فراز و فرود ملي شدن نفت ايران
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۱۷۹۵۵۵
خبرگزاري آريا - کرمان - ايرنا - نهضت و مبارزات مردم ايران براي ملي شدن صنعت نفت با حمايت جناح هاي ملي و مذهبي سرانجام در روز 29 اسفندماه 29 به بار نشست و در اين تاريخ قانون ملي شدن نفت به تصويب رسيد و دست بيگانگان از منافع ملي کشور کوتاه شد.
به گزارش ايرنا، مظفرالدين‌شاه قاجار در سال 1280 هجري شمسي قراردادي با شخصي بريتانيايي به نام ويليام ناکس دارسي منعقد کرد که به قرارداد دارسي معروف شد و بر اساس اين قرارداد، ويليام دارسي امتياز انحصاري اکتشاف و استخراج نفت در جنوب ايران را به دست آورد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اين فرد با حفاري در مسجد سليمان پس از هفت سال به نفت رسيد و براي استخراج نخستين چاه نفت ايران را در اين منطقه احداث کرد.
دولت انگلستان نيز با خريد سهام نفت دارسي و سود سرشار از منابع نفتي ايران به يکي از قدرت هاي بي رقيب در حوزه برداشت از منابع نفتي کشور تبديل شد و براي سود بيشتر از ورود ديگر کشورها به اين منطقه جلوگيري مي کرد.
همين امر به سرعت موجب شد که بر مردم و مسئولان آن روزگار روشن شود که قرارداد دارسي به گونه اي غارت ملت محسوب مي شود و نمي تواند منافع ملي ايران را تامين کند.
در سال 1312 شمسي تصميم به پايان دادن بر قرارداد دارسي گرفته شد و رضاشاه با مذاکره با سر جان کدمن، رئيس شرکت نفت ايران و انگليس، و رجينالد هوار سفير بريتانيا در ايران تصميم به انعقاد قرارداد 1933 گرفت و دولت و مجلس شوراي ملي هم آن را تصويب کردند که بر اساس اين قرارداد به مدت 60 سال شرکت نفت ايران و انگلستان فعاليت هاي اکتشافي، استخراجي و فروش منابع نفتي ايران را بدون هيچ منعي به ارائه عملکرد به دولت ايران، ادامه مي دادند.
پس از استعفاي رضاشاه در 20 شهريور و ورود نيروهاي متفقين به خاک ايران، نخستين انتقادها توسط محمد مصدق و مجلس شوراي ملي چهاردهم بر قرارداد 1933 وارد شد.
پس از اشغال ايران در جنگ جهاني دوم، توسط انگلستان و شوروي سابق و پس از آن کشور آمريکا، رقابت استعمارگران بر سر غارت منافع و منابع نفتي ايران افزايش يافت.
قوام نخست وزير وقت ايران با عقد قراردادي بين دولت ايران و سفير شوروي، نيروهاي شوروي را ظرف يک ماه و نيم موظف به ترک خاک ايران کرد و بر اين اساس بنا شد شرکت مختلط نفت ايران و شوروي ايجاد شود.
در روز 30 مهرماه سال 26 شمسي، نمايندگان مجلس شوراي ملي ماده اي را با هدف منتفي شدن قرارداد نفت ايران و شوروي تصويب کردند که در آن دادن هرگونه امتيازي به خارجي ها ممنوع شد و دولت را براي احقاق حقوق ملت ايران از نفت جنوب مکلف مي کرد که اين ماده موجب نارضايتي دولت هاي شوروي و انگلستان شد.
در شهريور 1320 کارگران نفت جنوب ايران به مبارزه در راستاي کوتاه شدن دست استعمارگران از منابع نفتي کشورمان پرداختند و اعتصاب عمومي کردند و در 23 تيرماه سال 1325 تعداد زيادي از اين کارگران جان خود را از دست دادند اما خللي در اراده مردم براي ملي شدن صنعت نفت به وجود نيامد.
همزمان با اين اعتراضات گسترده بخشي از نمايندگان مجلس شوراي ملي، فعالان ملي گرا، مذهبيون و مردم ايران نيز دست به اعتراض زدند و انگليسي ها براي حفظ امتيازات انحصاري خود در نفت مجبور به اقداماتي شدند که مهمترين آن قرارداد گس گلشائيان بود که مجلس شوراي ملي آن را رد کرد.
