به نقل از «ایرنا»

پروین اعتصامی، شاعری نوگرا و پایه گذار ادبیات تعلیمی

تاریخ انتشار: ۲۵ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۱۲۴۰۸۳

تهران- ایرنا- پروین اعتصامی از شاعران برجسته ایران معاصر به شمار می رود که با سرودن شعرهایی خلاقانه، تعلیمی و با بکارگیری زبان فصاحت و بلاغت توانست فصل نوینی را در عرصه ادبیات این مرزوبوم بگشاید و قابلیت ها و توانمندی های یک بانوی شاعر را به تصویر بکشد و بدین گونه ستاره پرفروغ چرخه ادب و شعر فارسی لقب بگیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ ادبیات چون گنجینه ای از رویدادها، ارزش ها، آداب، رسوم و پیشینه تاریخی یک ملت محسوب می‌شود. آثار ادبی و جلوه تحولات آن در نظم‌ و نثر، قالب تاریخ، فلسفه، رمان، تمثیل و شعر همواره با مفاهیم نمادین و سمبولیک مورد توجه مردم در هر عصر و زمانی بوده تا جایی ‌که به عنوان کانون تبلور اندیشه‌های فردی و اجتماعی در اعتلای فرهنگ جامعه تاثیر بسزایی داشته است. شاعران و نویسندگان به هنگام خلق آثار ادبی، سخن‌ گفتن را نوعی آشکار ساختن منزلت ها، تعهدها و مسوولیت های لازم بر خود می‌شمردند و این مساله در نهاد ادبیات به صورت تجربیات فکری و عینی تجسم می یابد.

در میان شاعران کهن و معاصر ایرانی که به موضوع اخلاقی و مضامین اجتماعی پرداخته اند شاید تنها نامی که به ذهن ها خطور می کند، پروین اعتصامی شاعر بزرگ زن ایرانی است که توانست پایه گذار زبان جدیدی در ادبیات فارسی شود.

رخشنده اعتصامی مشهور به پروین در 25 اسفند 1285 خورشیدی در تبریز و خانواده ای اهل ادب و هنر چشم به جهان گشود. از این رو پروین از کودکی با چهره های فرهنگی آشنا شد و ادبیات را در کنار پدر و استادانی چون دهخدا و ملک الشعرای بهار فراگرفت.

او با پایان بردن دوران تحصیل، کتابدار کتابخانه دانشرای عالی تهران شد. او از همان ابتدا به دنیای شعر روی آورد و چندین شعر در قالب قصیده، قطعه، غزل و مثنوی به سبک عراقی سرود. نوآوری در شعرهای وی از نکته های جالب توجه به شمار می رود که با خواندن شعرهایش می توان به آسانی به این مهم پی برد.

اعتصامی در دوران کوتاه زندگی خود توانست به بهترین شکل، قابلیت ها و توانمندی های یک بانوی شاعر را در به تصویر کشیدن رنج انسان از درد، جور و بیداد به اثبات برساند. «ای مُرغک خُرد ز آشیانه، پرواز کن و پریدن آموز؛ تا کی حرکات کودکانه؟ در باغ و چمن چمیدن آموز؛ رام تو نمی شود زمانه، رام از چه شدی؟ رمیدن آموز» از جمله شعرهای معروف او به شمار می رود که در سنین پایین سروده شد.

پروین اعتصامی بسیاری از شعرهای شاعران بزرگی چون مولانا، سعدی و حافظ را حفظ بود. او از کودکی تا 35 سالگی که چشم از جهان فرو بست غَرق در دنیای شاعری بود و لحظه ای از طبع شاعرانه و عشق به سرودن در او کم نشد.

«فرزانه فیروزبخش» شاعر و پژوهشگر فرهنگ و ادب فارسی، معتقد است که مناظره مهم ترین رویکرد در شعرهای پروین اعتصامی بود. او با سرودن شعرهای خلاقانه به اعتراض اجتماعی روی آورد که در بیشتر شعرهای او نگرانی و دغدغه موج می زند زیرا وی می خواست با حمایت از مردم، حاکمان را از ظلم ها و بی عدالتی های خود آگاه کند. در ادامه گفت وگوی پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا را با این شاعر و پژوهشگر فرهنگ و ادب فارسی می خوانیم.

