به نقل از «تسنیم»

آرامگاه شاعر همدانی دوبیتی‌های عاشقانه پذیرای مسافران نوروزی+ تصاویر

تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۲۳۸۳۷۰

در شهر همدان میدانی وجود دارد که با نام باباطاهر شناخته می شود. این میدان در مقابل‌ قله الوند قد علم کرده و آرامگاه یکی از شعرای بزرگ ایران زمین، باباطاهر را در خود جای داده است. این آرامگاه با گنبد فیروزه‌ای رنگش توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند. ۰۸ فروردين ۱۳۹۸ - ۰۰:۴۸ استانها همدان نظرات - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، با مطالعه تاریخ سرزمین عزیزمان ایران، متوجه می‌شویم که این کشور همواره میزبان اندیشمندان، شعرا و مردان بزرگی بوده که نام شان تا به امروز ماندگار مانده است و افتخاری برای این دیار محسوب می شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هر یک از آنها آثاری را از خود بر جای گذاشته اند که حتی در میان جهانیان نیز شهرت دارند و بسیاری از مردم کشورهای دیگر نیز به آنها علاقه نشان می‌دهند.

بسیاری از این بزرگان پس از مرگ نیز در خاک ایران ماندگار شده‌اند و دوست داران شان را به سوی خود می‌خوانند. آرامگاه آنان جایی برای دور هم جمع شدن اهل فرهنگ و هنر این سرزمین کهن است و لحظاتی خوب را برای مردم رقم می‌زنند.

آرامگاه بابا طاهر مدفن یکی از بزرگترین شعرای ایران است. فضای سبز مناسبی برای گذران ساعاتی خوش دارد و در برخی روزها میزبان مراسم سنتی است.

در شهر همدان میدانی وجود دارد که با نام باباطاهر شناخته می شود. این میدان در مقابل‌ قله الوند قد علم کرده و آرامگاه یکی از شعرای بزرگ ایران زمین، باباطاهر را در خود جای داده است. این آرامگاه با گنبد فیروزه‌ای رنگش توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند و وسوسه زیارتش را به جان خیلی‌ها می‌اندازد.

آرامگاه بابا طاهر مامن ابدی شاعری بزرگ است که شیرینی طعم دوبیتی‌های عاشقانه‌اش هنوز هم حس می‌شود و اهل ادب و فرهنگ را سرمست می‌کند. این بنا در تاریخ 21 اردیبهشت 1376 با شماره 1780 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

باباطاهر، شاعری ایرانی تبار بود که در اواخر سده چهارم و اواسط سده پنجم هجری می زیست و دوبیتی سرای قهاری بود. درباره خاندان، سال‌ تولد و وفات‌ این شاعر اطلاعات دقیقی وجود ندارد و حتی طریق‌ کسب‌ دانش‌ و معرفت‌ و مسلک‌ عارفانه او نیز هنوز بر کسی روشن نیست.

لقب و نام این شاعر بهترین سند برای درک نحوه زندگی اوست. وی را باباطاهر عریان نیز می‌خوانند؛ نامی که نشان دهنده زندگی عارفانه و خوی درویشی بابا طاهر است. بابا، لقب پیروان وارسته بوده و عریان نیز به دلیل بریدن وی از تعلقات دنیوی به او نسبت داده شده است. در لرستان لقب بابا به پیران و مرشدان اهل حق تعلق دارد.

وی در شهر قدیمی همدان زندگی می کرد و خیلی سرشناس نبود. باباطاهر به تدریج و در اثر پاکی درون، خودسازی و بریدن از مادیات کراماتی به دست آورد و نامش بر سر زبان ها افتاد.

نام باباطاهر عریان، تداعی کننده دوبیتی‌‌های شیرین، عاشقانه و دلرباست که بیشتر به لهجه لُری سروده شده اند و هر کسی را سرمست می‌کنند. عشق به خداوند، طبیعت و انسانیت در اشعار باباطاهر مشهود است؛ وی بارها در کلامش از کوهستان‌‌ها، دشت‌‎ها و رودخانه‌‌های زیبای ایران‌، رفتار و اخلاق خوب و ستایش خداوند سخن گفته است. باباطاهر در اشعارش انسان بودن و ارزش نهادن به زندگی را توصیه می‌کند و پندها و اندرزهایش به آیندگان نیز در شعرهایش به چشم می‌خورد.

بنای آرامگاه باباطاهر از ابتدا به این شکل نبوده و در طول تاریخ همواره به دلیل تخریب و بازسازی تغییراتی را به خود دیده است. مقبره اصلی بابا طاهر را متعلق به دوران سلجوقی می‌دانند.

