اگر مردم ارز نخرند به سرعت ارزان می‌شود

رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به تعداد زیاد رانت‌خواران و اینکه با اعمال نفوذ از بانک‌ها وام گرفتند، اعلام کرد: هنوز هم نرخ ارز واقعی نیست ولی فشار روانی وجود دارد. اگر مردم وارد خرید و فروش ارز نشوند، نرخ‌ها به سرعت کاهش می‌یابد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ عبدالناصر همتی امروز (شنبه) در گفت‌وگویی نوروزی با بیان اینکه نظام بانکی برای افزایش وام ازدواج تلاش می‌کند، گفت: برخی فکر می‌کنند وقتی مسئول شدیم، باید جدی باشیم، اما تجربه چند دهه من در مسئولیت نشان می‌دهد که با امید می‌توان مشکلات را حل کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه مدیران زیادی در بانک‌ها و صداوسیما تربیت کرده‌ام، اظهار کرد: اگر همین امروز هم کسی بخواهد مسئولیت بانک مرکزی را از من بگیرد مشکلی نیست، چراکه اگر بخواهم دوباره انتخاب کنم، صداوسیما را انتخاب می‌کنم.

رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به بالا بودن حجم مشکلات کشور تصریح کرد: در طول چند دهه به دلیل استفاده‌های نادرست از سیستم بانکی برای تأمین طرح‌های ناکارآمد یا وام دادن به کسانی که صلاحیت نداشتند یا استفاده از مدیران کم‌صلاحیت مشکلاتی ایجاد شد، ولی باید بدانیم که سیستم بانکی ۹۰ درصد تأمین مالی کشور را بر عهده دارد و امروز طرح‌هایی مانند برق، نیروگاه و … با تأمین مالی بانک‌ها شکل می‌گیرد؛ هرچند نواقصی هم وجود دارد.

خیلی از کسانی که وام سنگین گرفتند برمی‌گردانند ولی برخی هم حقه‌باز هستند

همتی با اشاره به مشکلات مربوط به اخذ تسهیلات کلان از نظام بانکی گفت: خیلی از کسانی که وام سنگین گرفتند برمی‌گردانند ولی برخی هم حقه‌باز هستند و نحوه وام گرفتن آن‌ها مشخص نیست و البته این مسائل در بانک‌هایی شکل گرفته که صاحب مشخصی نداشتند که امیدواریم در سال جاری بتوانیم برای وصول این مطالبات به صورت جدی وارد عمل شویم.

وی تاکید کرد: در سال گذشته ساماندهی مؤسسات غیر مجاز را داشتیم که مشکلات زیادی برای بانک‌ها به وجود آوردند، چراکه سودهای بالای ۳۰ درصد پرداخت می‌کردند و از سوی دیگر برخی از این مؤسسات از مردم ملک می‌گرفتند و در مقابل گواهی سپرده می‌دادند؛ به عبارت دیگر، خانه بدون کاربرد را به بانک ارائه می‌کردند و گواهی سپرده می‌گرفتند که این موارد بی‌سابقه است.

جمع کردن مؤسسات غیر مجاز برای بانک مرکزی ۲۵ هزار میلیارد تومان آب خورد

رئیس‌کل بانک مرکزی افزود: این موارد باعث شد این مؤسسات اجازه ندهند بانک مرکزی کار درست خود را انجام دهد و از سوی دیگر بانک مرکزی نیز نظارت کافی نداشت، اما بانک مرکزی حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان برای جمع‌آوری این مؤسسات هزینه کرد که البته بخشی از این هزینه با فروش اموال مؤسسات و تعیین تکلیف شعب تأمین می‌شود.

همتی با اشاره به برنامه بانک مرکزی برای اصلاح ناترازی بانک‌ها، گفت: اگر لازم باشد مدیریت بانک‌های ناتراز را بر عهده می‌گیریم و به صورت جدی کنترل و نظارت خواهیم داشت. من ۱۰ روز سفیر شدم ولی هر جایی که حس شود برای مردم کاری می‌توان انجام داد وارد می‌شوم.

ثبات نسبی اقتصادی در سال گذشته بزرگ‌ترین اتفاق بود

وی با اشاره به مشکل افزایش قیمت ارز در سال گذشته به عنوان بزرگ‌ترین مشکل نظام بانکی، اظهار کرد: روزی که معرفی شدم ارز ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان بود و بعد ارز به حدود ۲۰ هزار تومان نیز رسید، ولی بعد از آن با تمهیدات و مصوباتی که داشتیم به سرعت مهار افزایش نرخ ارز اتفاق افتاد و کنترل صورت گرفت و می‌توان گفت ثبات نسبی اقتصادی در سال گذشته بزرگ‌ترین اتفاق بود.