** مناظره نخستین ابتکار پروین اعتصامی در سرودن شعر
فیروز بخش با اشاره به این که پروین اعتصامی به عنوان نخستین زن در دنیای شاعری است که با نوگرایی در مضامین شعری فصل جدیدی را در این عرصه گشود، گفت: شاعران بنام در تاریخ معاصر کشور نسبت به نوآوری و ابتکار پروین در زمینه ادبیات اتفاق نظر دارند و همگی او را ستاره پرفروغ چرخه ادب و شعر می دانند. فصاحت، ساده نگاری و بلاغت از جمله ویژگی های شعری این شاعر به شمار می رود. پروین در همان مدت کوتاهی که زندگی کرد فنون مختلفی را آموخت و ناب ترین شعرها را در فن مناظره سرود. تخیل، تمثیل، تشبیه و تشخیص و بی پیرایگی نیز از جمله مواردی است که در شعرهای پروین به وضوح دیده می شود.

** استفاده از شخصیت های نمادین یا سمبولیک در شعرهای پروین
وی، استفاده از چهار محتوای حماسی، غنایی، داستانی و تعلیمی را از مهم ترین اصول در ادبیات دانست و اظهار داشت: در ادبیات فارسی چه در زمان های کهن یا بعد از آن این چهار محتوا از مهم ترین اصول شعری به شمار می روند. البته این موضوع در کشورهای اروپایی و لاتین زبانان نیز وجود دارد. استفاده از شخصیت های انسانی و حقیقی در بسیاری از آثارهای اندرزگونه به وضوح دیده می شود. او در واقع می خواهد با بکارگیری موجودات نمادین و طنز مشکلات و دغدغه های مردم را بازگو کند. در این سبک شعری، رفتار انسانی مورد نقد و سنجش قرار می گیرد و نیکی، زشتی و حسد، مروت و انصاف، کمالات و رذایل اخلاقی و ... در قالب داستان به زبانی غیرمستقیم و با به‌ کارگیری روش‌های هنرمندانه به مخاطب عرضه می‌شود.

** پروین اعتصامی، پایه گذار سنت واقعی ادبیات تعلیمی
فیروزبخش در ارتباط با نوع سروده های اعتصامی خاطر نشان کرد: بسیاری از شاعران مانند سعدی، نظامی گنجوی، مولانا، سنایی و ... در شعرهای خود از جنبه های نمادین به وفور استفاده می کرده اند اما در میان شاعران معاصر تنها پروین اعتصامی بود که سنت واقعی ادبیات تعلیمی را برگزید و این سبک را به خود اختصاص داد. همین مساله سبب شد تا او را به یگانه شاعر زن برجسته ایرانی تبدیل کند. لفظ و فن شعرهای پروین که همگی با حسن انتخاب کلمات و جملات به کار گرفته می شد، نتیجه سال ها ممارست و معاشرت او با ادیبان و سخنوران بوده است.

** استعداد ذاتی پروین شخصیت ادبی او را ساخت
این پژوهشگر ادبی، رشد و پرورش پروین اعتصامی در خانواده ای از اهل هنر و ادب را بسیار مهم دانست و افزود: پروین در خانواده ای که پدر او ادیب و مادرش شاعر بود، رشد یافت و پرورش استعدادهای او ناشی از همین عامل بود. یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار اوضاع سیاسی و اجتماعی بر حوزه اندیشگی پروین است زیرا او در دورانی زندگی می‌کرد که مردم ایران دوره بیداری را پشت سر گذاشته بودند. اعتصامی شعرهای محمدتقی بهار و میرزاده عشقی را بسیار ارزشمند می دانست و معتقد بود که این شعرها حاصل تجربه و سختی های بزرگ سیاسی و اجتماعی این شاعران به شمار می رود که به رشته تحریر درآمده است و از اهمیت بالایی برخوردار هستند. تقلید، استفاده و توجه به آثار اروپایی از مهم ترین منابعی بودند که پروین از آنها بهره می برد و همین موارد در تحلیل، تفکر و رشد عواطف او بسیار تاثیر داشت.

همچنین ظلم ستیزی و مبارزه با ریاکاری با بیان سخنانی کوبنده و رسوا کننده از جمله ویژگی های شعری این شاعر بلندآوازه محسوب می شود که به عقیده او همه در مقابل مردم متعهد هستند چه بسا بخواهند در دفاع از زبان شعر استفاده کنند تا آینه ای برای انعکاس ظلم و ستم باشند. نمونه بارز این سخن در شعر «اشک یتیم» پروین به وضوح دیده می شود که برای نخستین بار در مجله بهار منتشر شد.

** مناظره در شعر فارسی
شاعران از زبان 2 یا چند شخصیت همیشه برای مناظره در برابر یکدیگر استفاده می کنند تا سرانجام برتری یکی از آنها ثابت شود. مناظره کنندگان بیشتر انسان، اشیا، جانوران یا مفاهیم هستند. از این‌ جهت مناظره نوعی تمثیل و گاه یکی از انواع استعاره به شمار می رود. این موضوع وضع جامعه را با بیان اندرزی به نقد می‌کشاند و خمیر مایه اصلی این نوع ادبیات را تشکیل می‌دهد. دیالوگ بزرگ ترین حُسن شعری پروین محسوب می شود. شاعران جوان امروزی نیز می توانند با الگوگیری از رویه پروین شعرهای خود را به صورت جواب و سوال بگویند. البته نباید تنها صِرف به تقلید باشد، بلکه باید با فکر و نبوغ اندیشه از این شیوه پسندیده در شعرهای خود استفاده کنند.

