به نقل از «ایرنا»

ویترین تاریخ و فرهنگ کُردها

تاریخ انتشار: ۲۶ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۱۳۹۶۶۷

سنندج - ایرنا - عمارت آصف سنندج از جمله بناهای تاریخی این شهر در کنار زیبایی و بافت منحصر به فرد خود، ویترینی از تاریخ، فرهنگ و آداب و رسوم مردم مناطق کردنشین است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، عمارت آصف یا همان خانه کُرد در ضلع شمالی خیابان امام (ره) سنندج، در بافت قدیمی محله سرتپوله و مجاورت بناهایی همچون دژ سنه (قلعه سنندج)، مسجد جامع، عمارت ملالطف الله شیخ الاسلام و مشیر دیوان قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

محله سرتپوله که عمارت آصف در آن قرار دارد یکی از محلات قدیمی شهر سنندج بوده و به خاطر داشتن تپه کوچک به سرتپوله (سر تپه کوچک) معروف بوده و بازار قدیمی این شهر نیز در این محله واقع شده است.
از آنجا که خانه کُرد در مرکز شهر واقع شده است، مسافران در هر فصلی از سال به راحتی می توانند به این عمارت دسترسی داشته و این مکان تاریخی را برای بازدید خود به ویژه در ایام تعطیلات نوروزی انتخاب کنند.
براساس نقل قول های مختلف، احداث بنای اصلی این عمارت که به تالار تشریفات معروف است، مربوط به دوران صفویه بوده که در دوره های بعدی به ویژه قاجار و پهلوی به تدریج بخشی هایی به آن افزوده شده است.
خانه کرد شامل تزئینات معماری همانند گچبری، آینه کاری و کار چوب است و در ضلع جنوبی غربی عمارت، حمام خصوصی با سبک و اسلوب معماری حمام های ایرانی ساخته شده که دارای نقش های آهک بُری و ستون های سنگی بسیار زیبایی بوده و در نوع خود از نظر معماری منحصر به فرد است.
در فضاهای این مجموعه در غرفه های مختلف آداب و رسوم، آیین ها، مراسم، نحوه معیشت، نوع خوراک، پوشاک، صنایع دستی، هنرهای سنتی، سردیس مشاهیر بزرگ کرد، ابزار شکار و کشاورزی مردم این منطقه به نمایش گذاشته شده به همین دلیل به عنوان موزه مردم شناسی مناطق کرد نشین نیز محسوب می شود.
این عمارت و موزه مردم شناسی آن شامل بخش های مختلفی از جمله نگارخانه و حیاط ورودی، حمام، غرفه‌ های زندگی شهری، مکتب خانه، قلاب بافی، زیورآلات، بخش کشاورزی، مشاغل و فنون، بخش اسناد و عکس ‌های تاریخی، اتاق خان، بخش پوشاک، غرفه شکار، غرفه صنایع دستی، غرفه بخش مطبخ، زندگی روستایی، کتابخانه و مرکز اسناد است.
کارشناس مردم شناسی کردستان در این ارتباط با بیان اینکه خانه کرد بعد از مرمت در سال 82 تغییر کاربری یافت، اظهار داشت: در این مجموعه چیدمان مردم شناختی قوم کُرد، ابزار و اشیا مورد استفاده آنان در گذشته در معرض نمایش قرار داده شده است.
ابراهیم هاشمی افزود: غرفه های نشیمن روستایی و شهری، طب سنتی، طب مردمی، گیاه پزشکی، کارهای استاد بهزادیان، تندیس مشاهیر کرد، آثار خاتو زین، تالار پوشاک، زیورآلات، مرکز اسناد شامل سندهای تاریخی و عکس های قدیمی شخصیت های سیاسی و فرهنگی حوزه جغرافیایی کردها از جمله بخش های این مجموعه است.
وی یادآور شد: موزه مردم شناسی خانه کرد همچنین شامل غرفه های معیشت از جمله آهنگری، مسگری، خراطی، نجاری، چاقوتیزکنی، جولایی، شکار، ماهیگیری، مطبخ، کشاورزی و دامداری است.
هاشمی اضافه کرد: در این مجموعه، نمود عینی فرهنگ و پوشاک استان های ایلام، کرمانشاه، کردستان، مناطق کردنشین آذربایجان غربی، خراسان و کشورهای ترکیه، سوریه و عراق تعبیه شده است.

