به نقل از «ایکنا»

برج قربان؛ بنایی بازمانده از یک مجموعه عظیم تاریخی

تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۱۹۴۷۳۸

به گزارش ایکنا از همدان، بنای برج قربان یکی از جاذبه‌های تاریخی شهر همدان است، که در بافت کهن و تاریخی شهر و به فاصله اندکی از حاشیه جنوبی تپه مصلی، بین خیابان‌های طالقانی و مدنی و در محله زندی‌ها قرار گرفته است.
ساختمان برج قربان از نوع مقبره‌های برجی با نقشه دوازده ضلعی بیرونی و درونی، گنبد دو پوش مخروطی و به ارتفاع 16 متر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برج مقبره‌ای موسوم به قربان با شماره 1078.3 و در تاریخ 1354.3.28 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و از ساخته‌های منسوب به سده های ششم تا هشتم هجری قمری است.
بر اساس مستندات تاریخی، این اثر زیبا جزئی از یک مجموعه بزرگ متشکل از مدرسه، مسجد، کتابخانه، خانقاه و ... بوده، که امروزه تنها بنای باقیمانده از این مجموعه عظیم، بنای تاریخی برج قربان است.
درباره وجه تسمیه و نامگذاری این اثر نظرات متفاوتی وجود دارد، از جمله گفته‌اند در فتنه افغان شخصی به نام قربان، برج را سنگر قرار داده و با کمک مردم به مقابله با افغان‌ها پرداخته است، نظر دیگر حاکی از این است که مردم در روزهایی معین شتری را در آنجا قربانی می‌کرده‌اند، برخی دیگر معتقدند قربان نام معمار بنا بوده است.
به نظر می‌رسد این بنا مدفن یکی از بزرگان و مفاخر همدان به نام حافظ ابوالعلاء همدانی باشد .
هم‌چنین گفته شده عده‌ای از امیران سلجوقی در برج مدفونند که شاید اشاره به قبور طغرل دوم یا مسعود سلجوقی و یا هر دو باشد.
بنای تاریخی برج قربان فاقد کتیبه تاریخی، نام سازنده و بانی است، اما بر روی سنگ قبری که در داخل بنا قرار گرفته، نوشته‌ای وجود دارد که تنها کتیبه تاریجی موجود در بناست.
این سنگ قبر ساده که دارای تاریخ 1009 یا 1090 هجری قمری و مربوط به دوره صفویه است، هیچ ارتباطی با تاریخ ساخت بنا ندارد و گویا مدفن یکی از امیران یا کارگزاران صفوی است.
نمای برج قربان در جداره بیرونی با آجر پوشیده شده و به عبارت دیگر بدنه آجری بنا بر روی پی سنگی قرار گرفته و هر یک از اضلاع دوازده‌گانه برج نیز 2 متر عرض دارند.
طاق‌نماهای نمای بیرونی از نوع طاق‌نمای جناغی هستند که تزیینات خاصی ندارند و در داخل هر ضلع قرار گرفته‌اند؛ بنابراین بدنه بیرونی بنا بدون تزیینات خاص و گنبد مخروطی که بر آن ایجاد شده و 9 متر ارتفاع دارد، قرار گرفته است.
بدنه داخلی مانند نمای بیرونی دوازده ضلعی است و در هر ضلع آن طاق‌نماهایی قرار دارد که از نوع طاق جناغی است.
طاق‌نماهای داخل بنا نیز با آجر و بدون تزیین هستند، در داخل چهار طاق‌نما و در نمای بیرونی، چهار دریچه یا نورگیر مشبک آجری تعبیه شده که از داخل با قاب‌های چوبی پوشش یافته‌اند.
هم‌چنین کف مقبره از آجر پوشیده شده و مربوط به مرمت سال‌های اخیر است.
در زیر برج، سردابی وجود دارد که ورودی آن در سمت شمال غربی بیرونی بنا است؛ این مدخل در سال 1329 هجری شمسی و طی عملیات مرمت بنا یافت شد.
در داخل سرداب همانند دیگر قسمت‌های بنا، هیچ گونه عناصر تزیینی مشاهده نمی‌شود و سقف آن نیز به صورت طاق ضربی آجری است.
بنای برج قربان همدان طی عملیات‌های مرمت که در آن انجام گرفته از وضعیت نسبتا خوبی برخوردار است و برای علاقمندان به میراث تاریخی،جذابیت‌های فراوان دارد.
انتهای پیام

 

منبع: ایکنا

کلیدواژه: برج قربان ایکنا همدان گردشگری بنای تاریخی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۹۴۷۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گنج داریوش سوم هخامنشی؛ گنجینه ای عظیم که هنوز پیدا نشده است

اسکندر مقدونی در زمان تسخیر سرزمین‌های پادشاهی هخامنشی و تصاحب غنایم شوش، ایسوس (شهری در ترکیه امروزی)، دمشق و پارسه (تخت جمشید)، بخش مهمی از گنجینه هخامنشیان را به دست آورد؛ اما آنچه که به‌عنوان گنجینه داریوش سوم مانند رازی در دل تاریخ گم شده است، می‌تواند یکی از بزرگترین و ارزشمندترین گنج‌های ایران باشد.

گنج داریوش سوم هخامنشی کجاست؟

اگر از خود می‌پرسید بزرگترین گنج گمشده ایران چیست و مربوط به کدام دوره است؟ یک پاسخ ممکن برای این سوال می‌تواند گنج رازآلود و گمشده داریوش سوم، آخرین پادشاه هخامنشی باشد.

به گزارش گجت نیوز، تردیدی نیست که اگر داستان گنجینه آخرین پادشاه هخامنشی واقعیت داشته باشد، این گنج می‌تواند یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین گنج‌های ایران باشد.

گنجینه داریوش، ثروت تاریخی خاندان هخامنشیان بوده که در طول سال‌ها جمع‌آوری شده بود و اگرچه اسکندر بخش‌هایی از آن را تصاحب کرد، اما داریوش سوم در جریان فرار خود بخش عمده آن را با هدف تشکیل ارتشی بزرگ برای مقابله با اسکندر حمل می‌کرده است.

داریوش سوم کیست و چگونه به پادشاهی رسید؟

داریوش سوم معروف به دارا، آخرین پادشاه شاهنشاهی هخامنشی محسوب می‌شود که از ۳۳۶ تا ۳۳۰ قبل از میلاد سلطنت کرد. او فرزند آرشام و سی‌سی گامبیس و آخرین پادشاه رسمی هخامنشی بود.

داستان داریوش سوم در زمان پادشاهی اردشیر سوم آغاز می‌شود. بنا بر اسناد تاریخی، در زمان آغاز سلطنت اردشیر سوم و تصمیم او برای حذف دیگر شاهزادگان رقیب، خبری از داریوش نبود و این می‌تواند حاکی از این باشد که نقش و رده داریوش در آن زمان چندان حائز اهمیت نبوده است.

با وجود این، شاهزاده جوان هخامنشی در نبرد با کادوسیان توانایی‌های خود را اثبات کرد؛ به‌نحوی که اردشیر سوم، داریوش را دلیرترین پارسیان نامید و به مقام ساتراپی ارمنستان برگزید.

بعدها اما، باگواس، وزیر بزرگ دربار هخامنشی، اردشیر سوم را مسموم کرد و پسرش ارشک را بر تخت نشاند. طولی نکشید که وزیر خائن ارشک را هم مسموم کرد و تصمیم گرفت ساتراپی ارمنستان یعنی داریوش را بر تخت بنشاند تا بتواند او را بازیچه کرده و کنترل کند. باگواس اما به خواسته خود نرسید و این داریوش سوم بود که وزیر خائن را به قتل رساند.

در سال ۳۳۰ پیش از میلاد و در شرایطی که پادشاهی هخامنشی بعد از دو شکست پیاپی در نبرد با اسکندر، در خطر سرنگونی توسط ارتش مقدونی قرار داشت، داریوش تصمیم گرفت در هگمتانه در ماد، ارتش بزرگ دیگری برای نبرد با اسکندر تشکیل دهد. اما حمله اسکندر به این سرزمین، نقشه داریوش را عقیم کرد و به همین دلیل شاهنشاه با برادرزاده‌اش به نام بسوس و جمعی از بزرگان هخامنشی از ری به سمت شرق حرکت کرد.

در مسیر و در حوالی دامغان، بسوس از ترس نزدیک بودن لشکر مقدونی به شاه خیانت کرده، او را زخمی کرد و به باختر رفت تا به عنوان اردشیر پنجم، پادشاه جدید هخامنشی حکومت کند.

از سوی دیگر و در همین شرایط، اسکندر به کاروان داریوش سوم رسید؛ اما در این زمان شاهنشاه فوت کرده بود. پس او برای مشروعیت بخشیدن به فتوحات خود، ابتدا جسد شاه را با احترام و تشریفات دفن کرد و سپس به تعقیب بسوس یا اردشیر پنجم رفت تا او را مجازات کند.

ماجرای گنج داریوش سوم چیست؟

بنا بر اسناد تاریخی، اسکندر در پارسه حدود ۹ هزار تالنت طلا و ۴۰ هزار تالنت نقره به دست آورد. تالنت در معیارهای وزنی امروزی، چیزی برابر با ۲.۲۶ کیلوگرم است و با این اوصاف باید گفت اسکندر از تنها یکی از شهرهای بزرگ پادشاهی هخامنشی، حدود ۱۰۰۰ تن جوهرات و غنیمت به‌دست آورد.

دیودور سیسیلی، مورخ مشهور یونانی در این‌باره نوشته که اسکندر بعد از تصرف پارسه، غنیمت‌ها را بر بیش از ۳ هزار شتر بارکش و ۱۰ هزار جفت قاطر (یعنی ۲۳ هزار حیوان بارکش) سوار کرد و به کشور خود برد.

با وجود این، همه این‌ها تنها بخشی از ثروت بی‌کران پادشاهی هخامنشیان بود؛ چرا که داریوش سوم قبل از رسیدن اسکندر به پارسه، با کاروانی از گنجینه‌های مهم به پایتخت تابستانی قلمرو خود یعنی هگمتانه رفت.

گفته می‌شود داریوش سوم پیش از مرگ و در شرایطی که احساس خطر کرده بود، دستور داد تمام طلاها، نقره‌ها و اشیای قیمتی را در اطراف این شهر دفن کنند. این موضوع سبب شد تا اسکندر بعد از تصرف هگمتانه، هیچ اثری از گنج بزرگ داریوش سوم پیدا نکند.

به‌گفته پژوهشگران تاریخ، گنج داریوش سوم چیزی معادل نیمی از کل دارایی خاندان هخامنشی بوده و قرار بوده برای بازسازی ایران و جمع‌آوری یک لشکر بزرگ برای مقابله با اسکندر صرف شود.

لازم به ذکر است، تمام تلاش‌ها برای یافتن گنج داریوش سوم تا امروز بی‌نتیجه بوده و هیچ‌کس نتوانسته رد یا نشانی از آن پیدا کند.

کانال عصر ایران در تلگرام