پس از آن کميسيون نفت مجلس شوراي ملي طرح ملي شدن صنعت نفت ايران را پيشنهاد کرد که مورد توجه نمايندگان قرار گرفت.
فعاليت هاي سياسي پس از شهريور 1320 و توجه عمومي به ملي شدن نفت با هدايت محمد مصدق به نهضت ملي شدن نفت معروف شد و در اين شرايط فشارها از سوي محافل داخلي و دولت انگلستان افزايش يافت و با استقرار ناوهاي اين کشور در خليج فارس شکل نظامي به خود گرفت اما در چنين شرايطي کارگران نفت با اعتصاب هاي خود از مصدق حمايت کردند.
اقليت مجلس شوراي ملي و مصدق در سال 1329 به رويارويي با نخست وزير وقت رزم آرا که قصد صلح با انگلستان در جريان نفت را داشت، پرداختند و در روز 16 اسفند رزم آرا به قتل رسيد که در مورد قتل وي روايت هاي مختلفي وجود دارد.
در روز 17 اسفندماه سال 1329 با امضاي تمامي اعضاي کميسيون مخصوص نفت مجلس شوراي ملي پيشنهاد ملي کردن صنعت نفت به تصويب رسيد و در روز 24 اسفندماه سال 1329 در مجلس شوراي ملي نيز تصويب شد.
مجلس سنا هم در روز 29 اسفندماه سال 1329 پيشنهاد ملي شدن نفت ايران را تصويب کرد که به قانون تبديل شد و اين روز به عنوان روز ملي شدن صنعت نفت ايران در حافظه تاريخي ملت ايران ثبت شد.
پاييز و زمستان 1329 اوج نهضت ملي شدن نفت ايران بود که با ديدار آيت الله کاشاني و محمد مصدق در آبان ماه توافقي اصولي براي تشديد جنبش ملي شدن نفت شکل گرفت که با همکاري و هماهنگي جناح هاي ملي و مذهبي هدايت مي شد.
اين جنبش به جايي رسيد که آيت الله کاشاني با ايراد سخناني در جمع مردم از مطبوعات مبارز و مبارزه طلبي در راستاي ملي شدن نفت ايران را واجب شرعي اعلام کرد و از مردم خواست تا پيروزي نهايي ايستادگي کنند.
گرچه در جريان کودتاي سياه، محمد مصدق رهبر جنبش و نهضت ملي شدن نفت خانه نشين و تبعيد شد ولي ملي شدن نفت ايران نمونه اي از همکاري و هم افزايي بين مردم، نمايندگان مجلس شوراي ملي و مذهبيون کشور بود که در راس آنان با حمايت همه جانبه محمد مصدق(رهبر جنبش) و آيت الله کاشاني و به نفع ملت ايران به سرانجام رسيد و برکات و نفع آن تا به امروز نصيب ملت ايران شده است.
در تقويم رسمي کشور 29اسفندماه بنام اين رويداد ملي يعني ملي شدن صنعت نفت نامگذاري شده است.
7420/ 5054
انتهاي پيام /*
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۷۹۵۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ویدئویی جدید از حمله تنبیهی ایران به اسرائیل و عبور پرتابه‌های ایران از فراز دیوار ندبه + فیلم
درعملیات وعده صادق، ترکیبی از موشک و پهپاد‌های کشورمان توسط نیروی هوافضای سپاه با پرتاب پهپاد‌های انتحاری شاهد ۱۳۶ در شامگاه ۲۵ فروردین شروع شد و کمی بعد با شلیک موشک‌های کروز و نهایتاً با شلیک موشک‌های بالستیک دنبال و تکمیل شد. این عملیات تا حدود ساعت ۵ صبح روز ۲۶ فروردین ادامه یافت. به واسطه فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، در حین اجرای این عملیات فیلم‌های مختلفی از حرکت موشک‌ها و پهپاد‌ها و همچنین ورود آنها به محدوده سرزمین‌های اشغالی و سایر تحولات این عملیات به صورت لحظه‌ای منتشر می‌شد.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی باشگاه خبرنگاران جوان فیلم و صوت فیلم و صوت
اعلام زمان و مکان بررسی مدارک آزمون استخدامی آموزگاری در فارس