** توسعه موزه مردم شناسی خانه کرد
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: موزه مردم شناسی خانه کرد از سال 82 افتتاح شده و قرار بود در قالب یک پروژه بزرگ با بیش از 20 هزار مترمربع ایجاد شود که در سال 85 به دلایلی متوقف ماند.
سیدمحسن علوی مساحت فعلی موزه مردم شناسی خانه کرد را چهار هزار مترمربع اعلام کرد و افزود: قرار است این مجموعه در قالب یک پروژه بزرگ توسعه یابد که در آن خانه های تاریخی مشیر دیوان، عمارت آصف، بخشی از خانه شجاع لشکر و خانه ساعد سلطان به خانه کرد الحاق می شود.
وی با بیان اینکه از سال گذشته اقدام به ادامه اجرای این پروژه و در حال تملک زمین های این محدوده هستیم، یادآور شد: تملک حدود 200 متر از زمین های زیرمجموعه این پروژه بین عمارت آصف و مشیر دیوان باقی مانده که پیگیری اخذ تملک ان در حال انجام است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان اضافه کرد: در مجموع و پس از انجام تملک زمین، مجموعه ای شامل موزه مردم شناسی، موزه باستان شناسی، مرکز اسناد کردستان، کتابخانه تخصصی، موزه صنایع دستی و کارگاه هنرهای سنتی احداث می شود.
علوی به موزه مردم شناسی موجود در خانه کرد اشاره کرد و گفت: در این موزه که مخصوص مناطق کردنشین کشور است، اشیا مربوط به زندگی کردها، فرهنگ، کشاورزی، صنایع دستی و اسناد تاریخی آنان به نمایش گذاشته شده است.
وی همچنین بر آمادگی این اداره کل برای استقبال از مهمانان در نوروز 98 تاکید کرد و اظهار داشت: در ایام تعطیلات سال جدید، همانند سال های گذشته در خانه کرد و عمارت خسروآباد سنندج، ویژه برنامه هایی برای مسافران و مردم استان برگزار می شود.
علوی افزود: علاقمندان و مهمانان در ایام تعطیلات نوروزی هر روز از ساعت 8:30 صبح تا 20 عصر می توانند از بخش های مختلف عمارت آصف (خانه کرد) بازدید کنند.

** نوع معماری عمارت آصف (خانه کرد)
کارشناس مرمت بناهای تاریخی کردستان با اشاره به اینکه عمارت آصف سنندج دارای چهار حیاط بیرونی، اندرونی، مطبخ و حیاط مستخدمین است، اظهار داشت: حیاط اصلی این عمارت دارای پلان مستطیل شکل، یک ایوانی و یادآور معماری سبک اصفهان است.
یدالله زنوری افزود: در داخل حیاط آبنمای بزرگی در مقابل تالار اصلی قرار گرفته و در کنار آن باغچه بزرگی تعبیه شده است، ضمن اینکه در ضلع شمالی این حیاط تالار اصلی با ایوانی ستوندار چوبی و سرستون های مقرنس کاری شده قرار دارد.
وی اضافه کرد: تالار اصلی به شکل شکل چهارطاقی و گنبدی، این حیاط را مسقف کرده و در ضلع جنوبی این فضا، اروسی کاری با طرح هندسی دیده می شود که در نوع خود در غرب کشور بی نظیر است.
گفته می شود در ضلع جنوبی مجموعه در کنار دالان ورودی، حیاطی با فضاهایی در پیرامون آن وجود داشته که در سه دهه گذشته تخریب شده و ظاهرا از بخشی از آن به عنوان زورخانه استفاده می شد.
این کارشناس مرمت بناهای تاریخی کردستان گفت: در کنار حیاط مستخدمین و در گوشه ضلع جنوبی عمارت، حیاط کوچک تری قرار دارد که به حیاط مطبخ معروف است.
زنوری اضافه کرد: این حیاط که مستطیل شکل و دارای آبنمایی سنگی است، فضای آشپزخانه آن با طاق و تویزه مسقف شده است و در کاربری جدید در کنار خانه کرد، این مکان به چایخانه سنتی تبدیل خواهد شد.
وی با بیان اینکه در اوایل دوره پهلوی و براساس معماری بومی حیاط اندرونی در ضلع جنوبی عمارت ایجاد شده است، گفت: فضاها به صورت 2 اشکوبه و با یک طبقه زیرزمین و ایوانی با 6 ستون چوبی بوده و تزئینات گچبری و سرستون هایی به شیوه کورنتی دیده می شود.

