معضل حاجی فیروزهای گدا از کجا می‌آید؟
تاریخ انتشار: ۲۶ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۱۴۹۲۸۳
یک کارگردان و پژوهشگر تئاتر با انتقاد از بی‌توجهی برخی دستگاه‌ها نسبت به راه‌اندازی کاروان نوروزی که به زنده‌نگه داشتن سنت‌های نوروزی کمک می‌کند، گفت: متاسفانه «حاجی فیروز» که پیام‌آور شادی و نوروز بوده این روزها به نماد تکدی‌گری در آستانه سال نو تبدیل شده است. آفتاب‌‌نیوز : حاجی فیروز شخصیتی است که از گذشته تا امروز با چهره‌ای سیاه و لباسی قرمز خبر فرارسیدن نوروز را به مردم می‌داده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این روزها هم با نزدیک شدن به فصل بهار، حاجی فیروزهای زیادی را در گوشه و کنار خیابان می‌بینیم که صورت خود را سیاه کرده و جامه‌ای سرخ بر تن دارند، اما به جای اینکه پیام‌آور فصل بهار باشند، با رقص و آواز می‌خواهند نظر مردم را به خود جلب کنند تا بتوانند پولی از آنها دریافت کنند.
امروز حاجی فیروز سایه تکدی‌گری را به دنبال خود روی زمین می‌کشد، بدون آنکه هیچ نشانی از پیشینه خود به همراه داشته باشد و شاید مردم را هم بتوان در این اتفاق تا حدی مقصر دانست که با فراموش کردن وظیفه اصلی حاجی فیروز، در تغییر شخصیت و سودجویی از این چهره باستانی تأثیرگذار شده‌اند.
درباره سخیف شدن «حاجی فیروز» دلایل متعددی را می‌توان پیدا کرد. جواد انصافی _ کارگردان، بازیگر و پژوهشگر _ که ایفای نقش حاجی‌فیروز را هم در کارنامه هنری خود بارها تجربه کرده در گفت‌وگو با ایسنا، رسانه‌ها را یکی از مقصران اصلی این ماجرا می‌داند.
او گفت: در رسانه‌ها تبلیغاتی درباره حاجی فیروز نداریم. من سال‌هاست که درباره این پیام‌آوران شادی پژوهش کرده‌ام و کتاب هم درباره آن نوشته‌ام. بارها و بارها از رادیو و تلویزیون خواسته‌ام که روی این موضوع کار کنند، چرا که رادیو و تلویزیون بُرد خبری و اطلاعاتی بیشتری نسبت به دیگر رسانه‌ها دارند، اما با این وجود بازتابی از حاجی فیروز و سیاه‌نمایی نداشته است. مطبوعات هم در این‌باره جایگاه خود را دارند و خیلی کم به این شخصیت نمادین پرداخته‌اند.
این کارگردان درباره تاریخچه این شخصیت نمادین توضیح داد: حاجی فیروزها پیام‌آوران نوروزی بودند و پیام‌آوران نوروزی هیچ وقت دست خود را جلو مردم دراز نمی‌کنند. عمو نوروز و حاجی فیروز را همه می‌شناسند. این پیام‌آوران نوروزی در شهرهای مختلف با اسامی مختلف شناخته می‌شوند؛ برای مثال در آذربایجان تَکمچی، در مازندران نوروز سلطان، در طالقان تا البرز نوروزخوان، در استان‌های مرکزی مانند اراک و تفرش رشکی و ماسی، و در لرستان و کردستان میرنوروزی یا آتش‌افروز نام دارند.
انصافی با بیان اینکه "این پیام‌آوران همگی بدون استثنا موقع حرکت نمایش خورجینی بر روی دوش دارند و شروع به شاد کردن مردم می‌کنند" ادامه داد: در این بین هرکسی هر چیزی را که دوست دارد به خورجین این پیام‌آوران می‌اندازد و مردم خودشان دوست دارند که به آنها هدیه و شادباشی بدهند و حاجی فیروزها هرگز جلو مردم دست دراز نمی‌کنند.
