بیشتر ارزش پول ملی است ضمن آنکه میتواند در صورت شوک مساعد عوامل غیر اقتصادی، رالی پرشتابی را به سمت سطوح تعادلی بالاتر آغاز کند. یکی از پیش نیازهای مهم تحقق این پیشبینی آزادسازی هر چه بیشتر قیمتگذاریهای دولتی خواهد بود که در مورد بورس کالا بهطور موثری محقق شده و در مورد سامانه نیما نیز روند رو به انعطافی به سمت پیروی از منطق عرضه و تقاضا دارد. پیشبینی بر اساس مفروضات مورد اشاره و با فرض عدم دخالت مثبت یا منفی سایر عوامل غیر مترقبه انجام شده و طبیعتا چشم انداز بورس ۹۸ بسته به تغییر فرضیات در سر فصلهای چهارگانه مورد بحث، متفاوت خواهد بود.
شروین شهریاری
منبع: افکارنيوز
کلیدواژه: نرخ ارز بورس تهران سهام دلار ارز رشد ایران نفت واردات دولت بانک مرکزی تورم نقدینگی شاخص پول بورس کالا بورس تهران بازیساز سال 98
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۲۴۰۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیشبینی بورس فردا ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳
اکوایران: بازار بورس اوراق بهادار تهران در روز چهارشنبه هفته گذشته و قبل از تعطیلات میان مدت با افت 3900 واحدی همراه شده است و بازار هفته گذشته را بی رمق و منفی تمام کرد.
به گزارش اکوایران، در جریان معاملات روز چهارشنبه در بازار بورس اوراق بهادار تهران ارزش معاملات به عدد 3600 میلیارد تومان رسید و شاخص کل با افت 3900 واحدی کار را تمام کرد از سویی شاخص هم وزن در نیمه دوم تلاش کرد تا رویه مثبتی را ایجاد کند و نهایتا با رشد 42 واحد به تعطیلات رفت.
روی نمادهای شاخص ساز باز هم همچون چند روز پایانی هفته گذشته رنجهای مثبتی زده شد اما این رنج های مثبت نتوانست باعث ایجاد وسوسه خرید در بازار شود و بیشتر بازار به نشست هایی که در عربستان برگزار میشود توجه دارد. همچنین مصوبات مجلسیها در این روز ها از مواردی است که اهالی بازار به آن توجه دارند.
باز هم گروه خودرویی در رتبه اول برترین ارزش معاملاتی در بازار بورس تهران قرار دارد و این گروه با ارزش 233 میلیارد تومانی در جایگاه نخست ایستاده است. گروه فلزات اساسی به همراه گروه شیمیایی ها به ترتیب با ارزش 190 میلیارد تومان و 148 میلیارد تومان در رتبه های بعدی جای دارند.
سخنگوی دولت در نشست خبری هفته گذشته خود این طور عنوان کرده است که به پیشنهاد وزارت کار، افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در هیات دولت تصویب شد و حقوق حداقلبگیران ۳۵ درصد افزایش مییابد.
خبر دیگر اینکه آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) با صدور بیانیهای سفر آتی «رافائل گروسی» مدیرکل این نهاد به ایران را تأیید کرده است.
اما برخی از رسانهها در روز چهارشنبه این طور نوشتند که ۱۰ انجمن پتروشیمی، فولاد، سرب و روی، پالایش نفت، نساجی، مس، پلیمر، سنگ آهن، آلومینیوم و صنعت کفش با انتقاد از سیاستهای بانک مرکزی در سرکوب نرخ ارز صادراتی و گواهی سپرده ۳۰ درصدی، خواستار واقعیسازی نرخ ارز نیما بصورت شناور مدیریت شده از مقام رهبری شدهاند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم در هفته گذشته برای بازار سرمایه خبر سازتر بود و عنوان داشته است که افزایش نرخ سود سپرده به ۳۰ درصد کاملاً اشتباه است؛ به دلیل اینکه اثر آن در بازار ارز کاملاً منتفی است. او گفته زمانی که این اوراق تعهدی را با نرخ ۳۰ درصد منتشر میکنید، نرخ تامین مالی قطعاً بالای ۳۰ درصد باید صورت گیرد.
پورابراهیمی این موضوع را اضافه کرد که اگر مشکل نرخ تامین مالی را در حوزه فعالسازی بنگاهها حل نکنیم، قطعاً جهش تولید برای امسال تحقق پیدا نمیکند. اتفاقاتی که در سیاست پولی، مخصوصاً برای کنترل جریان ارز در بازار امسال ایجاد شد، کاملاً سیاست غلطی است.
رضا عیوضلو، معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست خبری خود در هفته گذشته با اهالی رسانه این طور عنوان کرده است که اولین دلیل برای بازنگری مصوبه بازارگردانها این بود که با انبوهی از منابع ناشران مواجه بودیم که میتوانست صرف تولید، منابع در گردش و پروژههای شرکت شود اما در این شرایط فقط صرف بازارگردانی شده است، دلیل دیگر مرتبط با بحث حاکمیت شرکتی بوده است.
معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: با اجرای این مصوبه به فرابورس این اختیار داده شد که بر اساس تشخیص خود و هیات مدیره در مورد ناشرانی که در بازار پایه هستند، براساس قاعدهای که به تایید مدیریت نظارت بر بورسها رسیده تصمیم گیری کند، چرا که بخشی از ناشران نیاز به وجود بازارگردان نداشتند اما برخی دیگر میتوانستند کماکان کار بازار گردانی را ادامه دهند.
بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران
شاخص کل بورس تهران در روز چهارشنبه با افت بیش از 3900 واحدی کار را تمام کرد تا کمی بیشتر از کانال 2.3 میلیون واحدی فاصله بگیرد و به نظر میرسد که تمایلی برای رفتن به این کانال را از خود نشان نمیدهد.
واگرایی در اندیکاتوری Rsi آن هم در سقف کانال صعودی ایجاد شده برای بازار نشان داد که بازار تمایلی نداشته است که در محدوده 2.3 میلیون واحدی باقی بماند.
اما روند کلی بازار بورس از منظر تکنیکالی با توجه به میانگین های 55 روزه و 200 روزه روندی صعودی است و این موضوع نشان میدهد که این افت و اخیزها بیشتر جنبه نوسانی بازار است. اما به دلیل ارزش کم معاملات در این روزها این روندها برای بازار سرمایه بسیار فرسایشی شده است، و تا زمانی که جریان خوب نقدینگی به سمت بازار هدایت نشود بازار به همین منوال خواهد بود.
tags # بورس سایر اخبار (تصاویر) این گوسفند غولپیکر چینی از پورشه هم گرانتر است! قارچهای زامبیِ سریال آخرین بازمانده (The Last Of Us) واقعی هستند! (تصاویر) عجیب و باورنکردنی؛ اجساد در این شهر خود به خود مومیایی میشوند آخرین حسی که افراد در حال مرگ از دست میدهند، چه حسی است؟