**سردرب هشتی و دالان ورودی
کارشناس مرمت بناهای تاریخی کردستان می گوید: سردرب عمارت آصف در سال های 1313 - 1312 شمسی ساخته شده و ظاهرا تا پیش از احداث آن، کوچه ای تنگ راه ورودی به عمارت بوده که آن را کوچه باریکه می خواندند.
زنوری با اشاره به اینکه با احداث خیابان، بخشی از این سردر تخریب و سردرب جدید به جای آن ساخته شد، ادامه داد: سردر ورودی این بنا با نمای آجری و به شکل نیم هشتی متاثر از سبک باروک است.
عمارت آصف دارای یک رشته قنات است که آب حوض بزرگ آبنمای مقابل تالار و 2 حیاط دیگر از آن تامین شده است.
کارشناس مرمت بناهای تاریخی کردستان می گوید: آب این مجموعه از یک رشته قنات که از غرب سندج توسط تنبوشه های سفالی قدیمی و لوله های فلزی جدید جاری است، تامین می شود.
زنوری اضافه کرد: برای تنظیم و تقسیم مناسب آب، فضایی در کنار دالان ورودی ساخته شده که تاریخ دقیق ساخت هیچ یک از فضاها مشخص نیست.
استان کردستان دارای یک هزار و 520 اثر تاریخی شناسایی شده شامل آثار باستانی، غارهای طبیعی، درختان کهنسال، میراث منقول، قنات و مکان های طبیعی است، 872 اثر از این تعداد شامل 773 اثر غیر منقول شامل (آثار تاریخی، تپه، محوطه و بنا)، 20 مورد میراث طبیعی، 56 مورد میراث معنوی و 23 مورد میراث منقول در فهرست آثار باستانی کشور به ثبت رسیده است.
7355/

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي آثار تاريخي خانه ك رد سنندج

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۳۹۶۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

علت ممنوعیت سریال مصری حشاشین؛ تحریف تاریخ ایران

«حشاشین» سریالی است که این روزها هم درباره محتوا و نوعِ ساختش صحبت می‌شود، هم کم‌کاری‌های مسئولین ذیربط برای ساخت اینگونه سریال‌ها و هم حذف از پلتفرم‌های نمایش‌خانگی که به واسطه ورود ساترا اتفاق افتاد. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، این روزها سریالی به نام‌ «حشاشین» در کانون توجه منتقدان داخلی و خارجی قرار گرفته که در وهله اول نشان می‌دهد کشورهای منطقه  تأثیرگذاری تجاری، مالی و اجتماعی و فرهنگیِ ساخت سریال و فیلم را به خوبی درک کرده‌اند و شکل‌گیری برخی فستیوال‌ها و جشنواره‌های مرتبط در این زمینه و البته سرمایه‌گذاری گسترده در ساخت شهرک‌های سینمایی برای تولید پروژه‌های مشترک با کشورهای پیشرفته در صنعت سینما مشهود است.

البته نکته جالب توجه اینجاست که این کشورها ساخت سریال  با محور تاریخ کشورهای مختلف همسایه خود علاوه بر ساخت سریال براساس اسطوره‌های تاریخی خود را دستور کار  قرار داده‌اند و جای تردید نیست تمدن کشورمان ایران نیز دستمایه برخی از این تولیدات شده است، روزی غربی‌ها با فیلم «300» دست به کار می‌شوند و تاریخ ایران را به گونه‌ای دیگر (تحریف‌آمیز) روایت می‌کنند و امروز هم «حشاشین»  متولد می‌شود. 

این سریال چند نکته انتقادی را به وجود آورد؛ اول کم‌کاری مسئولین امر را نشان می‌داد که همتی برای سااخت سریال‌های تاریخی و پرتره وجود ندارد و سال‌ها باید منتظر بمانیم تا سریالی اصطلاحاً‌ در قالب الف ویژه به سرانجام برسد حال آنکه کشورهای دیگری در جهان عرب همچون دست‌اندرکاران «حشاشین» با کمترین زمان چنین سریال با کیفیت ساختاری را ارائه دادند. در وهله دوم اما این سریال به تحریف تاریخی پرداخته که اگر کماکان مسئولین امر به وعده و وعید ادامه دهند و خبری از کار عملیاتی نباشد این تحریفات در ذهنِ نسل جدید به واقعیت‌های تاریخی تبدیل می‌شود. 