فیروزبخش در پایان جایگاه ویژه و عظمت خاص پروین اعتصامی را در دنیای شاعری مهم دانست و گفت: پروین در شعرهای خود سمبولیک را خلق کرد و به دنیای شعر و ادب جایگاه ویژه ای بخشید. نشان دادن آزادی با بیان متون بسیار زیبای ادبی همه نشان از طبع بلند او دارد و چنان ارتباط تنگاتنگ و عمیقی برقرار کرده است که در آن ساده زیستن و ساختن با زمانه و برخورداری از آزادگی را به ارمغان می‌آورد. شاعران و جوانانی که می خواهند قدم در این راه بگذارند و با استفاده از مضامین نو همچون عدالت، استواری، درستی و دفاع از مظلوم باید با رعایت تمام مسایل اخلاقی و اجتماعی در شعرهایشان پیوند خود را با شاعران بزرگ و نامی کشور همچون پروین همچنان حفظ کنند.

پژوهشم**9117**2059**9131

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي مناسبت ها پروين اعتصامي

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۲۴۰۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضرب‌الاجل استاندار لرستان برای قدیمی‌ترین پروژه خرم‌آباد

استاندار لرستان در بازدید از هتل صخره‌ای به‌عنوان قدیمی‌ترین پروژه شهر خرم‌آباد، ضرب‌الاجل از سرگیری هرچه سریع‌تر عملیات ساخت این هتل را صادر کرد. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، پروژه هتل صخره‌ای خرم‌آباد به‌عنوان کلیدی‌ترین پروژه گردشگری لرستان سال 1378 در زمینی به‌مساحت 7 هزار و 800 مترمربع کلنگ‌زنی شد.

این پروژه بنا بود زمینه اشتغال بیش از 100 نفر را ایجاد و خلأ نبود مکان‌های اقامتی مناسب برای گردشگران در لرستان را پر کند، اما اکنون با گذشت 24 سال همچنان در هاله‌‌ای از ابهام است.

سرمایه‌گذار سابق هتل صخره‌ای خرم‌آباد در 25 اردیبهشت‌ 1394 در جلسه کارگروه گردشگری لرستان با بیان اینکه عده‌ای مانع تکمیل هتل هستند، گفت: باوجود مشکلات هفته دولت سال جاری هتل صخره‌ای خرم‌آباد گردشگر می‌پذیرد.

وی در این جلسه در رابطه با استخدام نیرو در این مجموعه نیز افزود: تا کنون 412 نفر ثبت‌نام کرده‌اند که از بین ثبت‌نام‌کنندگان 170 نفر پس از آزمون و مصاحبه استخدام می‌شوند.

قدرت‌الله شمسی، نماینده وقت سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری لرستان، سال 1395 در مرکز جذب و سرمایه‌گذاری لرستان از واگذاری روژه هتل صخره‌ای به سرمایه گذار جدید خبر داد و عنوان کرد: بانک عامل این پروژه را به‌علت معوقات بانکی به مزایده گذاشت و این پروژه به سرمایه گذار جدید واگذار شد.

بلاتکلیفی در آزمون استخدامی هتل صخره‌ای

محمد اصلانی، معاون عمرانی وقت استانداری لرستان، نیز دراین‌رابطه بیان کرد: سرمایه‌گذار جدید محدودیت منابع مالی ندارد و تا سال آینده آن را به اتمام می‌رساند.

اما این همه ماجرا نبود و پس از واگذاری هتل صخره‌ای به سرمایه‌گذار جدید عده‌ای از افراد که برای شرکت در آزمون استخدام این هتل ثبت‌نام کرده بودند نسبت به بلاتکلیفی خود اعتراض کردند.

سرمایه گذار سابق گفته بود طی فراخوان سال 1394 نزدیک به 380 نفر برای استخدام در هتل صخره‌ای ثبت‌‌نام کردند و 9 میلیون تومان به‌حساب شرکت واریز شد که هنوز هم دست‌نخورده باقیمانده است و متقاضیان هم بهتر است از طریق سرمایه‌گذار جدید پیگیر موضوع باشند.

این در حالی بود که سرمایه‌گذار جدید با رد این ادعا و با بیان اینکه هیچ مدرکی از افراد ثبت‌نام‌شده برای به‌کارگیری در هتل نزد ما نیست گفته بود که ما هنوز نتوانسته‌ایم راه دسترسی هتل را درست کنیم و چگونه می‌توانیم استخدامی در هتل داشته باشیم؟!