در قرن ششم هجری یک برج هشت ضلعی آجری بر روی قبر این شاعر بزرگ ساختند که به مرور زمان ویران شد و خرابه ای از آن باقی ماند. در زمان رضاخان شهرداری همدان مامور احداث بنای جدیدی برای این آرامگاه شد.

در جریان این بازسازی، یک لوح کاشی کشف شد که مربوط به قرن هفتم هجری بود و هم‌اکنون در موزه ایران باستان قرار دارد. بر روی این کاشی فیروزه‌ای، آیات قرآن مجید به خط کوفی و به صورت برجسته نگاشته شده است. ساخت آرامگاه باباطاهر پس از مدتی نیمه کاره رها شد و در سال 1329 دوباره اقدام به ساخت آن کردند.

در سال 1344 خورشیدی پروژه احداث آرامگاه جدید باباطاهر با همت انجمن آثار ملی و شهرداری همدان کلید خورد و مهندس هوشنگ سیحون و مهندس فروغی طرح این آرامگاه را در سال 1345 ارایه کردند و کلنگ آن به زمین زده شد. ساخت این بنا در سال 1349 به پایان رسید و ساختمان کنونی آرامگاه از همین دوران بر جای مانده است.

آرامگاه باباطاهر در شمال غرب همدان قرار گرفته و در مرکز میدانی مستطیل شکل و سرسبز واقع شده است. این آرامگاه شاهکاری ممتاز از معماری عصر جدید به شمار می‌رود و طرح آن تلفیقی از معماری قرن‌های هفتم و هشتم هجری و عصر حاضر را به نمایش می‌گذارد.

آرامگاه بوعلی سینا پر بازدیدترین اثر تاریخی همدانهمدان| ساخت مسیر گردشگری از آرامگاه بوعلی تا تپه هگمتانه فرصتی مطلوب برای جذب گردشگر در همدان استبهار 98|برج تاریخی همدان در انتظار مهمانان نوروزی

زیر بنای آرامگاه و باغ آن به حدود هشت هزار و 965 متر مربع می‌رسد و فضای سبز چشم نوازی دارد. آنچه در ابتدا توجه بینندگان را به خود جلب می‌کند گنبدی فیروزه‌ای و منشوری شکل است.

ساختمان آرامگاه را بر قاعده‌ای هشت ضلعی و بالای تپه‌ای کم ارتفاع ساخته و در سقف آن از کاشی کاری معرق بهره گرفته‌اند.

بنای اصلی آرامگاه به ابعاد 10 در 10 متر ساخته شده است و آن را با استفاده از منشورها پوشانده اند. در نمای ساختمان، سنگ سفید مرغوب به کار رفته است و مدخل‌های ورودی و منفذهای نور نیز در دیواره دیده می‌شوند.

آرامگاه دارای هشت ستون گرانیتی است و در قطعه سنگ مزار، کف و پله‌های آرامگاه نیز از گرانیت حجاری شده‌ استفاده کرده‌اند. کلاف های بتونی داخلی استحکام و دوام ساختمان آرامگاه را تامین می کنند. پی سازی بنا با سنگ و آهک و عایق کاری و استخوان بندی آن با آجر صورت گرفته و کلاف کشی های بتونی نیز در گردش های منشورها به کار رفته است.

دیواره‌های بنا به شکل مثلث‌های متساوی الساقین هستند و این ساختار باعث می شود ناخودآگاه نگاه ما به آسمان برود و این یعنی خلاقیت معمار برای بیان مفهوم عروج. در حالی که تندی زاویه‌ها بلندی را به بیننده القا می‌کنند مساحت بنا نسبتا کوچک به نظر می‌رسد؛ اما این تنها احساسی است که در نتیجه ترکیب اجزای آرامگاه به وجود می آید و مساحت بنا بیش از این حرف‌هاست.

این ساختار تداعی کننده چنین مفهومی برای بیننده است: "اینجا جایی جمع و جور و امن برای آرامش ابدی است". نما و پوشش کف آرامگاه باباطاهر سنگی است و در اطراف محوطه داخلی مزار و قسمت پایینی آن، کتیبه‌هایی از کاشی به چشم می‌خورد. این کتیبه‌ها شامل  قطعه سنگ مرمرین نقش بسته‌اند.

دو لوحه برنجی نیز در محوطه داخلی دیده می‌شود؛ یکی منقوش به اسامی هیات موسس انجمن آثار ملی به هنگام ساخت بنا و دیگری منقوش به نام برخی از شخصیت‌های به خاک سپرده شده در جوار باباطاهر.