این پژوهشگر در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: سند مکتوبی داریم که در دوره ساسانیان، فردی به نام خجسته یا مبارک وجود داشته و تنها کسی بوده که بدون اجازه همه‌جا حتی دربار رفت و آمد می‌کرده است. زمانی هم که عید نوروز فرامی‌رسیده، پیش شاه می‌رفته و پیام آمدن نوروز را به شاه می‌داده و این پادشاه بوده که به مبارک دست دراز می‌کرده و به او سکه هدیه می‌داده است.
او ادامه داد: اما متأسفانه در جامعه ما روی این موضوع کار نشده است که حاجی فیروز پیام‌آور شادی و نوروز است و خود مردم باید به دلیل ایجاد شادی و شعف به آنها شادباش بدهند، در حالی که الان شاهد تکدی‌گری این پیام‌آوران هستیم.
انصافی اضافه کرد: دلیل دیگری که موجب ازدیاد حاجی فیروزهای گدا در سطح شهر شده، فقر اجتماعی است و در حال حاضر وضعیت مالی جامعه نابسامان است. برخی که درآمدی ندارند، می‌خواهند از این راه کسب درآمد کنند. مسئولیت رسانه‌ها برای کاهش چنین وضعیتی زیاد است، آنها باید آگاهی مردم را درباره تاریخچه و نوع عملکرد حاجی فیروزها افزایش دهند. در این صورت آگاهی افرادی که حاجی فیروز می‌شوند، نیز افزایش می‌یابد و ممکن است دیگر جلو کسی دست دراز نکنند و خورجینی بر دوش بگذارند تا خود مردم به آنها هدیه دهند.
او با اشاره به اینکه اگر سالنی برای اجرای نمایش سیاه‌بازی و دیگر آئین‌های سنتی وجود داشته باشد، شاید بروز چنین مشکلاتی کاهش یابد، گفت: متأسفانه ۱۰ سال است که در تلاشم و بارها از وزارت ارشاد، میراث فرهنگی و شهرداری در خواست کرده‌ایم که یکی از ساختمان‌های قدیمی شهر را در اختیار ما بگذارند تا گروه‌های نمایش سیاه‌بازی سالنی برای اجرا داشته باشند و یک سالن هم مخصوص نقالی، پرده‌خوانی و خیمه‌شب‌بازی باشد و در قسمت دیگر این مکان رستورانی از غذاهای محلی داشته باشیم. ما در تلاشیم این مکان به وجود بیاید و در محرم و صفر نیز در آن تعزیه اجرا شود و همه نوع نمایش ایرانی را در آن ببینیم.
او افزود: با این کار یک مکان سنتی ایرانی برای توریست‌هایی که می‌خواهند نمایش‌های ایرانی ببینند، خواهیم داشت. در گذشته چنین اماکنی وجود داشت و مثلاً هر شب در تئاتر نصر و تئاتر دهقان در لاله‌زار سیاه‌بازی اجرا می‌شد. در موزه آب‌انبار که سنتی بود هرشب شاهد اجرای سیاه‌بازی بودیم.
این کارگردان در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره کاروان نوروزی که بنا بود از پنج سال پیش در شهرهای مختلف راه‌اندازی شود، هم اظهار کرد: قرار بود یک کاروان شادی به عنوان پیام‌آوران نوروزی به نقاط مختلف کشور فرستاده شود یا حداقل در سطح شهر تهران تا این گروه نمایشی با استفاده از مینی‌بوس در قالب یک کاروان شادی از هر جایی که عبور می‌کند، بخشی از یک نوروزخوانی خاص را برای مردم اجرا کند، اما سازمان میراث فرهنگی، وزارت ارشاد و شهرداری هیچ‌کدام حاضر به سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی این کاروان نیستند. هر سه این سازمان‌ها و دستگاه‌ها می‌توانند این کار خوب را انجام دهند؛ کاری که حداقل یک نوع تبلیغ مثبت برای خنثی کردن تکدی‌گری حاجی فیروزهاست، اما هیچ‌کدام حاضر به انجام این کار نیستند.