پس از گذشت 15 سال از عمر پروژه و بلاتکلیف ماندن هتل صخره‌ای مدیر کل وقت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری لرستان بیستم خرداد 1395 با اشاره به طولانی‌شدن روند ساخت هتل صخره‌ای گفت: این پروژه به یکی از نمادهای توسعه نیافتگی تبدیل شده است، ولی در بهار 96 گردشگر می‌پذیرد.

وعده‌ای که هرگز عملی نشد

و اما سید موسی خادمی، استاندار اسبق لرستان، نهم آبان ماه 1396در جریان بازدید از واحدهای اقتصادی و پروژه‌های در حال اجرای خرم‌آباد پروژه هتل صخره‌ای را یکی از نمادهای ناراحت کننده کار گردشگری در لرستان دانست و تصریح کرد: این پروژه باید هرچه سریع‌تر توسط سرمایه‌گذار در بازه زمانی معقولی تعیین‌تکلیف شود.

پس از انتشار گزارش‌ها و پیگیری‌های متعدد خبرگزاری تسنیم در ارتباط با هتل صخره‌ای، سید امین قاسمی، مدیرکل اسبق میراث فرهنگی لرستان، 26 مردادماه سال 1399 در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم تأکید کرد: ساخت هتل صخره‌ای از همان ابتدا بدون پیش‌بینی راه دسترسی شروع شده‌است.

وی افزود: واقعیت این است با گذشت 24 سال از عمر پروژه هتل صخره‌ای عزمی در سرمایه‌گذار برای رفع مشکلات این پروژه دیده نمی‌شود.

گودرز امیری، معاون عمرانی استاندار اسبق لرستان، نیز در ادامه این گفت‌وگو با بیان اینکه سرمایه‌گذار هتل صخره‌ای پای‌کار نیست، عنوان کرد: سرمایه‌گذار باوجود تصرف غیرمجاز، قیمت کارشناسی زمین برای راه دسترسی را قبول ندارد.

البته این صحبت‌های معاون عمرانی و مدیرکل میراث‌فرهنگی لرستان در حالی مطرح شده بود که بارها نسبت به حضور نیافتن سرمایه‌گذار در جلسات بررسی و حل مشکل هتل صخره‌ای انتقاد کرده‌ و گفته‌ بود سرمایه گذار به دنبال بهانه‌ای برای کار نکردن است.

5هزار متر زمین برای راه دسترسی هتل

پرحاشیه‌ترین پروژه شهری خرم‌آباد سال 1400 باز هم خبر ساز شد و به گفته مدیرکل دفتر جذب و سرمایه گذاری لرستان 5 هزار متر زمین راه دسترسی هتل با قیمت کارشناسی در قالب اجاره به شرط تملیک پنج ساله در اختیار سرمایه گذار قرار گرفت.

آخرین تلاش‌های دولتمردان دولت تدبیر و امید در لرستان برای مسن‌ترین پروژه شهری خرم‌آباد که خود مثنوی هفتاد من کاغذ است به نتیجه نرسید تا اکنون با ورود ابوطالب شفقت به استانداری لرستان امیدها به احداث آن زنده شود.

ابوطالب شفقت، استاندار لرستان، با بیان اینکه جمهوری اسلامی به‌سمت خصوصی‌سازی و تقویت نقش مردم در حوزه اقتصادی پیش می‌رود، گفت: مقام معظم رهبری بر مشارکت مردم به‌عنوان بخش خصوصی تأکید دارند تا شاهد تقویت استان‌های مختلف به‌ویژه در حوزه اقتصادی و معیشتی باشیم.

وی در حاشیه بازدید از هتل صخره‌ای خرم آباد، با تاکید بر اینکه باید اصول فرهنگی مبتنی بر هر منطقه حفظ شود افزود: روند تکمیل هتل صخره‌ای باید از امروز آغاز شود.

استاندار لرستان تاکید کرد: مدیران ذی‌ربط مسئول کنترل فضای بیرونی معماری ساختمان‌ها هستند و ادارات دولتی حق ندارند سلیقه‌ای سخن بگویند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان نیز در این بازدید تصریح کرد: ایجاد راه دسترسی و فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم برای تکمیل روند هتل صخره‌ای خرم‌آباد ضروری است.

احمدرضا دالوند بیان کرد: موضوع اختلاف‌نظر بین شهرداری و سرمایه‌گذار هتل برطرف شده‌است و مانعی برای ادامه کار وجود ندارد.

گزارش از پگاه دالوند

فیلم از رضا قبادی

انتهای پیام/645