شاید وقت آن رسیده  که ساخت سریال‌های فاخر درباره میراث ملموس یا ناملوس ایران را برنامه‌ریزی کنیم تا مبدأ این شخصیت‌ها با چهره‌ای غیرواقعی در ذهن مخاطبان خارجی یا حتی داخلی کشورمان تثبیت نشوند.

زیرسوال بردن تاریخ با "حشاشین"، تلنگر جدی به سریال‌سازان

نکته دیگر انتشار گسترده آن در کشور ایران که به واسطه پلتفرمِ در نمایش‌خانگی و شبکه‌های اجتماعی اتفاق افتاد نیازمند ورودِ ساترا بود که چند روزی است هیاهوی آن برپا شده است. پس از ورودِ ساترا و حذف آن از پلتفرم‌های نمایش‌خانگی برخی ساترا را به خاطر این ورود محکوم و بخش عمده‌ای دیگر این ورود را تحسین کرده‌اند. 

اما مشخص نیست چرا عده‌ای  اصرار دارند چنین سریال‌هایی در سطح گسترده‌ای پخش شود و نسل جدید خصوصاً نظاره‌گر چنین تحریفات تاریخی در آثار نمایشی باشد. البته نباید این انتقادها را هم نادیده بگیریم که چرا به جای این همه سریالِ آپارتمانی، زودبازده و حتی تاریخی معطوف به دوران قاجاریه، به فکرِ ساخت آثار نمایشی که بتواند تاریخ ایران را روایت کند،‌ نیستیم که «حشاشین‌ها» جزو برنامه‌های کشورهای خارجی است حتی تاریخ و قهرمانان و واقعیت‌هایش را از آنِ خود کنند و روایتگرِ اصلی این اتفاقات، آنها باشند.

به دنبال اعلام ممنوعیت پخش سریال «حشاشین» در پلتفرم‌ها و حذف این مجموعه نمایشی از نمایش‌خانگی، پیمان جبلی رئیس صداوسیما هم درباره پخش نشدن این سریال در ایران واکنش نشان داد: «ساترا مسئولیت دارد تا جلوی پخش محتوای تحریف شده که به درک اجتماعی لطمه می‌زند و افکار عمومی را منحرف می‌کند را بگیرد. سریال حشاشین براساس واقعیت نیست، بلکه تحریف تاریخ است و ساترا برای پخش آن به سکوها تذکر داده و سکوها هم حذف کردند.»

چرایی ممنوعیت را البته چند روزِ گذشته مسئولین ساترا هم اعلام کردند که «پخش سریال های خارجی در پلتفرهای داخلی پس از انتشار مورد بررسی قرار می‌گیرند و اصطلاحاً سریال‌های خارجی مشمول ممیزی پسینی هستند، به همین دلیل انتشار سریال مصری «حشاشین» از امروز توسط معاونت پایش و نظارت ساترا براساس رای و نظر شورای صدور مجوز ساترا ممنوع اعلام شد.

سریال «حشاشین» محصول کشور مصر است و روایت آن از تاریخ اسلام متضمن تحریف‌های فراوانی است که به نظر می‌رسد با رویکرد سیاسی مغرضانه تولید شده است. بر همین اساس طبق نظر شورای صدور مجوز ساترا انتشار سریال «حشاشین» (The Assassins)، در رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران مورد تأیید نیست.»

هرچند این سریال در نگاه اول سعی کرده روایتی از زندگی حسن صباح و ترکان سلجوقی و فرقه اسماعیلیه را به تصویر بکشد، اما به شکلی ناشیانی این روند تاریخی را بدون درنظر گرفتن فواصل معنادار میان دوران زندگی شخصیت اصلی با برخی شخصیت‌های مطرح شده  مثل عمر خیام و خواجه نظام الملک را بهم  مرتبط کرده که می‌تواند نقطه عطف شکل‌گیری سئوالی باشد که اصولاً؛ چرا باید کشور دیگری تاریخ ما را آنهم کاملاً ناشیانه روایت کند؟

انتهای پیام/