منبع: ایسنا
منبع: آفتاب
کلیدواژه: حاجی فیروز گدا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۴۹۲۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زباله‌های پلاستیکی؛ معضل دیروز، امروز و فردای استان ایلام
خبرگزاری مهر-گروه استان ها: در سالیان گذشته ارزش و جایگاه زباله ها و پسماند شهری زیاد شناخته شده نبود و عمده آنها در خارج از محیط شهری و روستایی دفن می شد که به علت آلایندگی زیست محیطی، افزایش روزانه حجم این مواد و از همه مهم تر کمبود مکان هایی برای دفن زباله بدون برانگیختن اعتراضات محلی ساکنان اطراف، دفن زباله ها را برای شهرداری ها تبدیل به یک معضل کرده بود.
خوشبختانه امروزه در اقصی نقاط جهان و در کشورهای مختلف، بهره‌گیری مجدد از پسماندها در قالب بازیافت رواج بالایی دارد، به گونه ای که با به کار گیری روش های مختلف تنها بخش کمی از پسماندها دفن می‌شوند.
کشور ایران نیز به نسبت جمعیت بالای خود یقیناً آمار بالایی در زمینه تولید زباله و پسماند ها در بخش های مختلف صنعتی و خانگی برعهده دارد، با این وجود در بسیاری نقاط کشور پدیده پسماند با مسائل و مشکلاتی مواجه شده که هنوز هم راهکار و تدبیری اساسی برای آن اندیشیده نشده است.
لازم به ذکر است مشکل انباشت زباله در استان ایلام نیز یکی از مسائل پیچیده و جدی به شمار می رود که در حال حاضر به یک بحران زیست محیطی تبدیل شده، این مسئله که یک مشکل قدیمی محسوب می‌شود، با پیشرفت زمان و عدم مدیریت مناسب، وضعیت آن به شدت بحرانی شده است.
در این راستا تلاش‌هایی نیز در گذشته صورت گرفته تا این مشکل حل شود، اما با وجود این تلاش‌ها، چندان پیشرفت چشمگیری در این زمینه اتفاق نیفتاده است؛ چرا که هنوز هم در برخی خیابان‌ها و معابر استان زباله ها انباشته می‌شود که این موضوع نیز خود تبعات منفی بالایی چون بروز بیماری ها و گسترش پدیده زباله گردی به همراه داشته است.
بروز پدیده زباله گردی در ایلام
اکرم یاری یکی از شهروندن ایلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: زباله‌ها یا پسماند شهری که به آن طلای کثیف نیز اطلاق می‌شود بخشی از فرایند مصارف مواد و کالاهای زندگی روزمره شهروندها را تشکیل می‌دهند.
وی افزود: بخشی از زباله های شهری مربوط به زباله های خشک و جامد مانند کاغذ و مقوا، مواد پلاستیکی، شیشه و مواد فلزی هستند که قسمت عمده آنها قابل بازگردانی و تجدیدپذیر است.
این شهروند ادامه داد: متاسفانه به علت اینکه صنایع بازیافت زباله در استان راه اندازی نشده اند و فرهنگ تفکیک زباله نیز چندان رایج نیست، کماکان با معضلی به اسم زباله گردی در استان مواجه هستیم که این موضوع علاوه بر اینکه نمای خوشایندی ندارد بلکه موجب شیوع بیماری ها نیز می شود.
قابلیت ایجاد هرزش افزوده از پسماندها
مراد فتحی زاده یکی دیگر از شهروندان ایلامی به خبرنگار مهر گفت: در سال های اخیر پدیده زباله گردی و پخش شدن زباله ها در کوچه و خیابان ها در استان ایلام گسترش یافته است که مشاهده این افراد در نقاط مختلف شهر به ویژه حاشیه های شهر فارغ از درآمدزایی برای آنها، چهره ناخوشایندی جلوی چشمان سایر شهروندان ترسیم می کند.
وی افزود: پسماند و زباله جدا از وجه منفی که در جامعه دارند، از قابلیت تبدیل به ارزش افزوده برخوردارند و می توانند به یکی از منابع درآمدی شهرداری ها تبدیل شوند که برای تحقق این موضوع نیاز به راه اندازی کارخانه کمپوست و فرهنگ سازی در بین شهروندان برای تفکیک زباله، ارایه مشوق های لازم در این زمینه به شهروندان و جمع آوری زباله ها از در منازل است که با این اقدامات علاوه بر استفاده بهینه از زباله های شهری بجای دفن آنها و جلوگیری از مشکلات زیست محیطی، می توان معضل زباله گردی را نیز در سطح شهر از بین برد.
