دگرگونی تجارت خارجی ایران در سال ۹۷
تاریخ انتشار: ۶ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۲۲۰۵۶۳
بعد از اعلام خروج آمریکا از برجام توسط ترامپ در ۱۸ اردیبهشت ماه ۹۷، بلافاصله وزارت خزانه داری آمریکا در بیانیهای دستور العمل خروج از برجام را منتشر و اعلام کرد اقدامات فوری را برای اجرای تصمیم رئیسجمهور آمریکا انجام میدهد. در این بیانیه اعلام شد که تحریمها علیه ایران طی دو دوره زمانی ۹۰ روزه و ۱۸۰ روزه باز خواهند گشت، به گونهای که در پایان این ۲ دوره، تحریمهای قابل اجرا به اثرگذاری کامل برسند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در برنامهریزیهای وزارت خزانهداری امریکا، اقداماتی مورد توجه قرار گرفت که هر دو دسته تحریمهای اولیه و ثانویه را شامل میشد؛ یعنی اعمال «بالاترین سطح از تحریمهای اقتصادی» علیه ایران. تحریمهایی که از سوی عربستان و رژیم صهیونیستی به شدت مورد استقبال قرار گرفت و در عین حال، اروپاییهایی را هم که مدعی مخالفت با تصمیم ترامپ بودند، با این تحریمهای ایالات متحده امریکا همراه کرد.
اما با وجود اعمال «بالاترین سطح از تحریمهای اقتصادی» از سوی ایالات متحده آمریکا، سال ۹۷ در تجارت خارجی ایران، آنطور که ترامپ به دنبال آن بود پیش نرفت و علیرغم آنکه برخی کشورهایی که تا پیش از خروج امریکا از برجام، در سبد تجاری ایران قرار داشتند، از ادامه روابط تجاری با ایران صرفنظر کردند، ولی کشورهای جدیدی جایگزین آنها شدند؛ تغییراتی که باعث شد تا شرکای تجاری ایران در پایان سال ۹۷، تفاوت معنیداری با شرکای تجاری ما در سالهای گذشته داشته باشند.
تجارت خارجی در سال ۹۷
محمدرضا مودودی با اشاره به اتفاقاتی که در تجارت خارجی ایران در سال ۹۷ افتاد اظهار کرد: با اعمال تحریمهای ایالات متحده امریکا علیه ایران در اردیبهشت ماه سال گذشته و همچنین تکمیل تحریمها در آبان ماه، همه پیشبینیهای امریکا و متحدانش دال بر این بود که تجارت خارجی ایران در سال ۹۷ با چالش جدی مواجه خواهد شد و آنها با پروپاگاندا تلاش داشتند به هدف خود در صفر کردن تجارت خارجی ایران دامن بزنند و در ۱۳ آبان ماه که امریکا ضربه سختی از ایران خورده بود، آن شکست خود را تلافی کنند.
سرپرست سازمان توسعه تجارت افزود: اما بر خلاف همه پیشبینیها، ظرفیت تجارت خارجی ایران در سال ۹۷ نه تنها تضعیف نشد بلکه در ۱۱ ماه سال ۹۷، علیرغم مشکلاتی که در بسیاری از شاخصهای اقتصادی به وجود آمد، تجارت خارجی ایران توانست کارنامه قابل قبولی ارائه کند.
او با اشاره به محدودیتهایی که علیه تجارت خارجی ایران در سال ۹۷ به اجرا درآمد گفت: در سال ۹۷ و بعد از اعمال تحریمهای آمریکا، سوئیفت و تبادلات مالی به صورت جدی دچار محدودیت شد و بر این اساس کشورهایی همچون ژاپن، کره جنوبی، کشورهای اروپایی و برخی کشورهای آسیای دور از ما فاصله گرفتند چراکه به واسطه بُعد مسافت، تجارت این کشورها با ایران نیازمند ساپورت سیستم کشتیرانی و مالی سوئیفت بود.
مودودی تاکید کرد: علیرغم کاهش میزان تجارت کشورهای مذکور با ایران، سطح تجارت کشورهای ایران با کشورهای همسایه افزایش یافت چراکه افزایش نرخ دلار در برابر ریال، توجیه اقتصادی واردات کالا از ایران را برای کشورهای همسایه به شدت بالا برد.