انتهای پیام/ ع

R41405/P4001/S6,75/CT6

منبع: تسنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۲۳۸۳۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جایگاه میرنوروز از نگاه ملی مغفول مانده است

ایسنا/لرستان یک نویسنده و پژوهشگر معتقد است: جایگاه میرنوروز از نگاه ملی مغفول مانده است.

محمدجعفر محمدزاده امروز (۱۵ اردیبهشت ماه) در دومین نشست ایوار درباره شعر میرنوروز که در محل دانشنامه مطبوعات ایران برگزار شد، بیان کرد: بازخوانی اشعار عرفانی و تعلیمی میرنوروز نشان می‌دهد جایگاه این شاعر مهم عصر صفوی در گنجینه شعر فارسی مغفول مانده است. شاعرانی مانند میرنوروز را باید از نگاه ملی ارزیابی کرد و بررسی آثار او باید مقوم هویت ملی ما در چارچوب ایران فرهنگی باشد. 

رئیس دانشنامه مطبوعات ایران ادامه داد: اگرچه وجه غالب اشعار میرنوروز سبک هندی بوده، اما تاثیرپذیری او از شاعران سبک عراقی و آثار شاعرانی مانند نظامی مشهود است.

نویسنده کتاب «بیداری در باغ مومیایی» افزود: همان‌طور که امروزه بیش از ۴۰۰۰ رباعی الحاقی و منسوب به خیام وجود دارد، به دلیل تفوق وجه شاعرانگی و تاثیرگذاری میرنوروز بر ادبیات منطقه، اشعار فراوانی به این شاعر شیفته منسوب شده است که باید با نگاه علمی سره را از ناسره شناسایی کرد. 

شعر میرنوروز آمیخته با مضامین قرآنی است 

علی‌اکبر شکارچی، موسیقی‌دان و فرهنگ‌پژوه نیز در این نشست گفت: میرنوروز شاعری وارسته و آزاده بود که شعرش آمیخته با عشق و هنر است، گویی دست او در جیب خدا بوده است. شعر میرنوروز آمیخته با مضامین قرآنی است و تا شاعری درونش ‌پالایش نشده باشد اشعار پرشور دینی نمی‌تواند از درون او بجوشد. 

مولف کتاب «بیست ترانه کهن لری» تاکید کرد: اینکه تمنیات در کنار الهیات در شعر میرنوروز وجود دارد طبیعی و برخاسته از حقیقت روح انسان است. توجه به تمایلات نفسانی و ابعاد جسمانی بخشی از وجود آدمی است و دلیلی بر انکار آن وجود ندارد. 

خالق «کوهسار» و «بهارباد» با بیان خاطراتی از شکل‌گیری گروه چاووش در کنار اساتیدی مانند حسین علیزاده و زنده‌یادان هوشنگ ابتهاج، محمدرضا لطفی و پرویز مشکاتیان، افزود: ملودی‌های لری برخاسته از زندگی و طبیعت است و شعر میرنوروز نقش مهمی در بالندگی موسیقی لری داشته است.  

«میرنوروز» شاعری است که باید از نو شناخت 

کرم علیرضایی، نویسنده کتاب «میرنوروز، شاعر ناشناخته» نیز در دومین نشست ایوار، با اشاره به اینکه نگاه به میرنوروز باید تعدیل شود و تغییر کند و شخصیت این عارف و منتقد زمانه خود به درستی شناخته شود، گفت: دو چهره بودن این شاعر شیفته طبیعت شعر او است و نباید گاهی او را اهریمنی و گاه اهورایی دانست تا آنجا که امروز در زیست‌بوم او هیچ‌ کوچه‌ای حتی به نام او نیست. 

مولف «ترانه‌های لری میرنوروز» به جنبه‌های عاطفی شعر میرنوروز اشاره و اظهار کرد: آنیمای عشق در شعر میرنوروز تبلور دارد که نباید آن را هرزه پویی تلقی کرد. 

علیرضایی افزود: سه نوع زن در شعر میرنوروز برجسته است، زن اهورایی، زن اهریمنی و زن آرمانی و آنیمایی که جای بررسی روانشناختی دارد. 

میرنوروز شاعری سرآمد به لحاظ سبکی و زبانی است 

فرزین رسایی، مترجم و زبان‌شناس نیز در دومین نشست ایوار گفت: بررسی احوالات میرنوروز در پژوهش‌های امروز مغفول مانده است و توقع می‌رفت ادیب و محقق ارجمندی مانند عبدالحسین زرین‌کوب، در کارنامه آثار خود به معرفی شعر میرنوروز می‌پرداخت. 

وی آشنایی‌زدایی را هنر محتوم شاعران خواند و بیان کرد: در شعر میرنوروز هنجارگریزی و هنجارآفرینی‌های بسیار به چشم می‌خورد.  

او ادامه داد: موسیقی شعر میرنوروز چه به لحاظ آوایی و موسیقی بیرونی و چه به لحاظ ساختار عمودی و موسیقی درونی سرشار از ابتکار و نوآوری شاعرانه است. 

این مترجم و پژوهشگر زبان افزود: اشعار بسیاری به میرنوروز نسبت داده می‌شود که به دلایل سبکی و محتوایی می‌توان آنها را شناسایی کرد و از دیوان او سترد. 

رسایی با اشاره به ترجمه‌ناپذیری شعر، گفت: در جغرافیای میرنوروز مردم سرشت شاعرانه دارند و اتفاق زبانی در شعرهای میرنوروز و پدیدارشناسی شعر او شایسته بررسی بیشتر است. 

دوری میرنوروز از مراکز رسمی شعر عصر صفوی باعث غیبت او از تاریخ پژوهش‌های ادبی است 

در ادامه این نشست، یادداشت عبدالجبار کاکایی، شاعر خوانده شد. او با اشاره به اینکه بی‌توجهی میرنوروز به مرکز توسعه سبک‌های ادبی در قرن دوازدهم که اصفهان و شیراز بود، سبب شد تا در تاریخ پژوهش‌های ادبی کمتر از او یاد شود، تاکید کرد: میرنوروز بیش از نیایش‌نامه‌های فارسی و تحمیدیه‌هایش به واسطه مفردات گویش لری بین اهالی زاگرس طرف توجه بوده است. البته بین تحمیدیه‌ها و نعت‌هایش تا آثار غنایی از جهت فصاحت و بلاغت فاصله معناداری است که احتمالا به سیر تجارب شاعر برمی‌گردد. 

شاعر آثار «سال‌های تاکنون» و «آوازهای واپسین» با اشاره به سطح زیباشناختی آثار میرنوروز، افزود: قصه‌های عاشقانه برساخته از تک‌ بیت‌های میرنوروز، روال عادی تاریخ‌نویسی بومی سرزمین ماست که نیاکان ما در آثار نوابغ و نخبگان به بازکاوی رویاهای خویش می‌پرداختند. 

بازکاوی آثار شاعرانی مانند میرنوروز، مقوم زبان فارسی است 

ساسان والی‌زاده، نسخه‌شناس و فعال فرهنگی و رسانه‌ای هم که در نشست ایوار به‌عنوان کارشناس مجری حضور داشت، بیان کرد: جورچین گنجینه زبان فارسی با بازکاوی آثار شاعرانی مانند میرنوروز کامل می‌شود و کشف و معرفی این آثار مقوم زبان فارسی است. 

شاعر کتاب «هانا و بوطیقای ایوار» درباره جایگاه زن در آثار میرنوروز، گفت: میرنوروز شاعری است که زندگی در آثار او نبض تندی دارد. زن‌ستایی در شعر میرنوروز لطافتی دلنشین به اشعار او داده است، آنچنان که با آشنایی‌زدایی در شعر، استعاره «هِل» را برای معشوق به جای تصویر تکراری «گُل» به کار می‌برد که توجه به ارجاعات مفهومی و آرامش‌بخشی این واژه نشان از معماری لطیف ذهن این شاعر دارد. 

وی درباره نشست‌های ایوار توضیح داد: این حرکت فرهنگی مستقل هر ماه با نکوداشت یک چهره یا بازکاوی یک مسأله فرهنگی در بازآفرینی و معرفی فرهنگ لرستان در آیینه هویت و فرهنگ ملی تلاش دارد. 

ارجاعات پژوهشی ما به آثار سیاحان است 

اسعد غضنفری، فعال فرهنگی نیز در مراسم نکوداشت مقام میرنوروز، شاعر عصر صفوی، با تاکید بر اینکه به علت غلبه نداشتن رویکرد پژوهشی و بی‌توجهی به پژوهشگران بومی، ارجاعات و رویکرد ما در تحقیقات به آثار سیاحان غربی است، افزود: برای بازیابی هویت واقعی فرهنگ لرستان ضرورت دارد پژوهشگران به بازخوانی و بازیابی اسناد و منابع دست اول این جغرافیا دست یازند. 

این فعال فرهنگی با اشاره به مرارت‌ها و نحوه جمع‌آوری و تصحیح کلیات دیوان میرنوروز توسط زنده‌یاد استاد اسفندیار غضنفری امرایی در سال ۱۳۴۷ گفت: در آن زمان به‌جز در موسیقی، میرنوروز شناخته‌شده نبود و این میرعارف خداشناس را به نام شاعری لاابالی و هرزه‌گرد می‌شناختند. 

انتهای پیام