هنوز هم نرخ ارز واقعی نیست ولی فشار روانی وجود دارد

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در مجلس می‌گفتند که "دولت از فروش ارز ۱۸ هزار میلیارد تومان درآمد دارد"، تصریح کرد: ثابت کردم که سودی وجود ندارد و من با این حال امروز هم بتوانم نرخ ارز را کاهش دهم خدا را شکر می‌کنم، چراکه قیمت فعلی ارز، واقعی نیست ولی فشار روانی وجود دارد.

به گفته همتی، بخشی از ذخایر ارزی کشور در بانک‌های خارجی است و برای واردات استفاده می‌شود و باید در داخل و خارج اسکناس ارز داشته باشیم که دولت در این زمینه برنامه‌ریزی انجام می‌دهد.

اگر مردم وارد خرید و فروش ارز نشوند، نرخ‌ها به سرعت کاهش می‌یابد

وی تاکید کرد: دولت می‌گوید خرید و فروش ارز توسط مردم انجام نشود و سرمایه‌ها در تولید هزینه شود، چراکه اگر مردم وارد خرید و فروش ارز نشوند، به سرعت نرخ‌ها کاهش می‌یابد و بعد از ثبات ارزی می‌توان به سمت ثبات تورم حرکت کرد.

رانت‌خواران با اعمال نفوذ از بانک‌ها وام گرفتند

رئیس‌کل بانک مرکزی با انتقاد از فعالیت رانت‌خوارها در کشور، گفت: این افراد در تمام مسیرها وارد می‌شوند و در هدف ارز ۴۲۰۰ تومانی که برای رفاه مردم بود، اخلال ایجاد کردند یا ارز دریافت کردند و کالا وارد نکردند و همچنین با اعمال نفوذ از بانک‌ها وام گرفتند، ولی در سال جاری نظارت و کنترل جدی در بانک‌ها داریم.

همتی با بیان اینکه می‌دانم رفاه مردم آسیب دیده و امیدوارم در کوتاه مدت بتوان شرایط را اصلاح کرد، اظهار کرد: مسئول بانک مرکزی باید به نحوی صحبت کند که دشمن سو استفاده نکند، ولی برخی برای مردم نگرانی ایجاد می‌کنند و این در حالی است که مسئولان باید با امید باشند.

وی ضمن ابراز عذرخواهی از مردم به دلیل مشکلات پیش آمده، خاطرنشان کرد: ما بهتر از این می‌توانستیم کار کنیم و صادقانه می‌گویم اکنون شرایط در کنترل است و امیدوارم با اقدامات و سیاست‌های دولت و کمک سایر قوا بتوانیم در سال ۱۳۹۸ شرایط بهتری برای زندگی مردم فراهم کنیم.

انتهای پیام/

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۹۹۰۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

روزگار سپری شده اسکناس ایرانی

مسعود یوسفی- روزنامه اعتماد- به تازگی عکسی از یک گردشگر روسی در تهران منتشر شده که در نوع خود بسیار غم‌انگیز است. در شرح این عکس گفته شده که این گردشگر ۳۰۰ دلار از پول خود را به ریال تبدیل کرده و حالا اسکناس‌ها را در داخل کیسه‌ای این طرف و آن طرف می‌برد. تصویری گویا از کاهش شدید ارزش پول ملی ایران که امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل بانک مرکزی روی آن است.

«امضا» کردن پول توسط دو عضو تیم اقتصادی یک دولت نوعی نمادسازی برای دفاع از حیثیت پول است. در اساسنامه بانک مرکزی به صراحت نخستین وظیفه این بانک، حفظ ارزش پول ملی عنوان شده و رییس کل بانک مرکزی با امضای اسکناس، خود را به این وظیفه متعهد می‌کند. اما در ایران چه اتفاقی افتاده است؟

در شهر‌های بزرگ، با وجود اینکه در خودپرداز‌ها هنوز پول نقد وجود دارد؛ اما تورم مزمن و ماندگار در کنار کاهش ارزش پول ملی کاری کرده که «کارت‌های بانکی» جای «اسکناس» را در معاملات روزمره بگیرد و بدون این کارت‌ها، خرید و فروش در سطح اقتصاد ایران کار بسیار سختی شده است. در شهر‌های کوچک، گزارش شده که خودپرداز‌ها در بسیاری از موارد همین پول نقد را هم به مردم نمی‌دهند و خالی هستند.

در واقع، «پول» جای خود را به «اعتبار» داده است. بانک‌ها برداشت از خودپرداز‌ها را به روزی ۲۰۰ هزار تومان محدود کرده‌اند تا کسی نتواند به یک‌باره پول بیشتری برداشت کند. به جای آن، یک «اعتبار» در کارت‌های بانکی شارژ می‌شود و مردم با آن دست به خرید و فروش می‌زنند.

از اواسط دهه ۹۰، ایران هم به رده کشور‌هایی پیوست که دیگر به کار بردن «سکه» به عنوان پول در آن جایگاهی ندارد. سکه‌های ۵، ۱۰، ۲۵، ۵۰ و حتی ۵۰۰ تومانی دیگر چیزی شده برای کلکسیونر‌ها و آنهایی که برای مجموعه‌های شخصی خود جمع می‌کنند. ارزش فلز به کار رفته در این سکه‌ها آنقدر از ارزش ذاتی خود پول بیشتر شد که بانک مرکزی ابتدا مجبور شد که سکه‌ها را کوچک‌تر کند و سپس به‌طور اتوماتیک از چرخه مبادلات حذف کند.

چون چیزی وجود ندارد که بتوان مثلا با سکه ۵۰۰ تومانی یا ۱۰۰ تومانی خرید. مصطفی میرسلیم، نماینده تهران در مجلس، با انتقاد از کاهش ارزش پولی، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل بانک مرکزی، اگر نمی‌توانند ارزش پول ملی را حفظ کنند، امضای‌شان را از روی اسکناس‌ها بردارند، چون با کاغذ پاره فرقی ندارد.» خبرگزاری تسنیم با مدیر روابط عمومی بانک مرکزی تماس گرفته و از او درباره این توییت پرسیده و پاسخ شنیده که «عقل سلیم حکم می‌کند انسان قبل از گفتار و نوشتار، کمی فکر کند!»

گرچه اظهارات آقای میرسلیم بار‌ها حاشیه‌ساز شده و با برخی از آنها نیز مخالفت‌هایی شده، اما نمی‌توان گفت که این اظهارات با عقلانیت فاصله دارد. چرا؟ به بازار پول نگاه کنید.

اسکناس‌های در گردش ایران

بانک مرکزی در وبسایت خود ۲۵ نوع اسکناس را به رسمیت شناخته (در این لینک ببینید: www.cbi.ir/page/۲۱۴۴.aspx) که از اسکناس ۱۰۰ ریالی با طرح مرحوم مدرس شروع می‌شود و به ۲۰۰ ریالی طرح جهادسازندگی و ۵۰۰ ریالی طرح دانشگاه تهران می‌رسد و سپس چند نوع طراحی‌های مختلف اسکناس‌های ۵ هزار ریالی و ۱۰ و ۲۰ هزار ریالی را در بر می‌گیرد و دست آخر به اسکناس‌های ۱۰۰ هزار و ۵۰ هزار ریالی جدید با «چهار صفر کمرنگ» می‌رسد و گویا برای دوره‌ای طراحی شده‌اند که قرار است چهار صفر از پول ملی حذف شود.

اما اینها اسکناس‌هایی هستند که گویا بانک مرکزی برای در چرخه بودن به رسمیت می‌شناسد و عملا کارایی خاصی ندارند. به جز اسکناس ۱۰۰ هزار ریالی و چک پول‌ها (بخوانید اسکناس ها) ۵۰۰ هزار و ۱ میلیون ریالی، اسکناس دیگری در تورم بالای ایران به گردش نمی‌افتد. کاهش ارزش پول ملی ایران کاری کرده که یک خرید خیلی معمولی به راحتی چندین برابر یک اسکناس ۱ میلیون ریالی را «تبخیر» می‌کند. بنابراین چیزی که در وبسایت بانک مرکزی باقی مانده، نوستالژی خاصی است از روزگار سپری شده اسکناس‌های ایرانی که دیگر نیستند.

اینجا درباره سکه‌های در چرخش ایران صحبت نمی‌کنیم که خیلی‌ها برای خرید آنها در پلتفرم‌های خرید وفروش آگهی می‌دهند، چون ارزش نیکل به کار گرفته در ساخت آن از خود پول بیشتر شده است! اینجا درباره اسکناس‌هایی حرف می‌زنیم که برای هر قطعه از آن (بنا به عدد‌های ۵ سال پیش) ۳۸۰ تومان به‌طور متوسط هزینه شده است و حالا در فضای تورمی ایران کاربردی ندارند.