سرپرست سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه در صورت فراهم بودن ظرفیت و زیرساخت صادرات کشورمان، در سال ۹۷ میتوانستیم صادرات بیشتری به کشورهای همسایه داشته باشیم گفت: بعد از تحریمهای اعمال شده، صادرات میعانات گازی کشورمان به شدت افت کرد ولی با این وجود صادرات کشور در سال ۹۷، توانست رقم ۴۰ میلیارد دلار را رقم بزند و در مقایسه با سال قبل از آن تنها یک درصد کاهش را تجربه کردیم که اصلیترین دلیل آن افت صادرات میعانات گازی بود که خریداران آن عمدتاً کشورهایی بودند که در فاصله دوری قرار داشتند.
به گفته وی میزان صادرات پتروشیمی ایران در سال ۹۷ به میزان ۱۴ درصد و صادرات سایر اقلام ۲ درصد افزایش یافت.
مودودی با تاکید بر ظرفیت کشورهای همسایه و تجارت با آنها اظهار کرد: در سال گذشته ما رکورد تاریخی صادرات نزدیک به ۹ میلیارد دلاری را با کشور عراق ثبت کردیم و صادرات ما با این کشور به میزان ۵۰ درصد در سال ۹۷ افزایش یافت.
وی با بیان اینکه ایران سهم قابل توجهی از واردات کشور عراق را در اختیار دارد گفت: ما در سال ۹۷ توانستیم ۲۹ درصد از سهم بازار عراق را در اختیار بگیریم و بازیگر اصلی در تجارت خارجی این کشور باشیم.
سرپرست سازمان توسعه تجارت ادامه داد: کشور عراق بعد از چین بزرگترین واردکننده کالاهای ایرانی بود و از لحاظ تنوع کالاهای صادراتی به این کشور، عراق بیشترین تنوع کالایی را در تجارت خارجی ایران دارا است.
مودودی خاطرنشان کرد: همچنین در سال گذشته، آمار صادرات ایران به کشورهای افغانستان، عمان، ارمنستان، پاکستان و ترکیه رشد خوبی داشته و روندی رو به رشد را دنبال کرد.
وی گفت: در مجموع سال گذشته، گرایش تجارت خارجی ایران به سمت همسایههای کشورمان متمایل شد که هزاران کیلومتر مرز آبی و خاکی با ما دارند و ما بر تجارت با ۱۵ کشور همسایه به علاوه چین و هند متمرکز شدیم.
منبع: پارسینه
کلیدواژه: تجارت خارجی تحریم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۲۲۰۵۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آفریقا؛ قاره فرصت ها؛ موانع همکاری های تجاری ایران و آفریقا چیست؟
تین نیوز
گزارش ها حاکی است که ایران برای رشد ۱۰ برابری تجارت با آفریقا هدف گذاری کرده، اما عدم شناخت ظرفیت ها در بین تجار ایرانی و آفریقایی، نبود یا کمبود حمل و نقل ارزان، مستمر و فراگیر و همچنین وجود مانع جابجایی مستقیم ارز و پول، از جمله موانع توسعه تجارت یا تجارت مستقیم بین ایران و قاره آفریقاست که باید برطرف شود.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، امسال همزمان با اکسپو ۲۰۲۴، دومین اجلاس همکاری های ایران و آفریقا برگزار شد که پیش بینی شده بود بیش از ۲۰ کشور آفریقایی در این اجلاس حضور پیدا کنند.
طی سال های اخیر بارها بر اهمیت و ظرفیت های قاره آفریقایی برای تجار ایرانی تاکید شده است. با این حال به نظر می رسد ایران و کشورهای آفریقایی از ظرفیت های یکدیگر مطلع نیستند.
به طور کلی تجارت ایران با آفریقا سالانه ۱.۲ میلیارد دلار است که ۱.۱ میلیارد دلار آن صادرات است. بیشترین میزان تجارت خارجی بین ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد که تجارت خارجی با آفریقا به حدود ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید. اما این عدد در مقایسه با تجارت کشورهای دیگر با قاره آفریقا قابل توجه نیست و به همین دلیل سازمان توسعه تجارت اعلام کرده که برای تصاحب سهم بیشتر از بازار این قاره برنامه ریزی هایی در نظر گرفته است.
البته با توجه به اینکه حجم تبادلات تجاری آفریقا در سال گذشته حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار بوده، سهم ایران از این تبادلات ناچیز بوده است. همچنین باید به این نکته توجه کرد که در بازارهای آفریقا کشورهایی مثل چین و هند نفوذ قوی دارند که رقابت با آنها برای ایران تا حدودی سخت است.