لزوم مدیریت پسماندها
استاندار ایلام چندی پیش در گفتگو با رسانه‌ها با بیان اینکه یکی از مطالبات مهم استان بحث پسماند است، اظهار داشت: موضوع پسماند به عنوان یکی از مطالبات مهم مردم باید در یک بازه زمانی کوتاه حل شود، زیرا رهاسازی پسماندها علاوه بر اینکه موجب تعدی به حقوق شهروندان است، بلکه آسیب جدی هم به حوزه محیط زیست وارد می کند.
حسن بهرام نیا افزود: سرمایه‌گذاری، هم‌افزایی و تعامل مردم و جدیت مدیران دستگاه‌های مرتبط در این حوزه بسیار ضروری است و چنانچه کوتاهی یا تخلفی از جانبان مدیران و عموم مردم صورت گیرد یقیناً برخوردی جدی به عمل می آید.
وی ادامه داد: همچنین برای جلوگیری از رها شدن پسماند توسط برخی افراد در بسیاری از بلوارهای اطراف شهر ایلام از جمله بلوار شرقی شهر و میدان قرآن نیوجرسی نصب شده است.
روزانه حدود ۲۳ تن زباله‌های پلاستیکی
رضا لطافتی کارشناس مسئول مدیریت پسماند محیط زیست استان ایلام در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: زباله یا پسماند به مجموعه مواد ناشی از فعالیت‌های انسان که به‌طور معمول به صورت جامد بوده و غیرقابل استفاده و بی‌مصرف باشد، اطلاق می‌گردد.
وی افزود: رشد شهرها همراه با تراکم جمعیت موجب مصرف مواد متعدد و در نتیجه تولید پسماند شده است، به علاوه توسعه صنایع سبب افزایش کمی مواد زائد از یک سو و تنوع این مواد از سوی دیگر شده است.
این کارشناس تصریح کرد: پسماندها چهره‌ای نازیبا و نامناسب به شهرها می‌دهند و می‌توانند به بروز بیماری‌های گوناگون منجر گردند. به علاوه، پسماندها با آلوده کردن آب، خاک و هوا و نیز اثرات گلخانه‌ای خود خسارت‌های زیادی را به سکونتگاه‌های شهری وارد می‌آورند، به این ترتیب از مهم‌ترین مسائل شهرهای کنونی همچون استان ایلام، مدیریت پسماندهای شهری، جمع‌آوری، دفع و بازیافت آنهاست.
لطافتی ادامه داد: در حال حاضر در استان روزانه حدود ۲۳ تن زباله‌های پلاستیکی تولید می‌شود که با فعالیت هشت واحد بازیافت پلاستیک، حجم قابل ملاحظه‌ای از آن در این واحدها و واحدهای خارج استان بازیافت می‌شوند.
کارشناس مسئول مدیریت پسماند اداره کل حفاظت محیط زیست ایلام در پایان گفت: در هفته زمین پاک نیز به منظور رفع معزل پسماندها، برنامه‌های مختلفی از قبیل اجرای پاکسازی و کمپین بی زباله، حضور در خبرگزاری‌ها، تبیین حفاظت از زمین توسط ائمه جمعه، برگزاری مسابقات نقاشی در مدارس، برگزاری نشست در محل خانه‌های محیط زیست سراسر استان و… برگزار می‌شود.
صنعت بازیافت زباله از صنایع درآمدزا و سودآور بوده که با راه اندازی کارخانجات مربوط، علاوه بر بازیافت حجم قابل توجهی از زباله‌ها و ضایعات جوامع شهری، معضل دفن زباله، زباله گردی، احتمال بروز بیماری ها و آسیب های زیست محیطی در شهرها و روستاها را تا حدود زیادی از بین می برد.
کد خبر 6092671
جاده کندوان یک طرفه شد