وقتی توهم پولی داریم

«زمانی که قیمت دلار پر می‌کشد، ما فقیرتر می‌شویم». چرا؟ چون ارزش برابری ریال است که در برابر دلار سقوط می‌کند. به دلیل وابستگی شدید کالایی ایران به بخش واردات، ریال تضعیف شده قدرت خرید کمتری در بازار پیدا می‌کند. در این میان، نظام پرداخت‌های آنلاین و دستگاه‌های POS است که حرف اول را می‌زند. چون برای خرید و فروش کالا نیاز به حجم بالایی از اسکناس است که خطرات خودش را دارد. اما کارت‌های بانکی نه خود پول، بلکه یک «توهم» پولی و نوعی اعتبار است. 

نظام پیچیده و پر از اشکال بانکی یک عدد را در حساب اشخاص شارژ می‌کند و اجازه برداشت ۲۰۰ هزار تومان بیشتر در یک روز از طریق خودپرداز را هم نمی‌دهد. اگر کسی هم بخواهد مثلا ۱۰ میلیون تومان از بانک بیرون بیاورد نیازمند یک کوله پشتی است. اما تصور کنید که مشتریان یک بانک همه با هم برای بیرون کشیدن پول‌های‌شان به بانک مراجعه کنند؟ چه اتفاقی می‌افتد؟ این همان چیزی است که در سال ۹۶ برای موسسه ثامن رخ داد و کشور را دچار یک بحران پولی و امنیتی کرد. به همین دلیل است که پول در ایران یک مقوله گران و توهمی است.

گرشام و تیزر و سرنوشت پول

سر توماس گرشام، یک سرمایه‌دار انگلیسی بود که در قرن شانزدهم میلادی به عنوان مشاور مالی ملکه الیزابت انگلستان در مورد نحوه ضرب سکه‌ها هشداری به ملکه داد که بعد‌ها ادعای او رنگ واقعیت به خود گرفت و به قانونی در اقتصاد مبدل شد. در آن زمان دو نوع سکه در انگلستان برای انجام معاملات ضرب می‌شد که دارای عیار متفاوتی (به جهت آلیاژ به‌کار رفته در آنها) بودند؛ اما هر دو با ارزش یکسان در بازار برای معامله مورد استفاده قرار می‌گرفتند. 

تاجر انگلیسی اعتقاد داشت که پول بد که در حقیقت همان پولی بود که ناخالصی داشت، به مرور زمان موجب می‌شود پول خوب یا همان سکه‌های خالص از گردونه بازار خارج شوند. نتیجه نهایی آن، خالی شدن اقتصاد انگلستان از سکه‌های خالص و انباشت سکه‌های ناخالص در چرخه اقتصادی آنها بود. 

قانون گرشام به سادگی چنین می‌گوید: «اگر ارزش اسمی یا همان ارزشی که به‌صورت دستوری برای کالا یا خدماتی تعیین می‌شود، با ارزش واقعی یا ارزش مبادله آن در بازار متفاوت باشد؛ این امر موجب خروج آن منبع از چرخه اقتصادی یا هرز رفتن آن در سیستم اقتصادی می‌شود.»، اما این تنها زمانی اتفاق می‌افتد که دولت بتواند قوانین مربوطه را اجرا کند. اگر این قوانین وجود نداشته باشند یا مردم دیگر تمایلی به پیروی از آنها نداشته باشند، قانون گرشام می‌تواند معکوس عمل کند؛ یعنی پول خوب پول بد را بیرون می‌راند؛ زیرا بازرگانان فقط ابزار‌های پرداختی را می‌پذیرند که ارزشمند می‌دانند. 

این معکوس قانون گرشام به افتخار آدولف تیرز قانون تیرز نامیده می‌شود و در چنین موقعیت‌هایی پیش آمده است: شهروندان کشور‌های اروپای شرقی پس از فروپاشی بلوک شوروی از دلار به جای پول‌های بی‌ثبات خود استفاده می‌کردند یا مثلا ونزوئلا که در دوره ابر تورم، دلار را جایگزین پول خود کرد. همین الان اخبار بسیاری درباره استفاده از دلار یا سکه طلا در برخی معاملات شنیده می‌شود و گروهی آن را به فراریان مالیاتی نسبت می‌دهند. اما واقعیت همان پول خوب و پول بد است. تورم فزاینده در کنار کاهش ارزش پول ملی یک هشدار است برای آینده نظام پولی کشور که فراتر از تبلیغات سیاسی و نگاه‌های جناحی قرار می‌گیرد.