با این حال رئیس جمهور در اجلاس ایران و آفریقا که روز جمعه برگزار شد، تاکید کرد که هدف گذاری یک میلیارد دلاری برای همکاری های اقتصادی ایران و آفریقا در یک سال آینده به هیچ وجه متناسب با ظرفیت های موجود نیست و حتما باید به سمت هدف ۱۰ برابری حجم همکاری های اقتصادی و تجاری فیمابین حرکت کنیم.
آنطور که یکی از مسئولان سازمان توسعه تجارت اخیرا توضیح داده، آمار تجارت با آفریقا بیشتر از عددهای اعلامی است، اما ایران به دلیل محدودیت های ناشی از اعمال تحریم ها، صادرات مستقیم به این کشورها ندارد و محصولات ایرانی از طریق کشور دوم مانند امارات، ترکیه، قطر و عمان به کشورها صادر می شود.
جزئیات تجارت ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۲
آنطور که اخیرا سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت توضیح داده، در سال گذشته ۳۹ کشور از قاره آفریقا، مقصد صادرات کالاهای ایرانی به صورت مستقیم بودند. همچنین با وجود کاهش صادرات کشور به بخش سفید این قاره در شمال در سال های گذشته، شاهد افزایش صادرات به کشورهای الجزایر، مصر، لیبی، تونس، جیبوتی و مراکش در سال ۱۴۰۲ بودیم.
در این میان هفت مقصد نخست محصولات صادراتی به آفریقا در سال ۱۴۰۲، غنا با خرید ۱۷۳.۵ میلیون دلار، آفریقای جنوبی با ۱۴۵ میلیون دلار، تانزانیا با ۹۲.۸ میلیون دلار، کنیا با ۴۸.۷ میلیون دلار، نیجریه با ۴۸ میلیون دلار، موزامبیک با ۴۷.۱ میلیون دلار و سومالی با ۳۳.۳ میلیون دلار به صورت مستقیم بودند.
در رابطه با محصولات صادراتی به این قاره نیز باید گفت ۵۱ درصد صادرات ایران، مشتقات نفتی شامل کود اوره، قیر، گاز مایع و انواع روغن های صنعتی بود و بعد از آن ۳۷ درصد صادرات ایران را محصولات فولادی و آهنی به خود اختصاص داده است. همچنین مواد غذایی، مصالح ساختمانی، انواع فرش و کف پوش، شوینده ها و لوازم بهداشتی ، لوازم خانگی، دارو و تجهیزات پزشکی، لوازم صنعتی، قطعات خودرو، لاستیک، مواد معدنی، لوازم الکتریکی، لوستر، مبلمان و اسباب بازی از دیگر کالاهای صادراتی ایران به قاره آفریقا در سال ۱۴۰۲ بودند.
در این میان ۲۲ کشور از این قاره فروشنده مستقیم کالا به ایران در سال ۱۴۰۲ بودند که آفریقای جنوبی با فروش ۱۹ میلیون دلار، زامبیا با ۱۲.۵ میلیون دلار، غنا ۱۲ میلیون دلار، سیشل با ۱۱.۷ میلیون دلار، کنیا ۹.۵ میلیون دلار، تانزانیا با ۶.۱ میلیون دلار و اوگاندا با ۴.۱ میلیون دلار، هفت کشور نخست فروش کالا در بین کشورهای قاره آفریقا به ایران در سال گذشته بودند.
حدود ۶۶ درصد واردات ایران از این قاره مواد غذایی و کشاورزی مانند چای، ذرت، قهوه، توتون، حبوبات، لاشه گوسفند و محصولات شیلاتی بودند و ۲۱ درصد نیز مواد معدنی مانند سنگ منگنز، سنگ و خاک روی، کنسانتره گروم و ۱۳ درصد دیگر نیز عمدتا روغن صنعتی و گریس، انواع تسمه، ماشین آلات، مواد شیمیایی و صنعتی و لوازم یدکی بوده است.
قاره آفریقا با دارا بودن ۱.۳ میلیارد نفر جمعیت و ۵۴ کشور، یک فرصت بزرگ در حوزه روابط تجاری و اقتصادی است. با این حال به گفته دست اندکاران حوزه تجارت، عدم شناخت ظرفیت ها در بین تجار ایرانی و آفریقایی، نبود یا کمبود حمل نقل ارزان و مستمر و فراگیر و همچنین موانع جابجایی مستقیم ارز و پول، از موانع توسعه تجارت یا تجارت مستقیم بین ایران و قاره آفریقا است.
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید